|
2008
|
|
|
Horrelakoek beti funtzionatzen zuten Londresen, ez dut sekula ezagutu Ingalaterrak adina tren arazo dituen lurralderik. Atzerapenak, arazo teknikoak, ekaitzarengatik eroritako zuhaitzek trenbidea blokeatu zutela (behin baino gehiagotan gertatu zen, ni han nengoela), edo beren buruaz beste egiten saiatu ziren tipoak (sinesgaitza bada ere, aurreko urtean hamabostek galdu omen
|
zuten
bizia horrela. Bitxia... nolabait esatearren).
|
|
2009
|
|
|
–Aurretik ikusita, juduek aukera gutxi
|
zuten
bizirik irauteko, baldintza guztiak haien kontra zeuden eta. Estatu handiek inguraturiko herri txikia eta, hori gutxi izango balitz, Asia eta Afrikaren arteko igarobide zen lurralde batean bizi ziren.
|
|
|
Zertan geratuko zen haien arteko elkartasuna, arrotzen artean sakabanatuta eta ezabatuta? Nola iraungo
|
zuten
bizirik tenplurik gabe?
|
|
2010
|
|
|
Bera eta bere familia gure institutuaren ondoan bizi ziren, Donostiako Bidebieta La Paz auzoan polizientzat egindako etxeetan (La Paz bakarrik deitzen zen hasieran, Franco diktadorearen" bakezko 25 urteak" ospatzeko egin zirelako, 1964an, hamabi apostoluen omenez eraiki ziren hamabi etxe altu haiek). Bertan ETAk bonba bat jarri zuelako beste etxe batera joan behar izan
|
zuten
bizitzera, ikastetxetik urruti. Horregatik, aitak eramaten zituen goizero bere autoan.
|
|
|
Zeuzkaten etxe guztiak itxi eta desagertu egin ziren. Batzuek ezkutaturik jarraitu
|
zuten
bizitzen, beste batzuk atzerrira joan ziren. Espainiako gerratean, edo aurreko urteetan, gutxi izan ziren hildako jesuitak, beste eliztarrekin, apaiz eta erlijiosoekin, alderatuz gero batez ere.
|
|
2012
|
|
|
Morroia ez zen ba guztiz leiala izan korrejidorearekin? Denek gogoratzen
|
zuten
bizia salbatu zionekoa indioen segada batean; denek zuten gogoan korrejidoreak zer nolako estimua zion bere morroiari. Beraz, aise atera liteke ondorioa ere:
|
|
2019
|
|
|
Auschwitzeko tatuatzailea denbora beldurgarri batean bizitzea egokitu zitzaien bi pertsonen historia bat da, askatasuna ez ezik, duintasuna, izenak eta identitateak lapurtu zizkieten bi pertsona arrunt eta korrientena. Lalek zehatz eta gordintasunez kontatzen digu zer egin behar izan
|
zuten
bizirik irauteko. Berak goiburu honen arabera bizi izan zuen bere bizitza:
|
|
2020
|
|
|
Hogeita hamar pasatxo ziren. Leku hartan gatibu pasatu zuten hilabete eskasean, ekarri zituztenetik abuztuaren bukaera bitartean, hamabost lagunek utzi
|
zuten
bizia han, gorpu bete karroz eta beldurrez argitzen ziren egunetan. Atzoko bostak aparte.
|
|
2021
|
|
|
Garai hartan herri eder eder batean bizi ginen, hegoaldean. Gogora ekartzen nituen nire hiriko kaleak eta muinoak, eta kale eta muino haiek bat egiten
|
zuten
bizi ginen herriko kaleekin eta muinoekin eta landekin, eta natura berria ernatzen zen hortik, nik berriz maita nezakeen zerbait. Nostalgia nuen nire hiriaz, eta maite maite nuen akorduan, maite eta ulertu egiten nuen haren zentzua, agian han bizi nintzela sekula suertatu ez zitzaidan gisan; eta orduan bizi ginen herria ere maite nuen, herri hautsez bete zuri bat hegoaldeko eguzkiaren azpian; belar latz eta kiskaliko belaze zabalak hedatzen ziren nire leihoen azpian, eta kemenez puzten zitzaidan bihotzean nire hiriko etorbideen, platanondoen eta etxe garaien oroitzapena, eta horrek guztiak su hartzen zuen arraiki nigan, eta berealdiko gogoa ematen zidan idazteko.
|
|
|
Modu bitxi hartantxe eman zioten errematea negozioari. Baina tabernan jarraituko
|
zuten
bizitzen, aspaldiko mamuak zaintzen geratu balira bezala. Leku goibela bihurtu zen gure etxea, lehen baino areago.
|
|
|
Bizigunetzat hautatutako leize zuloek bertatik bertara izaten
|
zuten
bizitzeko ezinbestekoa zen guztia: erreka bat, iturburu bat eta ehizakiak; eta larreak, gizakiak abeltzain  tzan hasi zirenean, bai eta, nekazaritzak aurrera egin ahala, lur eremuak luberritzeko aukerak ere.
|
|
2022
|
|
|
Iluntasunean apenas igartzen zen auzoko etxeetako teilatuen distira hitsa: errementaldegian agure bat imajinatu zuen negarrez, bere hiru semeen galera deitoratzen; zapatariaren denda txikian, emakume alargun batek eta bere hamasei urteko semeak ozta ozta ateratzen
|
zuten
bizitzeko lain. Belarria zorroztuz, etxe txiki ilun eta lasai haietako bakoitzean entzungo zen intziri bat, pentsatu zuen Lucilek.
|
|
2023
|
|
|
bizirik irautea. Eta, hala ere, han utzi
|
zuten
bizia zoritxarrean lagun nituen gizaseme haietako bik gau batez pabiloian piztu zen sutearen ondorioz. Gainerako alderraiak ihesi joan ziren poliziak atxilotu eta kanporatuko zituen beldur.
|