|
2019
|
|
|
Sarrera hitzaldia BRSVAPen argitaratuta, halaber, erbesteko zentsura salaketei aurre egiten zioten barnealdeko kultura gizon frankistek. Euskaltzainburuordea
|
bera
ez zen L. Villasanteren 350 maiatzeko sarrera ekitaldian egon, gaixorik zegoelako, baina BRSVAPek irail inguruan argitaratu zuenean, frantziskotarrari idatzi zion zorionak emateko:
|
|
|
Azkue itzali denean. Izen berekoak eta asmo
|
berekoak
ez. Hor dute lehenagokoen lana bere gai hartuko?
|
|
|
Goi kultura gaietan aiengana jo bear nai ta nai ez.
|
Beraz
ez dugu ene ustez Euskal Universitate bat izateko presa aundirik; ikaskizun oro euskeraz emango diran Ikastetxe Nagusia beinik bein. Geiegi eskatzea litzake.
|
|
|
Batzar honen aktaren kopia mekanografiatu sinaturik ez dago, eta
|
beraz
ez zen ofizialki onartu. Gordetzen dena N. Oleaga idazkariak egindako akta zirriborroa da.745Azken batzarretik hilabete ugari igaro zirenez, gaiak pilatu egin zitzaizkien.
|
|
|
Deustun, zure auŕetikoak euskeraz berba egiten eben. Zure aldikoak, zeulango banakoren bat izan ezik, iñok
|
bere
ez. Eta ori ez bakaŕik ibaŕean, goyeŕin bertan be beste oŕenbeste dakusgu ta.
|
|
|
Nolanahi den, sarrera hitzaldian
|
berak
ez zuen alor horretan sakontzeko asmorik agertu, baizik eta Euskal Herriko atlas linguistikoa eta literatura" klasikoa" ren edizio filologikoak abiatzeko nahia. Kaukasoko hizkuntzen eta euskararen arteko lotura genetikoaren hipotesiarekin lanean ari ziren garaiko linguista nagusiak:
|
|
|
R. M. Azkue
|
bera
ez zen batzarrera agertu, eta mahaiburua J. Elissalde izan zen. Euskaltzainburu zaharraren heriotza ere laster gerta zitekeela begi bistakoa zen eta, ondorioz, batzarrean I. M. Echaide integrista buruorde izendatu zuten.
|
|
|
...ektuan inplikatzen saiatu zen.878 Besteak beste, L. Michelenak 1952ko irailean landa lanak egin zituen, Grupo de Ciencias" Aranzadi" ko kideekin eta M. Garde Uztarrozeko koadjuntorearekin, desagertzen ari zen Nafarroako erronkariera jasotzeko, eta emaitzak BRSVAPen argitaratu zituzten.879 CSICeko agintariek nolabait L. Michelenaren esku utzi nahi zuten atlas linguistikoaren ardura, baina
|
berak
ez zuen eremu ikerketarako joerarik, baizik eta datu eskuragarriak" bulegoan" sistematizatu eta teorizatzekoa, euskal fonetika historikoaz ikasturtean abiatu zuen tesian erakutsiko zuenez.880
|
|
2021
|
|
|
Berak, ordea, ez zuen horrela ikusten, elitearen fokuak elikatutako boomak plazen ugaritzea eta, ondorioz, denentzako tokia ekarri zuelakoan, eta fokua mugatu beharra ere defendatu zuen: " Maila batetik beherako bertsolaria telebistan agertzeak ez telebistari, ez bertsolariari
|
berari
ez lioke mesede egingo. Bertso eskolatik telebistara bada hainbat maila, edo izan behar luke behintzat" (1993:
|
|
|
" Lido, Parisen ezagunenetako kabaret bat da. Eta
|
bertara
ez da sos batekin edo birekin sartzen... [...] Sartu baginan sartu, amar minutu baino lehen Xalbador lo gelditu zitzaigun maiaren gainean burua emanaz.
|
|
|
Bertsoa idatziz ez ezik audioan eta bideoan ere jasoko da, horretarako kolaboratzaile sare zabal bat baliatuz, eta Joanito Dorronsorok bildutako bertso doinuak edo Bertsolari aldizkariak argitaratutako argazkiak ere batuko zaizkio bildumari. Bertsoa
|
bera
ez ezik bertsolaritzari buruzko prentsako testuak ere jasoko dira, eta baita gaiari buruz ikerketa alorrean argitaratutako lanak ere. Eta hori guztia modu antolatu batean gorde eta eskainiko da, presentzialki nahiz Internet bidez.
|
|
|
[...] Mujikak sare bat osotua zuen garai batean.
|
Bera
ez ezik, andrea eta beste mutil bat ere ibiltzen ziren grabatzen herriz herri. Jaso bai, baina ematea kosta egiten zitzaion.
|
|
|
|
Berea
ez den markotik neurtu eta baloratu izana da bertsolaritzari geratzen zaizkion ertzekotasunaren azken marketako bat. Pauso garrantzitsua litzateke, bada, egokiagoa izan daitekeen marko honetan sakontzen asmatzea.
|
|
|
Gainera, Iban Zaldua Gasteizko irakurketa taldea zuzentzen duen idazle eta akuilariak dioenez, irakurgai den liburua itzulpena denean taldearen saiora agertzen diren irakurleen kopurua% 40 jaisten da (Arrula, 2012). Zalduak azaltzen du beharbada autorea
|
bertan
ez izateak eragin dezakeela hori (izan ere, euskal autoreak gonbidatu ohi dituzte saioetara); baina, horrez gain, euskararen egoera soziolinguistikoa ere aintzatesten du arrazoibideak bilatzean: irakurle batzuk ez omen daude oraindik ohituta zenbait erregistro euskaraz irakurtzera, eta zenbait euskal idazlek erregistroak sinplifikatzera eta irakurterraztasunera jotzen dute (idem).
|
|
|
Aurreko pasarteetan eta ikasketa plana jasotzen eta arautzen duen Espainiako Aldizkari Ofizialean54 zein EHUko Letren Fakultateko webgunean bertan Itzulpengintza eta Interpretazioa graduari buruzko informazioa eta irakaskuntza eskaintza epigrafean jasotzen denez, 55 literatur itzulpenak
|
berak
ez dauka ikasgai propiorik graduko programan: itzulpen praktikak ikasgaiak orokorrak dira, eta horietan txertatzen da literatur itzulpena.
|
|
|
Azken horri loturik, nabarmentzekoa da azken urteetan euskal literatur itzulpenaren onespena eta balioa handitu egin dutela bai aurretik aipatzen genuen moduko ikerketek, bai itzulpen praktikak berak, bai erdietsitako kalitateak eta kalitate hori aintzatetsi izanak. Izan ere, estatusa goratzea itzulitako literatur testuek lortutako mailari ere zor zaio; urteek aurrera egin ahala, nola itzultzaileen profesionalizazioak eta espezializazioak hala hizkuntzaren eta literaturaren bilakaerak
|
berak
ez dute aurrera alferrik egin: gaur egungo itzulpenak asko hobetu direla egitate bat da, bai eta euskal literatur itzultzaileek ekarpen nabarmena egin dutela euskal literaturaren garapenean ere, literatur espazioko hainbat eragilek azpimarratu izan dutenez (Behinola, 2009:
|
|
|
traiziogiletzat hartuko ote duten itzulpenean esku hartzen baldin badu, ez baita oraindik itzultzailearena medikuarena (berbarako) bezalako profesio ongi baloratua. Bestalde, Saizarbitoriak berak aitortzen duenez," Juliak argi ikusten du
|
berak
ez duela geniotasunik ezer berria esateko literaturaren munduan, eta interesa du idazle handien munduan sartzeko eta itzulpen literarioa egiteko. Juliari ez zaio hainbeste interesatzen itzulpen administratiboa, denboraz beti mugatua, presaka eta korrika, ez beti norberak nahi lukeen bezain ondo egitera behartuta" (Saizarbitoria, 2015).
|
|
|
Juliari dagokionez, berriz, eskaintzak Diputazioan eszedentzia eskatu ahal izateko ametsa betetzeko parada ematen zion, eta denboraldi batez behintzat Itzulpen Sailean administrari bezala lan egiteari uztekoa. Administrari bezala, ez itzultzaile bezala, hori lehenik eta behin utzi nahi du argi,
|
berak
ez duelako beharrezkoa den titulaziorik. Bizimodu korapilatsu samarra izan da berea, eta hau dela eta bestea dela ezin izan zuenez ikasketa formalik egin, lanpostu adinistratibo baterako aurkeztu ahal izan zuen bakarrik.
|
|
|
Martinen ipuin liburua itzultzen bukatuta lehengo lanera bueltatuko ote den. Juliak aske izan nahi luke, horretarako bidea, hots, lotura afektiboak direla eta Martinengandik, tradiziotik, mendekotasunetik askatzeko bidea, alderdi ekonomikoa bermatuta administrazio itzultzaile legez aritzea da, baina lana
|
bera
ez da hain aberasgarria (114 or.).
|
|
|
Antzeko azalpenak ematen dizkio Juliak Kepari eleberriaren bukaera aldean; itzultzea dela irakurtzeko modurik onena adierazten dio, bai eta
|
bera
ez dela itzultzaile profesionala ere, eta:
|