|
2002
|
|
|
Izan ere, amak ziurtasunak ditu eta nik zalantzak. Amak umetan ikasi
|
zuen
zer nolakoak izan behar zuten gizon emakumeen arteko harreman zuzenek, elizaren dotrinaren bidez, eta ideia haiei eutsiko die hil artean, edonoren gainetik pasatu behar badu ere. Nirea, beraz, beste kontu bat da, neure zalantzei eta neure ezintasunei lotua.
|
|
2006
|
|
|
Sartu zirenetik, gizonarengan neukan arreta, eta ez ordu arte juntatzen aritu nintzen linotipiako matrizetan. Azeriaren presentziaz jabetu den oilo bat baino urduriago zegoen gizona, eta, aldian behin, lepo berez motza luzatzen
|
zuen
zer nolako zulotara eraman zuten hobeto ikusteko.
|
|
2007
|
|
|
" administrazioak izan zuen jarreragatik gizarteak izan zuen erantzuna handiagotu zen[...]. Gizarteak ikusi
|
zuen
zer nolako gobernua zuen bere aurrean eta mobilizatu egin zen, nire ustez gizartea izan da erantzun positiboa izan duen bakarra".
|
|
2009
|
|
|
Domingok bazekien, beharbada, era batean zein bestean, anaiak asko sufritzen zuela, intziri haiek, ggrrrññññ eta ggrrrññññ? ez baitzuten beste ezertarako biderik zabaltzen, baina, errealitate hura jasanezina egiten zitzaion neurrian, beste bat asmatzen zuen, eta hala, anaiaren intziriak haren balizko boterearekin lotzen zituela, imajinatzen
|
zuen
zer nolakoak izango ziren intziri haiek haurra gizontzean, bozgorailu batek auskalo zenbat aldiz anplifikatuak: herensugearen orroak bezainbatekoak izango ziren, menturaz, etorkizunean?
|
|
|
sabaian ipinitako ezkutuko kamera batek hala jasoko zuen eszena; are gehiago: gizonak Adari tarteka zuzendutako begiraden sekuentzian, kamerak argi erakutsiko
|
zuen
zer nolakoak ziren begirada haiek, diskretuak bezain neurtuak, harik eta Adak zigarreta piztu zuen arte, handik aurrera adierazkorragoak egin baitziren, baita lotsagabeagoak ere, halako eran, non Ada urduri jartzea lortu baitzuten, azkenean:
|
|
|
Droga trafikatzaileek erantzun egin zioten presidentearen erabakiari, eta erantzun horrek agerian utzi
|
zuen
zer nolako botere izugarria hartu duen krimen antolatuak urteetan eta urteetan, eta, era berean, nabarmen geratu da Mexikokoren ustelkeria eta eraginkortasunik eza, maila gorenetan ere. Horrela, hegoaldeko frontea AEBen segurtasunari dagokion kontua ere bada, narkotrafikoaz haragoko faktore batzuengatik:
|
|
|
Domingok bazekien, beharbada, era batean zein bestean, anaiak asko sufritzen zuela, intziri haiek –ggrrrññññ eta ggrrrññññ– ez baitzuten beste ezertarako biderik zabaltzen, baina, errealitate hura jasanezina egiten zitzaion neurrian, beste bat asmatzen zuen, eta hala, anaiaren intziriak haren balizko boterearekin lotzen zituela, imajinatzen
|
zuen
zer nolakoak izango ziren intziri haiek haurra gizontzean, bozgorailu batek auskalo zenbat aldiz anplifikatuak: herensugearen orroak bezainbatekoak izango ziren, menturaz, etorkizunean... herensugea bezain indartsua izango zen seinale, jauregiaren otso etsai guztiei aurre egiteko eta haiek urrun mantentzeko adinakoa; harekin batera, baina, Domingok ohartua behar zuen bere jarrera hark hunkitu eta alaitu egiten zuela bere anaiatxoa, halako eran, non, izebaren esaldia entzun ahala:
|
|
|
afalduta zegoen, baina ez zuen handik alde egiten; gizona ez zen erretzailea, agidanean, eta hantxe zegoen, egonean bezala... sabaian ipinitako ezkutuko kamera batek hala jasoko zuen eszena; are gehiago: gizonak Adari tarteka zuzendutako begiraden sekuentzian, kamerak argi erakutsiko
|
zuen
zer nolakoak ziren begirada haiek, diskretuak bezain neurtuak... harik eta Adak zigarreta piztu zuen arte, handik aurrera adierazkorragoak egin baitziren, baita lotsagabeagoak ere, halako eran, non Ada urduri jartzea lortu baitzuten, azkenean: begiak ezohiko abiaduran ireki eta ixten zituen honek behintzat; ehiztariak ehiza erdi menderatua zuen, beraz... edo hala uste izango zuen gizonak seguruenik, segidan zutitu, Adaren mahaira hurbildu eta halaxe mintzatu baitzitzaion, libre zegoèn aulkiari eskuz heldurik, atzeratzeko asmoz edo:
|
|
|
Pentsatu
|
zuen
zer nolako gorrotoa zien Angek pertsona jakin batzuei. Bere aitari buruz ari ote zen" batzuk, orain aberatsak eta famatuak baitira, baina lehen diru eske etortzen zitzaizkidan etxera" zera zioenean?
|
|
2011
|
|
|
Egoera horretan uler litezke Martin Lasartek zuzendutako jokalariek entzun zituzten txistuak Anoetan, Gironaren kontra berdindu eta gero. Laugarren jardunaldia baino ez zen, eta horrek argi erakutsi
|
zuen
zer nolako egonezina arnasten zen inguruan. Gehienbat, Elustondorekin ez zuten errukirik izan, eta gaur oraindik arrastaka dakartza orduko gertaera guztiak.
|
|
|
Txikitan, neguko egunetan eskolara joan aurretik txokolate beroa ogi koskor handiekin prestatzen zion garaiak. Gogoratzen
|
zuen
zer nolako pozarekin jaikitzen zen ohetik, sukaldetik etortzen zen usain goxo hura usaintzean. Amak beti esan ohi ziolarik ondo gosaldu, Angel, mutil handia egiteko!, gosaldu gabe ezin da eskolara joan eta behar bezala errenditu!, jan egin behar da!
|
|
2012
|
|
|
Bitartean, 1841ean barrena, Nafarroako foruen moldaketarako legea bideratuta zegoen eta Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan beste horrenbeste egiteko prest zegoen. Gobernuaren alde zeudenen artean aipatu batzordean Donostiako liberal sutsuen ideologo nagusia zela ikus dezakegu, eta berak horrezkero azterturik
|
zuen
zer nolako Foru aldaketa egin beharra zegoen. Gobernu zentralak Nafarrekin lortu zuten hitzarmena eredu bihurtu nahi zuen.
|
|
2013
|
|
|
Koldo oso ongi informatutako gizona zen, eta, hala, Pedrok bere lantegiaren birmoldaketa egin ez beste jakin
|
zuen
zer nolakoa zen hura: eskopeta ekoizlea izateari laga eta beste mota bateko armak ekoizteari ekin ziola, alegia, minak nagusiki?
|
|
|
Goikoetxeak gogoko
|
zuen
zer nolako herria eraikiko zuten asmatzen ibiltzea, taldetxo baten konpainian; hori «oso garrantzitsua» zen harentzat: «Adibidez, auzo bakoitzean jantokiak egotea, jendea lanetik etorri eta elkarrekin egon, afaldu, gero komentatu auzoa nola zegoen; zer jarri, zer kendu...
|
|
|
Koldo oso ongi informatutako gizona zen, eta, hala, Pedrok bere lantegiaren birmoldaketa egin ez beste jakin
|
zuen
zer nolakoa zen hura: eskopeta ekoizlea izateari laga eta beste mota bateko armak ekoizteari ekin ziola, alegia, minak nagusiki... enpresari izena ere aldatuta, jakina, garai batean" Escopetas Cele" izan zena" EXPOSA" bihurtuz.
|
|
2014
|
|
|
urtean, 1385 Errege Dekretuak zehaztu
|
zuen
zer nolako espezieak merkaturatu daitezkeen izen batekin eta bestearekin.
|
|
2015
|
|
|
Biharamun eguerdian taxiari deitu zion, herrian bazkaltzeko. Bidean behera, taxistarekin komentatu
|
zuen
zer nolako peskizak zituen egiteko Keniarenean.
|
|
2016
|
|
|
Ia mendebetez, emakume beltz gehienek ezin izan zioten ihes egin etxeko lanari. 1912an, Georgia estatuko etxeko langile baten istorioa bildu zuen New Yorkeko kazetari batek, eta istorio horrexek islatzen
|
zuen
zer nolakoa izan zen emakume beltzen egoera ekonomikoa azken hamarkadetan, eta zer nolakoa izango zen aurrerantzean ere, hainbat urtez. Emakume haren herrian, emakume beltzen bi herenek baino gehiagok ez zuten beste erremediorik izaten sukaldari, umezain, garbitzaile, zerbitzari, saltzaile edo zaintzaile aritzea baino, eta harrapatuta zeuden?(...) esklabotzakoak bezain txarrak edo are okerragoak?
|
|
|
Gizonak, bortitzenenean, zigorrarekin jotzen eta mutilatzen zituzten; emakumeak, berriz, jo eta mutilatzeaz gainera, bortxatu egiten zituzten. Bortxaketak argi islatzen
|
zuen
zer nolako botere ekonomikoa eta kontrola zeukaten esklabo jabeek eta esklabozainek emakume beltz langileen gainean.
|
|
|
E. Franklin Frazier soziologo beltz ospetsuak idatzi zuen tesi horren aldeko lehen ikerketa aitzindaria, 1930eko hamarkadan. Hain zuzen ere, 1939an argitaratu zuen The Negro Family liburua [Negroen familia], eta, bertan, espantu handiz azaldu
|
zuen
zer nolako eragin beldurgarria izan zuen esklabotzak beltzengan; hala ere, gutxietsi egin zuen esklaboen erresistentzia gaitasuna, esklabotzaren eraginetik at beste bizitza sozial bat eraikitzeko gaitasuna. Era berean, gaizki ulertu zuen emakume beltzek ezinbestean garatu zuten jarrera independentea eta konfiantza, eta, ondorioz, txartzat jo zuen honako hau:
|
|
|
Haren erabilera kroniko bihurtzen denean, osasun arazoak sor daitezke». Heelyekin izaten diren istripu ohikoenak 2007an, Pediatriako Akademia Amerikarreko Pediatrics aldizkarian, lan bat argitaratu zen, eta agerian utzi
|
zuen
zer nolako joera izan zuen, bai gurpildun zapatilek edo irristagailuek eragindako lesio ortopedikoak, bai gurasoak kontzientziatzeko, eta, aldi berean, gurasoak kontzientziatzeko. Heelys and Street Gliders Irain:
|
|
2017
|
|
|
Aditu batek, John Hattie k, neurtu egin
|
zuen
zer nolako faktoreek eragiten duten arrakasta akademikoan.
|
|
2018
|
|
|
Hain inportantzia handia eman zion, ezen ukitzen ere beldur izan zen Elba. Ondo gogoratzen
|
zuen
zer nolako aurpegia zuen mutilak liburuaren aurrean eta nolako begirada jarri zitzaion bat batean. Alboz begiratzen zion andreari, modu arraroan, zer egin ez zekiela zegoelako zirkinik egin gabe begira begira.
|
|
|
Elkarrizketak han eta hemen gero, eta elkarrizketa horien zabalpena ia berehala. Sarritan, berriki adiskidetutakoek ipintzen zituzten beren hormetan Mirenen lanari buruzkoak (besteak beste, eta maiz, Iñaki Aramendik), eta, beraz, etiketatu egiten zuten Miren eta Mirenek egiaztatu ahal izaten
|
zuen
zer nolako arrakasta zeukaten; are gehiago, ohartarazi egiten zion sare sozialak berak, ikurtxo gorri batekin ohartarazi gainera, bibrazio batekin mobilean, nori eta zenbat gustatu zitzaion artikulu hura edo elkarrizketa hau, zenbatek eta nortzuk konpartitu zuten, noiz eta nork igoarazten zuen apurka edo braustakoan Mirenen kotizazio soziala.
|
|
|
Arratsaldeko desfilea bertan behera utzi zuten, alardean parte hartzen ari zen gizon bat atxilotu egin zutelako ikurrin bat eramateagatik. Erabakiak gogora ekarri
|
zuen
zer nolako eragina izan dezaketen kanpoko faktoreek alardean. Garaian garaiko balio nagusien araberako ikurrak arazorik gabe erakutsi dituzte beti bi alardeek:
|
|
2020
|
|
|
Mariannek ez zion erantzun. Mariannek buruan entseatu
|
zuen
zer nolako elkarrizketa izango zuten azkenean amak kontaktatzen zuenean, zer aurpegiratuko zioten elkarri, zer egia azpimarratuko zizkion berak. Baina ez zen gertatu halakorik.
|
|
|
Denek konturatuta egon behar zuten zerbait gertatzen zitzaiola. Lotsa ahulgarri bat sentitzen
|
zuen
zer nolako pertsona bihurtu zen ikusita, eta mira egiten zion Mariannek sentiarazten zionari, eta mira egiten zion harekin egoteari. Hari telefonoz deika aritzen zen denbora guztian, egunero bidaltzen zizkion testu mezuak, baina hark ez zion erantzuten.
|
|
2021
|
|
|
Izakientzat berria zen birus baten sorrera zen. Inor gutxik susmatzen
|
zuen
zer nolako ondorioak ekarriko zituen. Atzeman zutenerako, zabaltzen hasia zegoen, izan ere; oraindik ere ez dakite seguru noiztik.
|
|
|
Posadaren aurkako atentatuaren ondoan, ETAk lan teoriko bat argitaratu
|
zuen
zer nolako biolentzia iraultzailea praktikatzen zuen argitzeko.
|
|
2023
|
|
|
Baina soilik bortxaketa kasuetan banatu ahal izango dute medikuek. Osasun Ministerioko Genero Unitateko arduradun Clara Lopezek azaldu
|
zuen
zer nolakoa izango den pilula eskuratzeko protokoloa. Haren esanetan, erietxeetan eta ospitale publikoetan banatuko da, eta emakumeek ohiko osasun azterketa igaro dute pilula jaso ahal izateko, baina ez dute salaketarik jarri, ezta Auzitegi Medikuen Ikerketa Zentroak bideratutako azterketarik egin ere.
|
|
|
Horren guztiaren burua Diego Larrunbide da. Beste surf eskola batzuetan lan egiten zebilela, hausnartu
|
zuen
zer nolako esfortzu ekonomikoa zen surf egitea familia askorentzat. Eta, horren ondorioz, konturatu zen kolektibo askorentzat aisialdiko jardueren «gizarte bazterketa masiboa» sustatzen zela.
|