|
2001
|
|
|
Atzo Teruelgo La Puebla de Valverde herriko landetxe batean nahita askatutako 13.000 bisoi amerikar Ecologistas en Acción elkarteak “delitu ekologiko larritzat” jo du, Penintsulako espezie ez autoktonoa askatzeak ingurumenean izan dezakeen eraginagatik. Elkarte ekologistak baztertu egin zuen talde ekologista batek bisoiak askatzeko izan zezakeen inplikazioa; izan ere, asteartean landetxe horretako kaiolak ireki zituzten pertsonek erakutsi
|
zuten
horrek eragiten duen ingurumen inpaktua “ezjakintasun edo mespretxu larria” zela. “Zoritxarrez —gaineratu du—, ez da lehenengo aldia bisoi amerikarrak askatuak izan direla edo landetxe horietatik ihes egin dutela”; oso ugariak dira, eta dozenaka mila bisoi amerikar egoera txarrean daude, ekologisten arabera; gainera, “oso sistema mingarriak eta onartezinak erabiltzen dira haien heriotza eragiteko”.
|
|
2002
|
|
|
Museo horiek suspensoa atera
|
zuten
horren ondorioz.
|
|
|
Urteko azterketa honek herrialde osoko dermatologoek borondatez emandako datuak jasotzen ditu, eta kasu berri horien «komunikazioa» besterik ez du adierazten. Enrique Herrera Malagako Ospitale Kliniko Unibertsitarioko dermatologiako buruak eta erregistroaren koordinatzaileak adierazi
|
zuten
hori, eta ez dira zenbatu. «Azaleko minbizia edo melanoma handitzen ari da, ez Espainian bakarrik, mundu osoan baizik», esan zuen Herrerak, eta gehitu zuen gaur egungo prebalentzia (8 eta 10 kasu berri urte bakoitzeko eta 100.000 biztanleko) «Mediterraneoko arroaren antzekoa» dela.
|
|
|
Zientzialariek erregistratutako oihan birjinaren landare osaeraren aldaketa nagusia zurkaizte sareak zabaltzea da, eta, hala, aurrez ezagutzen zen ekosistema delikatuetan inpaktu handiagoa eragiten dute gizakiek. Oliver Phillips ikerlari taldeko buruak adierazi zuenez, karbono dioxidoaren kontzentrazio handiagoen ondorioz sortu ziren enrede sareak, eta karbono dioxidoaren kontzentrazio handiagoek eragin
|
zuten
hori, zientzialari gehienen esanean, Lurreko tenperatura globalak handitzen ari baitira giza jardueraren ondorioz. Landareek fotosintesian xurgatzen dute karbono dioxidoa, eta zientzialariek iragartzen dute gizakiak gas gehiago produzitzen duen heinean oihanak haziko direla horren zati bat xurgatzeko, «karbono hustubideak» izeneko fenomeno bat, eta horrek berotze globala gutxitzen lagun dezakeela.
|
|
|
Ekimen hori 2001eko abuztuan sortu zen, Hiritar Boterea konturatu zenean doako laguntza juridikoko zentroen lana ez zela nahikoa. Proiektu horrek 100 abokatu boluntario ditu gaur egun, eta horiek beren gain hartu
|
zuten
hori aurrera eramateko ardura, aholkularitza eta/ edo babes juridikoa eskainiz, izapidean dauden interes publikoko 60 kasu baino gehiagotan ordainsariak kobratu gabe, non eskubide kolektiboak urratzen baitira. Orain arte, abokatu horiek landu dituzten kasuak honako hauekin lotuta daude:
|
|
2003
|
|
|
Gipuzkoan ehorztetxe batzuek beste kontzeptu baten barruan sartzen zuten kontzeptu hori, edo ez
|
zuten
horri buruzko informaziorik ematen.
|
|
|
Testuak honela aitortzen du ura: “pobrezia eta gosea errotik kentzeko indarra, ezinbestekoa giza osasunerako eta ongizaterako”, baina ez GKEek eskatzen
|
zuten
hori. Halaber, dokumentuak gomendatzen du tokiko komunitateekiko arreta indartzea, eta sinatzaileek herrialde pobreenei eta behartsuenei laguntzeko konpromisoa hartzen dutela adierazten du.
|
|
|
“Cephalcia tannourinensis”, Libanoko zedro baso gehienak suntsitu eta inguruko herrialdeetarantz aurrera egiteko mehatxua egiten zuen egur satia. NBEren Nekazaritzarako eta Elikadurarako Erakundearen (FAO) laguntza teknikoari esker, Beiruteko Unibertsitate Amerikarreko zientzialari talde batek, Libanoko Nekazaritza Ministerioak eta Frantziako adituek aurkitu
|
zuten
horri aurre egiteko modua. Zientzialariek 1998an aurkitu zuten sagar hori, eta arrautzak zedroaren kimu berrietan sartzen dituela ikusi zuten.
|
|
|
Pinedak esan zuen metodo hori, joan den hilean Europar Batasunak (EB) baimendua, soberakin edo sobraleno izeneko substantziaren aprobetxamenduan oinarritzen zela. Antzinako egiptoarrek ere ezagutzen
|
zuten
hori, eta landare berdeen irenstearen ondorioez baliatzen ziren azala beltzarantzeko. Pineda irakasleak Rochesterreko Mayo Klinikan (AEB) egindako ikasketak frogatu zuten sobralenoak gaitasuna duela berak “afinitate exquisitotzat” jotzen duenagatik – nukleoz hornitutako zelula ororen kromosometan sartzeko.
|
|
|
Familien zorpetzeak markak hautsi ditu urteko lehen hiruhilekoan (finantza aktiboen %42), 2002an azken hamahiru urteetako hazkunde handiena izan ondoren. Egia esan, adituek espero
|
zuten
hori, Espainiako etxeetan azken urteotan interes tasen eta zor tasa apalen inguruan, Europako lagunekin alderatuta. Familiaren zorpetzea Hala ere, beste behin ere, Espainiaren bilakaerak gainditu egin du aurreikusitako muga, kasu honetan negatiboa, eta, beraz, familien zorpetzea (%68 etxebizitza erostera bideratuta dago) %87ra iritsi zen aurreko urtearen amaieran, Europako Batasuneko (EB) batez bestekoaren gainetik.
|
|
|
Gauzak horrela, zientzialariek ondorioztatu zuten kristalizatzeko bezain egonkorra izan zitekeela. Abramsonek zuzendutako ikertzaile britainiarrek lortu
|
zuten
hori. Bestalde, Iwataren taldeak proteinaren hiru dimentsioko egitura lortu zuen.
|
|
|
Greenpeacek eta Basileako Ekintza Sareak atzo ohartarazi zuten, Genevan, nazioarteko legediak desegitera bideratutako ontziak hondakin toxikotzat jo behar dituela eta esportatzea debekatu behar dela. Aste honetan Suitzan, hondakin toxiko eta material arriskutsuei buruzko Basileako Konbentzioaren Gobernu arteko Konferentzian parte hartu duten bi erakundeetako ordezkariek esan
|
zuten
hori dela garapen bidean dauden herrialdeetan, bereziki India, Bangladesh, Pakistan eta Turkian, sortzen ari den kutsadura geldiarazteko modu bakarra. “Ontziek ingurumenarentzat eta giza osasunarentzat arriskutsuenak diren substantzietako batzuk dituzte, hala nola amiantoa, bifenilo polikloratuak eta pintura toxikoak”, adierazi zuen Greenpeaceko ordezkari Frank Petersenek.
|
|
2004
|
|
|
Dena den, teoria eta praktika hemen ere ez dira gauza bera: aldizkari honetako teknikariek ederki nozitu
|
zuten
hori oinezkoentzako 57 kale horietako egunerokotasunari egunean hainbat orduz so zeudenean eta trafikotik bereizitako zona horietan ibilgailuarekin sartu nahi izan zutenean; baita, lortutakoan, ibilgailua bertan aparkatu zutenean ere.
|
|
|
Informaziorik zailena AOLeko bezeroek helbideak eskuratzeko erabiltzen dituzten kreditu txartelei buruzkoa da, baita haien posta kodeari buruzkoa ere. Bi gizonek ere izan
|
zuten
hori. Konpainiako bozeramaile batek ziurtatu zuen ez dagoela txartel zenbakiak eta posta kontuetarako sarbide kodeak eskuratzeko zantzurik.
|
|
|
Hau da, akats bat zuzentzeko beste bat sortu behar da. Patrick Warnke k, Kielgo Unibertsitateko Ahoko eta Masailezurreko Kirurgia saileko kideak, eta bere taldeak erabaki
|
zuten
hori ez egitea, masailezurrik ez izateagatik pureak eta likidoak bakarrik har zitzakeen paziente baten kasuan. Eskanerrek eta diseinuko programa informatikoek lagunduta, zientzialariek gizakiaren barailaren hiru dimentsioko irudia lortu zuten.
|
|
2005
|
|
|
Okerrenak, Zaragozakoak (bertan aztertutako 12etatik 1ek bakarrik zeukan orririk) eta Madril, Bartzelona eta Iruñekoak (10etik 8tan ez
|
zuten
horren berri ematen).
|
|
2006
|
|
|
Pertsona horiek Denia, Malaga eta Orihuelako apartamentu batzuetan oporretako astebete hartzeko eskubidea erosi zuten 2004 eta 2005 urteetan, 18.000 euro baino gehiago ordainduta eta% 9ko maileguekin. Inoiz ez
|
zuten
horretaz gozatu. Kaltetuak Valentziako Instrukzioko 2 Epaitegian agertzen ari dira, Adidaek koordinatuta, eta “2005eko uztailaren amaieran kontsumitzaile elkarteak aurkeztutako salaketa berresten dute, eta irekitako auzian interesdun gisa agertzen dira”, adierazi zuen elkarteak.
|
|
|
Hala ere, orain arte misterio bat zen zein zen seinale hori. Zenbait esperimentutan, ikertzaileek MgAPT2 izeneko genea kendu zuten, eta ikusi
|
zuten
horrek onddoa «desarmatzen» zuela, ezin baitzuen sortu landarearen ehunak suntsitzeko entzima. Era berean, genea kentzeak landare batzuen defentsa mekanismoak ezabatzen zituen.
|
|
|
Bitxia bada ere, Jajah 2004an sortu zen enpresa gisa, eta 2005eko uztaileko beta bertsioa, planteamendu berarekin Skype ren zeinua: ordenagailua, ‘peer’ teknologiari esker funtzionatzen zuena to peer’ Hala ere, sortzaileek diotenez, beren emakumeak programa erabiltzeko gai ez zirela egiaztatu zuten, beraz, pentsatu
|
zuten
horretarako moduko zerbitzu bat sortu behar zutela Interneten ezagutza handirik ez duen jendea erabiltzea. Nork modu horretan, 2006ko otsailean, Jajah berrabiarazi zen gaur egungo konfigurazio horretan, baldintza bakarrak telefono zenbaki bat izatea eta konektatzea edozein gailutatik Internetera (berdin da sistema operatiboa, nabigatzailea, etab.) digituak markatzeko.
|
|
2007
|
|
|
aspektu horiek ezinbestekoak dira diagnostiko ona egingo bada.Zentroen %37k bakarrik ikertu zituen pazientearen aurrekin patologiko pertsonal edo familiarretako hiru edo gehiago (arazo hormonalak, digestiokoak, baskularrak, intolerantziak, etab.) eta hirutik batek ez zion pazienteari informaziorik botikak hartzeari buruzko galderarik egin: funtsezko alderdi honek tratamendua baldintzatu eta arriskuak areagotu egin ditzake.Zentroen %65ek ez zioten hartu pazienteari tentsio arteriala eta ez
|
zuten
horretaz interesik erakutsi.Balizko gehiegizko pisua, gorputzeko gantzaren banaketa eta kopurua eta gainerakoak determinatzeko funtsezkoak diren datu antropometrikoen azterketa balioztatzean emaitzak ez diren horren okerrak baina, halaz ere, deigarria da, oso, bisitaturiko zentroen %13k pazientearen pisua eta %17k altuera apuntatu ez izana.Hirutik bakar batek neurtu zizkion bezeroari gerriko, ald... argaltzeko modu garestiaAzterturiko argaltzeko zentroen %21ek tratamendu osoa ordaintzea proposatu zion bezeroari, kontsulta bakoitzeko kobratu ordez.Tratamenduaren batez besteko kostua 1.396 euro bada ere, prezioak 350 eurotik (merkeenak) 3.879 euroraino doaz (garestienak kobratzen duena, Sevillan). Eginiko kontsultagatik edo saldutako produktuengatik (zentro bakoitzean iradokitzen diren produktuen erabilera eta bisiten maiztasuna kontuan hartutako kalkulua ere egin da) kobratzeaz ari garela, batez bestekoa hileko 163 euro da.Prezioak doaz, hileko, 600 euroetatik (establezimendurik garestienean) 40 euroetaraino (merkeenean). Informazio eskasaTeknikariak lehen kontsulta doan eskaintzen zuten zentroetara joan ziren, batik bat.Azterturiko zentrorik gehienek lehen kontsulta doan mezua amu gisara baliatzen dute baina, egiaztatu den bezala, bisita horrek bezeroari ez dio ematen tratamenduan hastea komeni zaion edo, egitekotan, eraginkorra gertatuko zaion determinatzeko bezainbesteko informazioa.Profesionalen %30ek eman zioten balizko konponbideei buruzko informazio onargarria.Hori estimagarritzat jotzen da tratamendua pazientearen premietara egokitzen denean (dieta pertsonalizatzea, azterketa osoa egin ostean) eta, asteko, kilo erditik kilo betera bitartezko galtzea proposatzen denean.Hona, optimista izatera bultzatzen ez gaituen beste datu bat:
|
|
2008
|
|
|
Horri gehitu behar zaizkio dokumentu zenbakia eta entrega data. Enpresak lehendik ere egiten
|
zuten
hori, baina legez hori egiteko obligaziorik gabe. Hori guztia dela eta, ahalegin burokratiko handia egin behar dute enpresek; izan ere, txeke bakoitza bere eguneroko iraungitze datarekin zenbakitzeaz gain, eta langileei balea maiztasun handiagoarekin emateaz gain, datu horiek guztiak jasotzen dituen erregistroa eraman behar dute.
|
|
|
AEBetako Zerbitzu Geologikoko Steven Amstrup buru duen talde batek dio ez dagoela berotze “inflexio” punturik, eta, hortik aurrera, izotza betiko desagertuko dela. Etorkizuneko izotz itsasoaren zirkulazio ereduak aztertu ondoren egin
|
zuten
hori ikertzaileek. Horregatik, adierazi dute, kontrolpean izanik, berotegi efektua eragiten duten gasen (BEG) emisioei eusteak hartz polarraren habitata eta Artikoko ekosistemak babesten lagundu lukeela.
|
|
|
Helburua birus bera ote zen zehaztea zen. Adituek urruti ikusten
|
zuten
hori, zaila baitzen birusa bizirik ateratzea Europako herrialdeetako tenperatura hotzetan. Andui bera da?
|
|
2009
|
|
|
Haurrentzat eta helduentzat zail egiten da onartzea eurek irudikatu
|
zuten
hori ez dela uste zuten bezalakoa, baina haurrekin zailagoa izaten da nork bere hutsegiteak onartu behar dituela erakustea eta itxaroten jakin behar dela ulertaraztea.
|
|
2010
|
|
|
Gobernuak debekatu egin die apirilean saltoki ibiltarien jabeei solteko sendabelarrak merkaturatzea. Orain arte, herbodietetikako establezimendu iraunkorrek bakarrik
|
zuten
hori eragozten zuen osasun araudia betetzeko betebeharra, baina 199/ 2010 Errege Dekretua onartu ondoren, saltzaile ibiltariek 3.000 eurorainoko isunak ordaindu dituzte. Merkatu txikietan etorkizunean merkaturatzen diren sendabelarrek ontziratuta egon dute, paketatzailea identifikatzen duen erregistroarekin markatuta, iraungitze datarekin eta elikagaien segurtasunaren oniritziarekin.
|
|
|
). Horiek baino lehen, zenbait ikerketak zehaztu
|
zuten
hori, baina baita kontrakoa ere. “Physicians Health Study” ren autoreek, bost urte baino gehiagoz 8.000 gizon ingururen atzetik ibili zirenek, ezin izan zuten esan HTAren eta farmakoen arteko bat etortze hori.
|
|
2011
|
|
|
Guk aztertu ditgunen artean, bost ikastetxetatik batek eskolan bertan prestatzen du, baina gero eta ohikoagoa da catering zerbitzuetara jotzea: 2008an% 47k egiten
|
zuten
hori, eta gaur egun,% 70ek.
|
|
|
iCloud era sartzen denean aldizkako moteltasuna, datuak baieztatzeko gai ez diren erabiltzaileak eta Apple k bidaltzen dituen egiaztatze mezu elektronikoen harreran atzerapenak. Appleren bozeramaileek ez
|
zuten
horri buruzko iruzkinik egin.
|
|
|
Egoera kezkagarria da, eta klima aldaketak okerrera egingo du, testuinguru horrek eragiten dituen tenperatura altuek desnutrizio, kolera, beherako eritasun, denge eta malariaren tasa handiagoak eragiten baitituzte. Uholdeek, zikloiek eta lehorteek eragin
|
zuten
hori. Nekazaritzako ekoizpenari eragingo lioke, eta, beraz, uztak murriztuko lirateke eta, ondorioz, elikagaien prezioa igo egingo litzateke.
|
|
2012
|
|
|
Gainera, gehienetan, langileek ez zioten erabiltzaileari bere kasuaren identifikazio zenbakirik eman (hiru kontsultatik eta sei erreklamaziotik batean soilik egin
|
zuten
hori).
|
|
2019
|
|
|
Duela bost urte arte, ia inork ez zuen ezagutzen Europan. Ñamea elikagai anonimoa zen, eta gutxik entzun
|
zuten
horren berri. Hala ere, 2012an Usain Bolt atleta jamaikarraren abiadura berean famatu egin zen, Londresko Joko Olinpikoetan 100 metroko lasterketan munduko errekorra gainditu baitzuen.
|
|
2021
|
|
|
Oroitzapen horien egiazkotasuna gurasoen bidez egiaztatu zen gero. Eta bi urte geroago egindako elkarrizketan, berriz, gehienek ez zituzten gertaera desberdinak aipatzen, baizik eta, gainera, lehen topaketan kontatu zizkieten gertaerak deskribatzen zitzaizkienean, ukatu egiten
|
zuten
hori gertatuko zitzaiela. Handienen kasuan, 10 eta 13 urte bitartekoen kasuan, lehen elkarrizketaren unean ez ziren oroitzapen berak.
|
|
2022
|
|
|
1991n, Diabetearen Nazioarteko Federazioak (IDF) eta Munduko Osasun Erakundeak (OME) Diabetearen Nazioarteko Eguna (DMD) ezarri zuten azaroaren 14an. Mundu osoan 2 motako diabetesaren kasuak nabarmen igo direla ikusi ondoren egin
|
zuten
hori, azken urteotako bizi erritmoak eta errutinak direla eta. Ordutik, diabetesa duten pertsonek DMD ospatzen dute aukeratutako egun horretan, Frederick Banting jaio zen egunean, eta 1921ean intsulina aurkitu zuen, Charles Bestekin batera.
|