|
2001
|
|
|
Hamar urte lehenago sortua zen Sokoa kooperatiba, Arrasateko kooperatiben ildoan. Esperientzia haren ondotik, 1979an aldean, enpresa eta ekonomiako hainbat eragilek kapitala biltzeko molde berri bat aurreikusi
|
zuten
Ipar Euskal Herriko enpresak sortzeko. Asmo haren karietara sortu zen Hemen elkartea.
|
|
2002
|
|
|
Mundu gerra eta geroko ekonomia frantsesaren oneratzeak eta berrogeitahamarreko eta hirurogeiko hamarkaden hazkunde azkarraren hasierak errazagoegin
|
zuten
Ipar Euskal Herrian industria ezartzea. Betiere, tamaina mugatua izanzuen, eskualdeak berez dauzkan oztopo ekonomikoengatik eta botere politikoareneta Frantziako hedapen ekonomikoaren guneetatik urrun zegoelako.
|
|
2008
|
|
|
Maiz ikusi den titulua da, baina oraingoan Maddalen Arzallus da Sustrai Colinari lanak eman zizkiona. Biek berdinduta irabazi
|
zuten
Ipar Euskal Herriko Bertsolari Txapelketaren lehen kanporaketa 336,5 punturekin. Bidenabar bertan banatzen ziren finalerako txartelak ere haienak egin zituzten.
|
|
2009
|
|
|
Euskarazko kazetaritza berandu hasi zela azaldu zuen atzo Maria Gonzalezek liburuaren aurkezpenean, baina Frantziako eta Espainiako agintariei komeni izan zitzaienean zenbait mezu euskaldunei ere helaraztea, euskaraz egin zuten: Esaterako, 1766 urtean Frantziako Errege Luis XVI. aitaren heriotzaren berri euskaraz eman
|
zuten
Ipar Euskal Herrian, circonstancia bidez. Hura izan bide da euskaraz argitara emaniko lehen albistea.
|
|
2010
|
|
|
Ostiralean estreinatuko dute Hego Euskal Herrian. Irailean estreinatu
|
zuten
Ipar Euskal Herrian.
|
|
|
Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako ikastolek Eusko Jaurlaritzarekin akordio politikoa eta ekonomikoa sinatu zuten, baina egoera arras ezberdina bizi
|
zuten
Ipar Euskal Herriko nahiz Nafarroako ikastolek. Frantziako Gobernuak eta Nafarroako Foru Diputazioak oraindik ukatzen zieten ikastolei zegokien eta zor zitzaien aitortza publikoa, eta, ondorioz, baita horren araberako finantzazioa ere.
|
|
2012
|
|
|
Euskal Herri osoa hartzen dute akordioa sinatu duten alderdiek. Nolanahi ere, aurretik jakinarazi
|
zuten
Ipar Euskal Herrian erritmo bat izango duela eta Hegoaldean beste bat. Ezker abertzaleak, EAk, Aralarrek, Alternatibak eta EAk sinatutako engaiamendua bi denboratan gauzatuko da:
|
|
|
Nork ez zuen presatuki idurikatzen karia hortako Xalbador eta Mattin bertsolarien etortzea? Garai hartan, ainitz kantatzen
|
zuten
ipar Euskal Herriko plazetan, euskal gogoetan nehoiz ahanztuko ez diren bi bertsolari ohoragarriek.
|
|
2013
|
|
|
Ez zuen planteatzen Euskal Herria Frantziatik bereiztea, bertako elizgizonek erlijio lana lasaiago egin zezaten. Ordurako, barneratua
|
zuten
Ipar Euskal Herria Frantziaren parte zela, euskaldunak frantsesak zirela, euskaldun zirenez geroz.
|
|
|
Euskal Herriaren batasun politikorik ez zutela nahi argi utzi ondoan, orain ikusiko dugu nola agertzen
|
zuten
Ipar Euskal Herria Frantziaren parte.
|
|
2014
|
|
|
Seaska jarri zuten zenbaitek eredutzat. Oroitarazi
|
zuten
Ipar Euskal Herriko ikastoletako ikasleek ere Frantziako Gobernuak ezarritako etsaminak gainditu behar izaten dituztela baina ikastolek ez diotela horregatik uko egiten «curriculum berezkoa» lantzeari. Ildo horretan, «material propioan» indar gehiago jartzea ere aztertzeko bidea izan daitekeela adierazi zuten.
|
|
2015
|
|
|
Lau edo zortzi orriko buletina da, eta praktika ezohikoa da berea, euskarazko artikuluak baitira nagusi, euretariko bakoitzak frantsesezko laburpen txiki bat daukala. Manex Pagola kazeta horretako arduradunaren arabera, 127 duela urte batzuk Alkartasuna kazeta jaso ohi
|
zuten
Ipar Euskal Herriko EAko kideek; haatik, kazeta hartan gaztelania nagusi zela ikusita, Iparralderako agerkari berezia karrikaratzea otu zitzaien 1998 inguruan. Orduan ekin zioten Alkarrekin barne buletina kaleratzeari, euskarari nagusitasuna emanda; gerora, buletin hori hiru hilero kaleratzen duten Alkarrekin lan bihurtu zen.
|
|
|
Haatik, aldizkari horiek (Hegoaldeko iheslariek eginikoak asko eta asko) oro har zabalkunde txikia izan
|
zuten
Ipar Euskal Herrian. Beste kazeta batzuk ziren nagusi bertan.
|
|
|
2.6 Aduanek eta foru erakundeek XVIII. mendera arte iraun
|
zuten
Ipar Euskal Herriko hiru herrialdeetan, eta XIX.
|
|
|
Ez dugu euskaraz Bigarren Mundu Gerrako 1940koalemanen okupazioaz askorik irakurri. Alemanek1940ko ekainean okupatu
|
zuten
Ipar Euskal Herriaeta 1942 urtearen bukaerara arte izan ziren bertan. Ez zuten, ordea, Euskal Herri osoa menpean hartu edookupatu.
|
|
2016
|
|
|
Publikoa desberdinki hunkitu nahi baitzuen, ideia desberdinei aurre egin behar baitzen. Francoren errepresiotik ihesi zetozenek ez
|
zuten
Ipar Euskal Herriko gizarteak erabiltzen zituen kodeak ezagutzen, euskaltasunak zubiak eraiki zituen. Haiekin Larzabalek gaztaro denboran ihesi etorritakoekin, berantago ere etorri zirenekin harreman politiko eta humanoa eraiki zuen.
|
|
|
2.6 Aduanek eta foru erakundeek XVIII. mendera arte iraun
|
zuten
Ipar Euskal Herriko hiru herrialdeetan, eta XIX. mendera arte Hego Euskal Herriko lauretan. (Eztabaidagarria)
|
|
|
Ondoren, beste bi gertatu ziren, hots, 1976ko gabonetakoa eta 1984ko urtarrilekoa. Zortzi gose greba horiek eragin handia eduki
|
zuten
Ipar Euskal Herri osoan eta, abertzaleetatik at, hainbat sektoreren begikotasuna eta elkartasuna piztu nahiz agerrarazi zituzten. Zentzu horretan, 1972ko urrian izandako gose greba esanguratsua izan zen, zeren, 1972ko urriaren 8an, Aldizkari Ofizialean ministerioaren erabaki baten berri ematen zen zeinen arabera ETA erakundea debekatuta zegoen frantses lurraldean (Urteaga, 2012:
|
|
2017
|
|
|
2014ko udazkenean, Parisen bide bat irekitzen saiatzea erabaki
|
zuten
Ipar Euskal Herriko ordezkari batzuek, bertako hautetsi eta eragile anitzen gogoari erantzunez: Gabi Mouesca OIP Kartzeletako Nazioarteko Behatokiko presidente ohi, EPPKren bitartekari eta Bagoazeko kideak eta Anaiz Funosas Bake Bideko lehendakariak.
|
|
|
2014ko urriaren 24an Baionako adierazpena aurkeztu
|
zuten
Ipar Euskal Herriko ia sentsibilitate politiko denetako ordezkariek. Frantziako Gobernuari eskatu zioten euskal gatazkaren ondorioak konponduko baziren ETArekin akordio bat lortzeko, eta Ipar Euskal Herrirako, esparru instituzional berezi bat?
|
|
|
Frantsesez izan zen bilkura; bazen euskarazko itzulpen zerbitzua. Enpatia handia
|
zuten
Ipar Euskal Herrikoek euren artean, Hego Euskal Herrikoek baino handiagoa.
|
|
|
Egun bat beranduago, argazki ohikoagoa atera
|
zuten
Ipar Euskal Herriko hautetsiek Baionan: 655ek adierazpen bat sinatuta, gero ia 700era heldu zen kopurua?, Frantziari armagabetzean eta, gatazkaren konponbidean?
|
|
|
Eta, nolako profila
|
zuten
Ipar Euskal Herriko berriemaileek. Inkesta burutu zen aldian hiru hamarkada edo hurbil iragana da ordutik, orduan ere adinean aitzina ziren Iparraldeko berriemaileak; bataz beste, Hegoaldekoak baino edadetuagoak zirela. Berriemaile haiek ezagutu eta bizi izan zuten munduaren, bizimoduaren alde handi bat joana da, galdua da.
|
|
|
Iruñeko bestak doi doia bururatuak zirela eta hango karrikak lasaitasunera itzuliak, turistak oraindik ez metaka etorriak, uztailaren 19ko egunaz, asteazkenez, baliatu da Euskaltzaleen Biltzarra elkartea Iruña hiri zaharra bisitatzeko, luzatua zuen gomitari ihardetsia
|
zuten
Ipar Euskal Herriko hogeita hamar bat euskaltzalerekin. Eta gu ere gogotik juntatu gitzaie.
|
|
2019
|
|
|
: Lankidetza hitzarmena sinatu
|
zuten
Ipar Euskal Herriko EEP Euskararen Erakunde Publikoak eta Euskaltzaindiak.
|
|
2021
|
|
|
Orduan sortu
|
zuten
Ipar Euskal Herriko lehen dantza talde folklorikoa: Sarako Izarra, Eresoinkak ikasirik.
|
|
2022
|
|
|
Berriki bat egin
|
zuten
Ipar Euskal Herriko lau sor markek, eta horiek goraipatzeko besta antolatu dute orain: gaur izanen da, egun osoz, Itsasun (Lapurdi), Elizakopartia inguruan.
|
|
|
Urte bereko urrian, Baionako Adierazpena sinatu
|
zuten
Ipar Euskal Herriko ia sentsibilitate politiko guztietako ordezkariek, ETAren eta Parisen arteko akordio bat eskatzeko. Gauza bera egingo zuten 2015eko ekainean, Lopez eta Chasseriaud atxilotu eta astebetera.
|
|
|
Nabarmentzekoa da, esate baterako, Bakegileek deiturik uztailaren 23an eginiko protesta. 2.000 ekintzaile inguruk erdiz erdi blokeatu
|
zuten
Ipar Euskal Herria, bide nagusiak trabatuz.
|
|
|
Irailean, Bakegileek iragarri zuten gogoeta bat abiatuko dutela hemendik aitzinako erronkak definitzeko. Gatazkaren iturrietara jotzeko beharra azpimarratu
|
zuten
Ipar Euskal Herriko hautetsi nagusiek Esnal eta Paroten askatasunaren berri izan ondotik irakurri zuten adierazpenean: «Gaurkoan, Frantziako eta Espainiako estatuei ozenki dei egin nahi diegu, eta bake prozesuan aktiboki inplikatu daitezela eskatzen diegu, justizia trantsizionalari begirako dispositibo bat martxan jarriz.
|