|
2010
|
|
|
• Iruñean 1903an eraiki
|
zuten
Foruei eskeinitako monumentuak bost idazki ditu. Bostetan bi Euskaraz daude, irudikoak, eta hauetatik bat izki iberiarrak omen direnen bidez idatzita dago.
|
|
|
Kultura orokortzat hartu zen orduan euskaldunak iberoen ondokoak zirela sinestea.736 1903an Iruñean eraiki
|
zuten
foruei gorazarre monumentuak bost idazki ditu, bi daude euskaraz, bata egungo grafiaz dago idatzia, eta bestea iberikoz. Fidel Fitak apailatu zuen hau:
|
|
2015
|
|
|
Baina Aranaren ekimena ez da sortzen euskaraz, ezta euskararentzat ere. Aranak Bizkaia du buruan, edo bestela esan, estatu liberalak eta industria gizarte modernoak hondatu behar
|
zuten
foru antolamendu instituzionala. Horretan, esan bezala, euskara sinbolo bat da.
|
|
2018
|
|
|
Giza talde berri honen egoera normalizatzeko bidea 1129 urtean emaniko forua izan zen. Ikus ditzagun bere artikulu nagusiak (Lacarra eta Martin Duque, 1975, 5 zbk.): San Zerningo lautadan finkatutako frankoei zein gerora etor litezkeenei, Jakakoek
|
zuten
foru bera eman zien erregeak, haien jarduera eta harreman judizialak arautzeko. Herrigune horretako partaide izan nahi zutenek gainerako bizilagunen baldintza berberak onartu zituzten, beste inongo pribilegiorik aldarrikatu gabe. Hori dela eta, nekazariek, eliz jendeak zein nobleek debekatuta zuten haien artera bizitzera joatea. Bi herriguneen arteko eremuan, hots, katedralaren inguruko Nabarreria eta San Zernin burgu berriaren arteko lurretan, etxerik eraikitzea debekatua gelditu zen.
|
|
|
3. Eskolaurre gisa sortu ziren, eta halaxe mantendu ziren bitartean nolabaiteko babesa izan
|
zuten
Foru Diputazioaren aldetik.
|
|
|
Konkistaren ondorengo urteetan, Gaztelako errege erreginek ez zuten erakunde erreformarik egin Nafarroako gobernuan. Fernando Katolikoak eta Karlos V.ak zin egin
|
zuten
foruak errespetatuko zituztela. Baina Espainiako monarkian sartu izanak hainbat aldaketa politiko ekarri zituen Nafarroara.
|
|
|
1637tik 1640ra, erregeordeek soldaduak erreklutatu zituzten, kontraforuaren protestei entzungor eginez. Nafarroako agintarien aburuz, soldaduen mobilizazioa soilik erresumaren aurkako inbasioaren kasuan onartzen
|
zuten
foruek. Nafarrek ez zuten euren mugetatik kanpo ateratzera behartuko zituzten eraso ekintzetan parte hartu nahi.
|
|
|
Nafarroa Garaiko diputazioak Tolosako ekitaldiarekin bat egin ez bazuen ere, probintzia hartako udal askok eskatzen
|
zuten
foruen eta autonomiaren berreskuratzea, Iruñeko adierazpenari jarraiki.285
|
|
|
Nafarroa Garaian ere nagusi zen autonomiaren aldeko jarrera, joera politiko gehienetako egunkariek bat egiten
|
zuten
foruak berreskuratzeko aldarrikapenarekin. Francisco Javier Arbizuk salatu zuen Nafarroa Garaian guztiz baztertu zela" gure historia" ezagutzeko eginbidea, eta horrek eragin zuela orduko egoera jasatea.
|