|
2010
|
|
|
Ontzitegi nagusiko milaka langile greban egon ziren luzaro, baina errebindikatzen zutena lortu gabe itzuli behar izan
|
zuten
lanera. Aldian behin lan etenak egiten zituzten, edota manifestazioak; baina bistakoa zen bataila galduta zegoela; ez zirela alderdi komunistak neurri ekonomiko zein polizialak gainditzeko gauza.
|
|
|
Bidegaraik ezezkoa bildurik, berriz 4.000 liberako eskaera egin zuen 1676an. Oraingoan batzorde bat izendatu
|
zuten
lana azter zezan eta, ondorioz, 600 libera ematea deliberatu zuten. Era berean Lapurdiko Batzarreak beste 300 libera jartzea erabaki zuen.
|
|
|
Idazkariek erdara
|
zuten
lan hizkera, batzuetan elebidunak izango ziratekeen, bestetan itzultzaileen laguntza behar izango zuten herritarrekin mintzatzeko; era batekoak edo bestelakoak izan, zenbaitetan erdalzaleak ere bazirela garbi ageri da izen batzuk itzuli egin zituztelarik (erdizka bazen ere, kurioski):
|
|
|
Mende luzeetan zehar, baxenafartarrek Nafarroa Garaira jotzen
|
zuten
lanera eta bizitzera. Honen adibideetariko bat Artaxoa dugu XVII. mendean, non baxenafartar ugari bertako neskekin ezkondu baitziren.
|
|
2011
|
|
|
Nazi erretiratu ugarik hartu zuten parte Gladio sarean. Italian, Licio Gelli, Stefano Delle Chiaie edo Vicenzo Vinciguerra faxista ezagunek Gladiorentzat egin
|
zuten
lan. Pentsatzen da, arrazoiz, Gladio Piazza Fontanako sarraskiaren eta Junio Valerio Borgheseren estatu kolpearen ahaleginaren atzean egon zela.
|
|
2013
|
|
|
—Burdel bat zen esan zuen Earlek irratia itzaliz. Gasolina jartzen zuten neskek arropa gutxirekin egiten
|
zuten
lan. Kanpoan, arropa gutxirekin.
|
|
|
* Pazifikoaren Ipar mendebaldeko herri indigenen zeremonia, opari trukaketa oinarri duena. maiatzaren 13an. Hurrengo asteetan, kokagunea berritzeko eta handitzeko lanari lotu zitzaion Bodega, ingelesei harrera egokia egin ahal izateko; eta ontziak konpontzen ere izan
|
zuten
lana, Santa Gertrudis bakarrik heldu baitzen egoera onean. Kalterik handienak, ekaitzen erruz, Aranzazu mardulak pairatu zituen, eta karenatu egin behar izan zuten.
|
|
|
Besteren ontziak prestatzen ere izan
|
zuten
lanik. Bodegak Nootkan igarotako bost hilabeteetan, larru merkataritzan zebiltzan hamasei ontzi inguratu ziren, ingeles, frantses, portuges eta amerikar jatorrikoak, konponketak behar zituztenak.
|
|
|
Indioak zergatik matxinatu ziren galdetuta, Bartolomek esandakoa errepikatu zuen lekukoak, alegia, Puebloak haserre zeudela espainiarrentzat eta misiolarientzat egin behar
|
zuten
lan guztiagatik. Besterentzat horrenbeste lan eginda denborarik ez zitzaiela geratzen beren lurrak ereiteko edo egin beharreko beste gauzak egiteko, eta, gogaiturik, matxinatzea erabaki zutela.90
|
|
|
" Aita agurgarriaren hitzek eta manerek biziki hunkitzen dute irakurlea, eta gaiaren azterketa xeheak zuzen zegoela erakutsi dit; 1800 arte, eta dezente geroago ere, natiboek oro har traturik amultsuena jaso zutela;[...] neofitoek presidioetan, herrietan eta arrantxoetan egiten
|
zuten
lanari dagokionez, fraideak gehienetan zuzen eta militarrak oker zeuden; puntu honi, edo natiboen kontrako krudelkeriari, edo aberastasun pilaketari dagozkion Horraren salaketak oinarri gabekotzat hartzekoak dira gehienak". 261
|
|
|
Esanekoak eta otzanak ziren lurralde hartako Cochimiak; gogo onez egiten
|
zuten
lana txandaka, emaitza guztiak berentzat zirela ikusita. Nekazaritzarako behar zen azpiegitura eraiki zuten, eta gari, piku, mahats, datil eta granadentzako lurra jorratu.
|
|
2014
|
|
|
Gaia zabalegi zen, antzerkiak hiru oren et erdi iraunen zuen. Eta bertsolariek ez dute beraz Escualdunac en egin
|
zuten
lana balidatu. Horretako naiz behartua orain teoriak paperera ezartzera.
|
|
|
Ahizpa guztiak egin
|
zuten
lan gaztetan. Saltzailea, jostuna Ezkondu ziren arte.
|
|
2015
|
|
|
Diferentziak behar izan ditu Identitateak; aipatu bezala, kasu nabarienetako bat emakumeena da: sistema industrialean emakumeek mendeko baliagarriaren papera jokatu behar izan zuten, etxeetan egiten
|
zuten
lanari esker eta familietan eginarazten zizkieten inbertsio emozionalei esker, liberatu ahal izan ziren langile masa handiak fabriketara edota armadetara erroldatzeko. Sutondo pribatuetan zegoen gizonen mundu publiko sozialaren bermea.
|
|
|
ELAk eta LABek elkarrekin hasitako bidean mugarritzat har dezakegu 1994ko Otsailaren 19rako deitu
|
zuten
lan harremanen euskal esparruaren aldeko manifestazioa. Manifestazio hark bi sindikatuak egiten ari ziren kanpainari amaiera eman zion, baina, aldi berean, aurrera begirako ildoa eta borondatea erakutsi zituen.
|
|
|
Aurretik ere Alderdi Sozialista Lakuan egona zen, Ardanzaren EAJ PSE lehen koalizio gobernuan(), baina, koalizio itunean lan esparruaren gaia desadostasun puntu bezala jasoa izan bazen ere, gutxienez Lan Sailaren eguneroko kudeaketa gobernuaren alde nazionalistaren esku geratua zen. 1991ean, aldiz, Paulino Luesma sozialista izendatu
|
zuten
Lan sailburu.
|
|
|
Bigarren neurriak lan finkoetarako ere denbora baterako kontratazioa erabiltzea ahalbidetzen zuen, beti ere muga batzuen barruan, horrela langabetuen laneratzea errazteko. Neurri batak nola besteak —lan hitzarmenen negoziaziorako inflazio helburuen erreferentziak, eta behineko kontratu ez kausalen onartzeak— arrasto sakona utziko
|
zuten
lan legedian zein negoziazio kolektiboan.
|
|
|
231. Itun hartatik eratorriko ziren 1995ean eragile berberek adostuko
|
zuten
Lan Harremanei buruzko sektore arteko ituna, eta 1999tik aurrera berritzen joan ziren" enplegurako itunak".
|
|
|
702. Gaztelaniazko testuan" Declaracion" zena euskarazkoan" Akordio" bihurtu zen;" Lizarrako Akordioa" zioen, halaber, ekitaldian zehar sinatzaileek atzean izan zuten panelak; ñabardura ez zen hutsala: momentua handiesteko balio zezakeen deitura, nabarmen gehiegizkoa zen Lizarran bildu zirenek sinatu zuten testuak euskal gatazkaren konponbideari buruzko irizpide orokorrak baino jasotzen ez zituenean; Irlanda Foroko kideek handik aurrera egingo
|
zuten
lanetik etorriko zen, etortzekotan, akordioa.
|
|
2016
|
|
|
Guztiarekin, EABko emakumeek gogor egin
|
zuten
lana, hasteko, EAJn berean afiliatu ahal izateko 1932.era arte lortu ez zen gauza:
|
|
|
Hiru ekitaldiko antzerki lan horrekin, Antzerti aldizkarikoek ber hirian antolatu II. Antzerki Sariketan 1 saria atzeman zuen Debakoak, 250 laurleko eta aldizkariaren orrietan argitalpena, 34, 35 eta 36 zenbakietan alegia. Epaimahaikoek begi onez hartu
|
zuten
lana:
|
|
|
Gutxi dirateke 36ko gerratearen aurretiko urte itxaropentsuetan anaia kaputxinotarrek euskalgintzan aitzineratu nahiz guztiz burutu
|
zuten
lana oharkabean pasatu zaien euskaltzaleak. Eta euskararen aldeko zein euskaraz eginiko lan eskergarri hura, Nafarroan ere bazuten egin, Nafarroan batik bat.
|
|
|
Donostiako Bizente Laffite Obinetak Euskalerriko itsasabereak, kantauri itsas ertzeko arrain, oskoldun, soinbera ta arrerdidun ezagunen errolda egiteko saiakera agertu zuen 1935 urtean, Gipuzkoako Itsas jakintzarako Elkarteak argitaratuta. 1976.ean Donostian jalgiriko bigarren edizio batean Jose Juan Iraola Mujika eta Migel Ibañez Artika irakasleek berraztertu eta gaurkotu
|
zuten
lana berri zenbait gehituz. Interesgarriena euskal ordain guziak ematen dituela dateke.
|
|
|
Alaba danbor jotzailearen amak ez zituen ondorioak zuzenean jaso lehen urte hartan. Berak eta senarrak kanpoan egiten
|
zuten
lan, eta alaba txikiegia zen gertatzen ari zenaz jabetzeko. Albo kalteek sutu egin zuten eta hasierako hartan parte hartu ez izanak sortutako errudun sentikizuna areagotu egin zioten.
|
|
2017
|
|
|
Horratx nolatsu egin
|
zuten
lana, eta arau eta neurkera berberak erabili zituzten beste sarobe guziak neurtzeko eta mugarritzeko ere. Apenas aurkitu zuten, ordea, erdiko eta lau ertzetako mugarri guziak ongi zeuzkan saroberik; baina, batere mugarri gabekorik ere ez, laster ikusiko duzun Deskargako sarobea ez bada; hain juxtu 1780ko neurketan ere ez baita ageri sarobe honen aipamenik; bai ordea 1792ko mapa sonatuan.
|
|
2018
|
|
|
Lana euskaratu ahala lapurteratu ahala, zehatz esanez, Londresera igorriko zuen, printzeak atalka argitaratzeko bertan. Hitzartu
|
zuten
lana bost urteko epean amaituko zuela, baina sei izan ziren egiatan.
|
|
|
Euskara zen erakunde horretan erabiltzen zen hizkuntza, eta horregatik izan zituzten kapilau euskaldunak eriei arreta emateko. Emakume erizainek bertan ingresatutako emakumeak zaintzeko geletan egiten
|
zuten
lan, eta emakume eriak zaintzeaz gain, gizonezkoak ere gertutik jarraitzen zituzten gela horietan sar ez zitezen. Osasun alorreko profesional horiek beren lankide gizonezkoek baino gutxiago kobratzen zuten, eta erakundeko zuzendaritzak esleitzen zizkien jatekoetan ere guztiz diskriminatzen zituzten emakumeak.
|
|
|
Gobernu Batzordeak egindako iradokizuna aintzat hartu zuen Iruñeko Udalak, eta Tomas Mata Lizaso alkate zegoelarik, 1937ko maiatzaren 18ko osoko bilkuran, udal langile bakoitzari zorrozki egindako ikerketaren ondorioz, 248 hainbat udal langile zigortzea erabaki zuen. 21 langilez osatutako zerrenda agertzen da, izen abizenaren, aldamenean udalarentzat egiten
|
zuten
lana dutelarik paratuta. Izen horien artean," Julia Fernandez, Maestra Municipal" irakurtzen ahal da.
|
|
|
1590eko txosten batek esplikatzen du nola moztu zituzten gaztelu zaharraren hormak, hari kendutakoa gero ziudadelara eramateko. Baina hasierako abiada apaldu egin zen halako batean, eta polikiago egin
|
zuten
lanek aurrera, baliabide ekonomikoak zirela-eta. Ziudadela 1646an amaitu zen.
|
|
|
Lehen koadroan ikusten den bezala, portzentualki etorkin gehien jasotzen zuen lanbidea etxeetako zerbitzariena zen, baina dena den etorkinek hiriko sektore guztietan egiten
|
zuten
lan, eta horietako ia guztietan gehiengoa osatzen zuten. Ikusten denez, lanbide ez dutenen artean gutxiago dira etorkinak, eta horren arrazoi bat da umeen artean gehiago direla Iruñean jaiotakoak.
|
|
|
Lanbide heziketaren ondotik, aukera zuten erdi eta goi mailako heziketa zikloetan ikasteko edo ingeniaritza eskoletara bideratzeko. Ikasle haiek, ondoren, beren herrian edo herri inguruan aurkitu
|
zuten
lana.
|
|
2019
|
|
|
—Badakizu, Nadia, A63tik etortzen naizela, eta, nahi gabe ere, hango golf zelaien iragarkiak ikusten ditut Miarritzen paretik pasatzean. Haietako batean egiten
|
zuten
lan nire gurasoek, Golf Le Phare n. Aitak irakasle, eta amak bulegoan.
|
|
|
Ahaleginak egin dira robot zaintzaile [nursebot] 55 eta maitasun robot [lovebot] interaktiboak sortzeko, eta baliteke etorkizunean ama mekanikoak ere sortzea. Dena den, demagun badaukagula makina horietarako dirua; zer kostu emozional izango luke makina horiek etxean sartzeak, aurretik izaki bizidunek egiten
|
zuten
lan bat makina horiek egiteak. Eta lan erreproduktiboaren zati bat bakarrik bada mekanizagarria, orduan bertan behera erortzen da egitasmo marxista hura, non aberastasun materialaren hedapena automatizazioaren eta lan ezinbestekoaren murrizketaren mendekoa den; izan ere, etxeko lana da, haurren zaintza batez ere, planeta honetako lanaren zatirik handiena osatzen duena.
|
|
|
Bulego hori Zumalakarregi kalean zegoen kokatua, lehen solairuan, igogailuaren etxean, horrela deitzen baitzioten tolosarrek eraikin hari, bertan jarri zutelako Tolosa osoan izan zen lehen igogailua. Denak, kanpotik begiratuta, negozio arrunt eta normal baten itxura zuen; barruan, logikoa denez, aleman batzuek egiten
|
zuten
lan, eta idazkari lanetarako Tolosako bi neskatxa kontratatu zituzten.
|
|
|
Ahalegindu genuke lhizkia gure hizkuntzara nola etorri zitzaigun ulertzen, eta horretarako adibide ezin hobea da baldintza (protasia) hipotetikoa sortzeko egin
|
zuten
lana hona ekartzea.
|
|
|
Eguneko lanaldia amaiturik, Begoñaren autoan itzuli da auzora Mikel. Duela hiru urte, diru zerbait aurrezteko xedearekin, bi lankideek erabakia hartu
|
zuten
lanera auto berean joateko, asteak txandakatuz. Gaur jende multzo bat dago Begoñak Mikel utzi ohi duen lekutik hurbil.
|
|
2020
|
|
|
Mendiko txabola batean bizi zen gainontzeko basomutilekin eta otorduetan baba, ogia eta ardoa izaten zuten egunero. Egunsentitik ilunabarrera, astean sei egun egiten
|
zuten
lan, eta igandean deskantsua. Beharrezko deskantsua, asteko nekeak pilatu egiten baitziren, eta lo lasai egiteko erabiltzen zuten zazpigarren eguna.
|
|
|
Azaldegitik gertu La Tolosana paper fabrika zegoen, eta hor egiten
|
zuten
lan aitonak eta amonak; aitonaren gurasoek, anai arrebek eta lehengusu batek ere bai. Aitona Luisen aitak enkargatu postua zuen eta ama, berriz, emakumeen arduraduna zen.
|
|
|
Zaragozara eraman nahi izan
|
zuten
lanera, eta aita pozik jarri zen, enkargatu gisa joatekoa baitzen, eta askoz gehiago irabaziz. Baina, Zaragozako kontua esan zionean, amak" ezta pentsatu ere" erantzun zion, eta ez zen joan.
|
|
|
Metal aurkigaitz hark sekulako erresistentzia zuenez, alemaniarrek erabiltzen zuten tankeen kontrako jaurtigaien puntak eta blindatuen korazak egiteko. Espainiako wolfram meategiak benetako zigor esparruak ziren, esan zuen Izarbek; haietan milaka preso errepublikanok egiten
|
zuten
lan esklabotasun egoeran. Lanetik kanpoko ordu gutxietan miseriazko etxoletan metatzen ziren.
|
|
|
—Garai gorenean, mila eta berrehun meatzarik egiten
|
zuten
lan galeria hauetan.
|
|
2021
|
|
|
Azkenian, zirriki zarraka in
|
zuten
lan guzie
|
|
|
(Azkenean zirriki zarraka egin
|
zuten
lan guzia.)
|
|
2023
|
|
|
Mendi ibarretan suteak zituzten pizten eta, herri askotan, zahagi zaharrak erretzen, Ameskoa (N) ibarrean edo Altsasun (N) bezala, sute suntsigarrien kontrako konjurua zelakoan. Hain zuzen, Sakanan (N) Santa Ageda bezpera zen etxeko tximinia kedarrez garbitzeko unea; hurrengo egunean, alkateek, etxez etxe, ikuskatzen
|
zuten
lana ongi egina ote zen, suteak saihesteko nahian.
|
|
|
Lamiek lan ugari egin omen zuten bazterretan Bizkaitik Zuberoara, baina bereziki Arrosan (BN) izan zuten lantoki, bertako zubia eta eliza eraiki baitzituzten, omen. Arrosatarrak herriko plazan hasi ziren eliza zutitzen, ohi den gisan, baina, egunez egiten
|
zuten
lana, gauaz desegiten zuten lamiek. Harriak, habeak, lanabesak... guztia plazara eramanik eta, hurrengo goizean, mendi bizkar batean agertzen ziren.
|