2000
|
|
Integral aldizkari bat heldu zen nire eskuetara bigarren greba hartan, 81eko abenduko edo 82ko hasierako Integral alea. Egiptologo batzuek hilobi batean antzinako telar bat aurkitu
|
zutela
zioen. Marfilezko plaketa batzuk aurkitu zituzten, launa zulorekin, eta haiekin egindako zapi zatiak; hortik atera zuten nola egindakoak ziren, zer marrazkirekin eta abar.
|
|
Horretarako egoten zen zineman, eskolako maisua egoten zen moduan, txapel oker bikotea, gazteak esertzen ziren inguruan. Behin, Ordiziako zinemara sartuta –Raza filma eman
|
zutela
esango nuke; Alfredo Mayo, Jose Nieto eta aktore horiek zirela uste dut–, iskanbila itzela piztu genuen. Zinemako arduradun Antolinek esan zien guardia zibilei ni izan nintzela zalapartaren sortzailea.
|
|
Edozein gogogabetzekoa zen. Baina, Euskal Herriko gazteren batzuek, ikasle gazteren batzuek, EAJtik aldendu eta talde independentista bat osatu
|
zutela
esaten zuen prentsak. Hala eta guztiz, EAJ ezagututa, nolabaiteko sinpatia sentitu arren, ez zitzaidan interesatu.
|
2001
|
|
balio gutxi
|
zutela
esan zuten
|
2003
|
|
Bordeleko portutik ontzi handi bat itsasoratu zen, Guyana aldera presoak zeramatzala. Halako batean, jendarmeen bergantin arinago bat hurbildu zitzaion itsasoaren erdian, presoetako bat handik atera eta berriro lehorreratu behar
|
zutela
esanez. Gizon hori Pierre André Latreille deitzen zen, elizgizona eta Errepublikari eta Iraultzari sekula men ez ziola egingo esanda zeukana.
|
|
Zuzen nengoen. Ezezaguna lurperatu, zergatik lurperatu zuten elizondoan," batailako frontea hilerrian zelako" egin
|
zutela
zioen agiriak. Neuk igarri moduan.
|
|
–Gureek han elkar hil
|
zutela
esaten da –ekin zion bisitariak.
|
|
–Denbora batez ez genuen jakin hilik zen ala preso hartua zuten –nik, pasadizo hark eragin zidan erredura erabat sendatu barik nuela oharturik– Batzuek bizirik zela eta preso hartu
|
zutela
esaten zuten. Baina nork jakin?
|
|
Parroko jaunaren narrazioak ez zuen galtzekorik. Euzko Indarrako haiek elizan lapurretan egin
|
zutela
zioen.
|
2004
|
|
Besoa bota zion lepo gainetik, lasaitzeko edo. Egon zen dena ongi aterako zela esatekotan, egon zen irabazi eta Euskal Herri askea lortuko
|
zutela
esatekotan, egon zen Estirekin sentitutakoa beste inorekin sentitu ez zuela aitortzekotan, baina isildu egin zen balazta batek galarazi bailuen, harantzago joatea, bai hitzez nola maitasun adierazpenez, eremu arriskutsuetan sartzea zela susmaturik. Hankartean gogortasun goxo bat hantua zitzaiola ohartu zen Harakin.
|
2005
|
|
Marra eta kolore haiek forma behar
|
zutela
esaten zioten. Paisaiak eta erretratuak pintatu behar zituela, oinarriak ikasi.
|
|
Gero izenburu batekin akordatu ginen, Six million symphony, baina ez ginen zuzendariaren izenarekin gogoratu, eta gainera, hori ez zen guk esaten genuen eskuen filma, beste bat baizik. Bere eskuek milioi bat dolar balio
|
zutela
esaten zuten zirujau hari buruzkoa. Amerikarrek badute obsesio hori, milioi bat dolarren kontuarena.
|
2006
|
|
– Beste apunte hori, Londresko bonbek Taylor Squaren, hamarkadetan berea izan den hotelaren ondoan eztanda egin
|
zutela
dioena, guztiz tokiz kanpo dago. Zertara dator horrelako komentario bat, norbera zer ondo bizi den erakusteko ez bada?
|
2007
|
|
– Beltzek bederen esklabo izateko balio
|
zutela
esan zuen behin, euskaldunak horretarako ere ez...
|
2008
|
|
Azkenengoz Alexandrian ikusi
|
zutela
diote,
|
2009
|
|
berriro grabatuko
|
zutela
esan ziguten,
|
|
Langabezia bulegoa hiriaren hegoaldean zegoen, urrun, zer gerta ere. Karrikan bizidun presatuak bazebiltzan, adinekoak sustut, aizinantak, lehendakariak urguiluz itotzen zituen goizik jaikitzen zirenak, berrogei urtez lanean zinpurturikoak, erretreta ongi merezia
|
zutela
ziotenak gazte alferrenganako mendeku airez. Botere kontserbadoreak zituzten igortzen gobernutegietara, errestaurazio urrina zerien haustura iragarriak txalotuz eta Herria herritarrentzat zainduz.
|
2010
|
|
Xabier eraman egin
|
zutela
esan zidanez Veroniquek, nork eraman zuen eta nora eraman zuten galdetu nion arren ez zidan erantzun argirik eman. Berak ez omen zekien deus.
|
2011
|
|
Dena pentsatuta zeukan Javier Fontechak: aste batzuen buruan, Patriciari Belenekin zuen harremanaren berri eman ziola eta lagun zibilizatuak bezala bereiztea erabaki
|
zutela
esango zion. Ikus zezala gentleman bat zela eta prest zegoela beragatik dena uzteko.
|
|
Lehen iritziak bat zetozen azterketek normaltasunetik desbideratzen zen deus salatzen ez
|
zutela
esateko orduan. Kautela handiz, hori bai," garuna ezezagun handia da oraindik guretzat".
|
2012
|
|
Arrainek betezpalik ez
|
zutela
nioen Wiesbadengo kai ertzean oina pausatzean. Kolore guztietakoak baziren, kasik ibai azaletan zihardutenak.
|
|
Ekintza handia izan da eta poz giro nabarmena zegoen etxean. Zainetan egon gara, esatariak ekintza egin duen taldea etxebizitza batzuetan setiatuta
|
zutela
esan duenetik.
|
2013
|
|
Bularra hain luze emateak, semeak haien ohe berean lo egiteak eta haurtzaindegira ez eramateko hartutako erabakiak bikotea zartatu
|
zutela
esan zion.
|
2014
|
|
Ikastola berriari buruzko jakin minez, hipotesiak egiten jardungo zuen Xabik uda osoan, esperantza baitzeukan Oreretakoan baino hobeto moldatuko zela berrian. Eta esperantza areagotu besterik ez zitzaion egin Txominek parrilla egingo
|
zutela
esan zionean, ikastolaren lehen festarako eskatu ziotena.
|
|
Gurasoek hurrengo ikasturtea Iparraldean egin
|
zutela
esan zieten Hendaiako lehen egonaldi hartan, eta Xabik bazekien, hartaz jardun zutelako, beste biek ez zutela nahi. Arratsalde osoa zeramaten arrazoiak ematen, arrazoiak harrikadak bailiran, ideiaren arriskuez geroz eta ohartuago.
|
|
Autoan sartu zirenean, negar egin behar
|
zutela
esan zuen Isabellek.
|
|
Nola esan behar zion Oihanari Manu eraman zutela? Ez baitzen zehatza Manu eraman
|
zutela
esatea; zehatzena zen kendu egin ziotela esatea. Eta munduari hala esango zion, baldin eta inork galdetzen bazion.
|
|
Frantziako Tourra Iratiko basotik pasatzekoa zela-eta, artean eguna argitzeko zegoela azaldu zen osaba. Txirrindularien pasaera ikustera joateko gogoa Xabik baizik ez zuen agertu, Gotzonek eta Nagorek paso egingo
|
zutela
esan zuten. Ogitartekoak prestatzen laguntzeko jaiki zen ama.
|
|
Ulertzen zuen Irenek hori, logikoa ere bada, egindako gauza asko kontatu ere ezin zuten egin... Baina gero, ostera, pistola sarritan galdu
|
zutela
esaten dute: ahaztuta uzten zuten, tabernetan batez ere, haren bila itzuli behar izaten zuten, Parabelluma, bederatzikoa, arma ikaragarri handia edonola ere.
|
|
Ospitale militar batera eraman zuten, Portugal iparraldera. Lasai egon zen han, sosegua, lan handirik ere ez, baina Angolara bidaliko
|
zutela
esan zioten halako batean, gerrara, kanpalekuetara. Ospitaleko emagina gogoratu zuen Lobo Antunesek, nola ez zuen gogoratuko.
|
|
Militarren artean ere, beraz, berean aritu zen Tolkien, gustura seguruenik, suma daiteke, baina 1916ko martxoaren 22an, frontera joan baino hilabete batzuk lehenago, frontera bidaliko
|
zutela
esan ziotenean, Edithekin ezkondu zen, badaezpada ere, Lobo Antunes bezala, hainbat bezala. Gerrara joan behar zuen, ezkondu behar zuen, familiak ados egongo ziren, gauza bietan.
|
2016
|
|
gerora gorrien mendekuaren beldurrean edo antsian bizi zirenek besterik ez zuten entzun, edo entzuten
|
zutela
esan, etsipena zabaltzeko asmo zitalez
|
|
Halako batean, astia hartzen bazuen, erakusketa antolatuko zuen. Kafe bero bana merezi
|
zutela
esan zion korrespontsalak, Pitxitxulo tabernarantz abiatuz. Kafeak ekarri zizkietenean deskafeinatua eskuan hartu eta leiho ondoko mahaian jarri zen korrespontsala, tabernariaren belarritik urrun.
|
|
Huraxe nik behar nuena. Dudabako eduki nezala jendea falta
|
zutela
esan zidan Arruabarrenak, laster bidaliko nindutela. Safariak egiteko leku zoragarria zela esanez despeditu ninduen bromoso.
|
2017
|
|
Mirarik lotsatuta begiratzen zidan. Alde egin behar
|
zutela
esan nien. Eta astazakilak ezetz, ez zirela handik mugituko.
|
|
Fernanek, berriketari utzi, eta dantza egitera atera zuen Gina. Ramonek eta Almak erretiratzeko ordua
|
zutela
esan zuten.
|
2019
|
|
Ikastolako ikasketak amaitu eta Londresera joan nintzen ingelesa ikastera, han dirua lortu eta ondoren Basauriko Antzerki Eskolara joan nintzen. Bertan Ander Lipus ezagutu nuen, nire irakaslea izan baitzen, baina ETB etorri eta Basauriko eskola itxi egin behar
|
zutela
esan ziguten. Kanporatu egin gintuzten, ikasturtea amaitu genuen baina karrera ez ordea.
|
|
GERRON: Ba nire lagun bat ere han egon zen eta txakur baten moduan tratatu
|
zutela
dio.
|
2020
|
|
Koadro eta margolanez gain, bestelako paper eta agiri multzo ederra aurkitu
|
zutela
esaten zidan Sandra Cianik (“a huge amount of files and papers”), urteetako axolagabeziak soto ilun hartan baztertu eta ahaztutakoak. Jauregiaren jabe izandako familiaren aspaldiko artxiboa zegoen han, haien liburutegia, haien gutun truke guztiak, eta ehunka paper eta dokumentu.
|
|
Vicenzi eta Ciani bi baldin baziren, biek ere maisu beraren eragina jaso
|
zutela
esango nuke esan zidan bere hipotesiaren aitorpenerako azken urratsa eginez. Bien arteko antza ez zait iruditzen garaiko estilo nagusiei zor zaienik.
|
|
Parrandazaleek sastarra balitz bezala tratatzen
|
zutela
zioen, eta horrek buruargitasuna ematen ziola.
|
|
Ez zuen arrakastarik izan. Ezin jakin kartzelekin arazoren bat izan zuten edo bestelako motiboak ote ziren tarteko, baina liburuak baino dirua nahiago
|
zutela
esan ziguten halako batean.
|
|
Ama izan berritan, Intxaurragak, Iturbek amatasunaz idatzitako kronika antzezlan bihurtua amestu zuen eta elkarrekin idazteko konbentzitu zuen. Lau eskutara idatzi
|
zutela
esatea litzateke logikoena, baina ez da erabat egia. Intxaurragaren begiz eta Iturberen belarriz idatzi zuten.
|
2021
|
|
Autoan sartuta aurkitu
|
zutela
esan dit, arbola baten kontra, Oiartzundik Errenteriara bidean, tailerrean konponketa bat ordaintzetik zetorrela eta ziztuan eraman zutela ospitalera.
|
|
Rosika Schwimmerren ondarea aztertu eta nobela bat idazteko. Erabakia hartua
|
zutela
esan nahi zuen dei hark. Beldurra ematen zidan ezetzak, eta areago baietzak.
|
2022
|
|
Ez da prologo bat, noski, baina Shakespeareren esaldi hori maite dut. Bere mezenasari errezitatzen omen zion, honek idatzitakoa ulergarria ez zela eta salduko ez
|
zutela
esaten zionean.
|
2023
|
|
Azkenerako, Antonio Davidek ez zuen bere abentura izan, 2020an ez baitzen BBK Live festibalik egin. Osasun larrialdia dela eta, hala izango zela jakina zen arren, antolakuntzak sare sozialen bidez zabaldu zuen edizioa bertan behera uzten
|
zutela
zioen mezua. Horretarako, bi testu labur prestatu zituzten gazteleraz eta ingelesez, hainbat zuhaitzen zirriborro berdez lagunduta.
|
|
Behin institutuko ikasle batzuek antzerkira apuntatu nahi ez
|
zutela
esan zidaten, antzerkian institutuko friki guztiak zeudelako… Ja ja ja! Eta nik pentsatzen nuen:
|
|
Legaleon T antzerki konpainia 1986an sortu zuten Irunen Ana Perez, Oscar Gomez, Antton Anduaga, Edurne Rodriguez eta Espe Lopezek. Taldeak antzerki lan esanguratsuak egin zituen eta gure herriko paisaia teatralean antzerki alternatiboaren bidea ireki
|
zutela
esan daiteke. El silencio de las Xygulas, Mujeres al rojo vivo edo Ubú izan ziren euren lan batzuk.
|