|
2000
|
|
|
Mixel Etxebest Zuberoako hiru lantegiren zuzendaria da, EBL, Emeca eta Armax (Armatures Xiberoa) enpresetakoa, alegia. Lehena duela 15 urte sortu
|
zuten
bera eta beste biren artean. Mauleko industrialdean dago 16 langileko enpresa eta plastikagintza alorrean aritzen dira.
|
|
|
Bestalde, PSE EEko gazteek alderdia PPren itzalpean bide egiteagatik kritikatu
|
zuten
bere azken kongresuan. Ondoren, autodeterminazio eskubidearen eta herri kontsultaren arteko zehazpena egin behar izan zuten.
|
|
|
79ko martxoan atxilotu egin zutela gogora ekartzen dute familiakideek," Frantzia uzteko agindua ere jaso zuen orduan". Hiru hilabeteetan ez
|
zuten
bere berririk izan. Baina gero gehiagotan ere izan ziren berarekin.
|
|
|
Urtero euskal antzerkigile bat omentzen da, bere obra ezagutua izan dadin. Iaz Nemesio Etxaniz omendu
|
zuten
bere biografia eta hainbat liburu batean bilduz. Aurretik Toribio Altzaga, Leon Leon eta Lizardi autoreei, besteak beste, egin zieten gorazarre.
|
|
|
Euskal zinea ikertzeko zaletasuna izateaz gainera, Euskal Herriko errealitatea zinearen bitartez aztertzeko zaletasuna dutenei eskainia dago, batik bat," Ikusgaiak", Eusko Ikaskuntzako zine sailak aldiro kaleratzen duen aldizkari hau. Donostiako Zinemaldian aurkeztu
|
zuten
bere laugarren zenbakia, non, besteak beste, honoko gai hauek aztertuak dauden: euskal irudiaren arkeologia, Euskal Herrian egindako lehen filmaketak; gure herrian, bertako diruarekin, euskal gai bati lotuta eta zuzendaritzan euskaldun batek parte hartuz egindako lehen fikziozko filma, hots, 1920an egindako" La Capitana Alegria"; Ideal zine aretoa edo zinematografiak Portugaleten XX. mendeko 20ko hamarkadan izandako finkapena; Gernikak jasandako bonbardaketaz zineak gorde dituen oroimenak; Simon Blasco Salas mediku nafarrak zine munduan egindakoak eta beste asko.
|
|
2001
|
|
|
maiatzaren bukaera aldera Javier Atutxa jeltzale bizkaitar esanguratsuak Joseba Egibar EAJko parlamentari taldearen bozeramaile izan ez zedin proposatu omen zuen. Beste bik bat egin ei
|
zuten
berarekin, Jose Antonio Rubalkaba eta Josune Ariztondok. Beste hamaikek atzera bota ei zuten asmoa.
|
|
|
Kiroldegian ur bero ugari behar zen (igerileku klimatizatua, dutxetako ura) eta eguzki energia termikoaren alde egin zuten. Arrazoi ekologikoek ere izan
|
zuten
bere pisua. Kiroldegia abuztuan itxia izaten da, energia gehien ekoizten den sasoian hain zuzen.
|
|
|
Preso ohia Baionako Polo auzoan bere sorlekuan omendua izan zen joan den igandean. Gabiri eginiko omenaldi kari kantaldi bat burutu
|
zuten
bere adiskideek. Hauen artean, Guk musika taldearen berragerpena izan zen.
|
|
2002
|
|
|
Eta hori guztia utzi nahiko luke atzean. Izan ere, faxistek fusilatu
|
zuten
bere aitona eta horren eragina ez du sekula erabat gainditu, ez bere familia abertzaleak, ez berak ere. Dena dela, bada bere ihesean, egoera politikoaz aparteko arrazoi garrantzitsu bat, bere buruari ere garbi aitortzera ausartzen ez dena:
|
|
|
103 metrokoa zen, lau kanpandorre eta hamalau ezkila zituen, horietan erreginak hamalau tona pisatzen zituela. Hirurehun milioi dolar ordaindu zuten ortodoxoek, errusiar arruntek eta diasporakoek, eta duela bost urte estrenatu
|
zuten
bere hautsetatik berpiztu Kristo Saindu Salbatzailearen katedrala.
|
|
2003
|
|
|
Makinen lanak eraikinak ahuldu zituen, barruan kateatuta zeudenen bizia arriskuan jartzeraino. Daniren kasuan, esaterako, etxearen heren bat suntsitu
|
zuten
bera barruan zela. «Modu horretan desalojo bat zena erreskate bihurtu zuten modu lotsagarrian» dio Danik, «eta desalojo batean biktimak izatea erantzukizun handia da, baina erreskate batean horrelako gauzak gertatzen dira».
|
|
|
kosta ahala kosta etxe horiek ez ziren zutik egongo ostegunean. Eta suhiltzaileen interbentzioa eskatu
|
zuten
bertatik ateratzeko. Guardia Zibila eta Foruzaingoaren jarrera salatu dute eta Juanje Soria Itoitzeko Elkartasuna Taldeko abokatua hartu beharreko neurri legalak prestatzen ari da.
|
|
|
150 lagun bildu ziren bertan, 19 herrialderen ordezkari. Aurreko lau urtean egindako lanaren balantze egin
|
zuten
bertan diasporako arduradunek eta hurrengo lau urteetarako egitasmoak bideratu. Bide horretan argi emaile, beste zenbait diasporaren berri eman zuten hiru adituk:
|
|
|
Bere bizitza Internet zen. Goizeko 4:00etan argia itzalita ordenagailuan txateatzen harrapatu ohi
|
zuten
bere gurasoek. Azken finean bere egoera berdinean dauden lagunekin konektatzen dira pertsona horiek eta elkar ondo ulertzen dute.
|
|
2004
|
|
|
zentsura dela eta ez dela, gaur egun El Mundo egunkaria zuzentzen duen P. J. Ramirezek bere baitan sufriturikoa esplikatu izan digu hainbeste aldiz. Bost minutuan eta besterik gabe bota omen
|
zuten
bera zuzendari kargutik kalera Diario zuzentzen zuen garai hartan. Etorri omen zitzaion goiz batean enpresako Zuzendari Nagusia eta handik hamar minutura, ez bat eta ez bi, kalean omen zegoen ezer gabe.
|
|
|
Izatez, polita da eta saldu egiten du, baina horiek nola datozen ikustea ere oso garrantzitsua da. Espainiako Vueltan, adibidez, antolatzaileek Mario Cippolinik parte hartzea beharrezkoa zela esan
|
zuten
bere taldea egon ahal izateko. Azkenean, etorri eta lehenengo egunean joan egin zen.
|
|
2006
|
|
|
Euskal Herriari dagokionez, Donostiak eta Bilbok Casal bana izan
|
zuten
bere garaian, baina egun Gasteizkoa eta Iruñekoa baino ez daude martxan. Arabakoak ez du egoitzarik, baina ospakizunetan ekintza ugari antolatu ohi dituzte:
|
|
|
Martxoaren 14an Deby Itnori lagundu zion estatu kolpea saihesten, lehen esan dugunez. Martxoaren 20an Hercules hegazkin frantses batean eraman
|
zuten
bere goardia eta guzti Sudanekiko mugara, hango frontea ikuskatzera. Hirugarrenik, Errusian eta Ukrainan arma erosketak egiten utzi diote.
|
|
|
" Energia etiketa" deritzo eta Atik Gra bitartean sailkatuko ditu automobilak CO2ren emisio kantitatearen arabera. Etiketa hauek jada etxeko izozgailuetan ezartzen ziren eta hainbat automobil ekoizlek, Renault eta PSA tarteko, jada ezartzen
|
zuten
bere ibilgailuetan.
|
|
|
Baina perspektiba historikotik, ERCk azken hiruzpalau urtetan lortu duen garrantzia ez da orain arte eman. PSUC hor zegoen, PSC ere bai, komunismoak eta sozialismoak neurri batean izan
|
zuten
bere tradizioa Katalunian, baina inoiz ez izaera nazionalarekin.
|
|
|
Hamalau urtetik hemezortzi urte bitartekoen taldean, berriz, Maddalen Arzallus hendaiarrak jarri zuen txapela, eta Gorritiko Julio Soto izan zen txapeldun ordea. Nolanahi ere, finalean parte hartu zuten guztiek jaso
|
zuten
bere saria, eta, horretaz gain, sari berezi bat ere izan zuten: astebeteko egonaldia Lisboan.
|
|
|
Elektrizitatea ezin da ahaztu. Atxilotua gela estu, zikin eta oherik gabeko batean edukitzen
|
zuten
bere beharrak egiteko zinkazko bat baizik ez zuen batean; gero bat batean, ondo jipoitu ondoren, sinetsarazten zioten libre utziko zutela. Aurpegia ur freskoz garbitzera bidaltzen zuen borreroak eta gaixoak iturria ukitzen zuenean... to elektrizitatea!
|
|
|
Molak esate baterako, 18an bertan deitu zion Nafarroako goardia zibilen burua zen Jose Rodriguez Medeli matxinada militararekin bat egiteko ea prest zegoen jakiteko. Ezetza eman zion eta erabaki horrekin sinatu zuen ordu batzuk beranduago bere menpekoek burutuko
|
zuten
bere aurkako erahilketa zigorra. Izan ere, arratsaldean, Iruñeko kuartelean, bertako txapelokerrak bildu zituenean Tafalla aldera eramateko, atarian bertan tirokatu zuten guardiek Rodriguez Medel komandantea.
|
|
|
Uneotan, 25.000 erreferentzia eta 160.000 argazki dituzten sei artxibo familiar, 230.000 erregistro bibliografiko dituen liburutegia eta datu baseko 1,6 irudi digital kontsulta daitezke Internetez. Sancho el Sabio fundazioa mundu osoko dokumentazio zentro garrantzitsuenetako bat da eta pasa den hilean 60.000 lagunek bisitatu
|
zuten
bere web gunea, horietatik %15ek Espainiako estatutik kanpo.
|
|
2007
|
|
|
«Jerusalengo errege titulua argitu du Sampedrok Europako hainbat erregek daukate». Denek gorde nahi
|
zuten
beretzat gurutzadetan irabazitako saria.
|
|
|
Behartsuenen, zokoratuenen eta zapalduenen alde borrokan tinko iraun zuen apaiz katolikoa genuen Jose Manuel Balentziaga Añon Balentxi (1935 2006). Erromako Eliza horren buruetako askok baita gertuen ditugunek ere segur aski nahiago izango
|
zuten
bere apaizgoa bertan behera utzi izan balu. Zen bezala zelako makina bat debeku ezarri zizkioten, behintzat.
|
|
2008
|
|
|
Bera aurkitu zen egoeran ez zen arriskuan sentitzen egin zuena egiteko, estrategikoki pertinentea iruditu zitzaion egin zuena, eta kito. Eta beste hainbeste pentsatu bide
|
zuten
bere alde" demokratikoki" bozkatu zuten milioika alemaniarrek; gehiengoa osatzen zuten alemaniarrek.
|
|
|
Lonsdalen hitzetan, orduko Kenyan tribuak baino gehiago familia eta leinuak zeuden, eta aginte zentralik ere ez zegoen. Britainiarrek inportatu
|
zuten
bertara Estatua XIX. mende bukaeran, eta beren aldean oso ahulak ziren lider afrikarrak berenganatu zituzten.
|
|
|
Apirilaren 25ean proiektuari buruzko txostena aurkeztu zen eta maiatzean Frantzia, Belgika, Italia, Danimarka eta Portugalgo delegazioek Bizkaia bisitatu
|
zuten
bere egoeraren berri ukateko.
|
|
2009
|
|
|
Garapen Kontseiluak joan den ekainaren 27an burutu zuen azken biltzarra Itsasun. Kontseilua sortu zeneko hamabosgarren urtea ospatu
|
zuten
bere ordezkari nagusiek hala nola herri eragileek. Ekimenaren arduradunek erakundearen eta egituraren etorkizunaz gogoetatzeko asmoa hitzeman dute.
|
|
2011
|
|
|
Ikimilikiliklik. Juan Jose Aranguren da egilea, eta 27 lanen artetik aukeratu
|
zuten
berarena, Udalak lehiaketa antolatu zuen-eta eskulturarik onena hautatzeko.
|
|
2012
|
|
|
Jateko bezain ona da gurbea ardogintzarako. Besteren beharrik gabe, alkohol gradu apaleko pitar edo minata eder askoa egiten
|
zuten
berarekin. Gurbearen muztioa edota ardoa, alferrik galtzeko arriskuan ziren sagardoak eta udare ardoak zuzendu eta hobetzeko erabili izan da.
|
|
2013
|
|
|
Ondorengo urteetan gauzak nabarmen okertu ziren. Kenten lekuan zuzendari ugari txandakatu ziren eta gehienek bat egin
|
zuten
bere ordezko izan zen Vicente Solek esandakoarekin: " Espetxea ez da jendea bergizarteratzeko instituzioa, seguritatea eta gizaki lanjerosaren isolamendua sustengatzeko baizik".
|
|
|
Historia txikitik gogor eragin dute Manuel Chiapusoren lanek, eta garaiko gizartea astindu
|
zuten
bere hitzaldiek. Azken horietako batetik Miarritzera bueltan zihoala, istripu bat izan eta Gurutzetako ospitalean (Bizkaia) zendu zen egun gutxira, 1997ko azaroaren 29an, hain zuzen ere.
|
|
2014
|
|
|
Gertakizun haiek markatu
|
zuten
bere artea eta heriotzarekiko perspektiba: (Argia, 1990):
|
|
2015
|
|
|
Harrigarriena da Otegiren askatasuna eskatzeko alderdi eta insituzio garrantzitsu gehienen aldetik dagoen mugimendu urria. Adierazgarria ere bada, baina lasai, espetxetik ateratzerakoan, gehienek esango dute zein ozen salatu eta zein gogor eskatu
|
zuten
bere askatasuna.
|
|
2017
|
|
|
24 urterekin, Madrilgo SOS Arrazakeria elkarteak inoiz izan duen presidente gazteena da. 80ko hamarkadan Gambiatik Aragoira migratu
|
zuten
bere gurasoek, Huescan jaio zen bera eta Madrilen bizi da egun. Eldiario.es en dabil kazetari eta egunkariko aurkezpen orrian dioenez," berdin dio zein gai jorratzen duzun, pertsonen ikuspegia da inportanteena, gero dator gainerako guztia".
|
|
2018
|
|
|
Eskutitzak hasi ziren iristen artzapezpikutik, eta guk denok harrituta eta negarrez hartu genituen berri haiek, eta berak ere bai. Gure aitak esaten zion konponduko genuela eta bere seme alabak joango zirela artzapezpikura esatera zer egiten
|
zuten
bere etxean eta lasai egoteko, baina handik denbora gutxira Malagako Ronda herrira bidali zuten zigortuta. Gero Venezuelara erbesteratu zuen bere burua eta han eman zituen bere azken urteak.
|
|
|
Txirritak emakumeen aurka eta defendatzeko aukerarik ez zutenen aurka askoz gordinagoak jarriak bazituen, enkarguz. Alkateak bertso hauengatik auzitegietara jotzea... agian beste elementuren batzuek izango
|
zuten
bere pisua: Alcaine eta bien estatusaren artean zegoen aldea, herritar xeheek beraz irri egitea ezin eramana...".
|
|
|
Faxistek hil zuten 1936ko uztailaren 31n: Erreniega mendiko hobi komunean aurkitu
|
zuten
bere gorpua. Bere aita Oibarko alkatea zen, Izquierda Republicana alderdiko kidea, eta Hego Euskal Herriko lau lurraldeak hartzen zituen Lizarrako Estatutuaren alde sinatu zuen, herri ordezkari gisa.
|
|
2019
|
|
|
Maharastra estatuko datuak are larriagoak dira: 2009 eta 2018 bitarte, 25.000tik gora nekazarik egin
|
zuten
bere buruaz beste, National Crime Records Bureau (NCRB) gobernu agentziaren arabera. " Senarrak 1990ean eskatu zuen aurreneko diru kopurua:
|
|
2020
|
|
|
Orain gutxi grabatu dute Hegan lehen lan luzea Baionan, Johannes Buff ekoizlearekin. Nahita jo
|
zuten
berarengana, bazekitelako kalitatez grabatzeaz gain prozesuan eskua sartu zale dela, eta kanpo begirada horrek mesede egingo ziela iruditzen zitzaien. " Askatasun osoz ematen zuen iritzia:
|
|
|
Bai… Lehen, herri guztiek
|
zuten
bere errota, eta han eta hemen baziren irin fabrikak ere. Baina orain gutxi dira, eta gero eta gutxiago, gainera.
|
|
|
Akordeoi haien soinu kartsu eta melodikoak, Aguirreren arabera, zirrara handia eragin zuen inguruko biztanleengan, eta hauek azkar asko egin
|
zuten
bere, alde batera utziz ohiko txistua eta alboka. Aguirreren teoriari jarraiki, esan ahal izango litzateke sarritan jo izango zuela Zegaman 1862tik 1864ra arte eduki zuen tabernan, baita Zumarragan 1864tik aurrera gobernatu zuenean ere.
|
|
2021
|
|
|
Ohoreak eta laudamenak ez ditu eskas Katrina Esau, Hegoafrikako 88 urteko damak: " erregina" izendatu
|
zuten
bere komunitatekoek 2015ean; 2014an Jacob Zuma ordungo presidenteak Zilarrezko Baobabaren Ordena nazionala eskaini zion; 2020an" bizirik dagoen altxorra" izendapena bideratu zion Cyril Ramaphosa presidenteak ere. Bistan denez, hauek dira oihartzun handiko aipamenak, anitzez gehiago dira egunerokoan ingurukoek bideratzen dizkioten eskerrak.
|