|
2000
|
|
|
Algorta sorlekua aspaldi utzi bazuen ere, bizkaieraz mintzo da oraindik Garbi Losada antzerki zuzendaria. Pedagogia Donostiara ikastera etorri eta
|
bertako
Egia auzoan bizi da egun, Jose Antonio Vitoria laguna eta Tomas 4 urteko semearekin. Ados Teatro bere konpainia garai gozo batean dagoela harrapatu dugu," Manolito lau begi" antzezlanak antzerki talde orok behar duen bultzada eman die-eta.
|
|
|
Aitzitik, Nietzsche, Marx eta Freud, besteak beste, gogor saiatu ziren azaltzengizakiarenean ez dagoela joera desinteresaturik, ez dagoela
|
beraz
egiaren bilatzedesinteresaturik. Haatik, bada egiaren bilatze interesatua, bada egia helburu duenjaugin interesatua.
|
|
|
Efektu mota horiek definitzeko, honako hau esan dezakegu:
|
bere
egia itxuragatik hots original baten efektu bera, sugestio bera, soinu konbentzionaltasun bera ebokatzen digun irrati hots bat artifizialki sortzea. Kontua ez da termino bat beste batez ordezkatzea, errealitatea egilearen ikuspegitik matizatzea baizik.
|
|
|
Edo, etsimenduak harturik ote zegoen osaba? Zeren pentsa baitzezakeen ezen deus guti egin zezakeela libertatearen aldeko borrokan, are gutiago Pedro Huizik eta biok bakarrik utzi genuenetik, eta zeren pentsa baitzezakeen, ondorez, ezen aski zuela ezkontzearekin eta iduri egitearekin,
|
bere
egia eta bere sekeretua bere seme alaben bidez bideratuz, nola gertatu izan baitzen etxegoiendarren artean belaunez belaun. Edo, despit hutsez jaurtiki ote zituen hitz haiek, gogaiturik zegoelako kontu hartaz eta berdin zitzaiolako jada guztia?
|
|
|
AMAK
|
bere
egia kontatu zidan eta orain enea jakin nahi zuen. Eta ikusi zuenean ezen ez nekiela nondik has, erran zidan:
|
|
|
Eta Mantillanako kondearen emaztearen kasuan ere horixe gertatu zen: sugea ikusi bezain sarri, Herioren mandataritzat edo zuena, eten zitzaion irria, egin zuen oihu, zabaldu zituen zeruraino begiak, eta erakutsi zigun, finean,
|
bere
egia, sakoneko egia, zeina baitzen beldurra, heriotzari zion heriozko beldurra, bere biluztasun osoan.
|
|
|
Hau finkatzeko, Vienako Zirkuluko kideentzat nuklearra zen egiaztagarritasun printzipio, irizpide edo metodoa erabiltzen da. Hori bai, proposizioa ez bada oinarrizkoa, orduan
|
bere
egiaren balioa eta esanahia oinarrizko proposizioen menpe daude (Tractatus, 5: Perpaus elementalak perpausaren egiargumentuak dira).
|
|
|
Tractatus aren eragina, hala ere, oso sakona izan zen Zirkuluan, Waismann eta Schlickengan batez ere. Azken honek, neurri batean, filosofo sortzaile izateari uko egin zion Wittgensteinen ideien iruzkintzaile bihurtzeko34 Beste batzuk, aldiz, batik bat Neurath, Hahn eta Frank enpirista erradikalak, aurka jarri ziren —Neurath oso kritiko agertu zen Wittgensteinen mistizismoa eta ‘goreneko’ filosofia zirela eta— eta, bitartean, Carnapek ongi onartu zuen
|
bere
egia analitiko eta logikoaren ikusmoldea35, nahiz eta Viena utzi eta gero, 1931n, iritzia guztiz aldatu zuen36.
|
|
2001
|
|
|
– ...gaitzesgarri berbera erabiltzen dutela bere xedea lortzeko; konturatzen gara, haien begietara so eginez, ez dutela amore emateko itxurarik, ez direla inolaz ere, inon eta inori barkamena eskatzeko prest egongo, ez dago haien bihotzetan hutsunea eta gorrotoa besterik eta hala jarraitzen dute, amorru biziz borrokan; konturatzen gara batak zein besteak ez dituela bere okerrak onartzen, eta bakoitzak
|
bere
egia aldarrikatzen duela egia absoluto erreal bakartzat, autismo izugarria erakutsiz. Konturatzen gara, azken batean, kanpokaldetik ezberdinak agertzen zaizkigun bitartean, bi zaldiak arraza berekoak direla.
|
|
|
kausalitate fisikoa besterik ez dagoela, helbururik ez dagoela natura osoan. Kontraesan honek
|
bere
egia aurkitu nahiaren sakontasuna erakusten digu.
|
|
2002
|
|
|
Sikologia telebista saio milioidunak manejatzeko tresna bihurtu den honetan, Ameriketatik datorren azken moda filosofo aholkularia, edo aholkulari filosofoa, alboan edukitzea omen da. Horregatik, norbaitek
|
bere
egia, argiro, gordin, tranparik gabe plazaratzen duenean, astintzen gaitu besteok eta jartzen nor bere egiari so, hizki larriz idazten denaren arrastoan.
|
|
|
Sikologia telebista saio milioidunak manejatzeko tresna bihurtu den honetan, Ameriketatik datorren azken moda filosofo aholkularia, edo aholkulari filosofoa, alboan edukitzea omen da. Horregatik, norbaitek bere egia, argiro, gordin, tranparik gabe plazaratzen duenean, astintzen gaitu besteok eta jartzen nor
|
bere
egiari so, hizki larriz idazten denaren arrastoan.
|
|
|
Edozein kultur produkturen zientifikotasuna, sozialki ezagututako zientifikotasuna, azken batean? ez da eratortzen
|
bere
egiaren bame indarretik; alderantziz, haren indarra egiaren sinesmenean datza, egon baitago sinesmen bat egiarenitxura sortzen duena. Zientziak, hortaz, eraginkortasun sinboliko handia duenezagutza mota osatzen du, berez soziala den indarra eskuratzeko posibilitateadauka eta.
|
|
|
Gezurra, beraz, ezagutzaren eta diskurtsoaren arteko urruntzea edo desadostasuna da; ez egitate/ gertaeren eta diskurtsoaren artekoa. Egitate bati buruz kontatzen duena, baldin eta kontatzen ari den modu berean ulertzen badu, diskurtsoan igorleak
|
bere
egia dio, kasurik onenean errealaren transmisio zuzena, eta txarrenean, pertzeptzio okerra.
|
|
|
Ardo ona zuten mahaian, eta Sergiok bizpahiru baso hustu zituen. Izan ere, Sergio, gauza guztien gainetik,
|
bere
egia erakusteko beharra sentitzen duten gizon egiazale horietakoa zen. Baina, aldi berean, garbi ikusten zuen, solasak zeraman bidetik, noiznahi zaputz zezakeela Sararen ama, egia esatekotan.
|
|
|
(...)" uste dut euskara arriskuan ote den galderari ere bi ikuspegi horiexetatik, bi erantzunekin, ihardetsi dakiokeela; bata, euskara desagertzeko arrisku bizian dagoela, eta bestea, euskara bizi bizirik dagoela, ia ia inoiz baino hobeto. Eta biak hartu behar dira aldi
|
berean
egiatzat edo gezurtzat, zorionez edo zoritxarrez, gaur egungo euskararen egoera oso kontraesankor, polikromiko, askotarikoa delako".
|
|
2003
|
|
|
Oidipous Thebesko tiranoaren kinka larrian gaude. Ilunpeko gure jainko armatuari galdeak egiten dizkiogu, eta  honek,
|
bere
egiaren ekin makurra onartu nahi ez duelako, testuingurutik kanpo diren erantzunak ematen dizkigu. Ihardespenen anbiguotasunaren arabera buru belarri, sutsu, ezjakin, ezjakintzak dakarren harrotasunez, gure gurasoak berak hiltzeko prest gara.
|
|
|
Zientzia eginkizun kulturala delako, giza jardueratik aldendu ezin dena. Eta kontu mitikoekin gertatzen den bezala, estilo propioa garatzen du, horren bitartez errealitatea errepresentatzeko —baita sortzeko ere— Eta estilo bakoitzak
|
bere
egiaren nozioa lantzen du, eta horrekin batera objektibotasun eta arrakasta kontzeptuak ere bai. Estilo bat ala bestea aukeratzea gizarte ekintza da, Feyerabenden ustez; historian kokatzen den gizarte ekintza, eta ez egia aldaezina.
|
|
|
|
bere
egiekin eta bere gezurrekin,
|
|
2004
|
|
|
Ez. Testuak, literarioa bada, galdera bat darama beti bere baitan; egonezina; onkeriatik ihes egiteko deliberoa; ohikotik aparteko beste ikuspegi bat eskaintzeko asmoa… Testuaren borondate hori da
|
bere
egia bakarra. Ez gehiago.
|
|
|
deritzana. Davidsonen iritziz, irtenbide horrek perpausak interpretatzeko proposatuko lituzkeen teoremek honako forma hau izan behar lukete: (T) o T da baldin eta soilik baldin pArgi dago teoremen forma hori Tarskik
|
bere
egiaren kontzepzio semantikoan erabilitako (T) definizioan oinarritzen dela. Tcoriak bizkuntza jakin baten perpaus bakoitza bereesanahia emango duen beste perpaus batekin binatuko! uke.
|
|
|
Horrela,(**) ren kasuan, egia logikoa ondoko proposizio abstraktua da: . Edozein Pproposiziorentzat, edota P edota ez P. Hau da,
|
bere
egia, edo, eta, ez?
|
|
|
esaldi baliokidea jartzen badugu, honako hau geratzen zaigu:. Ez dago ezkondua den gizonezko ez ezkondurik?. Eta hori ordezkapen kasu bat da, sinonimian oinarritutakoa, eta
|
bere
egia logikoa forma honetakoa izan daiteke, adibidez:. Edozein A, B, D klase edo propietaterentzat, ABD oro A da? (. Ez dago ABD den ez Arik?).
|
|
|
Ez ote da hauxe
|
bera
egia aspaldiko mendeez. Ba liteke.
|
|
|
Urrats hau emateko Jainkoaren ideia, erabatekoarena, du
|
bera
egiaren berme bihurtzeko. Egiari buruz jardun duenean ideien argitasuna eta bereizitasuna hartu ditu hastapen bezala, baina ideiok beste ideia argi eta bereizi batzuekin lotzeko eta egiazko beste ezagupen batzuetara heltzeko beharrezkoa izango da Jainkoa, bera izango baita, esan bezala, ideien arteko uztarketa hori emateko kokagunea eta, baita, azken batean, euren objektibotasuna bermatzekoa ere.
|
|
|
Ikuspegi hau, bere osotasunean, izango da eskolastikak bere egingo zuena eta, jakina, Descartesek erasoko zuena, besteak beste ezinezkoa egiten zuelako ezagutza zientifiko unibertsal batera heltzea. Ikuspegi klasiko horren arabera, gai bakoitzak, edo gai mota bakoitzak,
|
bere
egia izango luke, eta hau guztiz muturtuta legoke zientziari buruzko Descartesen ikuspegiarekin, horrek egia unibertsal eta bakarrak eskatzen dizkiolako, beti eta denontzat balioko dutenak. Eguneroko bizitzarako, beharbada, balioko dute egia erlatiboek, baina zientziak betiko eta guztiontzako balioko duten egiak behar ditu.47
|
|
|
Arrazoimena ez litzateke gizarte eta kultur ingurunearekin harreman dinamiko batean eraikitzen den zerbait izango, gehiago izango litzateke gizakioi aurrez emandako ahalmen baten berezko garapena, erabatekoa eta aldaezina. Hau ulertzeko kontuan izan behar da berarentzat pentsamendua eta giza egitura razionalak hizkuntzaren aurrekoak direla, eta horregatik
|
bere
egiara heltzeko ez dela beharrezkoa izango elkarrizketa prozedura bati jarraitzea, bakarrizketa nahikoa izango da-eta arrazoimenera eta egiara heltzeko. Berdin da, beraz, zein hizkuntzatan dihardugun, latinera, behe bretoiera, frantsesa..., guztien aurretik pentsamendua legoke.
|
|
2005
|
|
|
Hau da Greimas ek9 «errelatoaren barneko egia»dioena, benetakoak gehiago eramaten baikaitu eraiketa batera, benetakotzat jotzebatera, kanpoko egia batera baino. Prozesu semiotiko baten bidez, goian aipatutakoesamoldeetan bezala,
|
bere
egia esateko enuntziatzailea begien bistakoaren atzeangordetzen denean,, egiaren efektuaren, ondorio bihurtzen dira berez lerro editorialaren iritzi eta balorazioak baino ez direnak.
|
|
2006
|
|
|
Masajistek hitz egiten dutenaz Armstrongen kasuan, zer esan? Nik uste dut nahiko argi gelditu dela emakume horrek diru bat kobratu duela hitz egiteagatik,
|
beraz
egia eta gezurra ez dakit zenbat esan izango duen, edo egiarik esan duen edo gezurrik esan duen, idatzita dagoena ikusi, eta gero norberak ateratzen ditu bere ondorioak. Ni saiatzen naiz inportantzia gehiegi ez ematen, batik bat inork ez duelako ezer esaten barruan dagoen artean.
|
|
|
|
Beraz
egia da masajista txirrindularien psikologoa ere badela?
|
|
|
Badira tragikoagoak ere, esaterako tratu txarrak jasaten dituen eta sinesten ez dioten emakumearena.
|
Bere
egia ez da aski agerian gelditzen, eta orduan beste ordain bat jasotzen du, esanez, berak asmatu duela hori dena. Funtsean, gogorragoa da bizirik sufritzen ari den bat ikustea hildako bat ikustea baino.
|
|
|
Agintari eta funtzionario guztiek, zigor prozeduran esku hartzen duten neurrian eta betiere bakoitzak bere eskumenaren barruan, ustezko errudunaren aurkako eta aldeko inguruabarrak jaso eta antzemango dituzte, eta, esanbidezko xedapenik izan ezean, hari argibideak eman dizkiote
|
berak
egi ka ri ditzakeen eskubide nahiz errekurtsoei buruz, defendatzailearen laguntzarik ez duen bitartean.
|
|
|
borroka hortan bizi da eta hori du
|
bere
egia,
|
|
|
Ez dauka gizon horrekin zerikusirik.Jakiteagatik da.
|
Bere
egia, bere lotsa, bere beldurra zakiletik isuri dezan arte kolpatu.Atzo arte ahalguztidun, helezin, ukiezin bihurtzen zuen horren sekretua isurtzen duenarte.
|
|
|
Espiritua denboran ageri da espirituak berak
|
bere
egia atzeman edo ulertu ez duen heinean, alegia, denbora ezabatu ez duen heinean. Eta denboraren ezabatze hau denboraren amaieran gertatuko da, guztiaren funtsaren gaineko zientziak edo egia osoak burutua hain zuzen.
|
|
|
Gauzatu den heinean ageri du jakintza osoak mugimendu hori, eta, horrenbestez, zirkulu biribila duzu jakintza hori ere. Mugimendu dialektikoa, espiritua, bere baitara biltzen den zirkulua da, hasieratik
|
beretik
egia osoa barnebildu arren, amaieran baizik deskiribildu eta azalduko ez duena.
|
|
2007
|
|
|
hau materiala da. Baina ezkurra, bere kontzeptuan, haritza da, eta ezkurtxoaren egitekoa garatzea eta garatzea izanen da, zinez haritza bilakatu arte, hots, kontzeptuan den bere burua konkretuan bilakatu arte (kontzeptua edo ideia ezkurtxoaren helburua da; helburuan dago bere burua,
|
bere
egia, horregatik, existitzen den oro teinka batean existitzen da bere hastapenaren eta helburuaren artean, bere existentziaren eta bere, egiazko?
|
|
|
historia hori da? gizadia bere gizatasun beteginera,
|
bere
egiara pelegrinazioan, izpirituaren historia aurrerakaria. Halatsu, giza artea, aspirazio bat da artearen kontzeptu beteginera (bere egiazko errealitatera, bere egiara); Estatua, Estatu beteginera, etab. Unibertso osoa dabil, ideian edo izpirituan dena izanean izatera bidean, eta batez ere gizadia.
|
|
|
gizadia bere gizatasun beteginera, bere egiara pelegrinazioan, izpirituaren historia aurrerakaria. Halatsu, giza artea, aspirazio bat da artearen kontzeptu beteginera (bere egiazko errealitatera,
|
bere
egiara); Estatua, Estatu beteginera, etab. Unibertso osoa dabil, ideian edo izpirituan dena izanean izatera bidean, eta batez ere gizadia. Berdin herri bat, goiko pasarte gaztelaniaz aipatuan irakurri berri dugun legez:
|
|
|
Nazioak direlako estatuak badira. Nolanahi ere, egia da nazio guztiek ez dutela zertan estatu bihurtu behar, baina era
|
berean
egia da ere, nazioek gizatalde gisa irauteko tresnak behar dituztela eta horietako bat estatu bihurtzea dela, bere herritarrek nahi hori demokratikoki adieraziko balute.
|
|
2008
|
|
|
Askok dugu Oteizari buruz esatekorik. Nork
|
bere
egia du, eta nork berea esan dezake, baina benetan interesa duenak bere iritzia eduki du. Oteizak aberastasun harrigarria utzi digu eta banatzen saiatu behar dugu, bere jomugan egon daitezkeen guztien artean.
|
|
|
Haren aurpegiera babestu. Hedabideetan ikusi eta irakurri izan duenaz nazkaturik,
|
bere
egia kontatu digu, bankero jaunarenak baino gehiago balio duen hori.
|
|
|
6. " Kalitatezkoa izateko literatur lanari eskatu behar zaio irakurleari ikusmira berria iradokitzea, sortu den gizartearen kosmogoniaren (ez gertaeren) erakusgarri izatea, mundu berezkoak sortzen jakitea eta lan horren bidez idazleak
|
beraren
egia (Joseph Conradek zioen zentzuan) bilatzeko anbizioari eustea".
|
|
|
Horregatik zegoen Ernestina, apika? horregatik zegoen, ziur, frai Millanekin bi aldiz minduta, eta horregatik sentitu zen protestatzeko eta
|
bere
egia esateko eskubidearekin:
|
|
|
Navarristak Nafarroari buruzko egia absolutuaren jabe baldin badira, kanpoan gezurrerako baino ez dago tokirik. Diskurtso itxia da navarrismoarena,
|
bere
egia etengabe errepikatzera kondenatuta dagoena.
|
|
|
Zeren etengabe ari baikara eztabaidatzen, eztabaidagarria denik inork onartzen ez duen gauzaki batez. Navarristen eta Nabarraldekoen artean ez dago elkarrizketa posiblerik; biak
|
bere
egia absolutuaren jabe diren heinean, bi bakarrizketa biki ditugu elkarren alboan, elkarri gor, elkar ukatuz, elkarrengan bere burua justifikatuz. Bietan, iraganak omen dauka hitza eta erabakia; bizidunei, nonbait, hildakoen (ustezko) mezuaren aitzinean makurtu bertzerik ez zaigu gelditzen.
|
|
|
KAR. Ez nian
|
berak
egia jakiterik nahi? (pausa) Gainera, nik ere?
|
|
|
" Berorrek ez dit ulertzen, ama nagusi, baina frai Millanek bai, hark ulertuko dit, seguru baietz!". Horregatik zegoen Ernestina, apika... horregatik zegoen, ziur, frai Millanekin bi aldiz minduta, eta horregatik sentitu zen protestatzeko eta
|
bere
egia esateko eskubidearekin:
|
|
|
Celanek zera zioen: " Inork ezin du
|
bere
egia adierazi
|
|
|
[Gehiago.] Euskara hizkuntza ederra edo poetikoa zela zioten lehenago (ez dago hizkuntza ederrik edo poetikorik, zeren ez baitago hizkuntza itsusi edo prosaikorik); hizkuntza zaharra dela ere bai (hizkuntza bat, gehienez ere, leku batean beste hizkuntza bat baino lehenagokoa izan daiteke, eta besterik ez: teknikoki, ez dago hizkuntza zaharrik, zaharragorik edo zaharrenik); horrezaz gainera, hizkuntza mundu esplikatzailea,
|
bere baitan
egia haundiak (edo Egia Haundia) dakartzana, eta ezdakitnoizko edo badakitnorainoko zibilizazio baten hizkuntza, eta abar luze bat: gezur dohainez eta fedezko zoldaz egindako abar luze eta ustel bat.
|
|
|
Kontzientzia saiatzen da — oso naturala da— lortutakoa mantentzen eta ez galtzen. Saiatzen da bere jarrera faktikoak mantentzen, aurrera joateko indar hori harrokeria besterik ez delakoan eta une bakoitzak
|
bere
egia duelakoan. Baina horregatik bere geldiezintasuna bakarrik uzten du agerian:
|
|
|
Bere azken mailan kontzientzia (objektiboa) autokontzientziara igortzen da, hori
|
bere
egia den heinean: uste genuen zerbait ezagutzen genuela mundu objektiboan, baina guk geure burua besterik ez dugu ezagutu.
|
|
2009
|
|
|
Eskerrak baina ez diren hitzak gauzen eta bizimoldeen abiadan desagertzen. Sukaldeek gordetzen dute, oraindik bere izena, sutondorik ez badago ere, atsotitzek eta kontu zaharrek
|
bere
egien beroa gordetzen duten bezala.
|
|
|
HDCrekin sinaturiko kontratuak isilik egotera behartzen zuen aldi luze batez. Epea igarota,
|
bere
egia kontatzera dator Renoko antropologoa, 2008ko irailaren 20an itxitako lekukotasun zuzenaren bidez.
|
|
|
Baino horrek ez dio baliagarritasunik ematen. Egia da legea onartu zenetik Nafarroako euskaldunen kopurua igo dela eta euskarazko irakaskuntza ez unibertsitarioa, nahiz eta oztopoz beterik, ahalbideratu dela; baina aldi
|
berean
egia da hori gertatu dela Nafarroako gizarteak berak, oztopo guztien gainetik, euskara berea dela erakutsi eta frogatu duelako.
|
|
|
Ez bakarrik hangoa duelako ama, aita han bizi duelako, bera han hazi delako eta han egin dituelako ikasketak.
|
Berak
egiaz miresten duena hiria da (saloiak, markesen alaba dekadenteak, literatur objektuak). Euskal Herria, Madrilen medizina amaitu eta Zestoara etorri denean, deskubritu du:
|
|
|
Gabino halakoa zen berez, ez zuen besterik erakutsi bizitza osoan? eta egia?
|
bere
egia, esaten ari zitzaion, beraz, baina, anaia aurrean zuen neurrian, bakarrean hartuz gero, gorputz bat beti da gorputz bat, harik eta, beste gorputz baten aurrean, norgehiagoka batean murgiltzen den arte, modurik automatikoenean murgildu ere, oilarraren maila bateko zein besteko nolakotasunak hartuta?, ezinbestean sartua behar zuen anaiaren aurkako lehian, modu inkontziente batean bazen ere?
|
|
|
Gabinoren txanda zen, beraz; Gabinok, halakoetan, edo ezorduko gauzak esaten zituen, guztiak nora ezean uzten zituztenak, anai arrebek, haatik, ezohiko ateraldi haietara ohituz joan arau (gehiago edo gutxiago, sekula ez erabat), hari erantzuteko modua aurkitu zuten gutxienez, harako esaldi ezagun hura erabiltzen zutela (Teofilo Mariak batez ere), de dónde vienes, manzanas traigo? , edo bete betean asmatzen zuen ezustean, bat batean argia eta zentzua nagusitu balitzaizkio bezala; eta, orduan, herabea eta urduria zen arren, azkeneraino eusten zion
|
bere
egiari, bere ahalegin hartan larrua utzi behar bazuen ere; egun hartan ere, esaldi bakarra esan zuen:
|
|
|
Izeba Ernestinari hitz eman zion arren ezen ez zela mihitik joango, zenbatetan etortzen zitzaion Domingori
|
bere
egia esateko gogoa, bai anai arrebei eta bai mundu guztiari ere: –Benjamin Maria da gure jauregiak behar zuèn izaki fantastikoa, orbetarron jauregia benetako jauregi izan dadin!
|
|
|
...exijitzen ziona; Domingok, baina, ez zuen erantzunik, horregatixe geratu baitzen isilik, ausaz; edo bazuen bat, arrebei egiazko egia kontatzera behartzen zuena, bihotzaren ateak irekita; Domingok, ordea, ez zituen arrebak kezkatu nahi; eta ez zuen, bestalde, xehetasunetan eta esplikazio luzeetan galdu nahi, hitz egiteko gogo handirik ere ez zuelako, menturaz; non zegoen, gainera, bere argudioa eta
|
bere
egia, artean ustezkoagoa zena egiazkoa baino?; Domingok susmoak baitzituen gehienik ere, aitarekin lan egin ez egin, aitari men egiteko eta haren aurka erreboltatzeko gogo kontrajarriek erdibiturik balego bezala; Domingok, beraz, zerbait asmatu behar zuen?
|
|
|
Alferrik. Bakoitzak
|
bere
egiari baizik ez dio begiratzen, pentsatu ere gabe erraturik egon daitekeela. Hain garrantzitsua da Teologia, elkar hiltzeko bidea emateraino?
|
|
|
Horregatik, Ulaiarren heriotzari lotutako informazio gehienek adjektibo gutxi dituzte. . Politikoen adierazpenak jasotzea zen gure helburua?, dio Pagolak, ez zerbait aseptikoa lortze aldera, denek nork
|
bere
egia esan ahal izateko inpartzialtasun gune baten bila baizik?.
|
|
|
Orain, garai hartan umeegia zinela uste duzu, ez zenuela adorerik izan aitaren nahien gainetik zureak ipintzeko. Gerora ohartu zinen aitaren hitza ez zela egia bakarra, bazegoela egia piloa inguruan, pertsona bakoitzak zuela
|
bere
egia eta zeuk ere zeurea izateko eskubidea zenuela aitaren gonapetik kanpo. Baina hori beranduago lortu zenuen, beranduegi.
|
|
|
Hortaz, hura heresia zen; oraingoan, ezker abertzalea ilegala da. Baina gizarteak egiaren premia du beti, eta
|
berak
egia esan zuen.
|
|
|
Geralekua, nolanahi ere, herritik lau kilometrora dagoela nabarmendu du zuzendariak, eta gertatu eta berehala, militarrek ingurua hesitu egin zutela. Baldintza horietan zaila da
|
bertakoek
egia osoa jakitea. Beldurrak ere badu eraginik, noski.
|
|
|
Izeba Ernestinari hitz eman zion arren ezen ez zela mihitik joango, zenbatetan etortzen zitzaion Domingori
|
bere
egia esateko gogoa, bai anai arrebei eta bai mundu guztiari ere: " Benjamin Maria da gure jauregiak behar zuèn izaki fantastikoa, orbetarron jauregia benetako jauregi izan dadin!
|
|
|
...exijitzen ziona; Domingok, baina, ez zuen erantzunik, horregatixe geratu baitzen isilik, ausaz; edo bazuen bat, arrebei egiazko egia kontatzera behartzen zuena, bihotzaren ateak irekita; Domingok, ordea, ez zituen arrebak kezkatu nahi; eta ez zuen, bestalde, xehetasunetan eta esplikazio luzeetan galdu nahi, hitz egiteko gogo handirik ere ez zuelako, menturaz; non zegoen, gainera, bere argudioa eta
|
bere
egia, artean ustezkoagoa zena egiazkoa baino?; Domingok susmoak baitzituen gehienik ere, aitarekin lan egin ez egin... aitari men egiteko eta haren aurka erreboltatzeko gogo kontrajarriek erdibiturik balego bezala; Domingok, beraz, zerbait asmatu behar zuen... baina hara non, begiak zerumugan galtzerakoan, arrainontzi bat ikusi zuen, portutik badiara irteten ari zena eta erantzuna ahora ekarri zi...
|
|
|
...aldi haietara ohituz joan arau (gehiago edo gutxiago, sekula ez erabat), hari erantzuteko modua aurkitu zuten gutxienez, harako esaldi ezagun hura erabiltzen zutela (Teofilo Mariak batez ere), de dónde vienes, manzanas traigo–, edo bete betean asmatzen zuen ezustean, bat batean argia eta zentzua nagusitu balitzaizkio bezala; eta, orduan, herabea eta urduria zen arren, azkeneraino eusten zion
|
bere
egiari, bere ahalegin hartan larrua utzi behar bazuen ere; egun hartan ere, esaldi bakarra esan zuen:
|
|
|
Izan ere, estatus juridiko formal egokirik gabe ezinezkoa baldin bada hizkuntza bat indarberritzea, eta hala da?, gutxienez neurri
|
bereko
egia da hizkuntza baten bizi indarra elikatzen eta mugatzen duena ez dela horrenbeste estatus juridikoa, baizik eta, batez ere, hizkuntzak arlo sozio-ekonomikoan, lan munduan bezala aisialdian eta merkataritza harremanetan, familiako eta lagunarteko harremanetan, hedabideetan, unibertsitatean eta kulturgintzan duen presentzia edo erabilera. Horrek elikatzen du hizkuntzaren bizi indarra, estatus juridikorik aurreratuenak berak baino askozaz neurri handiago eta erabakigarriagoan.
|
|
|
Ez dira leialtasun handietarako sasoiak, bistakoa da. Hegemonia kulturalaren jabe den gizarte sektoreak ezarri du
|
bere
egia: lokarriak traba dira, identitate lotura sendoegiak ere bai, puntu batetik aurrera norbanakook behar dugun elastikotasuna sakrifikatzen baitute, edo gure benetakotasuna kaltetu.
|
|
|
begietan ikusten duen irudia pixkanaka bilakatuz baitoa. Eta behar besteko begiradarik jaso ezik, edo behar besteko begiratu goxorik jaso ezik, subjektuak bizi osoa eman dezake besteen begiradaren bila, esklabo, ume adoptatuak nerabe bihurtzean
|
bere
egia biologikoa bilatu nahi duen grina berarekin. Beraz, tigrea.
|
|
|
Gizakiaren bere buruarekiko harremanaren antzaldaketa erradikalak gizon eta emakumearen arteko harremanen aldaketan aurkitzen du
|
bere
egiaren froga. " Emakumearekiko harremanetan, emakumea atseginzaletasun kolektiboaren ehiza eta zerbitzaria baita, gizakiak bere buruarekiko duen degradazio mugaezina adierazten da.
|
|
|
egiaren lekua litzateke. Puntu bat guztiz atzera urrundua eta edozein ezagutza positibo baino lehenagokoa da, jakintza posible egingo lukeena, nahiz eta jakintzak
|
berak
egia estaltzen eta bere hitzontzikerian murgildua egia etengabe ukatzen duen ere. Egiaren lekua ezinbestez galdua dagoen artikulazio batean egongo litzateke:
|
|
|
Apolo eta Dionisoren arteko besarkada esperientzia estetiko handia da, baina mortala. Tragediak ezin du
|
bere
egia erakutsi kontraesanean jausi gabe. Heroi dionisiarrak instrumentu apoliniarra erabiltzen du, forma hitza logosa.
|
|
2010
|
|
|
Oso arriskutsua zen alde batetik bestera ibiltzea. Batera eta bestera joan, eta alde bakoitzak
|
bere
egiak kontatzen zituen, eta bienak ziren kontuan hartzekoak. Ez zenuen sentitzen inork gezurra kontatzen zuenik, bakoitzak bere errealitatea bizitzen zuela baizik.
|
|
|
Gezur guztiek dute
|
bere
egia puntta. Proletarioen internazionalismoaren izenean Varsoviako Itunak beren menpekoei" burujabetasun baldintzatua" inposatu zien, zinezko internazionalistari min eginez.
|
|
|
Honek berehala jakin zuen, ordea, jakin beharrekoa. Teok ezarritako goitik beherainoko egitura zurrunean, edonor izan zitekeen edonoren salatari?, baita erabaki beharrekoa erabaki ere jarraian, langileak, ospitalerako bidean edo ospitalean bertan behar zuenak? lantegian utzi zuèn eskua hartu eta burdin saldara bota ez zuen, bada, Teok!, ez langile zurtuei
|
bere
egia jakinarazi gabe, noski: –Ikusten duzuenean, esaiozue Abundiori hobe duela zentzatzea eta Jainkoarekin bakeak egitea, gorputza eskuaren bidetik ikusi nahi ez badu, betiko infernuan, azken judizioko egunean??.
|
|
|
ideal irreal bat izatea helburu eta jomuga? Ez dut dudarik Gerhardek
|
bere
egian sinesten zuela, itsu sinesten ere, ikusi besterik ez zegoen haren begi distiratsuei zerizkièn txinpartak, iraultzaz hizketatzen zenean. Haren txinpartek, baina, ez ninduten jada liluratzen, eta nire adimena gerrako zauritik mintzatzen hasi zen berriro, argi bezain ezkor:
|
|
|
Espainiaren aingeruak dio
|
bera
egiaren zaintzaile eta argia zela, inperio espainolaren aingeru jagolea zela(? ¡ Soy la Luz y la Guarda de la Verdad que llegó! ¡ Soy el Ángel Custodio del Imperio español!?).
|
|
|
«Orduan, terroristak, irribarre burlati batekin,
|
bere
egia berri eta terrible haren gorenetik so egiten zion ofizial alaiari, eta indiferentziaz kulunkatzen zuen bere oin biluzi, zapatarik gabea. Ez bere biluziak, eta ezta bere oin zikinek ere, ez zioten lotsa mendrenik ere eragiten.
|
|
|
Nola izan zitekeen, baina, idealismoaren aurka mintzatzen zitzaidanak —errealismorik objektiboenaren izenean, jakina, errealitatearekiko atxikimendua izan baitzen Gerhardekin ikasi nuèn lehen lezioa— ideal irreal bat izatea helburu eta jomuga? Ez dut dudarik Gerhardek
|
bere
egian sinesten zuela, itsu sinesten ere, ikusi besterik ez zegoen haren begi distiratsuei zerizkièn txinpartak, iraultzaz hizketatzen zenean. Haren txinpartek, baina, ez ninduten jada liluratzen, eta nire adimena gerrako zauritik mintzatzen hasi zen berriro, argi bezain ezkor:
|
|
|
Langileek bazekiten nola gertatu zen istripua —gizona txispatuta zegoela, alegia, goizean pattarrari eman zion eta—, baina nola haiek, bestalde, ederki ezagutzen baitzuten Teofilo Maria, xehetasun hura estaltzen ahalegindu ziren. Honek berehala jakin zuen, ordea, jakin beharrekoa —Teok ezarritako goitik beherainoko egitura zurrunean, edonor izan zitekeen edonoren salatari—, baita erabaki beharrekoa erabaki ere jarraian, langileak —ospitalerako bidean edo ospitalean bertan behar zuenak— lantegian utzi zuèn eskua hartu eta burdin saldara bota ez zuen, bada, Teok!, ez langile zurtuei
|
bere
egia jakinarazi gabe, noski: " Ikusten duzuenean, esaiozue Abundiori hobe duela zentzatzea eta Jainkoarekin bakeak egitea, gorputza eskuaren bidetik ikusi nahi ez badu, betiko infernuan, azken judizioko egunean...".
|
|
|
Norberak
|
bere
egia duela uste du erlatibistak. Bellarmino/ Galileo ika mika dela-eta, Rortyk hauxe galdetzen du:
|
|
|
Kontua da, sakonean, hizkuntza ez dela kulturatik at dagoen zerbait, baizik eta kultura bera ahalbidetzen duen zerbait, nahiz eta aldi
|
berean
egia izan ere berori besteengandik ikasten duela banakoak. Kroeberrek honela dio:
|
|
|
Haien zintzotasunak, eta haien ahultasunak, biek batera, erlijio aferak estatuaren eginbeharretatik erauztera bultzatu zituzten. Nork
|
bere
egia eta bizimodua aurrera ateratzeko, erlijio aferetan agintearen abstentzioari derrigorrezkoa iritzi zioten Ameriketako puritanoek lehen aldiz. Erlijioaren onurarako estatuak ez zuen zertan ezer esan haren gainean.
|
|
|
Jarrera hau ez da erlatibista, egiaren bat onartzen baitu. Alabaina, modu berean, onartu egiten du, guztiek iritzia aldatzeko aukera dugunez, nork
|
bere
egia muturreraino defendatzea koherentziarik gabeko jarrera litzatekeela. Baloreen pluralismoan sinesten dutenek badakite bakoitzak bere bizitza egitasmoa egin nahi badu, zuhurrena honela pentsatzen ez dutenekin konponketa batera heltzea dela.
|
|
|
Ordutan egoten ginen terrazatik mugitu gabe, oso atsegina zelako gau isilean egonean egotea, areago egun beroaren ondoren haize mehe bat sortzen zenean eta
|
bere
egiak —eta bere gezurrak— xuxurlatzen zizkigunean: bizitza oinarri oinarrian arina zela eta hartzeko bere neurrian, alaitzeko, jateko ase arte, edateko ardo freskoa, edo garagardoa, eta erretzeko Martinek ekartzen zigun tabako amerikanoa edo Josebak ezti usaineko belarrarekin egiten zituen zigarrotxoak.
|
|
|
Arren, Mahometek
|
bere baitan
egia bat ediren zuela erran zuen, bere leinuari ez ezik, mundu osoari ere aldarrikatu behar ziola egia hura, zeren zeruko loriatik jaitsia, Gibril arkaingeruak jakinarazia baitzion ez dela Jainko bat baizik eta Mahomet-ek berak izan behar zuela haren profeta; hazi ttipia palmondo edo tamarindo egiten zen bezala, denboraren buruan egia hura munduko lau xokoetaraino hedatuko zela.
|
|
|
Xabierren egunerokoak lurraren gainazalera egiten duten hezur zahartuen modukoak zirela otu zitzaidan. Bakoitzak
|
bere
egia, bere historia ondo atxikita dutela.
|
|
|
Zeren fede katolikoa eta fede horrek praktikan eragiten dituen justizia eta karitateko obrak txanpon beraren bi aldeak baitira. Bakarrik era horretan azaltzen du doktrina katolikoak
|
bere
egiaren edertasun osoa: fedeak emaitza zehatzak uzten dituenean eta obra edo emaitza horiek fedean uztartu eta oinarritzen direnean.
|
|
2011
|
|
|
Freudentzat hizkuntzak pertsonaren osasuna eragin behar du. Horretan frogatzen da
|
bere
egia, azkenean subjektuaren askatasuna sortzen du, bere kateetatik, bere beldurretatik askatuko duena. Subjektuen beldurra politikoki asko erabili da beti.
|
|
|
Laburbilduz, Yoyesek egin zuena izan zen ETAren unibertsalitate mota maskulinoari desafio egin eta, bere printzipio iraultzaileei uko egin gabe,. Askatasuna ala hil?, ETAri bere terrenoan irabazi. Yoyesek azaldu zigun garbi
|
bere
egiak ez zuela errespetatzen ETAren Beste handiaren sakrifizio egarria, Abrahamen jainko krudela, eta bere bizitza eskainiaz jainko horren munstrokeria desenmaskaratu zuen, itsu ez dagoen edonork ikus zezan. ETAren subjektu tragikoa, Etxebarrietak Tolosako Benta Haundin eraiki zuen hura, Yoyesek lurperatu zuen behin betirako.
|
|
|
hilik zeundela esan nion, Ikerren hobe beharrez? eta shock handia litzateke
|
berarentzat
egia jakitea.
|
|
|
Haren izaeraren ezaugarrietariko batzuk, apaltasuna eta egiazaletasuna ziran. Horretan Avilako Teresaren esaera
|
bera
egia bihurtuko da Linoren izaeran: –apaltasuna egiaz jardutea da?.
|
|
|
Sinkronizazio sarreraren egoera aktiboa 1 da. Egoera horretan, zirkuitu biegonkorrak SR sarreretatik jasotzen dituen aginduak betetzen ditu,
|
bere
egia taulan edo egoera taulan agertzen den moduan. Sinkronizazio sarrera desaktibatuta dagoenean, biegonkorrak ezin du lanik egin, eta, beraz, irteeran zuen azkena gelditzen zaio memorizatuta.
|
|
|
Baina horretan soilik geratzea, oker handia: oroz gain,
|
bere
egia kontatzen duen baten aitorpen garbia dago orriotan, testuon edukia zein forma aitorpen benetako batenak dira.
|
|
|
Arrazoimen abstraktuaren egia objektibo eta unibertsalek ez dute interesik sortarazten existentzialistengan, pertsona bakoitzak
|
bere
egia subjektiboa eta pertsonala bilatzen baitu. Horretarako beharrezkoa da bizipen pertsonaletan oinarritzea:
|
|
2012
|
|
|
Idatzi, gorputzean ere idazten da, idazten dizute laban batekin larruazala urratuz, zaurituz, odola isuri arte. Gorputz mutilatua,
|
bere
egiarekin, bere idatziarekin. Tatuaje bat.
|
|
|
Eta ez mundu ikuskera erlijiosoa izan eta gizakia apartekotzat jotzen dutenen aldetik bakarrik. Oso arrazoi desberdinengatik, beren burua sokaren beste muturrean kokatuko luketen askok hautu
|
bera
egi
|
|
|
Narratzailea, autorea eta pertsonaia pertsona bera dira. Baina, Philippe Lejeunek bere Le Pacte autobiographique liburuan dioen bezala, autobiografia bat ez da autore batek bere narrazioan egia esaten duenean, baizik eta egia?
|
bere
egia, kontatuko duela esaten duenean.
|