2000
|
|
Ezkurrako mendaterantz jaisten ari ginela, bost neska mutilekin egin genuen topo bidean. Itxurari erreparatuta, ezagun
|
zuten
ez zirela ez baserritarrak eta ez mendizaleak, ez behintzat ohiko mendizale tipikoak; perretxiko biltzaileak edo ehiztariak ez zirela ere agerian zegoen. Txurroetan bildutako txima luzeak zituen mutiletako batek, leotardo tankerako galtza elastiko beltzak zituzten jantziak, neska zein mutil, bizpahiruk...
|
|
Haiek ere, ordea, idazkariak bezala, ez
|
zuten
ez ikusten ez entzuten Lauaxeta.
|
2001
|
|
" ¡ Cagüendios!, van a aprender pronto mi nombre en este pueblo, Argimiro, ¡ el que no deja un rojo vivo!". Ez zekiten prisionero hura komunista, sozialista edo anarkista ote zen, baina garbi
|
zuten
ez zela jenero naturala. Paraje haietako jendea bazkalondoko siestan egoten zen tenore hartan, eta ez zen gisa hartara jaunzten.
|
2005
|
|
Mudantzak egiten genituenekoak, haiek bai garaiak. Ez
|
zuten
ez, luze iraun. Anaiak furgoneta bat inguratu zuen eta iragarkiak jarri genituen han eta hemen.
|
|
Gero eta gutxiago ulertzen zituzten kapitainaren istorioak. Herrialde urrun desagertuetan kokatuak edo oraindik sortzeke zeuden lurralde eta zibilizazioei buruzkoak behar
|
zuten
ez hanka ez bururik ez zuten ameskeria haiek. Hitzak asmatzen zituen, gero eta kriptikoagoak ziren bere paragrafoak.
|
|
Jasanezina zen haizea eta isiltasuna, gauaren koipea. Karrusela berriro estali zuen lonetaren adabaki traketsek ez
|
zuten
ez erruki ez esperantzarik.
|
|
Ibiliko ziren elkarrekin kontrabandoan, gauezko lanean, mendian gora eta behera, eta uda beroan, iratze lehorretan atsedentzera emanak, edo leize batean guardien zelatan, nabarituko zuen batak bestearen eskua azalean barrura. Nabarituko
|
zuten
ez zirela Elizondoko edo Arizkungo gainerako gizonen antzekoak. Eta izerditan blai, batak bestearen usainetan hartuko zuen atsegina.
|
|
Hiru ordu aritu ginen hamar miliako oboan sakoneko kargak jaurti eta jaurti. Tommiek ezagun
|
zuten
ez zekitela itsaspekoa non zegoen, isiltasun beltzean etzanda egonen zen hura, gu ongien zelan atrapa kalkulatzen, dena zehazten, bezuza zorrozten. Edo beharbada konboiaren bila joana zen.
|
2011
|
|
Jendea burumakur iragan zen pankartari behatzeko lotsaturik, zeremoniaren akordu gozomina ozpinduko zuten oihuak deitoratuz hasieran, gero zer gertatzen zen zer egin behar
|
zuten
ez zekitela irain mehatxu zarpatikoratze kalapita hartan.
|
|
Horixe izan zen pentsatu nuena jendea burumakur iragaiten zela pankartari behatzeko lotsaturik, zeremoniaren akordu gozomina ozpinduko zuten oihuak deitoratuz hasieran, gero zer gertatzen zen zer egin behar
|
zuten
ez zekitela irain mehatxu zarpatikoratze kalapita hartan.
|
2013
|
|
Begiratzeko manerak urruntasuna adierazten zuen. Ezagun
|
zuten
ez zirela gutaz fidatzen, nahiz eta ederki jakin nor ginen. Beharbada horregatik ere bai.
|
|
Eta alkateen aginduz eskribauak Garrori epaia irakurri zion, eta honek entzun, eta jakinaren gainean zegoela esan zuen. Eta gero senarra agertu zen, eta eskribauari eskatu zion berari ere irakur ziezaion, eta alkateek agindu
|
zuten
ez ziezaiola Lizardiri ezer irakurri 50.000 marabediko zigorraren mehatxupean, zeren eta aipatutako Garroren desterruaren kausa eta nolakoak bazekizkien, eta Jaungoikoaren zerbitzurako eta hiribilduaren onerako emakumea atzerrian izatea behar zuelako, eta erremedioaren bila jaun inkisidoreengana jo zezala.
|
2014
|
|
Baimenik gabe partituak, Baigorrirat sartu, errebotean jokatu, irabazi, eta armadarat itzuli ziren, jin bezala. Austerlitzeko gudurat joanak, su zelaiko partida hura irabazi ote
|
zuten
ez du gogoan Etienek, nahiz eta saiatu. Jeanek, kontu horren berririk ez bazuen ere, gogoan du Eugen, Gaxuxaren seme gehiena, zeina orai aste batzuk herriratu baita Argentinatik.
|
|
Garestiak ziren baina ematen zien diruak, garestienetarako ere bai. Irene baino ez zeukaten; erabaki
|
zuten
ez zutela gehiago ekarriko... Jabetuta zeuden gainera zer diren ikasketak, norainoko balioa duten, ia beste ezeri baino garrantzi handiagoa ematen zieten ikasketei Abel Arriasek eta Begoña Sasietak.
|
|
hiru izan zitezkeen, gehiago ere bai, Irene baino nagusiagoak, ez asko. Zer egin behar
|
zuten
ez zekitela geratu ziren hasieran, batzuk eta besteak, ez zuten etxe barruan inor espero, baina berehala hasi ziren mutilak hitz egiten, seinale ona. Batek esan zuen katu batzuk topatu zituztela, Irene eta besteak ikustera eraman zituen.
|
|
kumeak, jaioberriak. Mutilek esan
|
zuten
ez zeukatela amarik, ez zuten katuen ama ikusi. Abandonatu egin zituela amak, etxe hartara eraman zituela abandonatzera, leku ona zela kumeak abandonatzeko, hori erabaki zuten mutilek.
|
2016
|
|
Alferrik zela, Aymerichek ezin zidala aditu. Misterrak Jose Carlosi, jakina, Jose Carlosek bertzeren bati, plantilako guztiek jakinen
|
zuten
ez nengoela lesionaturik, lehendakariak Rivasi, Rivasek peñetako sukartuekin egiten zuen edozein afaritan. Alegia, ez zela harrigarria bisita hura, alegia, entrenamendu partikularra muntaketa bat izan zela
|
2017
|
|
Estatu beraren barruan ere, laborategi batetik bestera aldatu egiten ziren estandarrak. GIB probetako tresneria fabrikatzaileek eurek aitortzen
|
zuten
ez zela existitzen giza odolean GIB eta GIB antigorputzen presentzia edo absentzia ziurtatuko zuen estandarrik. Hala, posible zen pertsona bera herrialde batean GIB positiboa eta aldamenekoan GIB negatiboa izatea.
|
2021
|
|
Sukaldean sartzen jarraitu
|
zuten
ez hain umeek. Ez hain umeek beti espero zuten sukaldean amona.
|
|
Ez dakit. Liburutegiko mihi gaiztoek esaten
|
zuten
ez zuela bukatu nahi dirua kobratzen jarraitu nahi zuelako. Gure familiak ordaintzen baitzuen artxibategiko lana.
|
2022
|
|
Guk duina egin nahi genuen eta halaxe egin genuen. Edo hori esaten ziguten aurpegira behintzat, bizkarrera zer esango ote
|
zuten
ez dago jakiterik… Ehun saio baino gehiago Euskal Herriko hainbat eta hainbat txokotan... Eta jendea gustura, oso gustura.
|
|
Neba arrebek telefonoz erabaki
|
zuten
ez direla kanposantura itzuliko beste hainbeste urtez, ihartzen diren loreen penatan bizitzeko eta kuotak ordaintzen ibiltzeko, gutxiago orain, ama oraindik amaren antzerako norbait dela jakinda. Erraustearen alde egin zuten.
|
|
Amarekin ere ikusi dut, bi belaunaldi bizi zirelako, familia osoarentzat, koinatuentzat eta denentzat prestatu behar zutelako janaria. Ez zuten independentziarik, ez
|
zuten
ez beren denborarekiko ez beren bizitzarekiko prestasunik: asko ikasi dut haiengandik, haiek errespetatuz.
|
|
Ze gizonezkoen teoria horrek zekarren emakumeentzat ez zela garai ona; gauean zein animatzen da egun osoan lanean aritu ondoren 21:00etan joatera? Horiek ez
|
zuten
ez umerik jasotzeko, ez janaririk prestatzeko… ‘Ukuiluko lanak eginda’, hori bai”.
|
|
Kamioi bat kabituko litzateke bertan, erraz. Azalera eta bolumenaren metro, metro koadro eta metro kuboak, denak, altzari, lanabes eta zertarako balio
|
zuten
ez nekien abarrez beteta zeuden: lurra, paretak eta airea teilatupea alderik alde zeharkatzen duen habean zintzilik zeuden zer haiekin guztiekin.
|
2023
|
|
Beraz, Wittigek eta garai hartako lesbiana feministek planteatzen zuten, Simone de Beauvoirrek (1949) planteatu bezala, ez dela emakume (ez gizon) jaiotzen. Eta gaineratzen
|
zuten
ez dela emakume (ez gizon) izatera heldu behar derrigorrezko heterosexualitatearekin eta haren kontrolerako instituzioek sortzen duten hierarkia sexualarekin hautsi nahi bada.
|
|
Aspaldidanikoak ziren futbolarien fitxaketen eta soldaten gehiegikeriei buruzko arrangurak. “Ez dago eskubiderik”, esaten
|
zuten
ez bakarrik futbolaren aurkakoek, baita futbolzalerik sutsuenetako askok ere. “Gehienok hilaren amaierara iritsi ezinik, jateko lain ere ez etxe askotan, gosete ikaragarriak herrialde txiroenetan... eta futbolari batzuk diruarekin zer egin ere ez dakitela! ”.
|
|
Obraren nondik norakoak, zein ongi pasatzen zuten, publikoaren erantzunaz eta abar. Bat batean eszenografia nork egin zuen galdetu zietenean, bi aktoreek lasai asko esan
|
zuten
ez zekitela. Hori gure antzerkian pentsaezina da.
|