|
2000
|
|
|
Kilometroak eta kilometroak gaztainondoen itzalpe goxoan barrena," skalextria" baino bide bihurgunetsuago batean, zeinetan txerri koadrilak ziren jaun eta jabe, autoekin askorik larritu gabe, bide erditik pasioan zebiltzala. Azken batean, behin Asterix eta Obelix pasa ondoren, zer beldur behar
|
zuten
ba... Zuhaitz arte itxi hartan, inoiz mendi kaxkoren bat bistara azaltzen zitzaigun eta tontorrean, monasterio giroko herrixka hustu itxurako, misteriotsu eta desolatu bat.
|
|
2003
|
|
|
Ez
|
zuten
ba lehenagotik jarrita metrailadore bat han. Nola ere zen, parrokoak giltzak utzi zizkien gudariei.
|
|
2004
|
|
|
Lastima! Itxura ederra
|
zuten
ba!
|
|
|
Horregatik esan zion, hain zuzen, Roger hark Dianneri sakelakoarena: terminal berri batekin deitu izan balio ia ezinezkoa zatekeen inork dei zehatz bat jarraitzea (hainbeste ardura horretarako, konturatu zen Amaia, eta gero hain erraz uzten zioten betiko mikroak jartzen; nahiko traketsak ematen
|
zuten
ba!). Aitzitik, telefonoa fitxatuta bazegoen, orduan bai, segurtasun guztia galtzen zuen, jada ez zelako terminal ezezaguna izango, eta teknologia egokiarekin arrastoa jarrai zitekeelako.
|
|
|
...etxera lanetik neka neka eginda heldu eta gogorik ez zuela askotan izaten; lehengoan hala ere, emaztea eta biak ohean zirela, egunero bezala telebista piztu eta inkesta baten berri ematen ari ziren, esan zuten amerikarrek astean behin egiten zutela, astean behin, hi, eta hori adituta telebistako presentadoreek barre egin zuten, noski gutxi zelakoan, eta emazteak ere aditu zuen hura eta, zer egingo
|
zuten
ba, asteguna baldin bazen ere, egin zutela saioa... Eta zerbait gehiago esatera zihoan baina kanpoan arrantza batzuk entzun zituzten eta hormaren kontra ostiko batzuk, Erdoi eta Kako atera ziren eta atzetik Txemiñe eta Tolo ere bai, basoa kolpean hustuta Ander ere eta Lañuak barra utzi eta bera ere zabuka eta atzetik Pepe ere bai oraingoan.
|
|
2006
|
|
|
– Hori, hori! –animatzen zuen Mikelek– Zer uste
|
zuten
ba! Erreibindikatu zure eskubideak!
|
|
2007
|
|
|
Gure herri ttipi hunen harrotzeko aski zen ba holako hezur kausitze bat gero mundu guzian ezagutua izaiteko, eta ez zuen gehiagoko axolarik hortaz! Zer mila debru behar
|
zuten
ba, gehienek, mundu huni interesatzeko?
|
|
2009
|
|
|
–Eta, ez badatoz? Ez
|
zuten
ba bertan behera utziko dena, ezta??. Izan ere, goizean, Lezaman, Athleticeko jokalari bik, Markel Susaeta erdilariak eta Gorka Iraizoz atezainak, ekimena, larregi?
|
|
2010
|
|
|
Iritziak era guztietakoak dira: " Zubi bat bukatu dute eta agintariek Gabonetarako zabalduko zela esan
|
zuten
ba";" Keba, gero istripua izan zen eta piezaren bat apurtu egin zen";" Olentzero portatuko balitz...";" Beno, igual Erregetarako izango da";" Bai, zera!, otsailera arte jai daukagu, goiko zatia bukatu arte...". Aipatutako porran urtea, hilabetea, eguna eta ordua ere zehaztu behar da.
|
|
|
Elezahar sendotzaile eta erosoak gorabehera, Deabruaren ahalmenak orotarikoak zirela ez zen sekula zalantzarik izan. Pierre de Lancre handik pasatu ondoren, nola ez
|
zuten
ba ikasiko Lapurdiko XVII. mendeko euskal idazleek Deabrua han ere bazebilela.
|
|
2011
|
|
|
–Orduan nola ez
|
zuten
ba garbituko! Ez nuke hau esan nahi, baina uste dut Xantik apur bat merezi zuela jo zioten harrikada?
|
|
|
Bahituta jarraitzen genuela jabetu ginen supituan, eta ohartu ginen, era berean, poesiak jaso egiten zaituela eremu birjin errugabeetara, non hitzek beste melodia bat baitute, beste askatasun bat, beste ibilbide anitz edo luzeago bat. Han kanpoko garrasiek zer zerikusi
|
zuten
ba gure hitz goxoen kadentziarekin. Deus ez!
|
|
|
ABEL. Horixe bakarrik behar genuen! Ni pozoitzen ari zinela uste ez
|
zuten
ba!
|
|
|
Bietakoren batek edo bi biek bizirik segitzen badute, nireak egin du. Honezkero kantatu dute, nola ez
|
zuten
ba esango totel batek eraman dituela tiroketaren lekuraino. Hori entzundakoan, barre egin dute.
|
|
2012
|
|
|
–Nola ez
|
zuten
ba itxiko Gilen hona etorri bazen! –barre algara ozena egin zuen, lagunari ere kutsatu zitzaiona.
|
|
|
eskomekatzen ditu komedianteak? Garai batean ordea, ageri askoan parte hartzen
|
zuten
ba kultuaren ospakizunetan. Bai, koruaren erdian jokatzen ziren, antzezten ziren misterioak zeritzen fama antzeko batzuk zeinetan ahalkearen legeak sarritan kausitzen baitziren laidotuak.
|
|
|
Harroputz halakoa, esan zuen bere kabutan Ferminek, pelikularen hasieratik isiltzeko adierazi, eta haiek hala ere segi eta segi, txutxu mutxuka aurrena, krispetak janez gero, barrez hurrena... Coca Cola lata bat ere ireki ez
|
zuten
ba pelikularen erdian!
|
|
|
Ez galdetu ea etxekoei hitaz galdetu ote dieten. Ez galdetu etxekoentzako ohartxoa bideratu
|
zuten
ba ote dakien.
|
|
2015
|
|
|
–Zer aurkitu
|
zuten
ba?
|
|
|
Hura ikuskizuna eta hura gozamena! Etxe orratzetatik behera zenbateko abiadura harrapatuko
|
zuten
ba gizakiz betetako kaxa ahul haiek. Aise bai ehunetik gora!
|
|
|
Isiltasun zu hur batean itxita. Bideetako galeriano eta ildoen esklabo izan diren hauek, idien nahiz mandoen atzetik beti, zerua beste esperantzarik gabeko patuari eskuloturik, nola sumatuko
|
zuten
ba, beren askaziaren zorian halako bide okertze bat. Eta neuk egin nuen egiteko handi hori.
|
|
|
–Eta, zergatik erre
|
zuten
ba monasterioa?
|
|
|
Iluntzean zinera joango gara, nahi baduzu. Ez al
|
zuten
ba gaur komedia erromantiko bat ematen?
|
|
|
121 kap.), Errenazimentua sinesgabea izan zen. Nola ez
|
zuten
ba, Erdi Aro teozentristaren aurrean, erlijioaren zamatik arinduta irudikatuko Errenazimentua. Antiklerikala eta baita eskolastika eta aszetikaren aurkari irudika daiteke garaia, baina inondik ere ez sinesgabea.
|
|
2016
|
|
|
Ez zen gehiegi harritu ordea: Dakarreko portuan ainguraturiko itsasontzi hartan, Europa osoa eta ia mundu erdia gerran zeudela eta gizajo haiek errausketatik salbatu nahi zuten iheslariak izanda, zer paper, zer agiri sinatuko
|
zuten
ba. Jainkoaren aurrean bai, ezkonduko zituen apaiz hark, bestela ez ziren lasai geldituko gure euskaldunak, baina estatuarekikoa ez zen horren arazo larria:
|
|
|
Jakina, eta zergatik ez
|
zuten
ba familia ederra osatuko?
|
|
|
" Atakada bat izanen baita arratsian, gauherdi iri hartan, ordian zaudezte prest, zien phuska guziekin. Gu eginen giren bezen fite, atera ziizte." Baa, egin
|
zuten
ba atakada, banan ez erreusitu. Airez aire gibelerat igorri alemanek.
|
|
|
Ez zela nehor phasatzen ahal han paperak behar zirela. Fite ezagutu
|
zuten
ba jokua, zer ziren heek. Jandarmek biak arrestatu eta gure lekhurat telefonatu:
|
|
|
Hura? Garbituko
|
zuten
ba. Baziren zaldiak bakharrak eta artillur batzu ere gelditu zirenak.
|
|
|
Ezarri ziztuzten ba 420ko kanoiak. Guardia Inperiala ezarri
|
zuten
ba han, hura aterako zuenik ez zela Frantziako armadan. Igorri zituzten bai obuzak.
|
|
|
Ezarri ziuzten ba 420ko kanoiak. La Garde Imperiale ezarri
|
zuten
ba han, hua atheako ziinik ez zela Frantziako armadan. Igorri ziuzten ba obuzak.
|
|
2017
|
|
|
Baina zergatik ez? Ez
|
zuten
ba beste mundu bat sortu behar. Zer haiei heterosexualen arau ergelak?
|
|
|
Axi ustekabean harrapatu zuen galderak. Ez al
|
zuten
ba ezezkoa erabaki?
|
|
|
Geroz ere, berak ez zuen ezer txarrik egin. Ez
|
zuten
ba Josebak eta berak Iñigoren aukera sinatu San Frantziskotik bueltan Lekunberriko jatetxe hartan zuela... hemeretzi urte inguru. Zeru hodei batek gogoko hodei batekin egin zion bat.
|
|
|
" Ez du naski ene zezena ikusi nahi gure presidentak!". Zaindariek ikusten
|
zuten
ba mutikoa hurbiltzen bere bitxoarekin, baina hauk ez dira heziak lanjer mota huntaz mesfidatzeko. Alta, ustegabeko lau urrats sendo egin balitu zezenak, tanpez akabo zitekeen Errepublika!
|
|
2018
|
|
|
Harrokakas! Zer uste
|
zuten
ba, gu baino pertsona hobeak zirela. Lapurtu egingo genuela?
|
|
|
Emaginak hartuko dituenean, hark esplikatuko die, haserre, ordezko medikuak ez zituela protokoloak jarraitu eta osasun zerbitzu publikoak eskaintzen zituen baliabideak ezkutatu zizkiela. Baina, oraindik gaur, ez dakite ezer, eta atzo, zer jakingo
|
zuten
ba haiek, paper zatian idatzitako bi kliniken zenbakiak eskutan irten zutenean anbulategitik. Kosta zitzaien zenbakietako bat aukeratzea.
|
|
|
Euskara omen da Europako hizkuntzarik zaharrena; mutuak ote ziren ba aurrekoak? Ez ote
|
zuten
ba hitzik egiten?
|
|
|
Enkargua egin zutenek erdoka historikoa kentzea nahiko zuten seguru asko, bestelako irakurketak albo batera utzita artearen baitako ezaugarriei besterik ez jartzea arreta, marrak, zuri beltza, konposizioa, eta prozesuari, koadro bat pintatzeko hartzen diren erabaki guztiei. Baina jakin behar
|
zuten
ba ezein artelan ez dela sortzen bere testuingurutik kanpo, eta ezin dela ikusi hutsetik sortua bailitzan, zerutik eroria, aingeru bat, gauza puru eta neutroa balitz bezala, eta are gutxiago XX. mendeko lanik ikonikoenaren kasuan.
|
|
2019
|
|
|
–Zer iritzi zuten, diozu? Ba al
|
zuten
ba iritzirik. Ba al genuen ba interesik haientzat?
|
|
|
«suerte bat izan dut nik nire garaian, gonbidatu nautela euskararen jaian».Hala zioen, eta halaxe sentitzen nuen nik ere, harik eta hurrengo urterako ikastetxeko diagnostikoa, ekintza plana, ikastaroa, Iraleko aukerak eta halako enparauak berrikusten hasten ginen arte. Eta kontuak zer diren, halako bilera antzu batetik bueltan gentozela, zer abesti jarriko irratian eta Ruperren Inok etzidan esan euskaldun izatia zein nekeza dan jarri ez
|
zuten
ba! Hala zioen, eta halaxe sentitzen nuen nik ere tarteka.
|
|
2020
|
|
|
Zer erantzun ez zekiela geratu zen Mikel. Eta zer espero
|
zuten
ba berak egitea. Zorionez, Unanue ez zen erantzunaren zain geratu eta berearekin jarraitu zuen:
|
|
2022
|
|
|
Barkatu, lanean ari nintzen, banenbilen, baina lan hori galdu nuen bi aste geroago. Baina han hemenka ibiltzen ginen estereo bila, estereo onak, eta balioko
|
zuten
ba 500 dolar edo horrelako zerbait. Eta gure bertako droga saltzailearengana eramaten genituen, besterik gabe, esaten genion" tori hau, emaiguzu txute bat" edo" emaizkiguzu bi txute" edo horrelako zerbait.
|
|
|
Bizkondeari, ordea, burgoia izatea leporatzen zitzaion eta hori ez zioten barkatzen... Zer uste
|
zuten
ba. Zutitu egingo zela haiek bere bulegoan sartzen ikusten zituenean?
|
|
2023
|
|
|
Hobe bel  tzez janztea joera lizunkoiak izatea baino; zenbait alargun senarra hil eta gutxira hasten dira beste gizonen batekin maite jolasean. Horren gutxi maite ote
|
zuten
ba?
|
|
|
Bada, ez ikusiarena egin. Nola egingo
|
zuten
ba kanpoko" bazter nahasle" ezezagun batzuen alde eta herriko nagusi eta enkargatu ezagunen kontra?
|