2001
|
|
Hortaz, niretzat zalantzarik ez dago cocuyo delakoa, euren hizkera arruntean, konnotazio eta iradokizun sexualez mukuru zamatutako hitz markatua izango dela. Are, txosten hau, premia zela ta, oraintxe
|
bertan
idaztera honetaratua, ez dut egiterik izan, nire hasierako asmoa zen bezala, hango herri literaturaren azterketa. Esan gabe doa ziur nagoela azterketa horrek, inork egingo balu, nire tesiaren aldeko froga ugari eskainiko lituzkeela.
|
2002
|
|
– Eta egia da? –itaunaren damua aurpegiratu zitzaion berehala, eta eskuaz ezabatu zuen aurrean zuen airearen txatal bat, bere arestiko berbak
|
bertan
idatziak balegoz moduan.
|
2003
|
|
Atezaintzako gure mutilak ez zuen deus esan. Seguru asko ohar hura Elenak
|
bere aurrean
idatzi eta eskura eman zion. Emakumearen keinuetan igarriko zuen oharrak zioena ez zela gozoa izango.
|
|
Steerrek idatzi zuen legez, semeetako bat Agirreren gobernuko enplegatua izana zela. Eta Steerrek
|
berak
idatzi zuen legez, emakume hura, bizi guztiko katolikoa eta herrian karitate ekintzak zuzentzen zituena, bihotzeko sakon sakonean nahikotxoa erreakzionarioa zen.
|
|
–Mallonaren beraren kontua izan huen. Zona Nazionalera ihes egin nahi zutenen hori dena
|
berak
idatzi zian, eskuz, beldur itzelaz, lehenengo hamar arrazoiak idatzi zituenetik egun batzuetara, hain zuzen. Gero eskuzko hori makinazkora kopiatu zitean, baina dokumentua sinatu zeneko eguna bere hartan utzita.
|
2006
|
|
Billek eman zizkidan edalontziak etxean ditut; musika grabaketena ez dakit inoiz egin duen, ezta etorri ere etorri zen; emailen bidezko gure harremana etenda dago, ez berak niri ez nik
|
berari
idatzi izan diogulako; Mickieren berririk ere ez dut harrezkero izan; Sun Valley Express diligentziaren irudia sarean dago.
|
2007
|
|
Burumakur alde egin zuen. Hiru egunen buruan ikaskide ohiaren bulegora bueltatu eta
|
berak
idatzitako txosten bat eskaini zion Iñakiri.
|
2010
|
|
Egunkariak erreskatatzen duen une hori, gezurrezko une hori da gelditzen dena; baina idazleak goizeko bostetan jaiki du, ordu pare batez idatzi eta gero lantokira, lanera! Jendea eskiatzera joaten denean,
|
bera
idaztera eseriko da; errieta egingo diote, ez duelako eguneroko bizitzan arretarik jartzen; txantxak egingo dituzte bere kontura. Liburua plazaratutakoan kasu pixka bat, bi astez sentituko da inportante, kritika on bat eta bi txar jasoko ditu eta, halako batean, isiltasunaren mailua eroriko zaio berriro gainera.
|
|
Gela osoa orri soltez beteta zeukan, ez baitzeukan idazten zuena nolabait ordenatzeko gaitasunik. Halako batean idatziren bat aurkitzen zuen eta, irakurtzen zuenean, ez zuen jakiten egiaz
|
berak
idatzia ote zen. Batzuetan onegia iruditzen zitzaion (harrigarria), beste batzuetan txarregia (lotsagarria).
|
|
Bere izena darama azalean.
|
Berak
idatzitakoa da. Eleberri bat.
|
|
Barregarri, ironiaz eta erdeinuz hartzen zituelako nire argudioak. Barregarri,
|
bere
idazteko moldeak nirearen alboan jarrita ageri agerian uzten zuelako idazkera zaharkitu batean ari nintzela, moda zaharreko idazlea nintzela, nire gainbehera hasia zela. Errespetu falta nabarmenaz zuzentzen zitzaidan.
|
2011
|
|
zeintzuk izango ziren gure lehen hitzak, zeri buruz solastatuko ginen, aukera izango ote genuen elkarrekin afaltzeko.
|
Berari buruz
idatzitako ipuina kontatuko ote nion.
|
|
Hildako ilustreen heriotza oharrak errepasatu zituen urduri. Egunkari eta aldizkari guztietan obituario bakarra agertuko zen, adostua,
|
berak
idatzia. Oker zebilen, ordea.
|
|
Poli Urizarren lehenengo koadernoa jartzen zuen azalean, koadernoa
|
bera
idatzia izan zen letrarekin barik, beste batekin. 1899tik 1906ra artekoak jasotzen zituen.
|
|
Begi bistakoa zen Luisek karisma zeukala, baina ezin izan zituen menderatu, sindikatuek indarra ageri zuten ordurako, handik harat langileen batasuna paktatua izanen zen, izatez gerotan. Bulego
|
berean
idatziak ziruditen komunikatuak irakurri zituzten jendea epeltzeko, lortu zuten egun osoko greba ez ateratzea, indarrak gorde behar zirela esan zuen Gorkak berak ere, txaloak jaso zituen, harrigarria zen hilabeteren buruan halako erraztasuna jendaurrean, harritu ninduen.
|
|
Javier Fontechak ez du egunkaria destolesteko premiarik bertan zer dioen jakiteko, nahiz eta albistea irakurriko duen berehala, diagonalean, dena dakienak bezala, jada
|
bere buruan
idatzita dagoen albistearen aldagarria mentalki idatzitakotik zenbateraino urruntzen den ikusteko, eta bereziki eta garrantzitsuena, bere izen deiturak agertzen ote diren edo ez ziurtatzeko.
|
|
Horren ordez, izterren artean murgildu zaio, eta haren mihia sumatu du esan daitezkeen gezur eta egia guztiak mihi puntaz izkiriatzen dizkiola. Hitzak soberan daudela otu zaio orduan, ezdeusak direla denak, izan egunkari edo izan liburu, izan
|
berak
idatziak edo izan Diegok idatziak, Txemaren esku beroak bere izterretan ez izatera txori baten moko hezearekin nahastuko lukeen mihi punta gozagarria dela balio duen bakarra. Koltxoia belaunekin ukitzeraino tolestu da Idoia, zepo bat zabaltzen denean bezala, altxa du gerria, egin du zubi erromaniko bat bizkarrarekin, sentitu ditu Txemaren hortzak apartatzen, nahiz eta une horretan hozkada txiki batek plazera areagotu baizik ez liokeen egingo, hain sentitzen da leherketa askatzaile baten mende.
|
|
Ossip bide-lapurra eta Platonov eskola maisua izan ditu bere ohean lotan, edanaren izerdiarekin izarak zikintzen. Badaki zer datorren,
|
berak
idatzi duelako. Eta idatzitakoa berari gertatu zaiolako.
|
2012
|
|
Herrenka ibiltzeko astirik gabe, komunera iritsi da. Eserita, lasaiago orain, grafitiak irakur ditzake atean, horien artean
|
berak
idatzi zuen bat, Ibon K.ren bulegoan izan zen azken egunean: Ibon K. 656696969 llámame, barato.
|
|
Batzuetan hona agertzen den errefuxiatu batek irribarre enigmatikoa jartzen du artikuluan agertzen den zerbaiti buruzko aipamenen bat egiten dudanean. Etxeko neskari bere jarrera aipatu nion batean,"
|
Berak
idazten ditu eta!" esan zidan txantxa doinuz. Egia izango ote da?
|
2014
|
|
" Neska normala naiz, baina ez naiz normal sentitzen... eta normal sentitzen ez banaiz agian da normala ez naizelako". Xabik
|
berak
idatziko zukeen esaldia. Gero zioen:
|
|
Ingeniariaren atentatua eta gutxira, gutun bat eman zen argitara egunkari batzuetan, Solaunek
|
berak
idatzitakoa, guardia zibilen Algortako kuarteleko teniente bati urte batzuk lehenago bidalia. Kontuak argitu nahi zituen, azalpenak eman:
|
2015
|
|
Bere galderari erantzun baino lehen, Aretxabaletari berari kontsultatu behar izana ere ez zuen gustuko izan.
|
Berari
idaztekotan zela esateak ere ez zion sentsazio onik eragin Peter Zuazori. Soberan zekien, aitortu ez zizkion helburuekin Aretxabaleta bere etxean agertu izana izan zitekeela, arrazoiaren ikuspuntutik, arbuia zezakeen kontu bakarra.
|
|
Laugarren papera, hau ere hiru bider tolestutakoa, zabaldu zuen Odile Moresek, aurrekoak baino astiroago. Ezin izan zuen harridura ezkutatu
|
bertan
idatzitakoa ikusi zuenean. Arnasa hartu zuen irakurri baino lehen.
|
|
Polikarporen aitaren heriotza akuilu bik azkartuko dute: batetik, Deia egunkariak, maisuaren erlikiak Zallatik ostera Sukarrietara ekarri dituztela kontatzeaz batera, jeltzaleen dokumentu bat eransten du, 37ko desehorzketaren berri ematen duena, orduan
|
bertan
idatzia, zeremonian egon zirenak zerrendatzen dituena; eta Polikarporen aita ahaztu. Itzela izan arren disgustua, koitadutxoa denez, zuritu egiten du:
|
2016
|
|
Bestean, Manu Sota bera, Gabriel Olaizola abesbatzako zuzendaria, Enrique Jorda Gallastegi orkestra gidaria –denak frakez– eta Txomin Letamendi –oraindik alkandora gorriarekin– agertokiaren atzealdean daude azken xehetasunak lotzen. Jendaurrean irakurri behar duen testua errepasatzen ari da Sota,
|
berak
idazten baitzituen gidoiak, eta narratzaile lanak ere egiten zituen, ikuskizuneko ekitaldi batetik bestera dauden tarteetan azalpenak emanez. Atzealdean dantzariak ikusiko dituzu, taulara irteteko prest, jantzi zuriekin.
|
|
Falangeko buruak txosten
|
bera
idatzi zuen; beraz, pentsatzekoa da azken honek esango ziola alkateari zer idatzi.
|
|
Manu Sotaren ordenatu gabeko paper anabasan aurkitu nuen makinaz idatzitako ohar bat egun horri buruzkoa.
|
Berak
idatzi zuen albistea, berak bidali zuen Euzko Deya agerkarira. Aldea dago Manuk idatzi zuen testutik astekarian agertu zen bertsiora.
|
2017
|
|
Hasierako nobelen berri eman zidanean, artean gazte ginela, ordurako poema liburu bat eta narrazio bilduma bat argitaratu izanak ematen zidan ustezko bermearen babespean, esan ohi nion nahi bazuen irakurriko nituela
|
berak
idatzitakoak, nire iritzia emateko eta, egoki irizten banion, argitaratzeko bidea egiten laguntzeko. Berak, ordea, zalantzari tarterik txikiena ere uzten ez zion ezezkoa eman zidan beti.
|
2018
|
|
Lönnrotek bost bidaia luze egin zituen gutxienez Finlandia osoan zehar, ahozko zein idatzizko herri literatura batzen. Horiekin guztiekin eta
|
berak
idatzitako zati batzuekin osatu zuen lana. Bere helburua finlandiarren artean euren herriarekiko atxikimendua eragingo zuen literatur lana eskaintzea izan zen, oso antzina eraiki eta lozorroan zetzan identitatea berpizteko, menpekotasun linguistikoetatik askatzeko.
|
|
Erbesteaz berba egin gura eta Mirande gurutzatu zaigu, Parisen jaio, bizi, eta
|
bertatik
idatzi zuen euskalduna.
|
|
Bertan dagoz, besteak beste, migratzaileei eskainitako Lilian eta Hesiak, hamasei urte geroago gaurkotasuna galdu baino irabazi dutenak. Hor dagoz “Non dira? ” altxamendu faxistaren aurkako gerran galtzaile atera ziren ahantziei egindako kantu bilduma edota “77” segadan hil zieten osabari eta horrek beraien familian eragindako sufrimenduari buruzko oroitzapenak gaurkotzeko ariketa latza diskoak, zeinetan, besteak beste, Mikel Ibargurenen Nire aberriaz eta Jose Luis Otamendik beren
|
beregi
idatzitako Zenbakiak kantatzen dituzten:
|
2019
|
|
Lau urte geroago, Elaine Reuben kritikariak zehaztu zuen (1972): “Emakumeek, gizonentzat erakargarria den eran jantzi behar izateaz gain, idatzi ere helburu
|
berarekin
idatzi behar dute”. “Gehiegi begiratzen diezue gizonei”, egotzi zigun Mari Luz Estebanek Iruñean, 2018ko UEUko Bertsolaritza eta generoa ikastaroan.
|
|
Nik ez nuen ezagutzen eta orduan, kasualitatez, berak deitu zidan Lesakako “Keinu leihoak” antzerki zikloan Atte hil aurretik egiteko. Berak proposatutako datetan lan berri bat edukiko nuela esan nion, eta nahiago nuela hori egin, eta bide batez... momentu horretan bertan eskaini nion obra berri hori
|
berak
idaztea, bere harridurarako! Erleak, satorrak, beleak liburua irakurria nuen, tonua gustatu zitzaidan, absurdo puntu hori interesantea iruditu zitzaidan.
|
2020
|
|
gorputza eta ahotsaren arteko harremana, testua eta ekintza, bufoiaren mundua... Zer eta Gaulierrek
|
berak
idatzitako testu baten bidez, gainera! Plazer handi bat sentitu nuen taula gainean Konpota bakarrizketa antzeztu nuen bakoitzean.
|
|
Erikak bere burua ikusi zuen hitz haien ironian, Leirek ordura arte prozesuan hitz egindakoak islatuta ikusiz eman zuen onespena, jarraitu egin genuen berba hauekin lanean. Idatzi, ezabatu, probatu, gehitu Erikak
|
berak
idatzitako testu zatiak, segi berridaztera. Zatiz zati forma hartzen joan zen collagea, makina, edo munstroa.
|
|
Idazleak ausente egon nahi luke; antzezpenaren ardura duena, aldiz, presentziaren xamana da edo ez da ezer. Itxuraz hitz bera izan arren, ez du pisu eta abiadura
|
bera
idatzi ondoren desagertu nahi duenaren hitzak, edo hitz hori habitatuz aldiro aldiro biziarazten duenarenak. Iturbe eta Intxaurragaren kasuan, jakina, abantaila handia ematen dio bikoteari lehenengoa, idazlea izateaz gain, irrati emakume petoa izateak.
|
2021
|
|
Egileak
|
berak
idatzitakoari jarraiki, publikoak ahotsaren bidez ezagutuko du Liraren pertsonaia, eta Pantxorekin dituen solas arruntek kontrapuntu erdi irrigarria jartzen diote inguruko tragediari. Panorama osatzeko, Arrabal bera izan zitekeen idazle edo kazetari bat agertzen da behin edo behin, egun hartako gertaerekin liburu, film edo antzezlan bat idatzi nahian.
|
|
Hannah Arendt New Yorken bizi zen orduan. Judua izanik The New Yorker aldizkarikoei esan zien
|
berak
idatzi nahi zuela epaiketaren kronika.
|
2022
|
|
Eta halaxe harrapatu nuen neure burua. Aproba egite aldera, galdegai
|
bera
idatzi nuen euskaraz, gazteleraz eta frantsesez. Txokatu egin ninduen ariketa soziologiko politiko haren emaitzak.
|
2023
|
|
Monique Wittig (2017) eskubide antiarrazisten aldeko borrokan oinarritzen da bere lesbianismoa pentsatzeko. Horrela, arrazarekin gertatzen den bezala, sexuaren eraikuntza hizkuntzaren bitartez ematen dela babesten du, hizkuntzaren izaera performatiboa agerian utziz, nahiz eta berak “performatibitate” hitza aipatzen ez duen
|
bere
idatzietan: “Haiek beltz gisa ikusiak dira, eta, ondorioz, beltz dira; haiek emakume gisa ikusiak dira, eta, ondorioz, emakume dira.
|
|
Bebarrutik irteten ari ginela kontaktatu du nirekin Olatzek BKSaren bidez. Zer moduz genbiltzan jakin nahi zuen. Gure arteko solasaldi lasaiak jakinarazi dit Frankfurten dagoela, nazioarteko liburu azokan, agente batekin,
|
berak
idatzitako nobela arrakastatsu baten itzulpenerako eskubideak negoziatzen.
|
|
Agirrek falta ziren hogei milioiak Suitzako kontu batean sartu zituen. Jaxinto Agirrek deklaratzen zuen,
|
bere
idatzian, ez zuela jakin nahi izan egile material zehatzak nor izan ziren, eta ez zuen beste inor inplikatzen. Gutunean bere erantzukizunak onartzen zituen beste inor salatu gabe.
|
|
Ez da teknologiak geure ordez liburuak idatziko dituela, baizik eta gu jada ari garela idazten haren ordez teknologia
|
bera
idazteko nagiegia den horiek guztiak.
|
|
Nik aurretik, eta bertatik bertara ISTAko topaketetan zertxobait landu banuen ere, pixka bat gehiago sakondu nahi nuen hain erakargarri egiten zitzaidan maskara antzerki hartan. Antonin Artaudek ere askotan aipatzen du
|
bere
idatzietan Baliko antzerkia. Deabrua gorputzean sartu izan balitz bezala jokatzen du aktoreak.
|
|
Fauxto ondoren, tamalez, teatroa alde batera utzi zuen.
|
Bere
idatziak geldituko zaizkigu. Botoiletan ipuin liburu ederra, eta Euskal kultura?
|
|
Pio Barojaren istorio literarioa antzerkira ekartzeko Harkaitz Canori luzatu genion proposamena. On Pioren hitzak
|
berak
idatziko zituen. Behin istorioa argi zegoela ikusita, dantza guztiak harilkatzea eta Urbeltzen sinbolika guztia taularatze dramatiko batera eramatea izan zen nire lana.
|