2003
|
|
Nolanahi ere, euskal festetako bertso eta poesiek, kontzientzia historiko horrek euskaldunen artean zuen hedaduren erakusgarri eta eragile ziren.95 Alta, historia generoko olerki hauek, nekez kontsidera ditzakegu euskarazko historiografia. Gehiago dira kontzientzia historiko baten agerpen literarioak, historiografia lanak baino.96 Gauza
|
bera
esan daiteke, XIX. mendetik ugaldu ziren kantu historiko apokrifoei buruz: Garay de Monglave k 1835ean, aurkitu?
|
|
ez zuen eskribatzen, eta beraz maila bateko irakurlegoari zuzentzen zitzaion40 Hola, Axularrentzat eta bere irakurleentzat, Antzinateko historiak interesgarriak eta jakingarriak izan zitezkeen. Ezin gauza
|
bera
esan geroagoko beste apaiz idazle gehienez eta haien irakurleez. Izan ere, Sarako Eskolak Lapurdiko kostaldeko erdi mailako euskaldungoa izan bazuen irakurle, XVII. mende erdialdetik aurrera klase ertainak frantsesez irakurtzera ohitu ziren.
|
2004
|
|
1936an Europan zehar bidaiatzeko beka bat lortu zuen eta bertan museo eta artelan garrantzitsu asko ikusteaz gain bere lehen argazki makina erosi zuen.
|
Berak
esan zuenez hasiera batean argazkiak turista gisa ateratzen zituen baina espresio bide bat bezala interesatzen hasi zitzaizkion pixkanaka.
|
|
Printzipioz gauza
|
bera
esan litzateke edozein herrialderen historiari buruz (euskal historia, frantses historia, hegoafrikar historia...). Mundu osoaren historiak bezala, mundu horren zati diren herrialde partikularren historiek aukera eman dezakete tolerantzia, askatasuna, elkartasuna eta gisako balioen inguruan gogoeta egiteko.
|
2005
|
|
Bukatzeko, Zamanillo zer nolako ikerketa egiteko gai da euskara gutxi ezagutzeaz gainera, euskara benetan hiru hizkuntza direla eta elkar ulertzeko ez dutela balio esaten duenean? Berari euskara hizkuntza erabat arrotza zaion arren, ikerketa honetarako ez du apurrik ere ikasi, eta den dena 1905eko Azkueren hiztegiarekin konpontzen du (nahiz han ez den
|
berak
dioena esaten):
|
|
Arana Goirik igual historian esan ditu gauza batzuk oso ondo ez zeudenak edo bere formulazio batzuk egon daitezke ondo edo gaizki edo oso terminologia razista batean garai hartan nahiko arrunta zena, konforme. Beraz, esan nahi dudana, ez zait batere inporta
|
berak
esan dituen gauzak baizik gauza bat egin du: Euskal Herria zegoen zizko eta berak nazio kontzeptu bat sortu du eta nazio kontzeptu horren inguruan mugimendu bat sortu du, hori da.
|
|
Autodeterminazioaren inguruan dabilen Martin Ugaldek Euskaldunon Egunkarian idatzitako artikuluan, Ugaldek
|
berak
dio, autodeterminazioak, dakarren mezuak Estatuari bere Inperioa ukitzen badio, ezinbestean gertatzen den bezala, bi muturrak lehia bizian daude. Eskerrak gaur nazioarteko kontzientzia asko indartu dela?
|
|
Beraz, momentu batez pentsatuz Estatu baten sorreraren ardatza ekonomian legokeela, zein liteke arazoa? Ba, Iztuetak
|
berak
dioen moduan: –Arazoa da, oraindik ere, ekonomia espainolean ere interes handiak dituen euskal ekonomiako sektore garrantzitsu batek, ez bakarrik oligarkikoak, nazionalistak ere bai, Espainiako Estatuan segituz hobeto zainduak ikusi bide dituela bere dibidendoak eta autonomismotik harago urratsak emateko ez bide direla prest agertzen euskal autonomista horiek?.
|
|
Biolentzia beti medio bat bakarrik da, ez da helburu bat. Planteamendu Nietzcheano Mirandetar batean, galdera hau izan zitekeen horrela,
|
berak
esaten zuelako: –zuek daukazue moral mendebaldar kristau demokrata greko erromatar hori eta nik nahi dut beste moral bat, beste gizarte bat, beraz beste biziera bat?.
|
2006
|
|
Dirudienez, Rufius (edo Rufus) Festus Avienus K.o. IV. mendearen bukaeran bizi izan zen maila senatorialeko gizona izan zen. Bi prokontsulatu izan zituen eta bidaiari handia izan zen,
|
berak
esandakoaren arabera, Delfoseko orakulua eta Kadiz hiria, mundu greko erromatarraren bukaeran, bisitatu baitzituen.
|
2009
|
|
Ikus dezagun kontzientzia zabalago hori adieraz dezakeen kasuren bat. Agustin de Arizkun baztandarrak, Cadizen 1699an neskei ezkonsariak banatzeko patronatua fundatzera agindu zuenak, lehentasuna eman zien Nafarroan jaiotakoei eta gero baskongadoei, edo
|
berak
dioen bezalaxe, prefiriendo entre ellas a las originarias del reino de Navarra y después a las de Vizcaia?. Edonola ere, ikusten denez, ongi bereizten du jatorri bakoitza:
|
|
Orain hamarkada bat Euskal Herriko Unibertsitateko Erdi Aroaren, Aro Berriaren eta Amerikaren Historia Sailak, historiako ikasleekin lankidetzan, proiektu interesgarri bat burutu zuen «Amerika Euskal Herriko prentsan» izenburuarekin. Izenburuak
|
berak
dioen bezala, proiektuaren helburua Euskal Herriko prentsan Amerikari buruz azaldutakoaz ahalik eta gehien biltzea zen. Euskal Herria esatean, Hegoaldeko lau probintziak eta Ipar Euskal Herria esan nahi dugu eta proiektuan Nafarroako zenbait egunkari eta Iparraldeko bat azaltzen dira, beraz.
|
|
«Les journaux sont utilisés comme supports publicitaires directement et indirectement. La méthode directe, celle des annonces est bien connue»13 Baina modu
|
berean
dio XX. mendean beste teknika eta komunikabide batzuk erabili izan zituztela: argazkiak, zinema eta abar?
|
|
Atal honetan baina, bada bereizi beharreko ikerlan bat, zeinak emigrazioa eta prentsa zuzenki erlazionatzen baititu: «Prensa nacionalista vasca y emigración a América», Oscar Alvarez eta Jose Maria Tapiz ek egindakoa15 Bertan, izenburuak
|
berak
dioen bezala, prentsa abertzalearen eta emigrazioaren azterketa bat egiten da, iturri honen bidez bi ikertzaile horiek abertzaletasunak emigrazioaz zuen iritzia arakatu eta aztertu dute, eta horretaz gain Bizkaitarra, Aberri, Euzkadi eta Excelsior egunkarietan azalduriko emigrazioari buruzko berrien zerrenda osatu bat aurkezten da. Azken lan horrek ekarpen ugari egiten ditu eta emigrazioari buruzko ikuspegi zabalago bat osatzeko urrats bat gehiago da horrenbestez.
|
2011
|
|
Honen aurrean CNTkoek jipoi bat ematea erabaki zuten eta egunkariaren arabera zozketa bidez hautatuko zen Rojo hori egiteko. Ale
|
berean
esaten da ezin jakin daitekeela nola iritsi zen jipoia hilketa bilakatzera. Lehen momentuan batean topatu omen zuen baina jende gehiegi zela eta ez zuen ekintza burutu.
|
2016
|
|
NAACPko kide ohia eta. Mugimendu zibilaren ama? izendatua izan zen emakumea, Montgomeryko autobusean zuriei erreserbatutako lekuan jesarri zen lanetik zetorrela < < nekatuta zegoelako> >,
|
berak
esan zuen gisan. Horregatik, atxilotu zuten eta 14 dolarretako izuna ezarri zioten (Roca, 2008: 83).
|
|
Juduak Palestinara bueltatzearen aldekoa zen Jainkoak horrela zioelako, eta Erresuma Batuko ekonomia eta politikarentzat onuragarria zelako. Ustez,
|
berak
esan zuen esaldi famatua: –Herri gabeko lur bat, lur gabeko herri batentzat?.
|
|
Zeev Jabotinskyk onartzen bazuen arabiarrak kanporatzea ezinezko zela, eta Palestina bi herrik osatzen zutela, ezinezko ikusten zuen bi aldeen arteko akordio bat.
|
Bere
esanetan historian izandako kolonizazio kasu guztietan bertakoek beti borrokatu dituzte kanpotik etorritakoak. Bere ustetan ez bertakoek lurra galtzeko beldur direlako, berezkoa dutelako kanpotik datorrena borrokatzea; Ameriketako kolonizazioa jarriz adibidetzat:
|
|
hori eragiten duena. Ismael Sazek
|
berak
dio elkarreragite hau azpi baloratua eta azpi ikertua izan dela historiografian (2004: 86).
|