|
2010
|
|
|
Gainera, urteak zeramatzan dantzaldirik edo festarik huts egin gabe, eta ez zuen ematen erretiratzeko asmotan zebilenik: emanaldietarako txaketak eta gorbatak lehen egunean bezain txukun jarraitzen
|
zuten
bere entsegu gelan. " Hitz egin diat
|
|
|
Lagunak joanda, don Pedrok mira bilatzen zuen hotelean; are eta gehiago bertan lan egiten zuten pertsona adintsuenek ere —" zer egiten dugu hemen bezerorik gabe, don Pedro?" — alde egin zutenean. Gela, sukalde, sala, kafetegi eta terraza hutsek, mendi hutsek —zapoek ere ez zuten ageririk ematen eguraldiaren hotzaldi bat zela eta— bakardadeaz haratago eramaten
|
zuten
bere espiritua, Alaska hotel hura, orain, ataria baizik ez bailitzan, beste norabaiteko sarrera. Herioren erresumarako?
|
|
|
Goroldio eta huntzez inguratuta, urtegi bat zegoen; erabilerarik gabe geratutako depositua, izatez. Geldi geldirik zegoen ura, ispilu baten itxura hartzeraino, eta hosto berde zein arreek flotatzen
|
zuten
bere gainean. Plaxtako batzuk entzun nituen, gorputz txikiak uretan murgiltzean bezalakoa.
|
|
|
Baina bere kasuan jendea ulerkorragoa zen. Pentsatzen
|
zuten
bere bizkar okerragatik janzten zela modu hartan, konkorrak disimulatzeko; ez, Joseba bezala, bere bizimodu aldrebesaren ondorioz.
|
|
|
Zerrategiak Obabako auzune bat ematen zuen. Adrianen eta Josebaren etxeez gainera, hamar bat estalpe edota etxeordek osatzen
|
zuten
bere muina; ingurumarian, berriz, ibaiaren edo errepidearen albo bietan eraikitako ohol gaztelu eta enbor piloak zeuden. Balkoitik begiratuta, mantxa zuri bat ikusten zen mendiaren maldan, Obabako herri-gunea baino harantzago, Alaska hotela.
|
|
|
" Aurreneko lana izaten omen du goizero, jaiki eta pisua hartzea esaten zen dendetan eta tabernetan— Gero lapitzarekin idazten omen du baskulak emandakoa." Egia zen: 1936ko gerra zibila atera ondoren bere hotela arakatzen ibilitakoek zenbakiz beteta aurkitu
|
zuten
bere bainugela; zenbaki denak—121; 119,40; 122,70.. — ehun eta hogeiaren ingurukoak. Hainbeste zenbaki zeuden idatzita non grisuneak osatzen zituzten horman.
|
|
|
Ingalaterran sortu zen Napoleonen iloba Louis Lucien Bonapartek, kimika, mineralogia eta hizkuntzalaritza ikasketak egin zituen, baina azken hauek
|
zuten
bere arreta bereganatu eta Euskararen ikerketetara zuzendu. 1856 urtean egin zuen lehen bidaia Euskal Herrira eta Urruñako Lore Jokoetan egon zen, herritarrei Euskaraz mintzatu zitzaielarik.
|
|
|
Artean, 1617 urtea arte Nafarroak. eta Biarnok mantendu
|
zuten
bere subiranotasuna, baina urte honetan Louis Frantziako XIII. eta Nafarroako II. erregeak Frantziarekin bildu zituen dekretuz, Frantziako eta Nafarroako titulua mantendu zuelarik, hala ere.
|
|
|
Chiara baldin bazen bidaldi hura gehien itxaron zuena, ez zeukan irrika txikiagoa maisu Otto printzearen idazkariak. Izan ere, gutunketa garaian halako intimitatea lortu bazuen neskatxa veneziarrarekin, intimitate paperezkoa izan arren, beste baten izenean idatzi eta jasotako gutunak izan arren, geroztik, ezkontza gauzatu zenetik, hurbilago bai, hurbilago ikusten
|
zuten
bere begiek Chiararen begitarte argia, baina aldi berean urrundu egin zitzaion, ezinbestean urrundu ere: orain emakume ezkondu bat zen, bere jaunaren semearekin esposatua, eta begirune berezia zor zion, horrenbestez; bestalde, jendez inguraturik egon ohi zen beti Chiara, gorteko emakumeen artean eskuarki, eta lekuz kanpokoa izango zen berak gorteko idazkari batekharekin mintzatu nahi izatea, ez bazen Chiara bera aldian behin beregana zetorrena, liburu eske edo; eta, azken batean, zer esango zion berak, eskribau xahar, konkortu eta burusoilduak, horrelako izaki miragarri eta zerutiar bati?
|
|
|
Ideia faltsu bat da, nire ustez, euskara gaztelerarekin edo frantsesarekin homologablea dela pentsatzea. Julien Vinson eta Miguel de Unamunoren1370 kontra, Joserra Etxebarriak, Eduardo Gil Berak eta beste askok frogatu
|
zuten
bere garaian fisika edo filosofia egin daitekeela euskaraz. Eta hizkuntza guziak dira berez edozertarako gai, baina gai egiten diren neurrian.1371 100 metro nobelan argi islatzen da kaleko soziolinguistika.
|
|
|
Lengoan karta au artu
|
zuten
bere gurasoak: "' Katepean arapatutako[...] keriarekin oyean etzanda, karta au esaten det, aurki nere eskuz egin nezakean itxaropenarekin".
|
|
|
Baina, zer pentsatuko
|
zuten
bertakoek Charles de Foucauldi buruz? 1902an, soilik hiru urte lehenago, tuaregen erreboltan, Dag Ghaliko gerlarien erdiak erori ziren, ehunen bat, frantsesen tiropean.
|
|
2011
|
|
|
Ideia ona zen horrelako hitzordu misteriotsu batera joatea? Rosarioren hitzek oihartzun egiten
|
zuten
bere buruan" beldur naiz ez ote den tranparen bat izanen". Baina tranpa bazen ere, jakin egin behar zuen.
|
|
2012
|
|
|
Ezpainak oso lodiak zituen. Eta bularrek ere handiak ematen
|
zuten
bere sariyaren azpian. Garbi usaina zerion, Donatienek erabiltzen zuen xaboiarena, eta begiak estalita zeuzkan painelu zuri garbi batekin.
|
|
|
Zutik egoteaz nekatuta, hankak estropezuka hasi zitzaizkion, eta zapuztu egin
|
zuten
bere ahoak erakutsi nahi izandako seriotasuna. Ofizial gazteen irriak areagotu egin ziren, eta Chrysostomek kopetan zeukan zimurra ere bai.
|
|
|
Argitu zena, bere ausardiaren eta bere sasoiaren sekretua izan zen. Izan ere, aztertu
|
zuten
bere gorputza zauririk edo sugearen hozkarik ba ote zeukan, eta egia jakin zuten: lau koskabilo zeuzkala zorroan.
|
|
|
Atzeraka burua, begiak itxita, eguzkia hartzen ari zen. Distira egiten
|
zuten
bere kolkoko dominek.
|
|
|
Argentinan jaiotako idazle hau nahiko gazte hil zen, 42 urte zituela. Apika horregatik bere izena ez da gehiago famatu, nahiz eta hango idazle ospetsu gehienek behin eta berriz aipatzen
|
zuten
bere lana, hala nola, Borgesek, Sabatok, Cortazarrek. Julio Cortazarrek maisutzat zeukan eta bereziki miresten zuen lunfardoa erabiltzeko erakutsi zuen trebezia aparta.
|
|
|
Eta bere bizitzan gauza harrigarri, sinestezin eta aparteko ugari suertatu direla. 1936ko uztailaren 17an Melillan bertan altxatu ziren militar nazionalek atxilotu egin
|
zuten
bere aita. Handik Ceutara eraman zuten preso, non saiatu zen bere buruaz beste egiten, eta gerora, handik penintsulara, beste zenbait presondegitara.
|
|
|
Bazeukan halako pertsona batek, hainbeste orri euskararen inguruan idatzi dituenak, bere bizitzan zeukan pena bakarra euskara jakin ez izana behin eta berriz aldarrikatu zuenak, bazeukan diot. hori aldez aurretik hobeto pentsatu eta beste zerbait erabakita uztea, nola erabakita utzi zuen non lurperatu behar
|
zuten
bere gorpua, noren ondoan eta abar.
|
|
|
Hori behin eta berriz aldarrikatu zuen hainbat elkarrizketatan eta bere liburuak irakurriz ohartzen gara maitemintze hori benetakoa izan zela. Eta Hemingway pertsona berekoia eta, aldi berean, erakargarria zenez gero, bada, inguruko guztiek maite (behar) izan
|
zuten
berak maite izan zuena. Lau aldiz ezkondu zen eta lau emazteek maite izan zuten, Hemingwayren eragin zuzenaz noski, Iruñea, eta honekin batera San Ferminak, euskal jendea, euskara.
|
|
|
Ideia bururatzea bera ere zatarra iruditzen zaio, baina, ondo asko daki berak halakoak posible direna: ez ote
|
zuten
bera ere behartu artean neskatoa zela, haurtzarotik irten berria. Eta ez ote zuen horrek eraman, hartu zuen bizibidea hartzera?
|
|
|
Zutitu, eta lasterka jarraitu du, baina denbora pixka bat izan du atzera begiratzeko eta ongi ikusteko ezen asasinoak, berarentzat ezezagunak diren efektuak dituen intsentsu bitxi hark bihotz emanik beharbada, murruak saltatzen ari direla bera harrapatu nahian. Tibaltek ederki daki luze gabe harrapatuko dutela hondarreko momentuko neurriren hartzen ez badu, eta oroitu da, orduan, nola trebatu
|
zuten
bere erreinuko mendi garaienetan Ingalaterrako erregearen agenteek, hots, hiltzeko lizentzia duten horiek...
|
|
2013
|
|
|
" Katamotza!", hots egin zuen. Bezperako pentsamenduek tinko jarraitzen
|
zuten
bere gogoan, desegin gabe bera lo egon bitartean, eta haserre ilun bat eragiten zioten. Pentsamendu haien azpian, berriro ere, egia azaldu zitzaion.
|
|
|
Steamboat Springs entrenaleku hartara ere ehunka hurbiltzen ziren astero. Artzain haiek kide bat ikusten
|
zuten
berarengan, euskal basomutil indartsu eta zintzoa. Ez zen komeni haiek desengainatzea.
|
|
|
Une hartan bertan, bere logelak inoiz baino argitsuagoa eta lasaiagoa zirudien. Eseri zen kontu handiz ohearen ertzean, eta poliki poliki, bat egin
|
zuten
bere pentsamenduek eta haurraren hankatxoen mugimendu eztiek.
|
|
|
Paulino Uzcudunek komando hartako kide izatea eskatu zuen. " Antikomunismoaren txapelduntzat" jo
|
zuten
bere burkideek.
|
|
|
Monterreyko biztanleek une hartan eta toki hartan antola zitekeen ongietorririk bikainena prestatu
|
zuten
bere postuaz jabetzera zihoan gobernadore berriarentzat. Ez gobernadoreak, bere izaeragatik edo lanengatik, halako ohoreak merezi zituela uste zutelako Pablo Vicente de Sola izendatu berria zen kargu hartarako, eta erabat ezezaguna zitzaien, baizik eta Mexikoko iraultza arbuiatzen zutelako, eta Espainiako erregeari beren atxikimendua erakusteko irrikan zeudelako.
|
|
|
Kansaseraino, Grand Canyon eta Kaliforniako golkoraino eraman
|
zuten
bere espedizioek. Berak ezarri zuen Chihuahuako meatzeetatik Nuevo Mexicoren iparraldera arteko Errege Bidea, El Camino Real de Tierra Adentro deritzona, eta, oraindik ere, Chihuahuatik El Pasora doan bide zatiak La ruta de Oñate, Oñate’s Route izena darama; berak urratu zuen Deadman’s Journey (Jornada del Muerto) deritzon ia 80 miliako tarte urik gabea ere.
|
|
|
Santa Ines ia erabat erre zuten. La Purisiman, bataila bizi baten ondoren, errenditzera behartu
|
zuten
bertako goarnizioa. Soldaduei, haien familiei eta misioko fraideari Santa Inesera erretiratzen utzi, eta postuari eusten saiatu ziren.
|
|
|
RuWk beste sei presidio eraiki behar zirela gomendatu zuen bere ikerketaren amaieran, bidaiak eta merkataritza ez ezik ordura arteko kokalekuak babesteko. Urrutiari dagokionez, teniente izendatu
|
zuten
bere zerbitzuengatik. Ondoko urteetan, ingeniari gisa gailendu zen bai Mexikon eta bai Europan.
|
|
|
Izan ere, mundu guztia oroitu da azken aldian Hostapeko elbarriaren kondaira garratzaz, nola ume umetan Ameriketatik ekarri
|
zuten
bere guraso zahar eta aberatsek. Berez elbarria sortu zenez gero eta ondoreko bakarra zeukatelarik, beren jatorrizko herrian Ameriketan baino bizitza hobea aurki zezakeelako ustean omen zebiltzan.
|
|
2014
|
|
|
—Nigatik, zoratzen —esan zuen neskatxak begi urdinak zabalduz. Mahaitik altxa zen gero, eta beste horrenbeste egin
|
zuten
bere lagunek eta Bordelaisek ere. Plazarantz abiatu ziren laurak.
|
|
|
Lavalen diskurtsoan hitzez hitz emana da. Alemaniaren garaipenaren aldeko parioa egin zuten ezkorrek ez
|
zuten
beraz translazio bat baizik egiteko Amerikako norabidera.) Baina ene ustez ideiak, gerla aitzinekoak kasu honetan, hil ezinak dira eta azaleratzen dira artetan ehortzi nahi genituen tendentziak. Konparaketa ausartaren egiteko, frankismoaren alde zirenek eskuin zentroz berriz tindatu dute etxea destorbuaren erdian baina manifa batzuetan ahantzi genituen lemak ateratzen dira gaur egun ere.
|
|
|
Xamuio ez zen eskolara zaldiek tiratutako tranbia batean joan, baina gerraren krudelkeriaren ondorioz hark bizitutako mututasuna eta Benjaminek azaltzen duenaren artean parekotasun handiak daude. Gerrak eraldatutako paisaia intimoan hodeiek bakarrik jarraitzen
|
zuten
bere lekuan.
|
|
2015
|
|
|
Jarraitzaile nabariak izan ditu: Heidegger, Cassirer, Lacan, Deleuze, Sloterdijk, Agamben. Eta soziologia fenomenologikoan, Schutz, Berger, Luckmann. Filosofian eta neurri apalago batean etologian eta biologian hartu
|
zuten
berak botatako erronka. Ikus:
|
|
|
Une hartan bertan, bere logelak inoiz baino argitsuagoa eta lasaiagoa zirudien. Eseri zen kontu handiz ohearen ertzean, eta poliki poliki, bat egin
|
zuten
bere pentsamenduek eta haurraren hankatxoen mugimendu eztiek.
|
|
|
Azaroko hilabete horretan bertan, Gudari deituriko PNV/ EAJren aldizkariaren beste ale bat publikatu zen. Bertan deitoratu egiten zuten Paulino Uzkudun aske utzi izana, akats eta hanka sartze galanta iruditzen zitzaien hura babestu izana, eta adierazten
|
zuten
bera zela Donostiako fusilamenduen arduraduna. Testua zehatza zen oso eta suntsitzailea guztiz.
|
|
|
Rosamunderen emakume lagunetako batzuek, ez guztiek, ulertzen
|
zuten
bere jarrera eta haren egoeraz kupituta, jarraitu egiten zioten jokoa. Bainugelara joaten ziren, eta bertan xanpain kopa uzten zioten.
|
|
|
Irabazle atera zen, baita ere, Puerto Ricon, Santo Domingon... Jira arrakastatsu hau amaituta, New Yorkera itzuli zenean, bertan bizi ziren zale euskaldunek bazkari bikain bat antolatu
|
zuten
bere omenez, Tolosako bere adiskide Balentin Agirrezarrek prestatuta, Brooklyn auzoko hegoaldean zeukan restaurant dotorean.
|
|
|
" Hirugarren guneak" itxaropen adina errezelo eragiten zuen Ezker Abertzalean: alde batetik, giro berriak harreman esparrua zabaltzen zion, lankidetza berriak errazten zizkion, eta Ezker Abertzalearentzat gakoa zen gatazkaren konponbide negoziatuaren zilegitasun eta egokitasunaren aldeko ustea indartzen zuen jendartean; bestetik, ordea, beldur zen gunearen lausotasunak eta guneko hainbat eragileren ikuspuntu eta planteamenduek ez ote
|
zuten
bere proiektu politikoa desitxuratuko eta oinarri militantea nahastuko.625 Horregatik, uneren batean Rafa Diez berak ere bere burua guneko kidetzat hartu bazuen ere" hirugarren gunekoa" eta ez, inondik ere," hirugarren bidekoa", zehaztu zuen— Ezker Abertzaleak argi utzi zuen hirugarren gunea ez zela proiektu bat, bidea egiten lagundu zezakeen giro bat baizik.626...
|
|
|
Zuzendaritza Batzordearen susmoak ez ziren hutsalak: eladioek nazio arazoa gidatzera eta bideratzera deitua ikusten
|
zuten
bere burua, 24 eta hain asmo handirako estu eta labur geratzen zitzaizkien sindikatu soilaren izaera eta eginkizunak; ELA babes sigla25 eta helburu handiagoetarako lorbidea zen eladioentzat.
|
|
|
145. Gobernuak Konstituzio auzitegian jarritako helegiteak eta Bizkaiko patronalaren barne arazoek atzeratu
|
zuten
bere lanen hasiera.
|
|
|
Eta gero hor kokatu. Handik hasi eta hiru hilabetean izandako igurtziek paradigma aldatuta itzularazi
|
zuten
bere herrira. Norbera linguistikoki eta kulturalki denaren autokontzientzia erdian jartzen du orain, eta koherentzia pertsonal horretatik hasten da espazioak sortzen.
|
|
|
Omisio hari esker, ataka estu hartatik onik atera zen, eta askok arnasa hartu ahal izan zuten. Beste behin ere izaera itunduna aldarrikatu
|
zuten
bere esentzien babesleek. " Nafarroako Kutxa erabat berezia da.
|
|
|
Egoera politiko berria irekitzear zen, eta hark Nafarroako Kutxan ere beste fase bat ekarriko zuela argi zegoen. Nafarroan agintzen zuten botereek eta Urangatarren moduko familiek kolokan ikusi
|
zuten
bere eragin eremua. Laster, beste inork baino lehen, mugitu zuten lehen fitxa.
|
|
|
Batez beste 580 000 euro enplegatu bakoitzeko. Enpresaren kultura berrian, fabore guztiek
|
zuten
bere ordainsaria.
|
|
|
2005 urtean 23 milioi euro fakturatu zituen, baina bi urteren buruan bere bideragarritasuna kolokan zegoen. Edo gutxienez hori aldarrikatzen
|
zuten
bere jabeek. Negozioari azken etekina atera nahirik, fabrikaren kokaguneaz baliatu nahi izan zuten.
|
|
|
Erakundearen sorrerako bultzatzaile gisa, iraganaren kutsua hartu
|
zuten
bere hitzek: " Foru diputatu gisa aurkeztu nuen mozio baten ekimenez jaio zen Nafarroako Aurrezki Kutxa.
|
|
2016
|
|
|
Ez zen txakurren norabide gustukoena beraiei sastrakadia gustatzen zitzaieneta ez
|
zuten
bere atzetik joateko gogorik erakutsi. Azkenean, ahalik eta modurik zuhurrenean, Belle almazenaren atarira itzuli zen, eta Greta olibondo baten itzalera.
|
|
|
Luze gabe, bere hankek putzuan barruratu zuten. Behin putzuan, bai bere hankek eta bai bere eskuek pitzadurarantz eraman
|
zuten
bere gorputza. Belle zaunkaka hasi zen putzuaren ertzetik.
|
|
|
Zakurrek Bellek aurrena eta Gretak geromugimendu alai bat egin
|
zuten
beragana; segidan, mugimendu hura osatzeko pazientziarik gabe, jiratu eta olibondo sail batean barneratu ziren arrapaladan. Carlosek atseginez begiratu zien:
|
|
|
Zakur gehienek, arraza nahastukoak, ez zioten kezkarik sortzen, baina taldeko buru egiten zuten bi dobermanek oso arriskutsuak ziruditen. Hortzak erakusten zizkioten, eta jauzi egiten
|
zuten
bere aurka hesia puskatu beharrean.
|
|
|
Begiak itxiz, Carlosek ahalegin bat egin zuen bera baino 40.000 urte lehenagoko gizon eta emakume biluziak maskor koilarez imajinatzeko, eta ez soilik irudiak atsegin ematen ziolako; baita, bereziki, anekdota itxuraz hutsal haren azpian mezu sakon bat usaintzen zuelako ere. Baina pantailan orduantxe azaltzen ari ziren haitzulo ingurutako hirien izenek Biarritz, Zarautz, Gernika, Bilbao, suspertu egin
|
zuten
bere barruko kontzientziaren zati txartu hura, eta istantera Arratoiak, hitzik aipatu gabe oraingoan, memoriara j o eta han gordetako irudi desatseginak harrotzeari ekin zion. Hala, Carlosek ez zuen hondartzarik edo uhinek ekarritako molusku maskor txuririk ikusi, baizik eta Zarauzko plaza nagusia bere musika kioskoa erdian zuela, eta ondorenean kale bihurri bat zine batekin.
|
|
|
Zakurrek segituan obeditu zioten. Aspalditik
|
zuten
bere nagusiaren berri, eta nahikoa zitzaien hitz baten tonua bere aldarteaz jakitun izateko.
|
|
|
Carlosek bere gogoetarekin jarraitu zuen bizarra moztu eta gero ere, janzten zen bitartean. Bere gelako armairuetan gordetzen zituen zapata, zapatilla, alkandora, galtzajaka eta gainerako arropa guztiek ere informatu egiten
|
zuten
bere sekretuaz, bere kaxa fuertearen konbinazioko zifra berri bat osatzen zuten. Kantitate handitan zeukan gauza bakoitza soilik zapata eta zapatilek apalekiko armairu oso bat hartzen zuteneta gauza horien guztien artean ez zen bat bakarra egongo marka arruntekoa.
|
|
|
Arraroa sentitzen zen. Bai diazepanak eta bai alkoholak aldatu egiten
|
zuten
bere hitz egiteko modua. Alkoholarekin Guiomarren eta Ugarteren tarteko tonu bat ateratzen zitzaion.
|
|
|
" Zer egin zare?" olerkia da Onaindiak eskaini zigun Robinen lana, Auñamendikoek ere euskal literaturari buruzko entziklopediaren lehenbiziko alekian kopiatu
|
zuten
bera:
|
|
|
1956.ean Zaitegik Euskal Herrira egin zuenean, Andimak Caracasen bilatu zuen abegia, sendikoen artean, hantxe ere euskara tartean, eta bertako euskal etxean euskara irakasle arituta, bertan zendu zitzaigun 1967.eko azaroaren 2an. Hiru urte beranduago Caracasko Euskera Lagunen Elkartekoek" Andima Ibinagabeitia Saria" sortu
|
zuten
bere omenez.
|
|
|
Euskal Herriko jendeek aspaldian egin
|
zuten
bere eta etxekotu kristau erlijioa, eta Eliza Katolikoaren hainbat balio bai judutar tradiziokoak bai indoeuroparrekoak ere, herri kultura tindatu zuten. Halere, kristautasunarena ez bezalako gizaki eta jainkozkoen arteko harreman mota baten oihartzuna nahiko nabarmena da, XIX eta XX mendean bildutako mitologiaren hainbat pasartetan.
|
|
|
Erretratu hauek eta beste gehiagok egiten
|
zuten
bere bizitza eramangarri.
|
|
2017
|
|
|
Gogoratu zen Klara hil zen egunean negar asko egin zuela eta, aurretik kontrakoa erabakia zuen arren, azkenean hiletara sartu zela zergatia argi izan gabe. Urteak zeramatzan eliz bateko atea zeharkatu gabe, eta han barruan ikusi eta entzun zituenek luzez iraun
|
zuten
bere oroimenean. Oraindik ere nabaritzen du Klararen hutsunea eta hori inoiz ez zela bere lagun maiteenetakoa izan.
|
|
|
Geroztik guztiz suminduta bizi izan zen, ia hitzik esan gabe. Bere heriotzaren berria zabaldu zenean askok pentsatu
|
zuten
bere buruaz beste egin zuela, baina autopsiak ez zuen horrelakorik baieztatu. Hiltzera zihoala jakiteak sortu zion amorruak hil omen zuen.
|
|
|
Hala ere, ez zen egon bere jarrera tematitik aldendu ahal izan zuen arrazoi edo promesik, eta errea izan zen. Askok miretsi izan
|
zuten
bere hiltzeko era, hasperen egin gabe, kexurik gabe, irmo eta sendotasun osoz jasan zuen sugarren tormentua, beste garai baten (arrazoi guztiz ezberdin bategatik!) kristau erlijioarekiko maitasunagatik paganoek erail zituzten Kristoren martirrak bezala".
|
|
|
Zehaztasunaren jabe Jainkoa zen bitartean (eta hark gure ile bakoitzaren berri bazekien ere, jakin, hark bakarrik jakin izan zuen bitartean), gizakiek fisikoki ezagutzen
|
zuten
bere ezberdintasuna, eta euren artean adostu ohi zituzten neurriak (beso, gurdiakara, baso erdi, lakaria, eta laurden erdika olioak.)
|
|
|
Ez da horren aspaldiko kontua: duela ehun urte, XX. mende hasieran, Ipar Euskal Herriko gazte askok ez
|
zuten
bere deitura ezagutzen armadara joateko zorigaiztoko ordua heldu arte. Herri txikitan bizirik jarraitzen du oraindik laguna etxearen izenaz deitzeko usadioak.
|
|
|
Nola abesti berrietarako hainbeste bertso idatzi zituenak? Zer ikusten
|
zuten
bere begi sinkronizatuek. Bere idatziei kasu egitera, bertsolariak hiru maila atzetik zebiltzan.
|
|
|
Porlierek Galiziako iraultzan laguntza eskasa jaso zuen. Izan ere, irailaren 19an altxatu zen A Coruñan Konstituzioaren alde, eta hiru egun geroago, irailaren 22an, atxilotu
|
zuten
bere gizonek berek traizionatuta.
|
|
|
2. Mexikon erregeren aldekoek" fidel" hitza erabiltzen
|
zuten
bere burua izendatzeko.
|
|
|
sineste sendo hori ondorio guztiekin onartu baitzuen, bere bizitzarekin ordaintzeraino. Ikuspegi aurrerakoi eta internazionalista hori ez ohi
|
zuten
bere garaiko liberalek, ez eta geroago Hirurteko Gobernu Liberalaren garaikoek ere. Aitzitik, Penintsulako oso liberal gutxik onartzen zuten Ameriketako herrien nagusitasuna eta burujabetasuna.
|
|
|
Ezuste horretan zalditeriak erasoa bertan behera utzi eta itsumustuan atzera egin zuen, konturatu gabe zaldizkoei lasterka laguntzera hurbiltzen zitzaien infanteria errealistaren esparruan sartzen ari zirela itsu itsuan. Oinezkoek harriturik eta ikaraturik ikusi
|
zuten
bere zalditeria gainera zetorkiela, zer egin ez zekitela. Horrela, errealisten jazarraldia ihesaldi bilakatu zen, zalditeria errealistak bere infanteria zapaldurik aurretik eramanda.
|
|
|
... Gizaseme honen koerentzia eta zintzotasuna harrigarriak izan baitira. Arrazoinez lapurtu eta ziur aski hautsi ere hautsiko
|
zuten
bere testamentua etsaiek. Bere irudia bakarrik aski baita Nafarroa indarrez armez eta odolez konkistatua, oinperatua eta zatikatua izan zela ikusteko".
|
|
|
Oraindik milioi urte batzuk iragan behar ziren, baina argitzen joan zenean, klima epeldu zuen, basoak loratuz eta intsektuak neurri gabean ugalduz mundu osoan barna. Azken hauek ez zeuden lurrean bakarrik, zuhaitz adarretan ere ugariak ziren; beraz, intsektujale ziren ugaztunek motibapen berezia
|
zuten
bertara igotzeko. Zegoeneko, lur barneko intsektuak bilatzeko aurreko atzaparrak aski garatuak zituzten batzuek; egitate honek muturra libre uzten zien ingurua usaimenaren bidez kontrolatzeko.
|
|
2018
|
|
|
Emakume euskoerromatarrek ileko orratzekin biltzen zituzten beren ile adatsak, eta orratz horietako batzuk Gazteluko plazan agerian utzitako termetan aurkitu zituzten; hortaz, bistan da erromatar kulturak mundura esportatutako establezimendu mota horietan emakumeak ere izaten zirela, hori bai, gizonezkoek erabiltzen ez zituzten egunetan eta orduetan (gainera gutxiago ordaintzen zuten sarrera). Dormitaleria kalean hiriko azoka publiko edo macellum zaharrena aurkitu
|
zuten
bere tabernae edo saltokiekin; bertan salduko zituzten beren barazkiak eta ortuariak Arga ibaiaren bazterreko emakume baratzezainek, baina gainera erromatar Inperioko produktuak salduko zituzten bertako saltokietan, eta historiaren hasieratik beti gertatu den bezala, euren arteko gizarte harremanak ere josiko ziren bertan. Han aurkitu zuten aurreneko iturria, garaiko mundu asaldatuan emakume langileen, esklaboen eta askatuen arteko topagune femeninoa.
|
|
|
Zerrenda horretan agertzen ez den arren, Catalina Alastuey Garaikoetxea250 ere data berean kendu
|
zuten
bere kargutik. Maria Viscarretek, ordea, ez zuen zigor mota hori jaso, eta lan eta soldatarik gabe espedientatua izan zen bost urterako.
|
|
|
Falangista baino gehiago karlista zirudikeen bere jite moldakaitzarengatik, baina falangista zela argi zegoen Jaungoikoa bera baino askoz gehiago Adolf Hitler maite zuelako. Fermin Yzurdiaga Lorca zuen izena eta Sanchez Ostizek esaten duenez, argia urratzen ari zen Espainia osotik etorritako intelektual falangista guztiek barre egiten
|
zuten
bere lepotik, haien mailakoa ez zelako.
|
|
|
Kalbario latza iragan ondoren erail eta bere gorpua Urbasako leize batera bota zuten. Aranzadikoek gorpuzkia aurkitu zutenean, arkatz bat topatu
|
zuten
bere ondoan.
|
|
|
Gau berean, 14an, J. A. Muguerza eta San Julian ikuskariarengana joan eta elkarrizketa izan
|
zuten
berarekin; hark ikastolaren erabilera normala bermatuko zuten pertsona batzuk hots, agintarien gustukoak zirenakaurkeztea jarri zien goi mailako baimena lortzeko bide bakartzat.
|
|
|
Añesek besarkatu egingo zuela pentsatu dut. Parisen, etorbidearen nire aldera etorri zenean, bere begi beltz parea euri jasari gailentzen, nire sorbalda inguratu
|
zuten
bere besoek. Ezusteko keinua egin zuen Añesek Parisen, egin zezakeen gauzarik naturalena.
|
|
|
Haren usain ona nabaritu zuen Añesek atoan. Gaueko animalien dirdira
|
zuten
bere begiek, eta txirikorda beltzarana mototsean bilduta zeraman. Latexezko eskularru parea jantzi zuen segituan, eta errotuladoreekin koaderno batean alfabetoak idazten hasi zen, bi eskuekin aldi berean, bere baitan bildua eta, aldi berean, hitz jarioa eteteko asmorik gabe.
|
|
|
Halako batean karlista talde bat olan zegoelarik, gauaz oldartu zitzaion Baxe Nafarroatik iritsitako talde liberal bat. Tiroka defenditu
|
zuten
bere burua karlistek, etsai guziak ihesean emanik ala hilik, hauen artean Lamarque bera.
|
|
2019
|
|
|
Eta gainera hotz hau", eta zin egin zezaketen erreka bera bost aldiz zeharkatu zutela, eta beste hainbat aldiz bibak berean hartu zutela atseden, eta, alabaina, bi egun eta horien gauak emanak zituzten oinez. Bibak karlista batetik metro gutxira egin zuten gau bat, zaldiek elkar ezagutzen
|
zuten
bere irrintzi hizkeraren bitartez, eta horrela ezinezko zitzaien ihes egitea. Ezezagunean kartzelatuta zeudela norbaitek berta bertatik egin zien tiro, ez baina asmatu.
|
|
|
Pentsamendu haiek segida izan
|
zuten
bere etxean afaria berotzen zuen bitartean, okindegitik ekarritako patatak ilarrekin eta legatza saltsan senarrarentzat eta bikientzat, zopa eta arrautza uretan paseak berarentzat, baina ez zituen agerian utzi harik eta bikiak plazara jostatzera joan eta senarra eta biak etxearen atzeko terrazan eseri ziren arte, eroso zumitzezko besaulkietan, aurrean espazioa, udako gaua, izarrak, ertz batean il...
|
|
|
Hura baldin bazen Papa Johnek ikusi nahi zuen partidua, horrek esan nahi zuen gutxienez hogeita lau ordu zeramatzala poliziaren eskuetan. Hirugarren posturako partidua jokatu aurretik atzeman
|
zuten
bera, horretaz seguru zegoen. Polonia Frantzia.
|
|
|
Zer pentsa ematen zion Eliseoren azkenaldiko portaerak. Ez
|
zuten
berak esanda kontratatu Ugarteko okindegian, Miguel hango nagusiaren ideia izan zen hari lana eskaintzea biek herrira egindako bisitan; baina nolabait bitartekari izan zen bera, berak gomendatuta lortu zuen Eliseok lana. Miguelek beti esaten zuen, lantoki bat aurrera ateratzeko, langile onak baizik ez zirela behar, eta alde horretatik ez zegoen zalantzarik, Eliseo langile bizkorra zen, oso trebea bai okindegian eta bai tailerrean.
|
|
|
Urte haietako egoera azalduko zion, meatzean jasandako tentsioak. Tentsio haiek egon behar
|
zuten
bere eromenaren oinarrian. Ahotsak buruan:
|
|
|
Atzera begiratu zuen bigarren aldiz. El Malo segika
|
zuten
bere sonbreiru beltzarekin, baina arestian baino urrutiago. Gaiztoen zaldiak zintzoenak baino makalagoak izaten ziren, eta halaxe Lee Van Cleefen hura ere.
|
|
|
Zakur batzuen zaunka larriek atera
|
zuten
bere pentsamenduetatik. Bidetik ez oso urrun elektrizitate estazio bat zegoen, eta haren hesi barrutik ari ziren zakurrak, jauzi eginez eta joan etorrika.
|
|
|
Esatariak Chopinen beste nocturne bat iragarri zuen. Emaro, pianoaren notek Ugartera eraman
|
zuten
bere pentsamendua.
|
|
|
Cristino. Ez Basiliok ez Pacak ez
|
zuten
bere aurrean izenez aipatzen.
|
|
|
Solaskideek mintzo ziren unetik iraganera eraman
|
zuten
bere gogoeta eta baldintza jarri eta gero ondorioa zetorren. Beraz, ondoriorako iraganezko geroaldi berria behar zuten; baina, hori nola lortu?
|
|
|
Solaskideek mintzo ziren unetik gerora eraman
|
zuten
bere gogoeta, eta baldintza jarri eta gero, ondorioa zetorren. Beraz, alegiazko ondorioetarako bertzelako geroa behar zuten; baina, nola lortu?
|
|
|
Erabilera honek, izen sintagman sarturik dagoelako, lehenengo egileek bertze maila batera eraman
|
zuten
bere hizkuntza. Erabilera hauek bezalakoak ditugu:
|
|
|
Hala ere, datu gehiago genituzke hori berresteko. Gainera, euskaldun peto petoak izan behar
|
zuten
bertako lekukoen aitorpenak erdaraz jasoak dira eta ez hitzez hitz, laburpen estandar moduan idatziak baitira.
|
|
|
Aurreko mugarritze lanetan ere —1788koetan— jarri
|
zuten
bertan mugarria," en el altoy eminencia que llaman de Basocho".
|
|
2020
|
|
|
Ez zituen hango monjeak ezagutzen. Eta monjeek ez
|
zuten
bera ezagutzen. Birila zela aitortu zien.
|
|
|
Poliziaren ondorengo berritzeen arabera, ekintzaileen automobila moto horren atzetik atera, heldu eta gero ezkerretik aitzindu eta, biak parean zeudenean, autoa oldartu zitzaion motozaleari, lurrera erori zena. Autoa gelditutakoan, bi taldekideak jaitsi eta gizazaina, errepide gainean etzanda zegoena, gerarazi
|
zuten
bere arma har ez zezan. Motoaren abiadura motelari eta larruzko jantzi babesgarriari esker, erorikoak zafarda eta zauri arinak baizik ez zizkion eragin.
|
|
|
2027ko abuztuan, memoriak huts egiten ez badit, Bayonaren emazte alabak Iruñera joan ziren aste bat edo bi pasatzera. Larunbateko arratsaldean Loiuko aireportutik hitz egin
|
zuten
berarekin, etxean lan egiten geratua zena. " Musika zalapartatsuarekin ez genion elkarri aditzen; dena ongi zegoela ulertu nion; goizean mintzatzeko geratu ginen." Igande goizean Bayonak ez zien deiei erantzuten; berdin arratsaldean.
|
|
2021
|
|
|
Kristauen kontrako alehungarren errepresio olatua etorri zenean, Kasiano atxilotu zuten paganoen jainkoak gurtu nahi ez izateagatik. Agintariek, Prudentzioren arabera, erabakia hartu
|
zuten
bere gelako umeen esku uzteko, longainik gabe eta eskuak bizkarrean loturik, haiek izan zitezen maisuaren borreroak. Narrazioa, orain arte imajinatzen aski erraza, ilundu egiten da bat batean.
|
|
2022
|
|
|
Altsuondon gelditzen zen Madrilerako trena hartu ahal izateko Danielek Hendaiako geltokian eman zuen denboran, sentsazio kontrajarriak sentitu zituen. Alabaina, bihotzak, gorputzak eta buruak bat egin
|
zuten
bere alde. Bakarrik egon beharra zuen.
|