|
2000
|
|
|
Nahiz eta
|
berak
ere bazituen bere ahuleziak...
|
|
2004
|
|
|
–Eta? –galdetzen dio Signora Mariak, ze
|
berak
ere badu handiki nahi puntu bat.
|
|
2006
|
|
|
Horiek iraganean baraturik bizi diren nazionalisten delirioak dira, bera gaurkotasunean eta errealismoan tinkaturiko gizona da. Identitateren bat
|
berak
ere ukanen du, ezta?, pentsatzen duzu. Eta arazo gabekoa baldin badu berea, ez da zaila asmatzea, zein identitate duen.
|
|
2008
|
|
|
Apellidua, izan ere, kutxa bat da, leinuaren altxor preziatua gordetzen duena, arbasoen zintzotasunarena eta heroi anonimoen odolarena, ostrak perla gordetzen duen bezala?. Halakoetan, anonimotasunaren kontzeptua bere
|
berea
ere bazuelako edo, aurrerago argibideak?, Ernestinak beti esaten zion baietz aitari, heroi izengabeak izendunak bezainbestekoak zirela, alegia, baita Reginak ere, jakina, nahiz eta Reginaren baiezkoek bazuten ezezkotik ere zerbait, haren hitzak eta keinuak, bidelagun izan beharrean, ez baitzetozen beti bat, baietz esan orduko, kopeta zimurtzen zitzaion bat batean, edo ezpainetan zurruntzen zitzaion irri egin berria?, hitzen eta keinuen desadostasun harekin aitari zera esan nahi balio bezala:
|
|
|
Apellidua, izan ere, kutxa bat da, leinuaren altxor preziatua gordetzen duena, arbasoen zintzotasunarena eta heroi anonimoen odolarena, ostrak perla gordetzen duen bezala". Halakoetan, anonimotasunaren kontzeptua bere
|
berea
ere bazuelako edo –aurrerago argibideak–, Ernestinak beti esaten zion baietz aitari, heroi izengabeak izendunak bezainbestekoak zirela, alegia... baita Reginak ere, jakina, nahiz eta Reginaren baiezkoek bazuten ezezkotik ere zerbait, haren hitzak eta keinuak, bidelagun izan beharrean, ez baitzetozen beti bat –baietz esan orduko, kopeta zimurtzen zitzaion bat batean, edo ezpainetan ... " Nahi duzuna, aita, baina nik gure etxeko kutxa irekitzen dut, eta ez dut inoiz perlarik aurkitzen, ikusten ez den perlak ez baitu perlaren izenik ere merezi".
|
|
2009
|
|
|
Beti bezain isilik. Eta, gainera,
|
berak
ere bazuen zer ezkutatua.
|
|
|
dibortzioaren kontra zegoen printzipioz, umetatik etxean ez zuen besterik entzun: ...ak guztiz beste era batean ikusten baitziren!; hantxe tolesten zen, izan ere, hatz salatzailea, eta hantxe zabaltzen besoak, irakurleak hobets zitzan errukiaren irinak akusazioaren zahien aurrean, haiek guztiak nobelan zehar landutako iritziaren galbahetik iragazita gero; nola poztu zen Ada Ana Kareninaren pozaldiekin, nola egin zuen negar haren negarraldiekin, eta nola sentitu zuen haren heriotza
|
berea
ere balu bezala, haren jokabideari buruzko epaiketa guztiz sumarioak bazter utzita!; Teofilo Mariak, aldiz, Anari, biktimari, defendatzeko aukera txikienik eman gabe. Adak Anaren abokatu defendatzailetzat behar zuen bere burua une hartan?, akusatu egin zuen, eta akusatu ez ezik, erre ere bai?
|
|
|
bera bezalako emakume bat, egoera latz bati aurre egin behar izan ziona, harik eta, gizartearen arauei eta debeku moralen muga estuei aurre egin ezinik, nahi ez zuèn erabakia hartu zuen arte, bere buruaz beste egiten zuela, trenbidera botata; bera –Ada– dibortzioaren kontra zegoen printzipioz, umetatik etxean ez zuen besterik entzun: ...ak guztiz beste era batean ikusten baitziren!; hantxe tolesten zen, izan ere, hatz salatzailea, eta hantxe zabaltzen besoak, irakurleak hobets zitzan errukiaren irinak akusazioaren zahien aurrean, haiek guztiak nobelan zehar landutako iritziaren galbahetik iragazita gero; nola poztu zen Ada Ana Kareninaren pozaldiekin, nola egin zuen negar haren negarraldiekin, eta nola sentitu zuen haren heriotza
|
berea
ere balu bezala, haren jokabideari buruzko epaiketa guztiz sumarioak bazter utzita!; Teofilo Mariak, aldiz, Anari –biktimari– defendatzeko aukera txikienik eman gabe –Adak Anaren abokatu defendatzailetzat behar zuen bere burua une hartan–, akusatu egin zuen, eta akusatu ez ezik, erre ere bai... apaizak ere ezin hobeto laburbildu zuen bere esaldian han gertatua:... " Seme jatorra duzu, don Nazario!
|
|
2010
|
|
|
Eta poetak heroi izan nahi zuen, poeta zen neurrian heroiago, ausaz? haren ekintza heroikoak, ekintzaren erakustaldia ez ezik, hitzarena
|
berarena
ere baitzuen eskakizun. Eta ez edozein hitz, hitz berezi bat baizik, heriotza nolako, hitza ere halako.
|
|
|
Inkontziente kolektiboan ditugu, beraz, Jungek modan jarri zuèn adierazpidean. Eta poetak heroi izan nahi zuen, poeta zen neurrian heroiago, ausaz... haren ekintza heroikoak, ekintzaren erakustaldia ez ezik, hitzarena
|
berarena
ere baitzuen eskakizun. Eta ez edozein hitz, hitz berezi bat baizik, heriotza nolako, hitza ere halako.
|
|
2011
|
|
|
Ez ziren entzule huts, ikusle huts; antzezten ari ziren.
|
Berak
ere bazuen zer egina: igandero etortzea.
|
|
2012
|
|
|
Sentitu dezakezu Peruren gorputza gerturatzen, haren izerdi gozoa usaintzen. Entzuten ari zara orain
|
berak
ere baduela arnasestua. Zeurea bezain zaratatsua.
|
|
|
Horrek, jakina, Andreas harroputz eta egolatra bihurtu zuen. Eta, tirano ororen antzera,
|
berak
ere bazuen jarraitzaile leial bat, Udo. Esklusibo izatetik marjinal izaterako muga fina denez, bikotekide leial bat zen hain zuzen Andreasen estatus soziala bermatzen zuena.
|
|
2013
|
|
|
Ontziralekura iritsi zirenean, garagardo lata irekitzen ari zela, Markelek aitortu zion
|
berak
ere bazuela ontziraleku sekretu bat, tarteka joaten zena. Biltokia garbitzen jarri zuten egun hartaz gogoratzen ote zen ere galdetzera ausartu zen, hirugarren garagardoaren 27 zentilitro hustu zituenean.
|
|
|
Baina desira horiek hutsalak ziren; edo, behintzat, hurrengo orduko presak eta zalapartak arintzeko besterik ez zioten balio izan. Beretzako astirik izatera, Elizabeth ederto konturatuko zen hain lur jota egonda ezina zela inongo lanetan saiatzea; baina izekoak bezala,
|
berak
ere bazuen zereginik, eta gainera Lambtoneko lagunei idatzi behar zien bat bateko joate hori gezur aitzakiekin zuritzeko. Edozein modutan ere, ordubetean amaitu zuten guztia; eta, Gardiner jaunak bitartean ostatuko kontua egin zuenez, joatea baino ez zen gelditzen; eta, goizeko zorigaitz guztien ostean, Elizabethek uste baino askoz lehenago ikusi zuen bere burua kotxean jesarrita eta Longbournera bidean.
|
|
2015
|
|
|
Indioen irudiak gogora ekarri dio Sylvieri
|
berak
ere badituela bete beharreko erritualak. Gerardek indio besomotzari eusten dion eskua apartatu duenean, berea luzatu du mahaiaren gainetik ezpainzapi bat hartzeko.
|
|
2016
|
|
|
Eskuko telefonoaren soinua isilarazi du, eta telefonoaren beste aldean denarekin mintzatzen hasi da.
|
Berak
ere duela hiru aste dei bat jaso zuen.
|
|
|
Badute pertsonaia horiek beren patu tragikoa eramateko modu duin bat, barregarria baina aldi berean miresgarria egiten zaiguna. Liburu saltzaileak
|
berak
ere badu zerbait hunkitzen nauena. Bere begiratzeko modua da beharbada.
|
|
2017
|
|
|
Ez diot esan baina badakit
|
berak
ere baduela liburu bat Joyceren testuak baliatuz omenaldi gisa idatzia eta egin zuela halaber Walter Benjaminen Parisko pasabideak lanaren egokitzapen bat New Yorkera eta XXI. mendera. Nik ez dut Goldsmith argazkietatik baizik ezagutzen.
|
|
2018
|
|
|
Berak ere iseka eginaz hitz egiten zien, Beirek esaten zituenak babestuz eta defendatuz.
|
Berak
ere bazuen bi haiekin sartzeko ohitura. Ez zituen aintzakotzat hartzen.
|
|
|
Berak, Karrek zuen gertatu zen guztiaren errua. Horrek gaizki sentiarazten zuen baina, era berean,
|
berak
ere bazituen beste arazo asko, aitaren arazo handia, amarekin ere haserre zegoen. Eskerrak bere bizitzan Ane agertu zen.
|
|
|
Horiek iraganean baraturik bizi diren nazionalisten delirioak dira, bera gaurkotasunean eta errealismoan tinkaturiko gizona da. Identitateren bat
|
berak
ere ukanen du, ezta?, pentsatzen duzu. Eta arazo gabekoa baldin badu berea, ez da zaila asmatzea, zein identitate duen.
|
|
2019
|
|
|
Etxea hipotekatu beharrean zegoen, alabaren dotea ordainduko bazuen, eta ez zegoen prest ezusteko hartarako.
|
Berak
ere bazituen alabaren dohainen berri, eta eginak izango zituen burubide taxuzkoagoak haren etorkizunaren gainean.
|
|
|
Ondo pentsatzen jarrita, nahiz eta urte hauetan guztietan begirune berezia izan, ez genuen sekula Aimarren inguruan hitz egiteko tarterik hartu. Eta, gerora konturatuko nintzenez,
|
berak
ere bazuen behar hori.
|
|
|
Gizonak maite du, eta samurtasun eta irrits singular batez desiratzen, baina ez ote du halako sentimendu singularrik beste emakume batenganako ere? Emakume maitemindu askok onartzen dute engaina ditzaten; ez dute ikusi nahi orokortasuna bildurik dagoela singulartasunean, eta gizonak ilusio hori ematen die,
|
berak
ere baduelako, hasteko; askotan, badirudi haren desiraren sua denboraren gainetik dagoela; emakume jakin bat desiratzen duen istantetik, pasioz desiratzen du, eta huraxe desiratzen du, ez beste inor: eta, jakina, istanta absolutu bat da, baina istant bateko absolutu bat.
|
|
|
Andersen andereñoa ere irribarrez zegoen.
|
Berak
ere bazuen pozik egoteko arrazoirik, baina Gerra Handiaren amaiera horietako bat besterik ez zen.
|
|
|
Leirek mihiari eutsi zion ez erantzuteko. Gogorarazi nahi zion
|
berak
ere bazituela arazoak, bizitza hankaz gora zeukala, bere mundua gainbehera zihoakiola, baina patxadari eustera behartu zuen bere burua, harik eta Raquelek komunikazioa eten zuen arte.
|
|
2020
|
|
|
Inguruko herrietako jendea izaten da bertan, baita Donostia aldekoa ere eta, noski, Urdaneta, Urteta eta Aiako baserrietako bere lagunak, eta, ez du zertan ezkutatu, haien aurrean Deliarekin agertzea gustatu egiten zaio, ederra eta gaztea delako, hain ederra eta gaztea non denek uste duten aurki eskuetatik alde egingo diola.
|
Berak
ere badu beldur hori, baina, harrigarria egiten bazaio ere, neskak berarekin maiteminduta jarraitzen du, eta zer gero, bost edo hamar urte emakume horrekin egiten baditu, hori ez dio inork kenduko. Nahiago du, noski, hamar urte horrelako emakume batekin, bere lagun askoren emazteekin bizitza osoa baino.
|
|
|
Zuloduna, gainera. Onartu ezinik, nonbait,
|
berak
ere bazuela berea atzean.
|
|
2021
|
|
|
Ainhoak ez zion beste azalpenik aurkitzen Brianen zaletasun obsesibo hari. Gauza bitxia,
|
berak
ere bazuen aspaldian harreman estua trenekin; azken asteetan ia gauero errepikatzen zitzaion amets gaiztoa: bazihoan trenean, halako batean errailetik irten eta bere bagoia airean ateratzen zen.
|
|
|
Baina gaur argi geratu da
|
berak
ere baduela zauria, eta zauri horrek oihu egin du nik beste behin aitarekin hobeto nengokeela esan diodanean:
|
|
2022
|
|
|
Ezin zuen ulertu nola jokatzen zuten bere ingurukoek kontrolik gabe, egoerak aztertu eta zertara eramango zituzten hausnartu gabe. Baina
|
berak
ere bazuen geldiezina egiten zitzaion bulkada bat. Aitak, zortzi urterekin zehaztasun kirurgikoz txerri bat odolusten harrapatu zuenerako, bizitza asko akabatua zen Igone.
|