|
2001
|
|
|
Lehen aldiz bizitasun objektiboaz mintzatu baziren ere, psikologo sozialeklaster egokitu
|
zuten
teoria hori garaiko ikusmira psikosozial kognitibora: bizitasunahautemate sozial moduan kontsideratuz lehenbizi, eta uste soziala (egozentriko edoexozentriko) moduan geroago.
|
|
2004
|
|
|
Inkontzientea, Super nia, Libidoa, Terapiak da, eta gutako bakoitzaren barnean dagoen inkontzientea aztertzetik hasiz, super ni kontzientearen eta inkontzientearen nondik norakoak agertu eta gizakiaren garapenean eta bizitza psikikoan psikoanalisiarentzat hain funtsezkoa den sexualitateari buruzko azalpenak eman eta gero, sendabide psikoanalitikoaren gaiari heltzen zaio bertan. Ondoren, XX. mendearen erdialdeaz geroztik Freuden lana berrikusi eta alditan bazterrera ere utzi
|
zuten
teoria eta ikuspegi psikoterapeutikoen berri ere ematen da liburuan.
|
|
|
ez zuen aspaldi hartan inork. Sinagogetan erabiltzen zen soilik (gure artean elizetan latinera erabiltzen den modura); eta alderdi horretatik ezagutzen
|
zuten
teoriaz zenbait juduk. Juduek, halere, munduan zehar sakabanaturik, nork bere bizilekuko mintzaira zuen.
|
|
|
Pertsonalismoan aurkitu zuen bere galderei erantzuna, bere ideiekin bat egiten
|
zuten
teoriak eta planteamenduak, eta ezin da ukatu filosofia horrek eragin handia izan zuela haren ikus pentsamoldearen garapenean, eta ondorioz, idazlanetan.
|
|
2005
|
|
|
Wegener en ideiak plazaratu eta urte batzuetara, ingelesera itzuli zirenean (1924), eztabaida bizia eragin zuten komunitate zientifikoaren baitan. Nahiz eta Europako eta hego hemisferioko zenbait geologo berarekin ados egon, Ipar Amerikako geologo gehienek bat egin
|
zuten
teoriaren aurka. Banan banan berak proposatutako argibideak arbuiatu zituzten, batez ere, zehaztasunik ezaren ondorioz.
|
|
2007
|
|
|
Hala, ordura arte nagusi zen, kognizio sozial indibiduala?,, kognizio sozial interakzionista? izatera pasatu zen (Forrester, 1992), eta ezagutzaren garapenean eragin trukesozialek duten eragina aztertzea helburu
|
zuten
teoriak sortzen hasi ziren. Ereduhorietan oinarritutako ikerketak ere garatzen hasi ziren, eta eragin trukeakaztertzeko metodologiak erabili ziren horietan.
|
|
2008
|
|
|
Beste norabide batean, eta estrukturalismoaren aurkikuntza nagusietatik abiatuta, literatura Komunikazioaren Teoriaren barnean kokatu
|
zuten
teoriak garatu ziren. Steven Tötösy teoriko kanadarrak 1992an teoria" sistemiko" gisa sailkatu zituen teoria horiek, sistemaren nozioa zuten-eta ardatz.
|
|
2009
|
|
|
Horregatik, gehienek bi aukera zituzten: edo zertan oinarritzen zen ulertzen ez
|
zuten
teoria baten ondorioak ukatu edo betidanik eta arbasoengandik jasotako ideiak baztertu.
|
|
2011
|
|
|
Horretan ere, gotzaindegiek laguntza eman zezaketen; litekeena zen haien apaizen artean jokabide susmagarriren bat hauteman izana berriki. Hildakoek janzten zituzten abituek ere garrantzi berezia hartzen
|
zuten
teoria berriaren arabera, izan ere agerian uzten zuten erasoek kristautasunarekin zeukaten lotura estua. Haien jatorria aurkitu beharra zegoen:
|
|
2012
|
|
|
erromantikoek esandakoetaraino (Goethe, Schleiermacher...), itzulpenaren inguruan nolako hausnarketa egin den ikusiko dugu. Ohartuko garenez, itzulpenari buruzko gogoetak oso solteak izan ziren XIX. mendera arte, eta ez
|
zuten
teoria edo eskola ongi egituraturik ekarri; itzultzaile bakoitza bere esperientzian oinarritu ohi zen itzulpenari buruzko analisiak egiteko, ikuspegi enpiriko batean, alegia. Batzuek jatorrizkoaren hitza errespetatu beharra aldarrikatzen zuten, eta beste batzuek, aldiz, ezinbestekotzat jotzen zuten itzulpena xede hizkuntzara egokitzea.
|
|
|
Sarrionandiak itzultzaile bezala askatasun handiz jokatzen zuela iruditu zitzaigun, eta testu bat itzultzean testu hori berridatzi edo birsortu egiten zuela. Horrexegatik, beharrezkotzat jo genuen itzulpena jatorrizkoaren transmisiorako tresna huts gisa ulertzen
|
zuten
teoria
|
|
|
edo, asmo? esan nahi du, eta itzulpenen helburua definitzeko erabili
|
zuten
teoria honen defendatzaileek. Skopos teoriaren erakusgarri nagusia Grundlegung einer allgemeine Translationstheorie (1984) dugu, Vermeerrek eta Reissek elkarrekin idatzitako liburua.
|
|
2013
|
|
|
Ondorio politikoak ere bazituen. Nafarrak Tubalen oinordekoak zirela aldarrikatzen zuelarik, Garcia de Gongora erresumaren antzinakotasuna aldarrikatzen ari zen, eta, bidenabar, zilegitasuna kendu nahi zien Gaztelan eta Aragoin 1512ko konkista justifikatzen
|
zuten
teoriei.
|
|
|
Nahikoa
|
zuten
teorian, baina ez praktikan, antza, Yazîdek hantxe iraun baitzuen, etxekoen kontzientziaren zoko batean edo bertzean, lapa bat haitzari bezala itsatsita.
|
|
|
bitartean izugarrizko aurrerapausoak eman zituen garapenaren psikologiak diziplina zientifiko gisa. Izan ere, garai horretan plazaratu ziren diziplina finkatu
|
zuten
teoriak. Atal honetan teoria horiek aztertuko ditugu, agertu ziren urtearen arabera ordenaturik.
|
|
|
Bigarrenean, berriz, aztergai den diziplinaren sorreran eragina izan zuten autoreen ekarpenak azalduko dira. Azkenik, garapenaren psikologia finkatzen lagundu
|
zuten
teorien planteamenduak azalduko dira.
|
|
|
Azkenik, hirugarren zatian garapenaren psikologia zientzia enpiriko gisa finkatzea ekarri
|
zuten
teoriak deskribatuko dira. Hain zuzen ere, Watson, Freud, Gessell, Piaget, Erikson, Vygotsky, Wallon eta Bowlby renak.
|
|
|
Nahikoa
|
zuten
teorian, baina ez praktikan, antza, Yazîdek hantxe iraun baitzuen, etxekoen kontzientziaren zoko batean edo bertzean, lapa bat haitzari bezala itsatsita.
|
|
2015
|
|
|
lurralde xedapenik egiten ez duenez, ez du lurralde autonomiarik eskatzen, aurrekoak egiten zuen bezala, eta naziokideak batzeari ekiten dio soilik, taldeak non nahi daudela osatuta. XX. mende hasierako Austria Hungariako Inperioan garatu
|
zuten
teoria hau austriar marxista deiturikoek, Otto Bauer buru, hango errealitate nazioanitzari aurre egiteko, baina, egia esan, ez da inoiz praktikan ipini, aurrerantzean garrantzirik har lezakeen arren, estatuek indarra galdu ahala. Hemen nazioa kulturarekin parekatzen da, definizio etniko kulturalean proposatu bezala, baina nazioa ez da estatuarekin parekatzen, eta hortxe datza bere ezaugarri nagusia, nazioa, kultura bezala?
|
|
2016
|
|
|
egin
|
zuten
teoria, inolako zentzurik ez zuelakoan.
|
|
|
Konspirazio teoriak berebiziko arrakasta lortzen zuen Europaren baitan boterea kolokan jartzen zen bakoitzean. Aurretik aipatu bezala, XIX. mendea garai ezin hobea zen konspirazioa oinarri
|
zuten
teoriak garatzeko. Iraultza Frantsesaren ostean aldaketa ugari gertatu ziren Europako herrialdeetan.
|
|
2017
|
|
|
Bere garaiko geologo gehienek gaitzetsi egin
|
zuten
teoria, inolako zentzurik ez zuelakoan. Wegenerrek ezin izan zuen azaldu zein den kontinenteak mugiarazten dituen
|
|
|
Ikasiko ahal
|
zuten
teoria bat baino gehiago dagoela.
|
|
2019
|
|
|
Post operaismoaren arazoa, haren ikuspegi eskatologiko eta azeleratzailearena, hauxe da: operaismoaren eta autonomien esperientziatik —ezkerraren oinordetzarekin apurtu nahi izan
|
zuten
teoria eta praktiketatik— sortu arren, ez du ezker historikoaren tradizioarekin (moderno/ sakon, eboluzionista, progresista) apurtzerik lortu. Post operaismo ak, bere bilakaeran, posten kritikotasun guztiak (pentsamendu ahula, akademizismoa, liberalismoa...) eta ezkerraren bizio historikoak (modernismoa, unibertsalismoa, humanismoa, instituzionalismoa.) batzea lortu du.
|
|
2021
|
|
|
Artikulu hark hautsak harrotu zituen psikologo sozialen artean; izan ere, psikologia zientzia natural bat zela ukatzea onartezina zen hainbatentzat (Godow 1976; Gottlieb 1977; Schlenker 1974). Gergenek artikulu hori idatzi zuenean, psikologia sozialaren eremuan garrantzia
|
zuten
teoriak teoria unibertsalak ziren. Teoria horien arabera, giza naturaren oinarrian ezaugarri unibertsalak daude eta ezaugarri horiek dira garai bakoitzean eta testuinguru bakoitzean giza jokabideak bultzatuko dituztenak.
|
|
2022
|
|
|
Marxek berak lan denbora gutxienekora murriztea proposatzen zuen, kapitalismoa gainditzeko aurretiko baldintza gisa. Ni gehiago izan naiz beti bere suhi Paul Lafargueren taldekoa, zeinak, lanaldiaren murrizketa erradikala defendatzeaz gainera ânahikoa litzateke hiru orduko jardunaldiaâ, nagitasunerako eskubidea defendatu zuen Le Droit à la paresse lanean âmihi gaiztoek Lafargueren jatorri karibetarra ikusten
|
zuten
teoria" alfer" horien oinarrian; nik ez dut odol karibetarrik, nahiz batzuetan kontrakoa uste izan, baina bat egiten dut erabat oinarrizko eskubide horren defentsanâ.
|
|
2023
|
|
|
Beraz, Teoria bertan behera utzita joan ziren eta, urrunetik atzera so, ikusi
|
zuten
Teoriak bere liburua salgai jartzen zuela".
|