2000
|
|
/ zenburuak
|
berak
dioenez, Migel Unamunok bere bizitzan zehar euskararekiko izan zuen, edo, hobeki esan, izan zituen jarrerak jorratzeko asmotan natorkizue. Zer esanik ez, honi buruz lehen ere asko esan eta idatzi da, baina oraindik bazterretan entzun eta irakurri behar izaten ditugunak gogoan izanik, ez dut uste gaizki etorriko zaigunik Bilboko idazle eta filosofo handiak gure hizkuntzaz adierazi zituenak berriz maiseatzea, haiek testuinguru egokian hobeki ulertzeko.
|
|
Halako jakinduriaz non esan bailiteke gure ruralismo guztiak deskubritu ezin izan zuen Naturaren kantore handi bat dugula bere obra. Ez ordea jarrera ideologiko edo aldeaurreko hautu baten ondorioz; ez dugu haren lanetan deus aurkituko elaborazio hutsez egina, dena ematen zaigu lehenagoko hausnartze zuhur baten ostean —hitzaren adiera jatorrean," auzmartze" baten ostean,
|
berak
esanen lukeen gisan—, Perurena zentzumenen poeta delako lehenik: berezko dohain garesti horixe dauka.
|
|
Baina han hemenka ageri dituen aitorpen biluziengatik eta hasperen etsiengatik, merezia du Nemesio Etxanizek poeta handien ereinotza.
|
Berak
esana zuen" bihotzak agindu erara" ondu zituela poemak. Egia da tresneria handirik gabeko poeta dugula, baina halako gardentasunaz mintzo zaigu non lirika sentimental bat osatzen baitu nahiaren eta ezinaren, grinaren eta lotsaren arteko pultsuan.
|
2001
|
|
Baina inor gutxik hartzen zituen aintzakotzat
|
bere
esanak. Ez Eskual duna aldizkariak, ez petainzaleek.
|
|
Eta astirik gabe, legea aldatzea eskatzen du, kontraesanak ezabatzeko.
|
Bere
esanetan:
|
|
Beste toki batean azaldu dugu honen" konbertsioa" eta" berkonbertsioa". Interesgarria da honen testigantza, hizkuntza jipoitua duen kultura bateanno rmala delako horrela erreakzionatzea,
|
berak
dioen bezala, baina aldi berean garbi gelditzen da berak ez duela mekanismo horiekin jarrerarik hartu edo aldatu.
|
|
Gauza
|
bera
esan genezake hizkuntz normalizazioariburuz. Hizkuntza baten erabilera normaldu dadin, ospe soziala behar du.
|
|
Eta eskuineko eskuarekin denbora luzez bere jaun eta jabea zerbitzatzen zuen bitartean, konplexua ez izanik ere benetako animalia politikoa dela erakutsiz, bere superbibentzia politikoa bermatuko zion sarea osatzea lortu zuen Sanzek ezkerreko eskuarekin. Bibliak
|
berak
dio: ez dezala jakin eskuinekoak ezkerreko eskua zertan ari den.
|
2002
|
|
Unibertsitatea ezezaguna da gizarte eragileentzat, bai. Baina gauza
|
bera
esan daiteke unibertsitarioei dagokienez; hau da, unibertsitateko irakasleek ez dute enpresa mundua ezagutzen, ez eta unibertsitateak ez diren beste eratako erakundeak ere. Horren ondorioz, unibertsitateko irakasleek ez dituzte erraz barneratzen edo onartzen enpresa munduaren logika eta balioak.
|
|
Normalean, etorkizun handikotzat hartzen direnjakintza arloetan burutzen da ikerketa mota hau. Izenak
|
berak
dioenez, epe laburrean aplikatzeko modukoak izango diren jakintzak sortzea da ikerketa aplikatuaren helburua.
|
2003
|
|
Txikitako adiskide batek arestian gogoratzen zidanez, bagenituen garai hartan joko polit pare bat, kaniketan ari ginenean," Lekak" eta" Bizkarrekoak" deitzen genituenak (erdal Arrasate hartan" jugaralecas y a bizcarrecos" esaten genuen). Laguna ez zen inoiz oso trebe izan joko haietan eta
|
berak
ziostanez, jokoan kanika mordoa galtzeaz gain, sekulako zartada galantak jasotzen zituen bizkarrean jolaskideek eskainita, jokoaren arauek markatzen zuten moduan. Beti makurtuta, beti jipoitua... eta kanikarik gabe.
|
|
Hortaz, batzuek egiazko aberri kultural bat bezalakoa nonbait kanpoan aurkitzea, oso posible da —izan behar du—, batez ere gurea bezalako aberri kulturalki ezosatu batean. Bere garaian Goetheri jazo zitzaion holako zerbait,
|
bere
esanean, Alemania eta Italiarekin. Horregatik ez zion Goethek muzin egin bere sorterri kulturalki baldresagoari.
|
|
erabat harrituta nauka Saenz deOiza ren alabaren jarrerak Oteiza Fundazioaren patronatuan, Oteizak berak eta Saenz de Oiza arkitektoak berakelka rrenganako zuten miresmena kontuan hartuz), fundazio horrek berak jarri nahi dizkio orain oztopoak New Yorken bere obra erakusteko, eta oztopo horiek buruhauste bihurtzen ari zaizkio Carlos Catalan Oteizaren ordezkariari, Estatu Batuetan korapilo legalak ez baitzaizkie batere gustatzen. Hitz batean esateko, Fundazioak dio New Yorkera eraman nahi diren lanak bereak direla, eta Oteizak
|
berak
dio ezetz, berebe reak dituela, eta nahi duena egin dezakeela obra horiekin.
|
2004
|
|
Nire uste apalean, euskal literaturaren historian mugarria. Atxagarenmaisutasun guztiarekin idatzita dago, Euskal Herriko historia modernoaren pasarterik erabakigarrienetakoaren halako testamentua da, eta egileak
|
berak
esan du, behin baino gehiagotan esan ere, bere libururik onena dela. Eta idazleek, horrelakoetan, asmatu egin ohi dute.
|
|
Alvaro Gartfa Meseguer hizkuntzalariak, adibidez, bere azken lanean, gaztelania hizkuntza berez ez dela sexista esaten du, eta hau esateko gorago aipatu dugun genero gramatikala kategoria hutsa delako argudioa ematen du.
|
Berak
esaten du hiru arlotan ager daitekeela sexismoa, hiztunaren testuinguruan, entzulearenean edota sisteman (hizkuntzan), eta orain aipatutako argudioak direla-eta lehenengo bi arloetan gauzatzen dela sexismoa gaztelaniaz.4
|
|
Bestaldetik, esfera publikoan beste ekarpen batzuek izango lukete eragina, Stuart Millenak, XX. mendeko sozialismoak onartu ez zuen Marx ez zientifistarenak, Emerson, Rawls eta Deweyrenak, baina baita idazle askorenak ere.
|
Berak
esan legez, Jamesen azalpenen bitartez The Golden Bowl edo The Am bassadors en pertsonaia nagusien arteko harreman aldakorrak bizitzea, beste gizakiekin eta beste gizakientzat zer egin daitekeenari buruz zerbait ikastea izan da (Rorty 2002: 353).
|
2005
|
|
15 Ardi elektrikoekin edo blade runnerekin, Dick(),
|
berak
esan legez, fikzioa egiten zuen filosofoa zen. Baina filosofo berezia, super natura, saiakera psikotikoak eta sinesmen erlijioso mistikoak hobekien nahasten zituena.
|
|
Aita Santuaren beraren izena ere, Servus servorum da, hots, Zerbitzarien zerbitzaria.
|
berak
esana da: " Ez naiz etorri inork ni zerbitza nazan, neronek besteak zerbitzatzera baizik".
|
|
Badira tratu txarrak eragiten dituztenak, heriotza eragiterainokoak kasu askotan; baina berauek eragin dituztenek, atxilotuak izanez gero, merezitako zigorra jasotzen dute eta ez du inork zalantzan jartzen berauen zilegitasuna. Gauza
|
bera
esan genezake hain nabarmenak ez diren beste delitu batzuen kasuan: jazarpen sexuala, lan diskriminazioa sexua dela eta...
|
|
Gustatuko litzaidake joera honek etorkizunik balu, baina auskalo. Beti gauza
|
bera
esan ohi dut holakoetan: urte bateko datuak deus gutxi balio duela hurrengo urteetan finkatzen ez bada.
|
2006
|
|
Lerro zuzena barik gorabeheratsua dugu berrargitalpenarena. Produkzioak behera egiten duenean, agian berrargitalpenak huts egiten duelako da, baina ezin da gauza
|
bera
esan goranzko bidean. Iazko igoeran, adibidez, nobedadeek parte garrantzitsuagoa izan zuten; eta aurtengo jaitsialdia, aldiz, ia osoki berrargitalpenari dagokio.
|
|
Orrialde gutxi lehenago, ordea, orduan aldizkariaren zuzendaria zen Joseba Intxaustik," euskera kulturaz bakarrik salba dezakegu" esan ondoren, zuzenbide, medikuntza eta ingeniaritza modernoak ere euskaraz adierazi beharra aldarrikatu zuen, gaurko jende jantziaren kultura" praktikoa",
|
berak
zioenez (ik. " Illobira bultzaka", Yakin 9, 1959, 84 or.).
|
|
Pena handia hartzen dut egin duen eboluzioa ikusita.
|
Berak
dio erretiratzen denean hona etorriko dela bizitzera. Uste dut oroitzapen goxoak izango dituela Arantzazukoak.
|
2007
|
|
Igaz aitatu nian bere nobelak [Peru Leartzako] irarkolan egon bear dik,
|
berak
esan zidanez eta beste nunbaitetik jakin dedanez. Berdeska berdeska omen dek, azaburu irikia baiño berdeagoa.
|
|
Kabaretetik kabaretera dabillen baten istorioa.
|
Berak
esan duanez, ez omen da, ala ere, bere idurimen amets bat, Ferrol’en ezagutu zuan baten erretratua baizik. Entzun diadanez, moral aldetik epaituaz irakur ez diteken oietako eleberria.
|
|
Inza Frantziara etorri zen zer egin behar zuen jakiteko, bera harremanak moztearen alde izanik. Bere harridurarako, Leizaola lehendakariak lankidetzarekin jarraitzeko esan zion eta gauza
|
bera
esan zioten Beyrisko EBBko kideek, Euskadin ezetz, baina Amerikan jarrai zezakeela harremanetan, nahiz eta buruzagiek ofizialki ez jakin ezer. Beraz, Zerbitzuak amerikarren menpe zeudela salatzen zuten beraiek izan ziren harremanari jarraipena eman ziotenak (Inza 2006, 238).
|
|
Espainiaren kasuan inplikazioa ez da zuzena,
|
berak
dioenez espainiar nazioak existitzen jarraitzen baitu. Zergatik ez luke jarraituko, bada, Euskal Herriaren kasuan?
|
|
Beharbada gehiegizkoa da
|
berak
dioena, Jakin ez zelako inolako legerik urratuz atera, baina bai orduko Espainiako legetik kanpo. Nolabaiteko klandestinitatean argitaratu zuten lehen zenbakia, baina ez zuzenean lege zibilak urratuz —orduko arau politikoak agian bai—; Elizaren eta Frantziskotar Ordenaren arauei zegokienez," epikeia" modukoren bat egin zuten2.
|
|
Aldizkariaren edukiari buruzko esaldi aldrebes hori horrela ulertzekoa ote zen? Joseba Intxaustik
|
berak
dio oharrean: " Respecto a la condicion ‘colaboradores’, nadie ha insistido en absoluto:
|
|
Izan daiteke, apika, Angel Errok mahai inguru
|
berean
esan bezala, gu [euskal literatura, literatur komunitatea, euskalgintza esaten zaiona] kanpora begira geundelako.
|
2008
|
|
Hor dago koska, hain zuzen ere: kontua ez da AHT egin gura dela errepideak autoz husteko; kontua da denetik gehiago maxima dela (autobide gehiago, trenbide gehiago, zentral gehiago, errauste planta gehiago, portu gehiago) lurralde politikaren gidari (sailburuak
|
berak
esana da hau ere (Berria,): " 800.000 kamioik garraia dezaketen zama garraiatu ahal izango dugu trenez urte batean, baina horrek ez du esan nahi kamioi horiek errepideetatik kenduko ditugunik [geurea da azpimarra]").
|
|
Graduko ikasketek izango duten maila eta ospea unibertsitate kideon menpe egongo dira; horren menpe eta herri erakundeek emango dieten babesaren menpe ere. Eta gauza
|
bera
esan daiteke graduondoko ikasketei dagokienez.
|
2009
|
|
Kontraste horretan, natura gizakiaren jarduerarekiko independentea dena da; Aristotelesek esan zuen bezala, bere mugimendu eta geldialdirako motorra bera da. Kultura, bestalde, gizakien jardueraren menpe dago, eta, halaber, hura islatzen du —gizakien portaeraren patroia edo ethos a litzateke— Gure" natura" hitza latineko" natura" horretatik dator (grekoen" physis"), eta gauza
|
bera
esan daiteke" kultura" hitzaz. Halere," kultura" hitzak badu zerbait gehiago komunean latineko" mos" (singularrean) eta" mores" (pluralean) hitzekin; horiek dira grekoen" ethos" itzultzen dutenak, eta, azkenean," moral" hitza bihurtu dena.
|
|
Eta zer informazio mota? Ospitalean baldin bazaude, zergatik ez da aproposa mail bat bidaltzea eta bai bisita egitea, bietan gauza
|
bera
esatera bagoaz. Balio erantsia ikusten diogu ‘hor bertan egote’ horri, eta horrek arreta filosofikoa merezi du informazioaren garai hauetan.
|
|
Beraz, euskal lurraldeen muga egitura ezin da gatazka konpontzeko ezein saiotik bereizi. Zentzu horretan, muga administratiboek bi estatuen arteko banaketaren ondorioak areagotu eta garatu ere egin dituztela esan daitekeen arren, era
|
berean
esan dezakegu mugak berregituratzeak gatazkaren konponbidearen hasiera ekar lezakeela. Hain zuzen, estatu mugak araubide juridiko berezi baten azpian daude gaur egun. Muga horien balio sinbolikoa, orain arte ukiezina, zalantzan jarria da, edo gainditua da mugaz gaindiko hitzarmenen mekanismoaren bidez, edo zenbait estatuk osatutako blokeak eratzearen ideiaren bidez, bloke supraestatal horiek nortasun komuna batzeko aukera emango bailukete.
|
|
Esaldi batzuetan hizlariak/ r/ ahoskatzen zuen eta beste batzuetan aldiz ez zuen ahoskatzen. Kasu guztietan hizlari
|
berak
esaten zituen bi esaldiak, beraz aldatzen zen gauza bakarra/ r/ ahoskatzea ala ez zen. Ondoren, inkestatuek entzundako hizlariak eskala batean sailkatu behar zituzten, gaitasun profesional eta gizarte prestigioaren arabera.
|
|
Iritzi guztien artean batekin geldituko naiz, hain justu, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailaren Ikerketa Zuzendari izandako Unai Ugalderi Euskadi Irratian entzun niona.
|
Berak
zioenez, ulertzekoa da guztiz Lund aukeratu izana kontuan hartzen badugu Suediak barne produktu gordinaren %3, 7tik gora inbertitzen duela I+G ekimenetan eta EAEn 1,8ren bueltan gabiltzala. Inork Lundgo hautagaitza gertutik ezagutu nahi balu, bere webgune ofizialera jo lezake (http://ess scandinavia.eu).
|
|
Labur eta samur esanda, desproportzio moral ikaragarria da. Hori alde batera utzita, Clarkek
|
berak
dioen bezala, mundu honetako erantzukizun morala eta morala bera oinarritzeko, betiereko zigor sari sistema behar da. Baina azken hori ahalbidetzeko arimaren hilezkortasuna behar da, eta, orobat, hilezkortasuna ahalbidetzeko ez materiazko arimak behar ditugu; hau da, dualismoa behar dugu.
|
|
Alderdi horrek baliotsu bihurtzen du gizakiaren bizitza, hau da, zentzuz blaitzen du gizakiaren bizitza. Esaterako, Jainkoa premiazkoa gertatzen zaio Wittgensteini;
|
berak
dioenez, Jainkoa azkeneko itxaropena omen da.
|
|
|
Berak
esaten zidan: " No te fies, no te fies...".
|
|
Etorri ere egin zen behin Ikastaroa ikusten. Egun hartan
|
berak
esan zidana ez dut ahaztu: " Bakerako bidea egiten duzue euskara irakatsiz".
|
|
Beste era batera. Seminarioko irakasle bat, Jose Maria Larrea, gazteen Accion Catolica ko omonierra zen Elizbarruti osoan, eta
|
berak
esan zidan: " Zergatik ez duzue sortzen Ekintza Katolikoa baserritarren artean, gazte herritarren artean?".
|
|
Nik ere, laurogeita hamar urte geroago, gauza
|
bera
esan diezaioket euskal gizarteari: ez begiratzeko horrenbeste emaileari, pertsonari, ezpada erakundeari, eta, so egiteko, bereziki, euskararen aldeko mezua eman eta ematen duen erakunde horri.
|
2010
|
|
izan ere, hiru mendeotako epean, hirien jarduera politiko eta kulturala oso aktibo azaltzen dira. Eta gauza
|
bera
esan daiteke zientzien eta tekniken garapenari buruz ere. Bizitasun horren adierazleak, besteak beste, Alexandriako Museoa eta Liburutegia erakunde paregabeak ditugu.
|
|
Bere dirua jarriz eta bere baliabideak eskainiz, Fundazioa ideia horrekin sortu zen.
|
Berak
esan zidan ea prest egongo nintzatekeen horrelako gauza batean parte hartzeko.
|
2011
|
|
Kristianismua ta erlijio dinamikua bat datoz, ba. Bergson sinpatiz ikusten badut ere, ez daukat noski
|
berak
esandako dena bataiatzerik, zerbaitegatik dauzka Index ean hainbeste liburu ajolatsuenak: " L’Evolution Creatrice" t.a. (Yakin 8, 1958, 19).
|
|
Hala ere, gaur egun oraindik ere asko saltzen du Mafaldak. Agian, oso gaur egunekoak direlako
|
bere
esanak. Ez da, baina, Mafalda benetakoa bailitzan hartua den literatur pertsonaia bakarra.
|
|
Gauza
|
bera
esan genezake Hercules Poirot, Mrs. Marple eta Philip Marlowe ri buruz.
|
|
kontraesanak, kontrasteak, hitz jokoak, figura erretorikoak, iruditeria, preziosismoa eta kiribilkeria biziki maitatzeaz gain, bere literaturaren zinezko oinarri bihurtzen ditu. Sarrionandiarena etengabeko hausnarketa da, lineala baino espiralean antolatua, alegia, puntu beretik behin eta berriro pasatzea, baina ez zehatz mehatz gauza
|
bera
esateko, hura behin eta berriz birrausnartzeko eta kiribilkatzeko baizik. Eta, jakina, hizkuntzarekin jolas estetikoetan aritzeko.
|
2012
|
|
Badirudi, beraz, ziurra dela bi argitaraldi izan zituela Jakin aldizkariaren lehen zenbakiak. Iñaki Bastarrika lehen zuzendariak berak aitortuta," bigarren argitaraldiko" editoriala ez zuen berak idatzi; bai, ordea, lehenengokoa," arrazista" samarra,
|
beraren
esatez. Saiatu, saiatu arren, ezin izan dugu inon aurkitu" lehen argitaraldiko" alerik.
|
|
Ingeniaritza lan horren ondorioak,
|
berak
dioenez, erraldoiak izango lirateke. Orain desertuaren inguruan eta itsasoaren maila baino altuago dauden Saharako parte horiek Europa bezain emankorrak izango lirateke, gaurko elkortasuna ez baita lurzoruaren errua, ur ezak sortutakoa baizik.
|
|
Ez dut pertsonalki ezagutzen, inoiz toki berean fortunatu izan bagara ere. Alabaina, komunikabideen bidez jarraitu izan ditut
|
bere
esanak eta iritziak. Ahoan bilorik ez duela uste dut.
|
|
Inkesta kuantitatiboa izanik, inkestatuak berak neurtzen du, kasu bakoitzean, bere gaitasuna edo ekintza/ jarrerak. Esan nahi baita,
|
berak
esaten du euskara badakien ala ez, erabiltzen duen ala ez, transmititu duen ala ez eta alde edo kontra dagoen. Inkesta kuantitatiboen ezaugarria da konprobaketa objektiborik ez izatea.
|
2013
|
|
Egileak
|
berak
dioenez, giza natura ulertzeko modu horiek ez dira elkarrengandik independenteak, zenbaitetan bata bestearekin edo besteekin txirikordatzen da, baina, halere, giza natura ulertzeko ikuskera desberdinak dira. Esaterako, jende askok aldarrikatzen du erlijioa unibertsala dela, baina jende gutxik defendatzen du erlijioaren izaera sortzetikoa.
|
|
Telesforo hona bihurtu zenean, sarekada bat egingo zutela zabaldu zen, eta Telesforo Ollauriko gure etxean kokatu genuen.
|
Berak
esan zidan: " Ramon, tu no crees que ETA es el ejercito vasco?".
|
|
Zein ondoriora heldu da leninismoaren berriztatzailea? Iraultzaren txinpartak edonon eta edonoiz egin dezakeela eztanda, besterik gabe adi egoten eta itxaroten jakin behar dela, gero bidea egiteak
|
berak
esango duela nondik nora jo. Antzeko kontuak esateagatik —filosofikoki hobeto argudiatuta, baina pelikula gutxiagorekin—, John Holloway irlandar mexikar irakasleari sekulakoak eta bi esan zizkioten orain dela urte batzuk munduko postmarxista guztiek:
|
|
Une horretan arazo ekonomikoak zituztenez, Venturik saria hartzea erabaki zuen bikoteak, baina Scott Brown ez zen emanaldira joan.
|
Berak
dioenez, arkitekturaren munduaren matxismoa ezaguna zuen arren, kolpe latza izan zen hura.
|
2014
|
|
|
Berak
dio lana nerabezaroan eta gaztaroan baino ez zuela egin, Banco de Vizcayaren Azkoitiko sukurtsalean zazpi urtez gelditu gabe lana gogor eginarazi ziotenean, eta geroztik bizitza gozatzea izan dela, eta gozaraztea. Oso gogokoak ditu Noel Coward artistaren hitzak, bere bizitzaren nondik norakoa bete betean laburbiltzen dutelakoan:
|
|
Zine katalaneko institutuak egiten zuen. Nik institutu horretako presidentea ezagutu nuen, Joan Anton.
|
Berak
esan zidan nik horixe bera egin nukeela Euskal Herrian. Esan nuen:
|
|
Esatariak eurak ziren iragarki bila aritzen zirenak, baita gero erredaktatu eta grabatzeaz arduratzen zirenak ere. Zentzu horretan, azpimarragarria da Joxe Mari Iriondok iragarkiak itzultzen egin zuen lana,
|
bere
esanetan 1961etik 1983ko martxora arte bere eskuetatik pasa baitziren itzultzeko premia zuten iragarki guztiak (Agirreazkuenaga, 2010: 89).
|
|
Uxatu beharrean bildu egin behar ditugu[...] berentzako artikuluak eta lanak prestatu[...] On litzake, esate baterako, 3.000 hitzetako hiztegi osotu bat prestatzea eta argitaratzea; eta, astekarietan eta bestetan, mailla hortako sail bat idekitzea. Gauza
|
bera
esan behar da euskeraz ikasteko bideez: ondu egin behar dira, ikasleak egiazki euskeraz ikas dezan.
|
2015
|
|
Arantzazun frantziskotarrekin ikasi zuen, sakramentino" ume lapurrekin" ez joateagatik, hamar urterekin, Foruko frantziskotarretara bizikletaz joan eta izena eman eta gero.
|
Berak
esaten duen legez," fraide ez joateko fraide joan". Baina ez bokazio ez federik ez zitzaion sortu.
|
|
" komikia da zinema perfektua".
|
Bere
esanetan, pelikula bateko eszena batean 1.000 estra behar badituzu eta ez bada bideragarri, komikian 1.000 estra jar ditzakezu. Nahi den oro, %100ean, sar daiteke biñetetan, gidoigile eta marrazkilariaren adostasunarekin, zelan ez.
|
|
Urretxindorra ren biloba eta Balendin Enbeitaren seme zaharrena, Kepa Enbeita erresistente bat da. Enbeitatarra,
|
berak
esan ohi duen bezala" izenez adina izatez", enbeitatar izate hori abertzale eta euskaltzale izan eta ekitetik igarotzen baita. Gerra urtean Muxikan jaioa, sehaskatik bertatik tokatu zitzaion deusezten ari zen mundu bati eustea.
|
|
menperaketa politiko, ekonomiko, kulturalean, hizkuntza eta literaturan, borrokan, biolentziaren kapituluan, errepresioan.
|
Berak
dioen eran," botere erlazioak zertan diren eta askatasuna zenbaterainokoa dugun konprenitu nahian gabiltza hemendik Marokora eta Marokotik Euskal Herrira" (665). Dena, berriro esan, bere biografiarekin josita:
|
2017
|
|
Ez dakit antzoki eta frontoiko jaialdia dekadentzian dagoen hori
|
bera
esan nuen duela urte mordoa eta hara!, badakidana da oraindik ere euskal kulturaren hartzaile jakin batentzat babesleku izaten jarraitzen duela, non, lan astearen bukaeran, ez zaion eskatzen parte hartze aktibo bat, non ematen baitzaion euskarazko produktu kultural on bat eta hizkuntza komunitate bateko partaide izateko aukera, ahalegin estra bat egin beharrik gabe. Ez dezagun gutxietsi aukera hori, kontsumo pasiboarena nolabait esateko, baina erreparatu diezaiogun besteari ere, joera konfirmatzen bada.
|
|
neure esperientziatik haragoko ezagutzarik ez dudalako eta, ondorioz, ez dudalako nire ezjakintasuna aipuz mozorrotu gura. Beraz, umorea oso kontu serioa dela esan dudan patxada
|
berarekin
esango dut umorea kontu barregarria dela. Negargarria ez esatearren.
|
|
" Ez zaude trafikoan harrapatuta, trafikoa zara" 3 baldin bazioen mende hasierako meme batek, egun gauza
|
bera
esan genezake informazioaz: ez zaude informazio salerosketan harrapatuta, zu zara informazioa.
|
2018
|
|
Santi Onaindiak
|
berak
esana zuen nonbait Jakinen posizionamendu hori gertatu ez balitz, euskara batuak ez zuela aurrera egingo. Askotxo, ezta?
|
|
Era
|
berean
esan daiteke batasunak euskaldunen arteko kohesioa eta euskalki desberdinetako hiztunen hurbiltasuna ekarri duela.
|
|
Ezer baino lehenago, Siadecoren txostena zer den argitu beharra dago: izenak
|
berak
dioenez, merkatu ikerketa bat da. Hortaz, merkatuan (beraz, salerosketan) eskuratu eta ‘kontsumitzen’ den kulturaz ari gara; areago, izenburuak berak zehazten du irakurketa eta musika ohiturak jarri direla jomugan.
|
|
" Hau umeen herri bat, denak ikasten ari dira!". Nik Parisera joan nahi nuen, baina anaia Mikel Suitzan zegoen eta
|
berak
esan zidan Paris gogorra izango zela bakarrik egoteko, eta Friburgora joateko. Eta horrela joan nintzen.
|
|
Sistema abstraktu, lauso, zatikatu, aldakor, arduragabe, kontrolgabean biziraupena eta arrakasta eragile pribatuen erresilientzia kontua da (Chandler & Reid 2016). Funtsean, errealismo kapitalistaren zentzu arruntak (Fisher 2016) aldi
|
berean
dio ezin dugula sistema aldatu, eta nork bere burua aldatuz (esplotatuz edo) bizitza libreki irabazi behar duela. Hortik utopia pribatua:
|
2019
|
|
Horregatik, bertsolaritzan gertatzen diren tentsioak gizartean gaur egun pertsona izateak eta euskalduna izateak dituzten esanahien gainean egon daitezkeen eztabaiden erreplika izan daitezkeela uste dut. Gauza
|
bera
esan daiteke definizio horietan generoaren nozioak, feminismoak edota emakumeek duten paperaren gaineko eztabaidei buruz.
|
2020
|
|
Merkatu
|
berean
diogunean zera diogu, testuliburuen merkatu kautiboan kokatzen garela. Eta hor esku hartzen duten aktoreak soilki aztertzen ditugula, betiere pribatuak eta komertzialak.
|
|
Itsaslabarrari zerbait ikusiko zion Immanuel Kantek ere, naturaren fenomenoen aurreko halako sentimenduaz idatzi zuen eta.
|
Berak
esana da sublimea ez dela soilik atsegin dugun hori, terrorea edo beldurra, malenkonia, harriduraere sortzen digun sentimendua baizik. Gorputza ere hori delakoan nago, plazer iturri zein gudu zelai.
|
|
Beraz, Manifestu atzeratua n Azurmendik
|
berak
zioen moduan: " Nik ez dut pakerik nahi/ ze pakea ez da libertadea[...] Baina nire herriari/ indarra egiten zaio[...] libertadea etorkizunean dago[...] Libre izan nahi dugu[...] Gizona ez da ideia bat[...] Zergatik ez aitortu:/ Mixerable banaturik gabiltz, mendian otsoak bezala[...] Gizon honek ez du hil nahi[...] Eta ez du hilda bizi nahi ere./ Libre nahi du[...] Baina libertadea ez merezi, irabazi egin behar da[...] Orduan bai, eguzki zaharrak argi berria emanen du".
|
|
Sokratesek, aldiz, aldarrikatzen du zerbait jakintzatzat jotzeko, hori argudio eta froga garbien bidez justifikatzeko gai izan behar dugula. Nork
|
bere
esanak autonomoki justifikatu lituzke; bestela ez dugu jakintzatzat hartuko.
|
|
Euskal liburuaz gauza
|
bera
esan zitekeela dio jarraian Torrealdaik, eta nago ongi laburbiltzen duela berak liburugintzaren inguruan eginiko lan guztiari heltzeko ikuspuntua.
|
|
Zenbait gai, hala nola Espainiako gerrari buruzko ikuspuntua, asko zaindu ziren, bereziki Trantsizioaren garaian elkarbizitzari eragin ziezaioketelakoan. Gauza
|
bera
esan genezake Gernikako bonbardaketaz, abertzaletasunaz eta haren buruzagi eta ikurrez, foruez, federalismoaz... Geroago, berriz, tabu bilakatu ziren ETA, torturak edo abusu polizialak; izan ere, zentsuratzaileen arabera, horiek aipatzea bera independentismoaren aldeko propagandatzat har zitekeen...
|
2021
|
|
Laguna izan da, familiakoa modukoa.
|
Berak
esan zidana egin nuen nik. " Pilare, joan hadi Martuteneko ikastolara, pixka bat ikustera".
|
|
" Que, ahora tambien has estado con lospadres?". Hori zertara zetorren galdetu nion, eta
|
berak
esan zidan nire zuzendaria zela, eta halako zer edo zer esana ziotela. Nik, egia esan, orduan ez nion kasurik egin.
|
|
Esan beharrik ere ez dago erronka horiei guztiei heltzea beharrezkoa dela Agendak bilatzen duen mundu jasangarri eta bidezkoagorako bidean, eta, zalantzarik ez da ere, 2030erako bederatzi urte besterik geratzen ez zaizkigun honetan, helburuak lortzeko hartu beharreko neurriek" ausartak eta eraldatzaileak" behar dutela izan, Agendak
|
berak
dioen moduan. Neurri horiek eraginkorrak izan daitezen, baina, gure planeta urdinaren mugak ezagutu eta onartu beharra daukagu, muga biofisikoak, jakina.
|
2022
|
|
Haren ustez, euskaldunok garrantzi handiagoa ematen diogu gure gorputz hizkuntzari Europako beste hainbat eskualdetan haien dantza lengoaiei ematen dietena baino.
|
Bere
esanetan, garrantzitsua zaigu balioak partekatzen dituen komunitatearen adierazpide dantzatuan aritzea. Euskararekiko atxikimendu garrantzitsua dugun bezala, euskal dantzarekiko atxikimendu berezia ere sumatzen du Slavecek.
|