2000
|
|
Abiapuntua, beraz, eraikitzen ari zen edota eraiki nahi zen gizarte berri hura izan zen. Antzinako Erregimeneko gizarte tradizionalari amaiera eman zion trantsizio garaia zen, non gizartearen modernotze prozesuak behar ezberdin batzuk ezarri zituen (estatu zentralizatua, mugikortasun soziala, herritarren arteko komunikazioa, kultura zentralizatua, gizartearekiko identifikazioa, ezagutza modernoen inguruko formazioa, alfabetakuntza, etab.), irakaskuntzaren arloan ere erantzuna izango
|
zuten
beharrak hain zuzen. Izan ere, kulturaren administrazio eta zabaltze tresnen kontrola guztiz oinarrizko baldintza zen gizarte berria eraiki nahi zuten talde sozialen nagusitasuna ziurtatzeko.
|
2001
|
|
Zerbitzu berri hau ARGIA eta SAREKO ARGIAren (www.argia.eus) ibilbidean beste urrats bat da. Hain zuzen ere, 1984 urtean sortu zen Euskal Kulturaren Urtekariak eta horrek eraginda etorri ziren Euskal Kulturaren Hariak eta Aurkibideak sortu
|
zuten
beharra eta gogoeta. Era horretara, pixkanaka pixkanaka eta teknologia berriek eskaintzen duten azpiegitura sostengu gisa izanik, «Gure Agenda»ren proiektua gorputza hartzen joan zen.
|
|
Bi oren liburu horretan txerkatu eta, azkenean, kausitu
|
zuten
behar zutena. Irakurgei horrek erraiten zuen emazte misterios horiek sorginak zirela; preso zirenez, gatu beltz batzuen itxura hartzen zuten.
|
2002
|
|
Ikastaroa egin ahal izateko janzkiak behar zituztenez, parroki arropategietara jotzea bururatu zitzaien. Batetik plantxatzen ikasiko zuten eta aldi berean, bildutako arropa garbitu, higienizatu eta plantxatu ondoren, beste itxura batekin jasoko
|
zuten
behar zutenek. Halaber, eskatzen zena baino askoz ere arropa gehiago jasotzen zutela ikusirik, buruari bueltak ematen hasi ziren:
|
|
Abeltzaintzak eta nekazaritza azpiegiturek ere egoera hori jasanbehar izan zuten, baina, produkzio faktoreak izaki, ez zen zailegia izan haiekordeztea. Herrialde horietan, giza galerak handiagoak izan ziren; erbesteak eta gerra ondoko errepresioak eragin kualitatibo garrantzitsua izan
|
zuten
behar zen lan indarra prestatzeari begira. Instalazio industrialak laster jarri ziren okupatzaileenzerbitzura, bereziki gerrarako produkzioan aritzen ziren sektoreetan; eta garrantzihandikoak izan ziren herrialdean:
|
|
«Ez dugu ulertzen nola iritsi zen atzoko eguerdira arte Bruselak egoera ezagutzen zuenean», azpimarratu zuten iturri horiek. Gasteizek eta Madrilek, ordea, ez
|
zuten
behar adina denboraz informaziorik jaso, pentsu kutsatuekin elikatu diren txerrien partidak elikadura katean sartu ez daitezen.
|
|
Berniard eta Capon horma baten kontra eserita zeuden, eskuak lotu barik. Ez zituzten giltzapetu, ez
|
zuten
beharrik ikusi. Amor lotinanta zen gelako erretzaile bakarra.
|
2003
|
|
Haren ustez, Unibertsitatea euskalduntzea eta herrira hurbiltzea ziren UEUren zereginak, unibertsitate alternatiba sortzeko aukera baztertu ondoren. Baina, apaltasunak ez zuen ezkutatu Bakaikoaren haserrea, egun batzuk geroago Egin en egindako elkarrizketan108 Unibertsitateak eta Jaurlaritzak ez
|
zuten
behar besteko borondate politikoa azaldu, garaiko legediak markatutako eremu geografikoak gainditzen zituen erakunde baten nortasuna babesteko. UEUri EAEko eremura mugatzea eskatzen zitzaion,
|
|
Rakelek kafea prestatu zuen. Biek
|
zuten
beharra, Anak eta berak. Ana urduri zegoen, eraztunarekin behin eta berriz jolasean, atzamarretik atera eta sartu, atera eta sartu.
|
2004
|
|
Glivec izenarekin 19 dolar balio zuen pilula bera dolar bakar batean egingo zien indiarrak. Hori lortuta, Koreako gobernuak generikoa inportatzeko baimena ematea besterik ez
|
zuten
behar. Baina... baimena emateko zorian zen ministroa egun batetik bestera kendu egin zuten kargutik.
|
2005
|
|
GKEak Muttakkadeko lekualdatuen esparruaren adibidea kontatzen du; izan ere, familia irula horietako 23 gainerakoetatik urrun bizi ziren. Gainera, ez
|
zuten
behar adinako laguntzarik jasotzen, eta ez zuten arrazionalizazio kartilik oinarrizko ondasunak eskuratzeko. Arrantzaleek ere laguntzak iruletara iristea eragozten zuten, zaborretatik ihesi bizirauten baitzuten.
|
|
Gure etxean aita eta amak ezin
|
zuten
behar bezala ahoskatu corazon hitza. Nik sekula gurasoei elkarren artean ez nien entzun hitz bat ere erdaraz, baina gure etxean politika aldetik eta ez ziren abertzaleak; ez eta kontrakoak ere.
|
2006
|
|
Zimbabwe (okerren), Indonesia, Nikaragua, Guatemala, El Salvador, Honduras, Dominikar Errepublika, Ipar Korea eta Kuba petrolioa erosi ezin izatera iritsi ziren iazko urte bukaeran. Hauetako batzuk sorpresaz harrapatu zituen petrolio eskasiak, eta bertako gobernuek ez
|
zuten
behar zenean esku hartu petroliotik eratorritako baliabideak ordezkatzeko. Hiriak ilunpean geratu ziren eta inmobilizatuak, argi indar eta garraioa sortu ahal izan gabe.
|
|
Gero jakin genuen Likonako jaunaren alaba gazteena zela hura. Nire maitea ere, egunen batean, txalupa batek ekarriko zuela pentsatu nuen, baina ez nien ezer esan; iseka egiteko besterik ez
|
zuten
behar!
|
|
Arratsaldeko argia motelduz zihoan campusean. Dagoeneko, errainu mengelek ez
|
zuten
behar beste indarrik emakumearen ile beltza distirarazteko. Jamesonek ondoko zuhaitzaren itzal zabalari erreparatu zion.
|
|
Kontuan hartu behar da, hasteko, helendarren unibertso erlijiosoa ez zela inoiz izan ohiko erlijioena bezalakoa. Aditu guztiek azpimarratu dutenez, helendarrek ez zeukaten dogmarik eta elizarik, ez zuten ezagutzen profeta fundatzailerik, ez zeukaten egia errebela zezakeen liburu sakraturik edo mitoen bertsio pribilegiaturik, eta, ondorioz, ez
|
zuten
behar izan interpretatzaile espezializatu edo apaiz kasta berezirik46 Aitzitik, herritar orok zeukan harreman zuzena sakratutasunarekin: helendarren sakratutasunaren zentzua gauza gertua eta eskuragarria zen, oroz gain, sukaldean, etxean, familia harremanetan gauzatzen zen47 Kasta eta erakunde erlijioso berezirik gabe, boterea zeukanak burutu ohi zituen zeregin erlijiosoak48:
|
2007
|
|
Polizi kontrola harik eta laburragoa izan zen: segurtasun neurriak zorroztu badira ere, bost minutu eta erdi baizik ez
|
zuten
behar izan poliziek.
|
|
Bisita amaitutakoan, teknikariek pare bat minutu baino gehiago ez
|
zuten
behar izan taxi bat hartzeko, Valentziako aireportuan izan ezik (5 minutu itxaron behar izan zuten bertan).
|
|
Bestalde, Errepublikako gobernuek ez zuten lortu Konstituzioak eratxikitako eginkizun artezkaria betetzea, Ministerioen ezegonkortasuna eta ezegonkortasun horrek eratorritako aginpiderik eta eragingarritasunik eza zirela bide (1931ko apirilaren 14tik 1936ko maiatzaren 31a arte, hau da, gerra zibilaren aurreko azken Gobernua, Casares Quirogarena, eratu zen urtea arte, hamazortzi gobernu egon ziren). Gorteei dagokienez, horiek ere ez
|
zuten
behar den moduan funtzionatu: besteak beste, bilkura istilutsuak, ezegonkortasuna (ez zen legegintzaldi bat ere agortu) eta alderdi politikoen zatiketa zirela bide, ezinezkoa izan zen behar den moduan funtzionatzea.
|
|
Egoera horren garrantzia ulertzeko, ulertu behar da joan den urtean Estatu Batuetan kontratatutako etxebizitza erosteko kredituen ia erdiak ‘zabor hipotekak’ kategoriaren barruan daudela, Nazioarteko Moneta Funtsaren datuen arabera. Herritar askok beren ahalmena gainditzen zuten erosketak egitera joan ziren, merkatuko tipo baxuen aurrean, eta ez
|
zuten
behar bezala kalkulatu zer gerta zitekeen. Bitxiena da kategoria horretan sartzen direla higiezinaren balioaren %85 baino gehiago eskatzen dutenak edo irabazten dutenaren %55 baino gehiago ordaindu behar dutenak.
|
|
Alberto Joserekin trabatutako azafata inguruan zebilen, eta Migelek Habanara iristeko zenbat denbora falta zuten galdetu zion. Ordu erdi inguru bertzerik ez
|
zuten
behar izanen. Abiatzean egin zitzaion korapilo bera sortu zitzaion zilkoan.
|
|
Ustekabean harrapatu bide zuten Pentagonoa, eta Batistaren erregimena usteldurik zegoen gainetik beheiti. Egunak joan egunak etorri, jendea ausarki bildu zitzaien, eta bi urte eta erdi bertzerik ez
|
zuten
behar izan etsaia mendean hartu eta agintari bihurtzeko. Urtarrilaren 2an sartu ziren Habanako hirian; urte bereko azaroan, Kubako Bankuaren lehendakari izendatu zuten argentinarra.
|
2008
|
|
Ez dago azalpenik, ez zen gure eguna izan, ez genuen ezertan asmatu, eta hau ez da jokalarien kontua soilik, nik ere ez nuen asmatuko agian. Ez nuen asmatuko hamaikakoa erabakitzerakoan, edo Sorian zer aurkituko
|
zuten
behar bezala azaltzerakoan. Dezepzio txiki bat izan da, onartu du entrenatzaile gorritxoak Soriako partidari buruz.
|
|
Enbor etxeko jendeak mendean edukiko baitzituen erabat; berak babesean gelditu eta eperrak bezala botako zituzten besteak. Erne egotea eta janaria besterik ez
|
zuten
behar, zeren, non eta erabat ustekabean harrapatzen ez zituzten, toki hura errejimendu oso baten kontra ere defendatu ahal izango baitzuten.
|
|
Botanika eskolak emateko orduan lehortutako landareak erabiltzen zituzten eta horrek ez zuen haien edertasuna azaltzen. Erreplikak ere egiten ziren paper maché edo argizariarekin, baina ez
|
zuten
behar bezala betetzen beren eginbeharra. Beste zerbait nahi zuen Lincoln Goodalek.
|
|
Ez zuten zerikusirik Alemaniatik edo Danimarkatik zetozen ontzi industrialekin. Euskaldunek ez
|
zuten
behar gauza handirik arrantzan egiteko. Sare batekin nahikoa?.
|
|
Karmelo Balda zenaren bitartez lortu zuten frontisa altxatzea. Baina ez omen
|
zuten
behar hainbeste altxatu, Rekondoren ustez: «Berrogei urte inguru izango dira altxatu zutela, baina, nire ustez, beste bi metro gehiago behar ditu.
|
|
Sanchezek euskaraz abesteko ez duela zailtasun handirik izan adierazi du. Gainera, Kristina Perez Abreuren laguntza izan
|
zuten
behar bezala ahoskatu ahal izateko. Euskarak operarako dituen gaitasunak ere azpimarratu ditu:
|
2009
|
|
" Rapealariak ez dira musikariak, beraz musika egiteko aurkitu behar dira manera berezi batzuk dio Eiherabidek. Sanpleatzea izan da gurea; punkiek hiru akorde zituzten, eta horrekin adierazten
|
zuten
behar zutena". Aspalditik egiten da:
|
|
Teorian soldata bazuten, baina sarritan ez zitzaien ordaintzen. Semeek mutikotatik joan behar
|
zuten
beharrera soroetara eta alabak zortzi bederatzi urtetatik nagusien neskametzara.
|
|
Egunez behar egiten zen, laneguna izaten zen, hala ere, aurretik esan legez, beharrik gogorrenak beste egun batzuetarako uzten zituzten. Lekuko batzuek, esaterako, Gabon Zahar arratsaldean ez
|
zuten
beharrik egiten. Etxe batzuetan kanpoko senitartekoak etortzen ziren afarirako eta beste batzuetan etxekoek egiten zuten ospakizuna.
|
|
Basoan behar egiten zutenen artean, bakoitzak halako gurdi bat izaten zuen. Zama handia garraiatu behar bazen, idiekin eroaten zen gurditxillera, bertan zama burrukoari lotu eta narras ekartzen
|
zuten
behar zen lekura. Pinu eta eukalipto luzeak garraiatzeko erabili izan da, batez ere.
|
|
Artxoa bildots bihurtzen zenean, urtebete egiten zuenean, buztana ebakitzen zioten batzuek. Beste etxe batzuetan, ordea, jaio eta hilabete batera egiten
|
zuten
behar hori. Hezur bitartea bilatzen zioten eta eskuarekin estu estu hartuta ebakitzen zuten kutxillo edo labana erabilita.
|
|
Los Planetas taldea berandu iritsi zen. Ajearekin azaldu ziren eta ez
|
zuten
behar bezala jo. Hala ere, gustuko ditugu.
|
|
Ciudad de Valenciako jokalekuaren antzera dago. Orduko hartan, Lasarterenek ez
|
zuten
behar bezala irakurri neurketa, besteak beste, berdeguneko baldintzetara ez zirelako egokitu eta irakasgai bezala baliagarri zatekeela esan zuen entrenatzaile uruguaiarrak. Horretaz mintzatu da Agirretxe Zubietako prentsa aretoan.
|
|
Bertzeek ez
|
zuten
behar. Ez Miossensek, ezta Aubignék ere, bistan dena.
|
|
Emigranteek etxera itzultzeko
|
zuten
beharra azpimarratu ostean, egunkari askotan ardura hori Espainiako estatuaren gain jartzen zen, espainiarrak zirenez ezin baitzituzten herrialde haietan «gosez hiltzen» utzi: «?
|
|
Nafarroako Gobernuak barkamena eskatu die herenegun elurraren ondorioz, Loiti mendatean harrapatuta geratu ziren herritarrei. Zerbitzuek ez
|
zuten
behar bezala funtzionatu, eta erabakiak hartzeko garaian ez genuen asmatu, adierazi zuen atzo, Nafarroako Gobernuko presidenteorde Javier Caballerok. Gainera, adierazi zuen ez dela erraza halako egoeretan neurriak hartzea.
|
|
Lanbide eskoletan, goi mailako ikasketetan zein unibertsitatean, euskarazko eskaintza hutsaren hurrena da. Horietaz gain, aldarrikatu
|
zuten
behar bat dagoela bide berriak irekitzeko hizkuntza zein hezkuntza eskubideak bermatzeari begira.
|
|
Thandukukhanyako barrutian manifestazio bortitzak izan ziren, Kwa Zulu Natal probintziaren iparraldean, Swazilandia txikiarekin mugan. Hango herritarrek protesta egiten
|
zuten
behar beharrezko zerbitzuak falta zirelako, hala nola ura, argia eta zabor bilketa. Baita zinegotzi batzuen kontra ere; izan ere, zinegotzi horiei ustelkeria leporatu zieten, eta haien etxeak erre egin zituzten herritarrek.
|
|
Göteborgekoak dira (Suedia), eta jada hamabost urte pasatu dira Union Carbide Producctions, punk taldea bertan behera utzi eta arrakasta ekarri dien talde honekin hasi zirenetik. Taldea sortu, eta urtebete besterik ez
|
zuten
behar izan lehen diskoa kaleratzeko: Welcome To The Infant Freebase.
|
2010
|
|
Egia esan, Zangozakoa baino pixka bat lehenago egin zuten lehenengo urratsa, Iruñean, San Lorentzoko dantzak sortuz. " Ez zeukaten aurrekaririk, baina ez
|
zuten
behar", dio Oier Araolazak," urtez urte leku eta egun berean dantzatzeko dantza batzuk behar zituzten, eta baita sortu ere".
|
|
Txapote k bi furgoneta eman zizkien, batean 950 kilo kloratita eta bestean beste 688,7 kilo, eta horrez gain gomazko 50 kilo dinamita eta 300 gramo amonita bakoitzean. Bi kargek pizte sistema zuten eta detonagailuak konektatzea baino ez
|
zuten
behar aktibatzeko.
|
|
Lehendik zetorren joera indartuz eta zabalduz, EAEko euskaldun gehienak (ia guztiak) elebidun bihurtu ziren une batetik aurrera31 Erdaldun gehien gehienak, aldiz, ez ziren euskaldundu: ez
|
zuten
beharrik izan32 Ondorio nabarmena izan zuen horrek, batzuen eta besteen gizarte bizitzan: euskara erdaren mendez mendeko konpartimentazio soziofuntzional tradizionala ahuldu egin zen nabarmen, eta hainbat lekutan erabat apurtu.
|
|
Alemaniarrentzat lan egin nahi ezeta konpromiso politiko handia zutenak basogintzara jo beharrean aurkitu ziren, ikazkin. Besteak, alemaniarrek kosta atlantikoan zehar egiten ziharduten babeshorman eta gainerako defentsa obretan aurkitu
|
zuten
beharra, baina bai basomutilak bai defentsa lanetan aritu zirenak, baldintza txarretan. Hala eta guztiz ere, hauek baino egoera okerragoan gelditu zenik ere izan zen, adibidez harrapatu etaAlemaniara hango fabriketara lanera bidali zituztenak.
|
|
Swapa legezko produktua da, ez iruzurra, baina kontratatzean, bezeroek ez zituzten ezagutzen jokoaren arauak. Dokumentuak interes tasen igoeraren aurkako aseguru gisa sinatu zituzten, baina ez
|
zuten
behar adina informaziorik jaso" lurzoruaren" klausulari buruz, horren ondorio ekonomikoei buruz edo kitatze kostu handiei buruz. Klipa ez da legez kanpokoa, ezta iruzurra ere, baina, kontratatzean, bezeroek ia beti ez dituzte ezagutzen jokoaren arauak.
|
|
Jarduera osagarriak egitea, ikasgelako edukiak eguneratuta izatea, ikasgelara edo tutoretzetara erregulartasunez joatea eta irakasleei zalantzak azaltzea dira hezkuntza sisteman jarraituko dutela aurreikus dezaketen ikasleen jardueretako batzuk. Titulazioa aukeratzea Unibertsitatetik alde egiten duten ikasle askok ez
|
zuten
behar adina orientazio eta informazio izan ikasketak hasi aurretik, eta, ondorioz, beren etorkizuneko ikuspegiekin bat ez zetorren titulazio bat aukeratu zuten. Goi mailako ikasketetan irauteko adierazle garrantzitsu bat da ikaslearen erabaki akademikoa bere profilarekin bat etortzea:
|
|
EAJ PSEren arteko hamabi urteko agintaldi luzean ez
|
zuten
behar besteko emaitzarik erdietsi; ez, hizkuntza koofizialtasun erabatekoa lortzeko lain. Bikote horren iduriko, ezin ezkutatuzkoa zen artean indarrean zegoela hizkuntza baten aldeko ikuspegi babeslea; beste hizkuntza, aldiz, baztertua zegoen, oposizioko politika baten eta hark gaztelania hiztun ustez baztertuen alde agertutako jarreraren adierazgarri zenez gero.
|
|
Diru-laguntza faltaz kexatzen zen. Haren ustez arrazoi ideologikoengatik jasotzen
|
zuten
behar zituzten urteko 18 milioietatik bat bakarra. Bi urte eskas lehenago, hamar mila pezetako aurrekontuez ari zen Susan, eta denbora gutxian milioiez.
|
|
Nire ustez, antolatzaileek ez
|
zuten
behar beste ahalegin egin gazte haiek bidaia haren helburu eta esanahia zein ziren kontura zitezen. Hain zuzen ere, neska mutil haiek, gazteak zirelako, ez zekiten zer izan zen komunismoa eta zein zaila zen komunismoa utzi ondoren bide berriak urratzea.
|
|
Jacinto Benaventek esaten zuen aurkaria arrazoia izaten hasten denean, orduan hasten direla ingurukoak haren beldur izaten. Hain ziur egon balira euren argudioez, izango al
|
zuten
beharrik bai PPko eta bai PSOEko gobernuek, horrenbeste gezur esateko. Izango al zuten beharrik bi alderdien inguruko hedabideek, horrenbeste gezur esan eta idazteko?
|
|
Hain ziur egon balira euren argudioez, izango al zuten beharrik bai PPko eta bai PSOEko gobernuek, horrenbeste gezur esateko? Izango al
|
zuten
beharrik bi alderdien inguruko hedabideek, horrenbeste gezur esan eta idazteko. Ibarretxe Plana, ETAren ideiak...
|
|
Hizkuntza ez
|
zuten
behar bezala jaso eta sekula ez dira gauza izan euskaraz" gustura" moldatzeko, baina tristeena da" ikasi" ostean ere egoera trakets berdinean jarraitzen dutela askok.
|
|
Policía asesina, taldearentzat propio jarritako atrezzoa. Gizonezkoek kokotsa beheititzen
|
zuten
behar bezain grabe abesteko, eta burua goititzen zuten emakumeek, txoriek bezala. Halako batean ume kozkor batek zerbait utzi zuen gizon potoloenaren oinetan:
|
2011
|
|
Asko zegoen jokoan, ligan azkena izan ala ez. Oriotarrek Camargo gainditu eta tartean beste bat sartzea baino ez
|
zuten
behar.
|
|
Marillion talde britainiarra izan zen sarea erabiltzen lehenengoetarikoa: 1997an Europako biraren ondoren, AEBtako birarentzat ez
|
zuten
behar adina diru. Halaxe adierazi zuen taldekide batek beraien webgunean, eta hori ikusirik, proposamena luzatu zuen jarraitzaile batek, dirua Internet bidez biltzeko zaleen artean.
|
|
Izagirre, Atxaga, Lertxundi, Saizarbitoria? . Nigan aurkitu
|
zuten
behar zuten marrazkilaria, hizkuntzarekin zituzten kezketan sakontzeko?.
|
|
Landetako pinudi horietan, berrogei edo berrogeita hamar pinu bota eta garbitzen zituzten egunean hiru laguneko taldeek, hamar edo hamabi orduko lanaren ondoren. Esku tresna hutsez egiten
|
zuten
behar hori guztia: hiru libera eta erdi, pinuko.
|
|
Berandu zebiltzan eta beldur zen Rodríguezek berantetsi eta alde eginen ote zuen... edo okerrago, itxaronaldia zurrupa batzuekin gozatuko ez ote zuen. Une hartan mozkor baten kalaka besterik ez
|
zuten
behar.
|
|
Salmoen hiru bertsioak hasiera hasieratik zabalkunde handia izan arren, ez
|
zuten
behar hainbesteko oihartzuna izan. Egin eginean ere, eliz testuak euskaratzeko batzordeak bere lana argitaratu ahala, gainerakoak baztertu egin zirelako.
|
|
Horrela ba, Laskurain eta Gonzalez Binakako Txapelketan izango dira, Xala Barriola, A. Olaizola Begino eta Irujo Merino bikoteekin batera. FUTBOLASorako taldeek 10 jardunaldia jokatu dute asteburuan. " A" Erregionalak askogatik ez, baina galdu egin zuen Ostadar" B" ren zelaian, 1 Ez
|
zuten
behar besteko maila eman, nahiz eta aukerak eduki zituzten. Sailkapenean bigarren mantentzen den arren, taldeari ez zaio komeni izandako bolada ona galtzerik.
|
2012
|
|
Higadura batzuk harrigarriak dira, nabarmentzen du Villaluengak. Seguru asko, horregatik hartz zahar horiek ezin izango
|
zuten
behar adina jan udan, eta hibernazioan hil egingo ziren.
|
|
Azturaz herabe zen, eta aldi berean ahalketik eta itxura egitetik parte duen zuhurtzia hori gordetzen zuen. Yonvillen kausitzen
|
zuten
behar den bezalako gizalegea zuela. Pertsona helduen arrazonamenduak entzuten zituen eta ez zirudien batere buruberoa politikan, gauza ohargarria gazte baten baitan.
|
|
Herri indigenak eta euren lurrak zapaltzen zituen sistema globalitario tekno industrialari kritika zorrotza egin eta horrela jarraituz gero planeta guztiak jasango zituela ondorioak erakutsi zuten 80 eta 90eko hamarkadetan. Geroxeago, kolonialismo berriak salatzeaz gain, argi utzi
|
zuten
behar beharrezkoa zela aurre egitea Guda Hotzetik garaile ateratako sistema neoliberal harrapariari. 1994an Mexikon matxinada zapatistak altermundisten interesa piztu eta aurpegi indigena jarri zion aldizkatzea helburu zuten ametsei.
|
|
Hasi ginen irratian dabilen jendearekin, gero euskalgintzako eragileengana jo genuen, edo kultur elkarteetara. Denek ikusten
|
zuten
behar hori?. Euskaltegien erantzuna oso indartsua izan zen.
|
|
Lourdes Mazizior zuzendariaren erranetan, «Irain eskola komunitatea ilusioz beterik hasi da erronka honetan eta proiektu honekin ikasleek
|
zuten
behar bati erantzuna eman nahi izan zaio».
|
|
Atearen parean gelditu ziren zaindariak eta isildu egin zen oihuka ziharduen gelakidea. Une motz bat besterik ez
|
zuten
behar izan zaindariek beren bidean aurrera egiteko. Gelakideak bera eramateko, mesedez, eskatu zuen beste behin ere, negar zotinka, ahopean; bekokia atearen kontra jarriz eutsi ahal izan zion buruari.
|
|
Galtzetako poltsikoan sartu zuen; ez zion ezer esan ebanistak. Isilune txiki bat besterik ez
|
zuten
behar izan den denak atzera lanera itzul zitezen.
|
2013
|
|
Klarinetea, errekintoa, baxua, bonbardinoa, gitarra eta koplak. Gehiagorik ez
|
zuten
behar Los Pajes deituriko taldeko musikariek. Melodia herrikoiak jotzen zituzten XIX. mendean, eta edozein gai jorratzen zuten jotak inprobisatuz edo erdi inprobisatuz.
|
|
Zerbait nabarmentzekotan, erroton altxagarririk edo aldapa artifizialik eza. Izan ere, bi biek errekaren desnibel naturala aprobetxatu
|
zuten
behar zuten indarra lortzeko. Bide nagusira irtengo gara berriz, eta Basondora bideari ekingo diogu.
|
|
Etxean
|
zuten
behar zutena, batak bertzea, alegia?, eta etxea bihurtzen zuten, halakoetan, beren amets gutiziatuenen kutxa, musikaren eta dantzaren ahalaz bakarrik ireki zitekeena. Halako moldez, non, hondarrean, musikaren hariak bilbetzat eta dantzarenak irazkitzat harturik, alfonbra bat ehuntzen baitzuten, ezin izan zitekeena alfonbra magiko bat baizik, hegan eramaten zituena, gaurik gabeko mila eta bat gauetan zehar, denboraren Damaskotik desdenboraren Bagdadera, Istanbulgo arnasatik Kairoko arnasestu eztira?
|
|
Egunkarietan ikusi behar izan duzu, horixe baietz. Times ean eta Courier ean azaldu zen, badakit nik; baina ez
|
zuten
behar bezala jarri. Bakarrik zioen «Orain berri, George Wickham j. Lydia Bennet andereñoarekin», baina neskaren aitaz silaba bat ere esan barik, edo non bizi zen, edo zer edo zer.
|
|
1 Lehenengo akatsa ikerketaren diseinuari buruzkoa izan zen. Batetik, ikasleek ikerketaren diseinua adierazteko fitxa teknikoa ez
|
zuten
behar bezala osatu. Bestetik, galdetegia ere ez zen egokiena.
|
|
Etxean
|
zuten
behar zutena –batak bertzea, alegia–, eta etxea bihurtzen zuten, halakoetan, beren amets gutiziatuenen kutxa, musikaren eta dantzaren ahalaz bakarrik ireki zitekeena. Halako moldez, non, hondarrean, musikaren hariak bilbetzat eta dantzarenak irazkitzat harturik, alfonbra bat ehuntzen baitzuten, ezin izan zitekeena alfonbra magiko bat baizik, hegan eramaten zituena, gaurik gabeko mila eta bat gauetan zehar, denboraren Damaskotik desdenboraren Bagdadera, Istanbulgo arnasatik Kairoko arnasestu eztira...
|
|
Haietako bat frai Martin de Arbide donostiarra, gaurko Arizona estatuko protomartiria deitu izan dena.84 Pueblo indioen buruzagiek, berriz, sei mila gerlari inguru zeuzkaten beren esanetara, haietariko asko zaldun trebeak, espainiarrei erositako zaldien jabeak. Kopuruaren aldetik nagusi izaki, denak batuko zituen buruzagi bat baino ez
|
zuten
behar. Eta izan zuten buruzagi hori:
|
|
Elikagaiak gero eta urriagoak izateak ez zuen askorik laguntzen. Ontzietako bat Sinaloara bidalia
|
zuten
behar beharrezko gauzen bila, baina bi hilabete geroago haren aztarrenik ez zen. Hala bada, batzarrean bilduta, La Paz abandonatzea eta leku hobe baten bila abiatzea erabaki zen.
|
2014
|
|
Pasatu genien galdetegi bat bazkideei, lan ildo estrategiko batzuk zehaztu nahi genituelako. Idazle askok erantzun zuten, eta askok ikusten
|
zuten
behar hori. Zein behar?
|
|
Artista iruindarra txundituta gelditu zen 1938 urtean XV. Nazioarteko Brigadetako soldaduek hildako taldekideen omenez eraiki zuten monumentuarekin. Harekin baino, pertsona haiek eraikuntza txiki bat sortzeko eduki
|
zuten
beharrarekin. Historiako atal hori harremantzen da artistak gogoko duen beste kontzeptu batekin:
|
|
Guk, lekukoek, baginakien betizoeri ihes egiten, harroka puntetarat iganez bederen. Bainan, hiritar argituek holakoxkarik ez zakitelakotz, zonbaitek adar kaska batzu bildu zituztelakotz, legea atera
|
zuten
behar zirela betizuak suntsitu... Eta, tiroz denak garbitu zituzten, azkena Uharteko ondoan.
|
2015
|
|
Beharrean ez, behintzat! Gurasoek bai, biek egiten
|
zuten
behar gure etxeko baserrian, behiak zaintzen eta baratzean eta egin behar zen guztietan.
|
|
Izan ere, ingurukoengandik nabarmentzeko ez bada, zertarako behar ditugu izenak? Haiek ez
|
zuten
behar. Oihanean bizi ziren, mendi, zuhaitz eta errekaz inguratuta, beste edozein gizakirengandik aparte.
|
|
Orduan sentitu ziren ETAri paparretik heltzeko indarrarekin. Lehendik ere nahi zuten, baina ez
|
zuten
behar besteko indarrik?.
|
|
Oparoaldi horietako bat bizi izan zuten kubatarrek 1980ko hamarkadan. Sobiet Batasunak laguntza handia eskaintzen zion, eta herritarrek ez
|
zuten
behar handirik pasatzen. –Edozer gauza eros zenezakeen merkatuan, nahi adina haragi, nahi adina esne?
|
|
Edonola ere argitaratzeko asmoa zutela. Artisauen arretaz eta arteaz egin
|
zuten
beharra. Horrexegatik are gehiago atsekabetzen nau gaur ere nire liburua editatzearen erabakiak ekarriko zien diru zulotxoa.
|
|
Inurria eta txitxarraren bertsio modernoa da finantza erakundeekin gertatutakoa. Adreiluaren festaren erdian, Caja Madrid eta beste aurrezki kutxa batzuk ahaztu egin ziren negu gorria etor zitekeela eta baliabide propioen biltegia ez
|
zuten
behar beste bete. Caixak, euskal kutxak eta beste aurrezki kutxa gutxi batzuk bere neurrian bai eman zioten garrantzi handiagoa kapitalaren biltegiak betetzeari.
|
|
Atrebentzia handiz ausartu zen esatera EBA erakundeak, azterketaren egileak, taldearen kapitala ez zuela behar bezala neurtu. Bere ikuspuntutik, beste aurrezki kutxen aldean, lehentasunezko partaidetza gutxi salerosi zituzten bezeroen artean, baina hori ez
|
zuten
behar bezala saritu. Beste kutxa batzuk FROBetik diru publikoa hartu zuten, eta hori bai saritu zuten, Banca Civicaren kaltetan.
|
|
Adurra zeriela aztertzen ninduten, erlojugileak makina konplexu eta enigmatiko bati edo matematikoak formula zailari helduko liokeen gisan. Gerora sarritan pentsatu izan dut, haien garunek ere ez ote
|
zuten
behar azterketa sakon bat, jakin min larderiatsu eta neurriz kanpoko hura ezin baitzen sanoa izan.
|
|
Mehatxua baino ez
|
zuten
behar.
|
|
Ongi nago. Nire odol tanta bat besterik ez
|
zuten
behar.
|
2016
|
|
Antzerki profesionalean lanketa egiten da espainolez, eta gero pentsatzen da euskaraz, horretan izan da aldaketa. Garai batean, euskarazko bertsioa ikusten zen itzulpen hutsa zela, naturaltasun gutxiko, aktorea euskaldun berriak zirela eta ez
|
zuten
behar zen bezala erraten beren testua, eta alde horretatik emanaldia kalitate gutxikoa izaten ahal zen, hori guztiz aldatu da, talde batek bi hizkuntzetan prestatzen duelarik emanaldia, euskarazkoak maila oso ona du, talde batzuek euskaraz bakarrik ematen dutenak eta oso gai euskalduna hartu eta oso euskaldunak bere burua identifikaturik ikusiko duten obra baten egiteko badira. Adibide bat izan zen, «ama begira zazu» esketxez osatua eta arrakasta gaitza izan zuen, orai «Kutsidazu bidea Ixabel» antzezlanarekin pasatzen da, jendea oso identifikaturik sentitzen da, bai euskaldun zaharrak eta bai euskaldun berriak ere, ongi egina eta arrakastatsua, gutxitan izaten da.555
|
|
Haien kaleratzea eskatzen zutenen ahotsak erlats zeuden eta garrasi egiten zihardutenen oihartzuna apika apika isilarazia. Oarsoaldea greban, Donostian tranbia gidari guztiek laga
|
zuten
beharra, denda askok, alde zaharrekoak batik bat, euren ateak itxi zituzten. Antzokiek ez zuten saiorik eskaini; izan ere, ikusleek aise zuten kaleetan gertatzen ari zenaren protagonista izatearekin.
|
2017
|
|
" San Markos Mankomunitatearen erabakiaren ondorio da igoera hori. Atez ateko sistema duten herriek helegitea jarri
|
zuten
behar ez zuten zerbitzu bat ordaintzen zutelako. Epaitegiek arrazoi eman eta zerbitzu horren kostea beste herriei gehitu digu San Markosek.
|
|
Horretarako, posizioa malgutu behar izan zuten batasunera heltzeko. «Udaletxean ere ari ziren horrelako zerbait pentsatzen, eta iritsi ginen akordiora modu bateratuan deitzeko», kontatu du Mendiluzek.Udalean, UPNko hautetsiak izan ezik, gainerako guztiek ikusi
|
zuten
behar hori; baita PSNko biek ere, nahiz eta alderdia aurka izan. «Ikusita alderditik zer etorri zaien, orain arte erakutsi duten jarrera oso zentzuduna eta bidezkoa izan da, nire ustez», dio Mendiluzek, eta UPNkoarekin alderatu du, hura ez baita herrian bizi.
|
|
Beraz, ez arrazionalismoa eta ez mekanizismoa ez ziren izan jazarpenen zuzeneko arrazoiak, nahiz eta naturaren esplotazioarekin konprometitutako mundu bat sortzen lagundu zuten. Sorgin ehiza akuilatzeko arrazoi nagusia Europako eliteek Behe Erdi Aroan beren botere politikoa eta ekonomikoa mehatxatu zituen bizimodua suntsitzeko sentitu
|
zuten
beharra izan zen. Zeregin hori bete zutenean, diziplina soziala berriro ezartzean eta klase agintariak bere nagusitasuna sendotuta ikustean?, orduan amaitu ziren sorginen aurkako epaiketak.
|
|
bera: aldagailuak eta palankak ez
|
zuten
behar bezala funtzionatzen. Berriro eraman nuen dendara.
|
|
bera: aldagailuak eta palankak ez
|
zuten
behar bezala funtzionatzen. Berriro eraman nuen dendara.
|
|
Eskuratutako informazioari esker, itsasbazterreko, ibaietako eta lakuetako itsasketa sistema bezala erabiliko zituztela ondorioztatu dugu. Izan ere, nahiz eta sistema fidagarri bat izan, ez
|
zuten
behar den egonkortasuna izango kanpoko nabigazioan jarduteko eta itsaso zabalaren indarrari aurre egiteko. Adibide bat jartzearren, Hvar15 (Kroazia) irlako txaluparen irudia daukagu, zein 4450 BP aldera kokatzen duten (12 irud.). Kroskoaren itxura aztertuz gero, mota honetako ontzi baten aurrean gaudela dirudi, izan ere, larrua tenkatzerakoan antzemango zen egurrezko egitura adierazi zuten.
|
|
Bi egunera, berriz arazo bera: aldagailuak eta palankak ez
|
zuten
behar bezala funtzionatzen. Berriro eraman nuen dendara.
|
|
Bi egunera, berriz arazo bera: aldagailuak eta palankak ez
|
zuten
behar bezala funtzionatzen. Berriro eraman nuen dendara.
|
|
Gure harridurarako, eskolara eraman zituzten atxilotuta; ez genuen ezer ulertzen?. Ihesaldia ez zen batere samurra izan presoentzat. Paco Etxeberria mediku forentseak aldizkari honi azaldu legez, gatibu haietako asko Espainiako beste toki batzuetakoak zirenez, ingurua ez
|
zuten
behar bezala ezagutzen, eta, gainera,, ez zuten oinetako aproposik bidean aurrera egiteko, eta oso gose ziren; hots, indarrik gabe zeuden, ahul?. Beraz, askok etsaiaren aurrean errenditu behar izan zuten, Burutainen gertatu zen bezala.Esan bezala frankistak irrati uhinetatik izua zabaltzen saiatu arren, Laguardiaren herrian ez zuten lortu bizilagunak kikiltzea.
|