|
2009
|
|
|
Nolabaiteko inflexio puntua espero genuen Uztaritzen, eta, egia esan, ederki asebete
|
zuten
bertsolariek Txapelketaren batez besteko mailak gora egiteko geneukan gogoa. Atzoko saioak hamaika ale utzi ditu analisi sakonago baten galbahetik pasatzeko modukoak, eta, tarte honetan, denak aipatzeko estuegi ibiliko naizela badakidanez, kartzelako lanari erreparatuko diot ezer baino lehen.
|
|
|
Egoerari asmatutako gaiaren garapenak modu askotan landu dezake denbora; besteak beste, iraganean koka daiteke, orainaldiko gogoetekin tartekatuz, edo orainaldian formulatuta dagoenari denboran aurrera jarraipena eman. Lehenengo bidea aukeratu
|
zuten
bertsolariek, baina formulazioarekin bat ez datozen pare bat hutsegite izan ziren. Lagomak iraganean kokatu beharreko istorioa orainaldian eman zuen eta Payak bigarren zera bota:
|
|
2010
|
|
|
Kinielak askotarikoak dira. Eta, jakina, Euskal Herriko Txapelketan iaz ezustekoa eman
|
zuten
bertsolarien izenak bolo bolo dabiltza.
|
|
2017
|
|
|
«Baina zuk beitu Flamenka aldera/ a ze giro mundiala/ guk benetako sua daukagu/ haiek artifiziala».Gaur egun pil pilean dauden gaiak ere agertu ziren, turistifikazioa, esaterako. Hala ere, gai serioak umorez tratatzen ere jakin
|
zuten
bertsolariek, eta behin baino gehiagotan Donostiarekiko dauden topikoetara jo zuten jendea barrez jartzeko.Bukaerako agurrean, ordea, Lujanbiok donostiarrei benetako izaera manten dezaten eskatu zien, ez zedila turistei erakusteko azaleko nortasunean geratu: «Honek [Donostiak] hizkuntza badu/ ta izan dezala».Saioaren ostean, pozik zegoen Azpeitia entzundakoarekin:
|
|
2019
|
|
|
Entzuleak, zurrun, eta txaloak neurtuz, bertsolariei ere hegan egiteko haize gutxi emanaz. Oro har, saio txukuna osatu
|
zuten
bertsolariek, eta kolperen bat edo beste ere izan zen, baina ez zen iritsi izan zezakeen distira izatera.Agurretan ere txapelketa izan zen mintzagai nagusia, une hartan bizi zen egoeraren isla. Zortziko handian, Akizuk eta Labakak osatu zutenaren baimenarekin, Zuazubiskarrek eta Gaztelumendik trafiko arauak errespetatzearen inguruan osatutako ofizioa izan zen dotoreena.Zortziko txikian, hiru ofizioak izan ziren balekoak, nahiz eta Akizu eta Lizarralderen artekoak piztu zuen gehien entzulegoa.
|
|
2021
|
|
|
Hamarreko txikian, berriz, umoretik eta gogoetatik jo
|
zuten
bertsolariek. Lan elkarrizketa bateko itxarongelan zeuden Enbeita eta Amuriza.
|
|
|
«Zer pentsatu handia eman zidan horrek». Colinak gogoratzen duenez, 15 edo 16 urte inguru zituen orduan, eta bera zen Xanpunen galdera entzun
|
zuten
bertsolari haietako bat. «Hori ikusita, pentsatzen duzu igual aktualitatea inportantea dela, baina ez hainbeste; bertsoa beste zerbait da, emozioa beste nonbait dago.
|
|
|
Saio puntuagarria hasita, gogoetarako baliatu
|
zuten
bertsolariek zortziko nagusiko ariketa. Oihana Bartra eta Etxahun Lekue erretiroa laster hartuko duten bi lagunen larruan jarri zituen Igor Menika gai emaileak.
|
|
|
Bertsolaritzaren komunitatearen barruan ere erreproduzitzen dira jendarteko dinamika berberak. Baina, batez ere bertsolariek, esaten
|
zuten
bertsolari izate horrek plazara eramaten zaituela, eta esposizio horrek ja erresistente izatera behartzen zaituela.
|
|
2022
|
|
|
«Nik ordaintzen dizuet eta zuek mezetan kantatuko duzue!», altxatu zuen aginte makila alkateak. «Guk ez dugu zure sosen beharrik, eta bagoaz» esanda alde egin
|
zuten
bertsolariek.
|
|
|
Oier Iurramendi txapelketako koordinatzailearen arabera, sinplea da arrazoia: «Lehenago txapelketan kantatzen
|
zuten
bertsolari batzuek txapelketan kantatzeari uzteak ahalbidetu du berriek kantatzea». Iurramendik emandako datuen arabera, 34 urtekoa da aurtengo bertsolarien adinaren batezbestekoa:
|
|
2023
|
|
|
Bestetik, kanporaketetan zuzenean sartzeko aukera izango dute 2021ean finalaurrekoetan kantatu
|
zuten
bertsolariek. Hauek eman dute izena:
|
|
|
Bertsolariak ez gara musikan adituak», adierazi du Martinek. Halaber, «jakin minez» eta «konfiantza handiz» onartu
|
zuten
bertsolariek Garciaren proposamena. «Normalean ez daukagu horrelakoak egiteko aukerarik».
|
|
|
Alegia, bai, niri eragin dit zuzenki aita plazagizona izateak, plazagizonez betetako espazio maskulinizatuetara hurbildu garelako nahitaez bertsora hurbildu garen aldiro, plazagizonek bultzatu gaituztelako bertsotara. Baina horrek ez du esan nahi ulertu behar denik inguru, familia edo guraso plazagizonik ez
|
zuten
bertsolariei eragin ez dienik plazagizonez betetako bertsolaritza batek. Azkenean, plazagizonak baldin badira bertsoaren hegemonia horren parte, bertsotara hurbiltzen den orok topatuko ditu plazagizonak hor.
|