2021
|
|
Euskal kulturaren kasuan, gutxiagotua eta nagusiki ahozkoa izanik, kezkarako motiboak are nabarmenagoak ziren, eta horrela ikusi
|
zuten
bertsolaritzatik urrunago mugitu ziren biltzaileek ere. Horrela, hainbatek jaso zituzten bertsoak euren lanetan:
|
|
Bertsolaritzak kanpoan ezagutza eta hedapen handiagoa merezi zuela esan zuten, lehenik eta behin. Berdinik gabeko fenomeno soziologiko gisara deskribatu
|
zuten
bertsolaritza, Kuban ere halako indarrik ez zuena. (Maia, 2017:
|
|
Geu ginen demandan hasi ginenak. Telebistako adituek ez
|
zuten
bertsolaritza ‘telebistagarri’ jotzen. Duela hamabost bat urte, berrogei segundoz ‘plano amerikano’ geldo bat jasango zuen tele-ikuslerik ez zela esaten ziguten adituek.
|
|
Denetariko horretan bertsolaritzak garrantzi nabarmena izan zuen. Horrela, antolatu ziren hamabi mahai inguruetako bat bertsolaritzari buruzkoa izan zen, eta egunean zehar egin ziren hemeretzi elkarrizketetatik hiruk (Pierre Bordazarre Etxahun Irurikoa bertsolaria, Manuel Lekuona eta Pierre Lafitte) zerikusia izan
|
zuten
bertsolaritzarekin. Bertso saioak ere eskaini ziren gainera; garrantzitsuena, Anoetako belodromoan 12.000 lagunen aurrean gaueko bederatzietatik aurrera antolatu zen jaialdi erraldoian eskainitakoa:
|
|
Xabier Amurizaren 1980ko hamarraldi hasierako txapelek ireki
|
zuten
bertsolaritzaren aro garaikidea. Antton Ezeizaren Ikuska 18 dokumentalak 1980ko fi nalean aitari eskainitako agurraren barrurako begirada eskaini zuen (1983).
|
|
Ikusi den gisan, antzeko fenomenoen aipamen batzuk egin zituzten Manuel Lekuonak edo baita Basarrik berak ere, baina ez zen proiektu orokorraren baitan sartzen, ez zen lehentasuna alor horretan sakontzea. Aurreko zikloetan indar handia
|
zuten
bertsolaritzaren irudikapen esentzializatuak eta ikur izaerak, eta hauek muturrera eramanaz munduan bakarra zenaren ideia ere erabili zuen hainbatek. Ziklo berri honetan irudikapen hori hautsi eta, ikusi den bezala, nazioarteko harremanak saretzeari ekingo zaio.
|
|
Berebat, transmisio alorreko datuak ere ikusgarriak dira: 2013an 20.532 ikaslek jorratzen
|
zuten
bertsolaritza 382 ikastetxetan, eta hezkuntza arautuaz kanpo 95 herritan banatutako bertso eskoletan 1.429 lagunek parte hartzen zuten (Sarasua, 2013: 306).
|
|
Horrela, bertsolaritzaren historia mediatiko oso bat egitea izan da ikerlan honen lehen helburua: argia ikusi
|
zuten
bertsolaritzari buruzko lehen kazetaritza piezak berreskuratzetik, alorrak izan ditzakeen etorkizuneko erronkak seinalatzeraino.
|
|
Eta bertso munduak ere halaxe egin du. Igor Elortza eta Xabier Sukia bertsolariek Jexux Murua eragilearekin batera idatzi
|
zuten
bertsolaritzaren hedabideratzeari buruzko graduondoko lanean esaterako, Apodakaren planteamendua aipatzen dute, horren ondorioak bertsolaritzaren proiektuarekin uztartzeko:
|