|
2000
|
|
|
Bost haietan erreparatu nuen, izan ere ahopeka ari baitziren hitz egiten, eta horrek harritu egin ninduen. Eta bat batean, Enniseko bidetik, Chrysler zuri bat azaldu zen, luze horietako bat, badakizue; eta hondartza parean jiratu eta
|
bere
barrutik bi tipo irten ziren. Beno, uste dut bietatik bat neska zela.
|
|
|
Ahalegin izugarria eginez, umeak begi ñimiñoak zabaldu zituen. Apur bat, bakarrik apurtxo bat, baina zirrikitu txiki hura nahikoa izan zen hormetako eta fokuetako argitasuna
|
bere
barruraino sartzeko.
|
|
|
Orduantxe ikusi dut Ralphek goiz guztian zehar zenbaterainoko tentsioa pilatu duen
|
bere
barruan, militarra atetik desagertu den momentutik arnaska hasi baita, entrenatu gabeko txakur lodien antzera, hats arin eta zaratatsuarekin.
|
|
|
Hasierako lerroak arin irentsi zituen, gose zahar bati erantzunez edo. Hortik aurrera gero eta taupada gogorragoak sumatzen hasi zen
|
bere
barruetan, sentsazio arraro bat bizkarretik behera, izerdia besapeetan eta momentuero gehitzen zihoan botagura larria.
|
|
2001
|
|
|
Kikara barrua alderik alde zeharkatzen zuen, barraskiloak bide ertzean egingo lukeen antzera, eta, hezetasun mikatzetan blai, behatz punta ezpainetatik pasatzen zion Danielari. Une horretan izterretatik behera gurina erortzen zitzaiola iruditzen zitzaion, eta Unairen zakila
|
bere
barruan sartzeko beharra sentitzen zuen. Kafearen usainak malko beltzak sortzen zizkion begi ninietan.
|
|
|
Armendarizen amarekin gertatutakoaren ostean, egoera berraztertu lukeela konturatu da Tasio.
|
Bere
barruan, ordea, ez du hausnarketa zuzen bat burutzeko indarrik topatzen. Nahastua bezala sentitzen da, bidea galdua.
|
|
2003
|
|
|
Eta parentesi horri kasu askorik egin gabe, bizitza berreskuratu. Gerta zitekeen, halere, bat batean bizitzak
|
bere
barrutik alde egitea. Hiltzea.
|
|
2004
|
|
|
Nik uste une honetan elkarri astakeriak esatea ez dela egin dezakegun gauzarik egokiena. Beharbada, bakoitzak
|
bere
barrura begiratzeko momentua izan liteke. Nire amak hala esaten du, bakoitzak badugula barruan babesleku bat, aterpe bat, gerizaleku bat, santutegia deitzen diona.
|
|
|
Etnozidioa ez da hitz hutsal bat, gure herriaren nortasuna larrutu duen gertaera historiko ikaragarri bat izan da. Eta joka dezagun horren arabera, burujabetzari esker eraiki behar dugun etxeak
|
bere
barruan gorde eta sustatu behar duena erdal herri izan ez dadin. Horretarako, izan ere, ez dugu behar inolako Estaturik.
|
|
|
Wartburg’ek berdintsu dio: " Hizkuntzak agerrerazten du pertsonak nola ikusten duen mundua, eta nola daramakien
|
bere
barruan". Eta J. Trier’ek, hildo beretik:
|
|
|
Pertsona sentitu zen ipuina. Bere baitako ikuskizunak erakarri zituen ipuinaren begiak, eta
|
bere
barrura begira jarri zen berehala. Ispilu halakotan islatzen zitzaizkion kolkoaren barruko aldetik bere kontzientzia anekdotaz, historiaz, pasadizoz eta ornatu, markatu, eratu, landu zuten aldi desberdinak.
|
|
|
bere jatorriko nekazari jende xumearen hizkuntzari eta bizikizunei, lanari, naturaren bizipenari. Atzera begira, eskola eta ahalegin poetiko literario guztiak baino barrenago, zinez
|
bere
barruan zer dagoen, ohartzen du orain: " Arantzazuko baserriak, artzain etxabola, bide zaharrak, harrobiak, izan dira niretzat, nik sekula estudiatu dudan guztian ikas-libururik aberatsena".
|
|
|
Itzaltzen ari den laborarien euskal herri zaharra, arbasoen herria. Bere burura eta barnera jaisten denean, Gandiagak herri hori entzuten dizu
|
bere
barruan. Horiekin dabil beti bere gogoeta bideetan –" oi zenbat alferriko maitasun!" – hauxe da bere" erromantizismoa".
|
|
2005
|
|
|
Tetsuoren maniobren gainean noraino dago jakitun? Txotxongilo sentipena inoiz baino indartsuago du
|
bere
barruan.
|
|
|
Ametsek zalantza egin du, baina azkenean berak ere burua makurtu eta, konbentzituta egon gabe, japonieraz hitz egin dio, ahotsa entzutearekin batera
|
bere
barru osoa urtzen sentituz.
|
|
|
On Fermin apaiz apal hark, herrixka apal hartan deserriturik, bakardade osoan hila eta zakurrik eta lakurik gabe, bazeukan sua
|
bere
barruan; eta zalantza asko ere bai, nabarmenki. Zientzia liburu asko zeukan, bai literatura klasiko dexente, baita, oso bereziki, Zenon, Krisipo, Marko Aurelio enperadorea, eta gainerako estoiko gogorrak ere.
|
|
2006
|
|
|
Halako babes sentsazio bat ematen zizun, hots guztiak eta gauzen abiadura bera moteldu balira bezala. Ni ez naiz poeta, baina pentsatzen dut poetek halako sentipenak izango dituztela, mundua bere horretan ederrestea, edo
|
bere
barrua eta unibertsoa harmonian daudela sentitzea. Ez dakit nola esan.
|
|
2007
|
|
|
Hizkuntzak aiurri bat duelakoak esan gura du, ni bat dela, nortasun bat, indar iturri bat
|
bere
barrutik. XVIII. mendearen karakterizazio saioan Humboldt gazteak ongi erakutsi du. Leibniz-en tradizio dinamistan?
|
|
|
Horregatik Eskola Historikoaren Volksgeista, bera enpirikoki zuzenean atzemangarria izan gabe (bai zerbait aski lainotsua), haren zentzua beti planteamendu zeharo enpiriko baten barruan gelditzen da; Hegel-en Volksgeista, aldiz, ideala da azken finean, h. d., izpiritu unibertsalaren historia ideal, razionalki nahitaezkoaren momentu bat espazioan eta denboran. Hegel-entzat historia arrazoimenaren bere baitatik kanporatze bat da,
|
bere
barru barrutik razionalitateak egiten du historia (eta historian razionalki beharrezkoa denean/ delako, da razionalki beharrezkoa bere barrutik legea); Eskola Historikoarentzat razionalitatea historiak egiten du (eta historiak egin duenean/ duelako, legea razionala da), Volksgeista ez da zuzenbide enpirikoaren erreferentzia bat besterik azken subjektuari (herri bakoitza bere zuzenbidearentzat) 65... Enpiriko eta positibo soila izate horixe da, hots, fundamentu filosofikoaren eskasa, Hegel-ek egotziko diona:
|
|
|
Horregatik Eskola Historikoaren Volksgeista, bera enpirikoki zuzenean atzemangarria izan gabe (bai zerbait aski lainotsua), haren zentzua beti planteamendu zeharo enpiriko baten barruan gelditzen da; Hegel-en Volksgeista, aldiz, ideala da azken finean, h. d., izpiritu unibertsalaren historia ideal, razionalki nahitaezkoaren momentu bat espazioan eta denboran. Hegel-entzat historia arrazoimenaren bere baitatik kanporatze bat da, bere barru barrutik razionalitateak egiten du historia (eta historian razionalki beharrezkoa denean/ delako, da razionalki beharrezkoa
|
bere
barrutik legea); Eskola Historikoarentzat razionalitatea historiak egiten du (eta historiak egin duenean/ duelako, legea razionala da), Volksgeista ez da zuzenbide enpirikoaren erreferentzia bat besterik azken subjektuari (herri bakoitza bere zuzenbidearentzat) 651 Volksgeist hori bere baitan zer den, ez da planteatzen. Enpiriko eta positibo soila izate horixe da, hots, fundamentu filosofikoaren eskasa, Hegel-ek egotziko diona:
|
|
2008
|
|
|
Horregatik egoten zen hain gustura markesa anderearekin, harekin egoteko aukerak ohoratua, hark bere alabena baino antz handiagoa zuela aitortu zionean zer esanik ez; markesa andereak, gero, Nazariori buruzko galderak egin zizkion, haien harremanei buruzkoak? baita tarteka bere kezkak eta
|
bere
barrua neskameari hustu ere:
|
|
|
Zergatik ikusten da hizkuntzaren zerizanean horrelako izaki mekaniko bat? Alegia, errealitatearekin
|
berarekin
barru barrutik loturarik ez duen osagai pasibo bat. Ezagun da, bai, ezagun denez, hizkuntzaren gainean dagoen ikusmoldeak berak daukala hor azken hitza.
|
|
|
Sentitzen nuen. Dos Amigos? horrek
|
bere
barruan nobela bat zuela, desagertzen ari den arrantza munduari buruzko nobela bat. Baina hori hasierako asmoa baino ez zen.
|
|
|
Ez zuen ama izan nahi. Ez zuen egundo sentitu behar hori
|
bere
barruan. Askatasuna galduko zuela uste zuen.
|
|
|
Esan nahi baita Reginak beti aurkitzen zuela markesa anderea bere tokian –bihotz buruen lehentasunezko zutoinean eta mirespenaren idulkian– atxikitzeko modua, baita desadostasunaren haizeak astintzen zuenean ere. Horregatik egoten zen hain gustura markesa anderearekin, harekin egoteko aukerak ohoratua, hark bere alabena baino antz handiagoa zuela aitortu zionean zer esanik ez; markesa andereak, gero, Nazariori buruzko galderak egin zizkion, haien harremanei buruzkoak... baita tarteka bere kezkak eta
|
bere
barrua neskameari hustu ere:
|
|
2009
|
|
|
Ernazimentuarentzat unibertsoa bizidun handi bat zen dena, abere handi bat, ez makina bat?, hori biziarazten du arima edo espiritu jainkozko batek
|
bere
barruan. Heriotzarik ez dago, deritzo Giordano Brunok, baizik antzaldaketa etengabea guztiarena guztian, Dena Bat ean (De l, infinito, 1584).
|
|
|
Ingurutara zabalik eta
|
bere
barrutan gatibu bakoitza,
|
|
|
bakoitzak
|
bere
barrutan bere bizitza berea? (UBM, 94).
|
|
|
Baina haren sakaskeria asko ez zen bere uzkurtasun eta bat bateko ezintasunaren atzaparkadak baino. Orbelaundik berea ez zen mundu batera aldaturiko haur ikaratia beti
|
bere
barruan, oso sentibera, insegurua beti, ezusteko edozein zirkinek larri xifritzen zuen. Gandiagak, askatasuna lortzeko, gatazkarik itzelena bere barruko ikara eta lotsekin egin behar izan du.
|
|
|
Bitorianok berak hor modu guztiz naturalistan ohartu duen eran, udaberria argiaren eta biziaren eklosioa da,, berpizkundea?. Bizia
|
bere
barruan mugitu egiten da, eta geldigabe garatuz doa, hostatuz, loratuz, ortuak aberastuz, behoka eta behorrak zelaietan irrintzika olgaraziz, txoriak aztoratuz. Eta gizaberearen odol zainetan ere berpiztu egiten da.
|
|
|
Pena pixka bat sentitu dut Gandiagarekin, baina badakit, bestetik, hori horrelaxe dela. Azken azkeneraino
|
bere
barruarekin borrokan. Bere bere izaera zuen, eta fraide izanda gehiagotua, burua inkulpatzea, hala ere Jainkoak ulertu duela itxarotea, ahal duena egin duela, saiatuko dela berriz hobeto egiten, halako egonezin bat, eta konfiantza.
|
|
|
Urteak joan arren, eta joan ahalago, haurtzaroko oroipen eta irudi erreprimitu nahi izandakoen berbaroa entzuten jarraitu du Gandiagak
|
bere
barruan. Bere zinezko intimitatea.
|
|
|
Orain beharbada astakeria bat irudituko zaigu, baina Jon San Martin bere oso laguna zen, eta esatea poesia modu hori ez zela ja egiten, hasieran jota utzi zuen Bitoriano, sentibera zen, izan ere?, positiboa izan zen berarentzat duda gabe. Behartu egin zuen
|
bere
barrua aldatzera,, poesia sozial, era itzultzera.
|
|
|
Beharbada lagunei entzun die. Edonola ere, Gandiagak ez zuen liburuetatik hartzen; liburuek, gehienez ere, irakurzalea zen?,
|
bere
barruan aurkitzen laguntzen zioten. Gandiagaren Hiru gizon bakarka ko lurra, mundu geografikoa izan daiteke, Estatu eta botere politikoena, Gandiagarentzat ez positiboa (HGB, 135).
|
|
|
Mendiaren handi sublimeak geure eskastasun fisikoa sentiarazten digu (pikortxo batzuk baino ez gara). Baina,
|
bere
barruan, ezdeus horrek bere burua ez du sentitzen ezdeustua, baizik argi mirarizko baten ekarle guren deskubritzen dizu harriturik, askatasun, sormen, erantzukizunaren mirariena, horien hartzaile soil dela bera sentitzen baitu mendiari beha handi eta ezdeus batera.
|
|
|
Baina Arantzazu bizi, tokia esan nahi dut?, uste dut, inork ez duela egin Gandiagak bezala.
|
Bere
barruan Orbelaun bizi zuelako, ikusi eta bizi zitzakeen urtaroak, bizi zituen bere bere eran, bere (ez Vivaldi eta ez Lizardiren) soinuekin, bere usain eta koloreekin. Elorriagaz batera poztuz udaberrian, min ikaratuz neguan (E, 12 zenb.; ik. 9, 11, 16 ere).
|
|
|
Badakigu erlijioa edo Jainkoa berez gehiago dena, zirkunstantzia historiko batzuk edo kultura konkretu bat baino (antzinako Grezian eta Germanian ere badaude, edo Afrikan, kristautasunarekin zerikusirik ez duten erlijio polit askoak), edo politika hau eta hori baino. Alabaina baita ere, ikasi askoa dugu, esanak esan, gure herriko erlijio konkretua, historiko eta soziologikoki, h. d., errealki, ez idealki, de fakto jada hala bakarrik eman daitekeen bezala, ez dela besterik aspaldi politika jakin bat baino, euskaldunontzat ez lehen eta ez gero positiboegia, herabetsu esateko?, eta historian ez dela berriro inoiz izango,
|
bere
barru barruraino, ez axalean bakarrik, politizatua delako betiko. Baina hau gai luzeegia litzateke hemen.
|
|
|
(ABG, 143). Berak onartua daukan heriotzari, erresistentzia estrainio bat deskubritzen du, hala ere,
|
bere
barruan, han bera baino beste bat balego bezala gotor:
|
|
|
kopletan, dantzan, lanean, euskaran, ipuinetan.
|
Bere
barru barruan ere bizirik dagoela, sumatzen du Gandiagak. Aita, osaba, soro eta zelaien eguneroko ingurumarian gogoratuko ditu orain (HGB, 121, 139), bizitzako maisu gisa hain zuzen.
|
|
|
Komunean sartu eta negar egingo du, inork ikus ez dezan. . Eskola eta hizkuntza [gaztelania] ikasi ahala hasi zen
|
bere
barrutik harako poz berezkoari oztopoak ipintzen: kurtsorik ez zela behar galdu, alaitasun erraz hura umekeria zela, seriotasunak egiten zuela mutil, probetxuzko izaten behar zela saiatu, denborak urrea balio zuela, pertsonak egin egin behar zuela eta ez egon, gizonak lan egin behar zuela eta lanean ahalegindu, zenbat eta gehiago egiten zuen batek, orduan eta gehiago balio zuela eta abar jarri zizkion bere berezko pozari hesola, kate eta helburu bezala eta trailan hartutako aberea bezala otxandu zuen apurka apurka bere burua?
|
|
|
masa baino ez dira Gandiagarentzat, taldeak janak (UBM, 144, 152; ik., batez ere, 166, 168),, modulo sorta bat baino ez? (UBM, 146),, ingurutara zabalik eta
|
bere
barrutan gatibu bakoitza? (UBM, 94), eguna eta bizitza mekanizatua daukatenak (UBM, 148),, inoren ahotik?
|
|
|
Zergatik? Momentuan behintzat horrexek eskaintzen ziolako, eta ez Oteizak euskaldun arkaikoaren estetikara itzuliz bilatzen zuen, eusko gogoak?,
|
bere
barru euskaltzalean zuen garrari irtenbide emateko aukera. Arantzazun orduan artistak, intelektualak, idazleak, medikuak, abokatuak, jende ikasi asko biltzen zen eusko kultura erdaldunekoa, euskotasunaren sutsua (Oteiza, Pelay Orozco), halako batzuek orduantxe deskubritu berria zuten euren euskotasunaren gogobizi neofitoarekin (Blas de Otero), Oteizak bere inguru guztian supizten zuen entusiamoak animatuak denak ere:
|
|
|
Respecto a la moral colectiva de los pueblos, la única moral es la del éxito, una moral cínica?. Ez
|
bere
barruan bakarrik, kristautausuna gizarte osoan ere ilbeheran ikusten du: –Podía comprender claramente que la duda se cernía por todos los ámbitos de la sociedad española.
|
|
|
(XXVIII). Gero, ibili eta ibili egiten du,
|
bere
barruaz ez dakigu gehiago. Ik., orobat, XXIII:
|
|
|
–Fernando sintió un estremecimiento convulsivo, y le temblaron las piernas y le castañetearon los dientes?. Barojaren protagonista etengabe inpresio bortitzek kolpatzen dute, batera eta bestera geldigabe jaurtia da; bakarrik
|
bere
barrua(, el silencioso proceso de su alma?) inon ez dugu ikusten higitzen, inpresioak deus elaboratzen, ideien diskurtso bat bideratzen. Hala ere, hemen fedegabea da, hor fededuna; goian zientista eszeptikoa, behean mistikoa; eta inoiz ez dakigu nola ez bat eta ez bestea.
|
|
|
jotzen duen kritikoa, estukeriak jotako mendizulotar kaiku bat iruditzen zaion abertzalea, espiritu mundura zabaltasunik gabekoa, edo fanatiko erretxin huts hutsa munduko anarkista maitagarriena bera. Denbora du, beste mundu bat deskubritzeko eta
|
bere
barruan ordena berri bat eraikiz joateko. Propaganda aranista hasia zen Euskal Herrian, bere akats guztiekin ere, historiaren ikusmoldea iraultzen euskaldunoi.
|
|
|
Etxetik atera denetik darabil ideia hori. Ez da
|
bere
barruan garatu, hasieratik argi eta garbi izan du. Misio bat.
|
|
|
Munduko ozeano guztiei egin zien barre Sarak, eta Eliasekin lotuta zegoela nabaritu zuen, distantzia guztien gainetik. Eliasekin soilik ez, barruan zeukan umearekin bat sentitu zen, umea
|
bere
barruan eta bera haren barruan, betiko. Umea eta ama maitasun bakarrean etorri zitzaizkion bihotzera.
|
|
|
–Hiltzen garenerako abestia bilatzen gabiltza, Nora. Abesti bakar bat, azken arnasa botatzen dugunean
|
bertan
barruan geratzeko betiko. Hala esan omen zioten behin agureari, hiltzerakoan abestia entzuten bagaude, bertara hiltzen garela.
|
|
|
Tarte luze batez eutsi zion Arantxak begiradari, atzera ispilura jiratzeko keinua ekidinez.
|
Bere
barruan gurutzegrama haren erantzuna topatu nahian bezala.
|
|
|
ahaztuak nahiago zituen iraganeko kontuak uste baino gehiago mugitu zizkion.
|
Bere
barrua, hezur haragizkoa izan ordez, urez osatua balitz bezala, osin baten antzera, zeinaren hondoa ez zen komeni gehiegi astintzea. Pausoa arindu zuen, bere itzala baino azkarrago ibiltzeko ahaleginean kasik.
|
|
|
Bost axola Mieli altxor ezkutuak eta antzinako ondasun galduak. Bestelako iluntasun bat zen aspaldi
|
bere
barruan bizi zuena. Perezek egindako zuloari begira, olatuak mehatxuka altxatzen barruntatu zituen urrutian.
|
|
|
eta, hirugarrenik?, edo a), b) eta c), ikasleek deitu ere halaxe deitzen baitzioten apaizari,, aita Abc?; Damasori hain sartu zitzaizkion barruan aita Abcren estiloa eta metodologia, non berak ere antzera ekin baitzion, anai arrebak aspertzeraino ekin ere, bat, bi eta hiru, a), b) eta c); aita Abck izugarri estimatzen zuen, seme espiritualtzat ere hartua baitzuen Damaso, baina aita Abck ez zekiena zera zen, berak bere mundu ikuskera, erabat ortodoxoa? sendotzeko erabili zuen bezala erabiliko zuela Damasok mintzamolde hura heterodoxiaren bidetik, ez aita Abcren aurrean eta ez haren eskoletan, baina bai
|
bere
barruan eta bere baitaren baitan; aita Abck zurezko arkitektura sendoak eraikitzen zituen, ustez, eta Damasok pipia sartzen zion barruan, zuraren egitura jaten zuena, zura zuhirin bihurtu arte; baina, aita Abcren aurrean begirune osoz portatzen saiatzen zen arren, Damasok bazituen, noizean behin, irristada txikiak, bere hitz jario emankorrak nahi gabe eragiten zizkionak, eta irakasleak, orduan, a...
|
|
|
Adak istantean irakurri zuen eten puntuek laburbiltzen zutèn mezua,
|
bere
barruan, jarraian, zerbait mugitzen hasi baitzen, haren bularrei erreparatuz gero ezohiko erritmoan zebiltzala begizta baitzitekeen, aurrera eta atzera, hilabeteetan ezkutatuak barrutik estutuko balu bezala, baita arnasa bera ere, ondorioz; Adak, beraz, maskara bat kendu zuen gainetik, eta beste guztiak ere berehala kenduko zituen, zergatik ez, ezin hobeto baldin bazekien azkenean ez zuela zain i...
|
|
|
Izaeraz mutil irekia zen arren, isil samar egon zen bazkalondoan Chaplin,
|
bere
barruan bilduta, Adaren ahotsak. Adak behin eta berriro kantatu zuen bazkalondoan, Txominek eta Rebecak hala eskatuta, malenkoniaren erresumara eraman balu bezala, erbestera, alegia, bere desio konplituen lurrak ez zirèn beste lur guztiak baitziren, bere kasuan, erbeste?, erremediorik gabe; Chaplinek gurtu egiten zituen emakumeak, maitatu ere maitatu zituen batzuk, baina bazirudien Adaren kasua bestelakoa zela, aurrekoekin zerikusirik ez zuena:
|
|
|
Santirekin batera agertu da plazan, baina laster utzi du senarra alde batera, eta hara eta hona dabil, plazako gizonen kontra kateme baten antzera marruskatuz. Santiren begietan zain gorriak antzeman daitezke, lotsaren eta haserrearen nahastea
|
bere
barruan. Eta Isidro urduri dago.
|
|
|
–Queda usted detenida y arrestada.? Erakargarriegia izango zen beharbada, probokatu egingo zuen soldadua
|
bere
barruan sartzera. Furgonetari sarea gainetik ezarri eta atxilo.
|
|
|
Adak istantean irakurri zuen eten puntuek laburbiltzen zutèn mezua,
|
bere
barruan, jarraian, zerbait mugitzen hasi baitzen, haren bularrei erreparatuz gero ezohiko erritmoan zebiltzala begizta baitzitekeen, aurrera eta atzera, hilabeteetan ezkutatuak barrutik estutuko balu bezala, baita arnasa bera ere, ondorioz; Adak, beraz, maskara bat kendu zuen gainetik, eta beste guztiak ere berehala kenduko zituen –zergatik ez, ezin hobeto baldin bazekien azkenean ez zuela z...
|
|
|
Izaeraz mutil irekia zen arren, isil samar egon zen bazkalondoan Chaplin,
|
bere
barruan bilduta, Adaren ahotsak –Adak behin eta berriro kantatu zuen bazkalondoan, Txominek eta Rebecak hala eskatuta– malenkoniaren erresumara eraman balu bezala –erbestera, alegia, bere desio konplituen lurrak ez zirèn beste lur guztiak baitziren, bere kasuan, erbeste–, erremediorik gabe; Chaplinek gurtu egiten zituen emakumeak, maitatu ere maitatu zituen batzuk, baina bazi... Ada ez zela beste emakume bat, beraz, zerrendari eranstekoa, ororen arteko bata baizik, lehena, sentimendu erabateko bezain esklusiboan; harekin batera, buruan zituen berak idealizatutako gaiak –Parisko komuna; hierarkiarik, jabego pribaturik eta jelosiarik gabeko gizartea eta abar–, kontraesan bortitz bat sorrarazten ziotenak, ausaz... edo agian ez, zeren, A las barricadas kantatu zuèn hartan, Adaren gorputza esku eta bandera bihurturik ikusi baitzuen Chaplinek, beharbada –barrikadako protagonista emakumezko hura bezala, Délacroixen" Libertatea, herriaren gidari" koadro entzutetsuan azaltzen dena eta Chaplinek ederki ezagutzen zuena, maisutza ikasi zuèn garaian behin baino gehiagotan ikusi baitzuen koadroaren kopia bat, lagun egin zuèn irakasle bakuninzale batek bere etxeko langelan zuena–, iraultza bera ere Adaren baitan haragiturik balego bezala; Libertatearen irudi hark, baina, ezusteko erantzuna eman zion libertate gose baizik ez zenari –" Sentitzen dut" –:
|
|
|
..., anai arrebak aspertzeraino ekin ere, bat, bi eta hiru, a), b) eta c); aita Abck izugarri estimatzen zuen, seme espiritualtzat ere hartua baitzuen Damaso, baina aita Abck ez zekiena zera zen, berak bere mundu ikuskera –erabat ortodoxoa– sendotzeko erabili zuen bezala erabiliko zuela Damasok mintzamolde hura heterodoxiaren bidetik, ez aita Abcren aurrean eta ez haren eskoletan, baina bai
|
bere
barruan eta bere baitaren baitan; aita Abck zurezko arkitektura sendoak eraikitzen zituen, ustez, eta Damasok pipia sartzen zion barruan, zuraren egitura jaten zuena, zura zuhirin bihurtu arte; baina, aita Abcren aurrean begirune osoz portatzen saiatzen zen arren, Damasok bazituen, noizean behin, irristada txikiak, bere hitz jario emankorrak nahi gabe eragiten zizkionak, eta irakasleak, orduan, a...
|
|
2010
|
|
|
mozorroak kentzera behartu baikintuen maiz? baita hesiak eta harresiak, nork
|
bere
barrua babesteko eraikitzen dituenak, eraistera ere!; egun gogor haietan, nik, tarteka, neure egiak botatzen nizkion, eta berak ez zituen bereak isiltzen: inoiz haserretzen ginen, jakina, baina beti izaten ginen egoera menderatzeko eta minak eta suminak gozatzeko gai; hala, bada, joan nintzen egun batean Bibirengana, eman nion amarekin nituèn zailtasunen berri:
|
|
|
Nik, izan ere, banekien, errabino kabalazalearen doktrinaren ildotik, gizakiak derrigorrezko baldintza zuela
|
bere
barrua hustea, Jainkoak non ekin izan zezan; are gehiago: ariketa batzuk ere egiten nituen, arrosarioa errezatzen nuen, edo poema jakin batzuk errepikatzen nituen hamar, ehun eta mila aldiz, mantra batzuk balira bezala?, norabide hartan; harekin batera, nola lagundu zidan, halaber, Oteizaren frontispizioko iruditeriak, hamalau apostolu barne hustuen ondoan neure burua irudikatzen saiatzen nintzela!, orduan ere Mertonen hitzak lagun?. Gauza guztiak sortzen dira hutsik dagoen ezerezetik:
|
|
|
Izan ere, nor itzul daiteke, inora ez?? Hala ere, gutako bakoitzak badu
|
bere
barruan leku bat, ez leku bat ere badena mugimenduaren erdian, ezerez bat Funtsaren erdigunean(?). Leku hori bilatzen baduzu, ez duzu aurkituko.
|
|
|
Jüngerren estetikatik, gerra ez da bizitzaren zati bat, baizik eta bere indarkeria osoarekin adierazten zela eragiten zuena. Era berean, bizitza
|
berak
barru barruan izaera belikoa du osorik (1922ko Der Kampf als inneres Erlebnis opuskuluan baieztatu zuen eran). Horren bidean aurkitzen duen guztia suzko arrabolak erraustu eta birrintzen du.
|
|
|
Lukaxekin pazientzia handia izan behar genuela. Denbora luzea zuela mutikoak
|
bere
barrua lasaitzeko eta burua ordenatzeko. Momentuz ikasketaz ez dela askorik arduratzen, baina hori normala dela?
|
|
|
Dena dela, ez nuen nik emango hurrengo pausoa. H.k
|
bere
barruan gauzak argitu zituela pentsatu nuen, eta horren ondotik egingo zuela arre edo iso. Nik, bitartean, ateak eta bihotza zabal zabalik utziko nizkion, sartu nahiz irteteko.
|
|
|
nola ez, bada, aldi batean elkarrekin estu eta larri bizi behar izateak —ni gaixo eta hura erizain: heriotzaren itzal beltza beti mehatxu— mozorroak kentzera behartu baikintuen maiz... baita hesiak eta harresiak, nork
|
bere
barrua babesteko eraikitzen dituenak, eraistera ere!; egun gogor haietan, nik, tarteka, neure egiak botatzen nizkion, eta berak ez zituen bereak isiltzen: inoiz haserretzen ginen, jakina, baina beti izaten ginen egoera menderatzeko eta minak eta suminak gozatzeko gai; hala, bada, joan nintzen egun batean Bibirengana, eman nion amarekin nituèn zailtasunen berri:
|
|
|
Nik, izan ere, banekien, errabino kabalazalearen doktrinaren ildotik, gizakiak derrigorrezko baldintza zuela
|
bere
barrua hustea, Jainkoak non ekin izan zezan; are gehiago: ariketa batzuk ere egiten nituen —arrosarioa errezatzen nuen, edo poema jakin batzuk errepikatzen nituen hamar, ehun eta mila aldiz, mantra batzuk balira bezala—, norabide hartan; harekin batera, nola lagundu zidan, halaber, Oteizaren frontispizioko iruditeriak, hamalau apostolu barne hustuen ondoan neure burua irudikatzen saiatzen nintzela!, orduan ere Mertonen hitzak lagun —" Gauza guztiak sortzen dira hutsik dagoen ezerezetik:
|
|
|
Izan ere, nor itzul daiteke ‘inora ez’? Hala ere, gutako bakoitzak badu
|
bere
barruan leku bat, ez leku bat ere badena mugimenduaren erdian, ezerez bat Funtsaren erdigunean(...). Leku hori bilatzen baduzu, ez duzu aurkituko.
|
|
2011
|
|
|
Hasieran, alderdi teknikoak izan genitinan mintzagai. Aurrerago, ozta Nafarroan, errepidearen bihurriak ibilgailu orori balsa dantzarazten dioneko ibai ertz hartan, nork
|
bere
barrua azaleanago jarri behar izan zuen gaiak erabili genitinan, eta, kazetako argazki ederren kalitateaz ez ezik, argazkilariak espresatu nahi izan zuenaz ere jardun gintunan. Gogoratzen naun, nola, Mapplethorpe ren argazki pare hura ikusita, egin genituen komentario gazi gordin halere herabeak, edota, beste haien aurrean erosoago noski, nola aritu ginen erretratuetan begirada harrapatzeak duen garrantziaz, hik esan bezala, argazkiaren balioa, maiz, horrexetan baino ez baita egoten.
|
|
|
Horrek ez du esan gura aleman bakoitzak ez duela bere kontzientzia aztertu behar, zein den bere hoben pertsonal posiblea, politikoa nahiz morala, arauz eta berak nola jokatu duen. Jaspersek bakoitzak
|
bere
barruan egin beharreko kontzientzi azterketa horri laguntza eman nahi dio bere meditazioarekin,, erruaren kontzientzia, piztu (or.
|
|
|
Elkarrizketaren isilune batean, harrerako mutilak begiratu diola iruditu zaio Miguel Maríari. Halako tripa-zorri bat sentitu du
|
bere
barruan kazetariak.
|
|
2012
|
|
|
Egoak egiten duen kalkulua hau baita: Benito ospetsua da, jende asko ezagutzen du, nahi beste bizitza sozial dauka, baina ni (kasu honetan gu) aukeratu nau hilero hilero bazkaltzeko eta ordu luzeetako tertulietan
|
bere
barrua irekitzeko. Olatz Zugastik esan zigun beste zerbaitek ere gizendu zuen gure egoa:
|
|
|
Berak aurreraxeago gonbidatzen gintuen saindutasun posea gordetzen duten eliztarren barruan begiratzeko, ea benetan zer aurkitzen genuen. Zer aurkituko genuke
|
bere
barruan?
|
|
|
Beldur horretaz askatzea ere hor bertan, izkina biraturik baldin badago, zer dela eta jende askorengan ikusi dudan erretxazo hori
|
bere
barrua ezagutzeko. Benetan aurpegi izugarriak ikusi ditut lagun askorengan honetaz hitz egiten hasi naizenean, hasi orduko bukatzeko erregutzen zuten bisaiak.
|
|
|
Ola isilik geratu zen. Bazekien ez zegoela ondo esan zuena, baina
|
bere
barruak horixe eskatzen zion. Festa egitea.
|
|
|
torturatzen zutenean sentitzen eta gogoetatzen zuena, bere beldurrak eta hauskortasuna, bere zalantzak; eta, ordukoa gogoratuz, orain sentitzen eta gogoetatzen duena, idazten ari denean. Torturatua
|
bere
barrutik ikusten dugu ispiluan ibiltzen. Bere kezka moralak, ahultasuna, ikaraturik poliziengan bertan bilatzen duen ulerpena eta errukia, puritanismoa bezalako tinkotasun bat, berak ere ulertzen ez duen desesperazioa eta indarra momentu batean.
|
|
|
Horrek ez du esan gura aleman bakoitzak ez duela bere kontzientzia aztertu behar, zein den bere hoben pertsonal posiblea, politikoa nahiz morala, arauz eta berak nola jokatu duen. Jaspersek bakoitzak
|
bere
barruan egin beharreko kontzientzi azterketa horri laguntza eman nahi dio bere meditazioarekin,, erruaren kontzientzia, piztu (or.
|
|
|
Pentsa nezake, lainoek
|
bere
barruan euria bezala kapitalismoak gerra dakarrela. Rousseauk idatzia dago, eta eskolan irakurtzen dute gure ikasleek:
|
|
|
Lehenago, han hemenka nenbilenean, bai ehizan edo bai lurraldea miatzen, bat batean azaltzen zitzaidan nire arimaren egoerak sortzen zidan ezinegona, eta sumatzen nuen bihotza
|
bera
barruan itzaltzen zitzaidala, hango baso, mendi eta basamortuetan pentsatzean, eta ozeanoaren betiereko burdinaga eta sarrailekin lotuta preso nengoela, jenderik gabeko basamortuan, ihesbiderik gabe. Arimaren barealdi handienen erdian, ekaitz baten moduan azaltzen zitzaizkidan burutapen horiek, eta eskuak bihurriarazten zizkidaten eta haur bat banintz bezala negar eginarazten.
|
|
2013
|
|
|
Txori bi diren bularrak. Eba guztiak jango nituzke emakume honetan, eta jaten ditut, buztana
|
bere
barruan sumendi baten moduan hazi eta hazi egiten zaidan artean. Barru gustagarriki umel eta beroan.
|
|
|
Denbora pasatzen ari zen, astiro baina pasatu, eta gu han geldi, harri artean. Arri, artean,
|
bere
barruan kabitu barik ere.
|
|
|
Eta kla eta kla eta kla.
|
Bere
barruan pausoak entzungo balitu bezala. Kla kla.
|
|
|
Edo, are gehiago:
|
bere
barruan piezak birkolokatzen baleude bezala. Kla kla kla.
|
|
|
Eta don Zeledoniori, orduan, bihotza irauli zitzaion. Eta ostera begiratu zuen
|
bere
barrura, bi alaba zituen, eta beti egon izan zen seme baten zain, alferrik??, eta han, murru arrastorik ez?! Eta, ezpainetan irribarre bat loratzen zitzaiola, honela hizketatu zitzaion mutilari:
|
|
|
hala, bada, berez bezala zihoan bion arteko elkarrizketa, beren burua, ezinbestean, gero eta biluzterago eroan zituena? baita Pedrok
|
bere
barrua hustu eta Facundok bere iruzkina egin ere, handik gutxira:
|
|
|
Komandantea, egia erran, hain pozik zegoen eta hain
|
bere
barrua asaskatzeko gogoz, non, hondarrean, bere kobazulora gonbidatu baitzuen Hamza afalondoan, tea hartzera.
|
|
|
Egongelan bakarrik zegoela, eskopeta hartu, isilpean bi kartutxoak kargatu? Gero, beharbada,
|
bere
barruari begiratu, eta hantxe ikusi zuen beldar tipi bat, bere barruak jan, hesteak eta birikak, bihotza eta gibela, urdaila eta giltzurrunak, eta hazten eta hazten ari zena, zenbat eta gehiago jan, orduan eta haztenago:
|
|
|
Egongelan bakarrik zegoela, eskopeta hartu, isilpean bi kartutxoak kargatu? Gero, beharbada, bere barruari begiratu, eta hantxe ikusi zuen beldar tipi bat,
|
bere
barruak jan, hesteak eta birikak, bihotza eta gibela, urdaila eta giltzurrunak, eta hazten eta hazten ari zena, zenbat eta gehiago jan, orduan eta haztenago:
|
|
|
ilusio batean hura zapuzterainokoa, zapuztaldiak berarekin zekartzàn ondorio gaizto guztiekin: zenbat eta mina minago, orduan eta amorrua amorruago,
|
bere
barrua, gorrotoaren gorrotoz, noiznahi lehertaraz zezakeena, eta orduan auskalo nori oldartuko zitzaion, inguruan aurki zezakeèn etsairik handienaren haize errotei ere bai, beharbada?
|
|
|
Bisitaldia ez zen asko luzatu goian aipatutako galdera eta erantzunaren ostean; eta Darcy jaunak damei kotxera lagun egiten zien bitartean, Bingley andereñoak
|
bere
barruak hustu zituen Elizabethen itxura, portaera eta jantziak jorratuz. Baina Georgianak ez zuen harekin bat egin nahi izan.
|
|
|
Baina, kausa horretan bere ahal guztiak bilduko zituela ziurtatu arren, Gardiner jaunak gomendatu behar izan zion Bennet andereari neurriz jokatzeko, hala itxaropenetan nola beldurretan ere; eta bazkaria mahaian izan artean anderearekin molde horretan mintzatzen egon ondoren, hor utzi zuten gaixoa
|
bere
barruak etxekoandrearengana husten, berorrexek zaintzen baitzuen ugazaba anderea alabak ez zeudenean.
|
|
|
O! Bihotz bihotzez garbai zitzaizkion Darcyren kontra
|
bere
barruan suspertutako sentimendu zakar guztiak, gizonari zuzendutako berbeta burlati guztiak. Lotsatuta zegoen bere buruaz; baina harro zegoen Darcy jaunaz.
|
|
|
Zer egingo dio ba! Urte luze hauetan behin baino gehiagotan egon da hiltzear, itsasontzi batean lehenengo aldiz, ekaitz batek Galesko paraje ilun batean harrapatu zuenean beste behin, eta orain dela bost urte azkenzkoz, bihotza gelditu egiten zitzaiola sentitu zuenean?, baina zerbaitek
|
bere
barruan esaten dio oraingoan benetan joango dela beste mundura. Heldu dela unea eta berak duela ezer egin horren kontra.
|
|
|
Komandantea, egia erran, hain pozik zegoen eta hain
|
bere
barrua asaskatzeko gogoz, non, hondarrean, bere kobazulora gonbidatu baitzuen Hamza afalondoan, tea hartzera.
|
|
|
Eta don Zeledoniori, orduan, bihotza irauli zitzaion. Eta ostera begiratu zuen
|
bere
barrura –bi alaba zituen, eta beti egon izan zen seme baten zain, alferrik... –, eta han, murru arrastorik ez...! Eta, ezpainetan irribarre bat loratzen zitzaiola, honela hizketatu zitzaion mutilari:
|
|
|
ilusio batean hura zapuzterainokoa, zapuztaldiak berarekin zekartzàn ondorio gaizto guztiekin: zenbat eta mina minago, orduan eta amorrua amorruago,
|
bere
barrua, gorrotoaren gorrotoz, noiznahi lehertaraz zezakeena, eta orduan auskalo nori oldartuko zitzaion, inguruan aurki zezakeèn etsairik handienaren haize errotei ere bai, beharbada...
|
|
|
Egongelan bakarrik zegoela, eskopeta hartu, isilpean bi kartutxoak kargatu... Gero, beharbada,
|
bere
barruari begiratu, eta hantxe ikusi zuen beldar tipi bat, bere barruak jan –hesteak eta birikak, bihotza eta gibela, urdaila eta giltzurrunak– eta hazten eta hazten ari zena, zenbat eta gehiago jan, orduan eta haztenago: horra Dionixio Osa, beldurraren beldarrak irentsia eta beldarraren beldur bihurtua:
|
|
|
Egongelan bakarrik zegoela, eskopeta hartu, isilpean bi kartutxoak kargatu... Gero, beharbada, bere barruari begiratu, eta hantxe ikusi zuen beldar tipi bat,
|
bere
barruak jan –hesteak eta birikak, bihotza eta gibela, urdaila eta giltzurrunak– eta hazten eta hazten ari zena, zenbat eta gehiago jan, orduan eta haztenago: horra Dionixio Osa, beldurraren beldarrak irentsia eta beldarraren beldur bihurtua:
|
|
|
Bazuten bi lagunek elkarrenganako konfiantza, kartazko harremanek sendotua eta bazkal inguruko giroak –jan edariek eta eguraldi apartak– areagotua: hala, bada, berez bezala zihoan bion arteko elkarrizketa, beren burua, ezinbestean, gero eta biluzterago eroan zituena... baita Pedrok
|
bere
barrua hustu eta Facundok bere iruzkina egin ere, handik gutxira:
|