2001
|
|
Legitimaterik ezak beste iturburu bat ere badu askorentzat, espainieraren aurka doala euskararen, katalanaren eta gailegoaren normalkuntza, alegia. Autonomi Estatutuek eman
|
zuten
horretarako bide. Hizkuntz politikakbe rez dakar espainierarentzako kaltea, dirudienez.
|
2003
|
|
Euskaltegiak ez ziren salbuespena izan eta beraiek ere hizkuntza ikastearen garrantzia baino ez zuten ia azpimarratzen; praxian ez, bederen. Erabilera bultzatzeko premia ezagutu arren, ez
|
zuten
horren aldeko apustu ausartik eta sendorik egiten.
|
2007
|
|
Munduko populazioaren bi heren baino gehiagok uste zuten herri borondatea ez zegoela agintean euren herrietan. Latinoamerikako hiritarren %78k uste
|
zuten
hori, baita Europako Batasunaren %61ek eta AEBetako %52k ere. Euren Gobernua kalifikatzeko gehien erabilitako adjektiboak bi izan ziren:
|
|
Zergatik ez dakigularik, askotxo luzatu ziren formalki baimena eskatu aurretik. 1962ko udan eskatu
|
zuten
hori: daukagun eskabidearen kopia edo zirriborroak abuztuaren 2ko data darama.
|
|
29 Egon, erregistratuta zegoen Jakin aldizkaria Jabetza Industrialeko Erregistroan 1968ko otsailaren 17an; eta aldizkariaren inskripzio eskabidearekin batera aurkeztu
|
zuten
horren agiria. Baina eguneratu beharra zegoen nonbait.
|
2008
|
|
Horiek areagotzen dira beste adierazle batzuk sartzen baditugu. Hori dela eta, hezkuntzako arduradunek eta unibertsitateetako errektoreek (ez bakarrik Europako Batasunekoek, baizik eta Europako herrialde guztiek, Bielorrusia kendurik) erabaki
|
zuten
hori aztertzea, eta titulazio mailako eredu bakarra proposatzea: aurrerantzean, salbuespenak salbuespen (osasun ikasketak, lekuko) ikasketak gradukoak eta graduondokoak izango dira.
|
2010
|
|
Izan dezakeen balio bakarra didaktikoa da, ez zientifikoa. Eliz ikastetxeetan euskara ikasten eta alfabetatzen ari zirenek jaso
|
zuten
hori. Bizkaian askotan gogorarazi didate horrekin ikasi zutela aditza.
|
|
Ez dizut esango nire burutazioa izan zenik, Mari Karmen Garmendiak eta bere taldeak hartu
|
zuten
horretarako erabakia. Ez zen alferrik izan:
|
2011
|
|
Nik ez dut sekula hori ezagutu. Gure errient horiek ez
|
zuten
hori erabiltzen. Ez dakit ene amatxik erabiltzen zuen hori, baina Baigorriko irakasleek, ez.
|
2012
|
|
Tartean Jakinen erredakziotik Unamunori buruzko idazlanen bat eskatua zioten, Txillardegik berak aipatzen duenez. 21 zenbakian argitaratuko
|
zuten
hori. Gainera Huntaz eta hartaz bere liburu argitaratu berria Baionan salgai dagoela jakinarazten du.
|
|
Hori argitaratzeak zuen lehentasun eta guzti, bestelako lanetan ere ari zen Txillardegi, Jakinek eskatuta: Memmiren liburuaren itzulpena —1974an kaleratu
|
zuten
hori ere—, eta Villasantek prestaturiko Axularren Hiztegiako sarreren itzulpen frantsesaren zuzenketa. Euskarazko Hizkuntz Hiztegiarena, berriz, luzatuz joan zen; eta 1974ko martxoaren 30eko gutunean, Koldo Mitxelena eta Juan Antonio Letamendiarekin batera horretan lan egiteko prest ageri zen —geroago Mitxelena ere gertu azaldu zitzaion nonbait Jakini hiruren arteko lanerako— Dena dela, abenduaren 30eko gutunean jakinarazi zion Intxaustiri, Sorbonara joan nahi zuela Hizkuntz Lizentzia ateratzera, eta Hizkuntz Hiztegiko lanean hasteko epea sei hilabete atzeratzea eskatu zion.
|
2013
|
|
EBBkoek ospatu
|
zuten
hori txakolina edaten. Goizegi.
|
2014
|
|
Haatik, hautu hark kritikak eragiten zituen Ipar Euskal Herrian berean. Bistan denez, Frantziako estatuko ordezkariek, Mauleko suprefetak eta Paueko prefetak bereziki, guztiz gogor jo nahi
|
zuten
horren kontra, euskaldunei etxean egonaldia egiteko baimena ukatzeraino joanez. Baina apaiz gehienek eta haien ildoko prentsak ere begi txarrez ikusten zuten batzuk desertore izatea.
|
2015
|
|
Aurrekariak ikusita, argi utzi nahi nien baserritarren kontra egiteko erabil zezaketela nire izena, eta hastera gindoazen sindikatu berriaren kalterako izango zela. Han bildu zirenek aho batez aitortu
|
zuten
horregatik nahi nindutela lehendakaritzarako, eta nire aldamenean izango zirela, horrelakorik gerta ez zedin. Asanblada egunean, hiru mila inguru bildu ginen, %90etik gora lagunek bozkatu zuen nire alde.
|
2016
|
|
Ezkontza paper horrekin izan nintzen abokatu baten bulegoan, gotzainak hala aholkatuta, erregistro zibilean izena ematea lortzeko. Frantsesek ez
|
zuten
hori nahi. Ez ninduten nahi ezkondu.
|
|
elkarrekin bazkaltzen ginela, kantuz aritzen... Beti kantu berri batekin etortzen nintzen etxera, eta gurasoek maite
|
zuten
hori. Labegerie bera ere ezagutzen zuten, gertukoa zuten.
|
|
Gisa guztiz, barneko araudiak izanik ere, beren burua zaindari bezala ikusten zutenek luzitzeko aukera gutxi zuten, zeren eta hor zegoenarekin egiten zen edo tutik ere ez. Enbatakoek oso ondo ulertzen
|
zuten
hori eta bazekiten ausartak izaten.
|
2017
|
|
Eta nik onartu nuen, hori baitzen ondotik Ameriketara joateko manera bakarra; eta hori zen ene ametsa, euskal musika eta dantza eramatea Ameriketako euskal haurrideei. Beraz, Hegoafrikara joan ginen apartheid garaian, eta anitzek gaizki ikusi
|
zuten
hori, zuzen zara, baina hori izan zen sosa egiteko manera bakarra; eta hortik Brasilera joan ginen zuzenki, eta gure Hego Amerikako bira hasi genuen.
|
|
Askotan joaten nintzen landara paseatzera, bai, eta bertan lanean ari ziren eta guztiz onberak zirenjendeek ikusten zutenean, bada, nik euren lanean eta nekazaritza lanabesetan arreta jartzen nuela eta euskaraz zerbait ulertzen eta hitz egiten nuela, orduan ganorazko poztasun bitxi bat erakusten
|
zuten
horregatik eta urrutitik deitzen zidaten gerturatzeko.
|
|
Autozentsurarako joera indartu dela esango nuke. Testuinguru politikoa duela urte batzuk gogorragoa bazen ere, badirudi posizio eta ideologia politikoak argiagoak zirela eta umore diskurtsoak ere (espazio pribatuan ematen zirenak) koherenteki jokatzen
|
zuten
horrekin. Orain, trantsizio batean gaudela ulertzen badugu, ikuspegi horiek leuntzen joan dira:
|
2021
|
|
Protesta egin nuen horregatik zuzendaritzan, gure umeak abandonatuta zeudela euskaraz ikasteagatik, eta administrazioan ere kexatu nintzen. Esan nien ea zertan zebiltzan, nola onartzen ahal
|
zuten
hori.
|
|
Ikastolakoak EAJkoak zirela pentsatzen zuten batzuetan hala zen, baina ez zen beti, ez zen egia, Barakaldon bazeudelako bestelakoak, eta beraiek ezkertiarrak zirenez, ez zituzten haurrak ikastolara bidali nahi. Ezin
|
zuten
hori onartu. Horregatik, ezker eskuin bereizketa hori gehiago zegoela esango nuke, goi klasearen eta langileriaren arteko bereizketa baino.
|
|
Eta nola egin
|
zuten
hori?
|
|
Zergatik leku guztietan euskara teknikaria dute eta guk ez?... Apropos egiten
|
zuten
hori, lata eman. Dirudienez, baten bat ere joan zen lanpostu hori betetzera, baina lankideak eta enteratu zirenean, esan zioten bera ez zela izango euren euskara teknikaria, eta alde egiteko.
|
2022
|
|
Hirurogeita hamarreko hamarkada jada urrun hartan idatzi eta abestu zutenari erreparatuz gero, amestu
|
zuten
hori ere bagara. Lore berriak jaio direla ukatzeak ez luke zentzurik.
|
|
Irakurleak ondo dakien bezala, jarraian baina handi bat dator hala ere. Amestu
|
zuten
hori ere bagara. Ez amestu zuten hori guztia.
|
|
Ez amestu zuten hori guztia. Ez amestu
|
zuten
hori bakarrik.
|
2023
|
|
Oroit naiz Seaskan barne kalapitak izan zirenean bi aldeei hitza eman geniela. Batzuek ez
|
zuten
hori preziatu. Beste behin, hauteskunde kantonaletan, Jean Michel Colo aurkeztu zen Uztaritzen, eta parean zuena ez zen abertzalea.
|