|
2000
|
|
|
" Denon bizi  tza aski mediokrea dun", esaten zidan orokorki Teresak," horrexegatik ez dinagu ahantzi behar, tarteka, txinparta ba  tzuk piztea". ... kor mozkor eginda amaitu genuen azken afarian, aitortu zidan nire bizi  tzari urtetik urtera monotonoagoa irizten ziola (erabat ulertzen ez dudan arren, oso esanahi ona izan behar ez duen" patetiko" hi  tza ere erabili zuen), eta agian, banaketaren oinazea gorabehera, aukera ezin hobea zela norabidez aldatzeko eta txinparta desberdinak pizteko (dena aitortu behar badut, Teresak ez
|
zuen
sekula Dabid oso gogoko izan). Eta, egia esa  tera, orain neure baitan dardara inarrosle bat sumatzen dut, metrokoa baino askoz bortitzagoa, azpi azpian nuen desioa zuhaitzetako sustraiak bezala kanporatu nahian dabilena.
|
|
2001
|
|
|
G: Barkatu, jauna, baina Kantek ez
|
zuen
sekula komikirik idatzi.
|
|
2002
|
|
|
Bestetik, kuartelean gizatasun kutsu bat antzemateak harritu egin zuen. Ez
|
zuen
sekula esperoko guardia zibilengan halako dohainik aurkitzerik. Â Tentetu, eta herrenka segitu zuen. Ordurako, sarrerako guardiek itxia zuten atetzarra, eta burdin ziriak eta gainerako euskarriak beren zuloetan egokitzen ziharduten.
|
|
|
Baina ni hilketaren lekuko izan aurretik ere izan ziren atentatuak, eta aitak ez
|
zuen
sekula bihozgabeak bezalako hitzik erabili. Aitak hildakoarengatik bai, hargatik esan zuen hamar bat minutu lehenago eta lasai asko, bihozgabea zela.
|
|
2003
|
|
|
Ez da sekula izan plaza  gizona, badaki, baina Mikelek betidanik errespetua gorde izan dio, idazkariaren kontrako ekintza haren ondotik batik bat. Neskarekin, berriz, ez
|
zuen
sekula zuzen jokatu. Ez zuen oso kapaz ikusten.
|
|
|
Jadanik amatxirekin hitz egin zezakeen, honek ikastaldietako heskuara hau arrunt espainola zela leporatzen zion arren. Frantxisen trufarik ez jasateko ez
|
zuen
sekula nahikoa ikasten eta gauak gauari aditzak, Â deklinabideak eta gramatika puntuak beretu zituen. Frantxis, berez, euskaraz analfabetoa, ahoa bete hortz geratzen zen Txoko hitz egiten behatzean.
|
|
|
odolaz  blai, eta nolaz ez zuen eskolan abererik zatikatzerik, deklinabidea eta aditzak txirtxil  tzen zituen. Jakin bai, bazekien zer diren  zitzaizkidan, baletoz, ninduten, niezazkion eta noiz i eta noiz ari, baina aurrenekoan ez
|
zuen
sekula asmatzen. Autozuzenketa, poesiaz lagundurik.
|
|
2006
|
|
|
Harrituta gelditu nintzen: egun hura arte ez
|
zuen
sekula nazien kontrako ezer esan nire aurrean.
|
|
|
Etorri bezala alde egin zuen, isilik eta ni han ikusi izanaren seinalerik eman gabe: Kurten etxean egon nintzen boladatxoan bizpahiru aldiz ikusi nuen emakumea, eta ez
|
zuen
sekula hitzik egin.
|
|
|
Hark esan zion ez galtzeko jakinduriaren trena. Orduan ez zuen ulertu, baina ez
|
zuen
sekula ahaztu.
|
|
2007
|
|
|
Esplotatzen zutela kabroi haiek, lehertu behar zutela... Behin baino gehiagotan pentsatu
|
zuen
sekula itzaltzen ez zen telebista hura, hautsontziko kanuto hondarrak, bere abaildura, azken batean, izan zirela Igorren erabaki askoren akuilagarri.
|
|
|
Gathalonabes horrek bazituen hiru iturri handi, hiruak kristalez eta perlez apainduak eta lurrean zilatuak zituen kanale batzuei esker, nahi zuelarik batetik esnea zerion, ber  tzetik, ardoa, eta hirugarrenetik, eztia. Dorre handi batean soinua joarazten
|
zuen
sekulan soinulariak agerrarazi gabe eta zion Jainkoaren aingeruak zirela musikaren jotzen ari. Gathalonabesek leku horri Paradisu zeritzan.
|
|
2009
|
|
|
Clarak ez zuen inoiz ere lagunik izan. Ez
|
zuen
sekula hartu eman esturik izan beste emakume batekin. Basatia zen, izutia...
|
|
|
Are, ez zekien ezta nor zen ere. Valentinak aipatu arte ez
|
zuen
sekula hain ospe handiko idazle horren izena entzun. Liburu dendan inork ez zion inoiz eskatu Petrusen libururik.
|
|
|
Harrituta utzi ninduen lagunak: ez
|
zuen
sekula hitzik egin hain gogor salatzen ari zen gizonarekin. Etxeko sukaldean txikitan entzundakoak zituen hizpide, eta gizon hura zendu izanaren albisteak berritu egin zizkion, nonbait, bere etxeko mahaian, erdi isilka, esaten zirenak.
|
|
|
Latzak pasatutako gizona zen Mitxelena, Unamunoren bizitzaren zentzu tragikoa zeraman soinean, gurutze baten moduan, ez alferrik berak idatzi zituen Unamuno ta abendats eta Erri bat guruzbidean liburuak?. Ez
|
zuen
sekula anaien arteko gerraren zama gainetik kendu (irabazleen aldekoa zen bere familia). Euskara hautatu zuenez idazteko, euskaraz aritzeak poz gutxi ekarriko zion katakonbetan, eta pozik batere ez, aitzitik baizik, katakonbetatik kanpo.
|
|
|
Bankari bat atxilotu zutela susmagarri moduan, hori zen albisteari garrantzi gehiago ematearen kausa. Bankaria egunero egunero pasatzen zen kale kantoi hartatik, baina poliziari adierazi zionez, berak ez omen zuen eskalea ezagutzen, ez omen
|
zuen
sekula ikusi. Poliziek, harrituta, susmagarritzat jo zuten:
|
|
2010
|
|
|
Beste muturrera iritsi zuten biek. Eta Zenonen susmoa zuzena baldin bazen, Akilesek, nahi bezain arin laster eginagatik ere, ez
|
zuen
sekula harrapatuko dortoka, hura beti pixka bat harago egongo baitzen, eta horrenbestez ezin harrapatuzkoa izango zen beti.
|
|
2011
|
|
|
Marcellek artean hilabete batzuk baizik ez zituen. Neskamea, etxaldea utzi ondoren, Parisera joan zen bizitzera eta handik gutxira hil zen; ez
|
zuen
sekula erreklamatu bere alaba. Amonak mimo guztiak ematen zizkion Marcelleri.
|
|
|
1942ko apirilean, alabari eskatu zion eraman ziezaiola Paristik, beste hainbat objektu pertsonalen artean, josteko makina bat. " Baina amak ez
|
zuen
sekula ezer josi, zioen Denise Epsteinek. Izar horia besterik".
|
|
|
Hotsa zabaldu zen Trois Rivièresko erretoreari bere ministerioa bertan behera uzteko agindu ziola. Baina, diotenez, hura ordezkatzera etorri behar zuen apaizak ez omen
|
zuen
sekula lortu Grand Ri ibaiko Buissonneau zubia zeharkatzea. Eta erretorea Trois Rivièresen geratu zen.
|
|
|
Sekula ere ez zuen aurrez aurre berba egiten eta, egiten zuenean ere, gauzak ilun eta erdizka esaten zituen. Ez
|
zuen
sekula begietara begiratzen; lurrera begira egiten zuen berba. Pertsona zuria zen.
|
|
|
Dena den, aitak Landaburuko Joxe Mari aipatzen du emozioz: " Harek ez
|
zuen
sekula paketerik galdu. Sekula".
|
|
2012
|
|
|
Harrituta geratu zen Galo. Berak ez
|
zuen
sekula halakorik egin. Gogoratzen hasita, behin, azaldu zitzaion gizon batek bai galdetu zion ea Etxolape baserria non zegoen, eta berak erantzun egin zion.
|
|
|
Sadeko markesa askotan pasatzen zen Aureliaren leihopetik, ia arratsaldero, baina ez
|
zuen
sekula bururik jasotzen.
|
|
|
Ez
|
zuen
sekula jasoko bere barrua guztiz baretuko zukeen gutun barkabera...
|
|
|
Baina jende aurrean ez
|
zuen
sekula homosexualak mindu zitzakeen ezer esaten.
|
|
|
Bere buruarekin berorika mintzatzen zen zientzialariak, ordea, ez
|
zuen
sekula edabea probatu nahi izan.
|
|
2019
|
|
|
Jose Antonioren aldean, nire aita gizon isila zen. Ez
|
zuen
sekula hitz itsusirik esaten, ez zuen oihuka hitz egiten, eta, ziur nengoen, ez zitzaiokeen inola ere burutik pasako bere seme baten andregai nerabeari begi keinurik egitea.
|
|
|
Autoarekin azpian harrapatu zezakeen, baina ez zizkion senarrari tripak atera nahi. Lorategiko belarra mozten ari zela telebista zaharren bat bota ziezaiokeen burutik beheiti, baina Karmelek ez
|
zuen
sekula punteria finegirik izan.
|
|
|
Sekretua zen, isila, diskretua, kasik mutua, kontzertu eta ospakizunetan mozkor arraildu arren. Bere egiarik ez
|
zuen
sekula salatzen. Gogorretarik zen.
|
|
|
Erauntsi komandoko burua zen. Trebeena, ez
|
zuen
sekula dudatzen. Beste hiru militanteek bazekiten, etako zuzendari gorenaren borondatez hautatua izan zela, laukotea manatzeko eta kudeatzeko, duela jada hamar bat urte.
|
|
|
Halatan, denbora labur gabe, borroka armatuaren inguruko idazki teorikoak jorratu zituzten, gerrila eta iraultza bururaino eramateko baliabideak, segurtasun teknikak eta praktikak. Marianek ez
|
zuen
sekula ikasgai hain interesgarririk hartu bere lizeo garaietan. Are gehiago piztu zitzaion kemena Krutwig, Lenin, Marx, Proudhon, Bakunin, Ho Chi Min edo Pol Poten eskarmentu politikoak sakondu zituztenean.
|
|
|
Mariak ez
|
zuen
sekula horrelakorik bizitu.
|
|
|
Haietarik bat errealitatea zen. Literaturak ez
|
zuen
sekula deus konpondu, ez zuen sekula odola zainetan zerien gizonek eragin minak sendatzea lortu. Baina ezinbestekoa zen, noiz ala noiz gogoetaren labakiak hitzen, elkartasunaren eta jendetasunaren haziz ereiten berriz hasteko.
|
|
|
Haietarik bat errealitatea zen. Literaturak ez zuen sekula deus konpondu, ez
|
zuen
sekula odola zainetan zerien gizonek eragin minak sendatzea lortu. Baina ezinbestekoa zen, noiz ala noiz gogoetaren labakiak hitzen, elkartasunaren eta jendetasunaren haziz ereiten berriz hasteko.
|
|
|
Beste bat da paper zurian beltz marraztu nahi dudan auzia: gaztelaniaz ari denak ez du hizkuntzaren aukerekiko kezkarik (tradizio zabal joria du), ez dio izurik gaztelaniaren etorkizunari (tradizio zabal horretan ez
|
zuen
sekula irakurriko ez bada zentzu literalean" ama/ amona gaixo dago" bezalako pertsonifikazio agonikorik, hain ugaria xx. mendeko euskal literaturan. Gaztelaniaz ari denak ez du hizkuntzaren osasun egoera aldiro aldiro txekeatzen aritu beharrik.
|
|
2020
|
|
|
Lehortu, eta indarrez itxi zituen begiak, bere irudimenean aitaren aurpegia klarionaz marraztu nahian. Ez
|
zuen
sekula lortzen, ordea. Begi urdinak jartzera iristen zen, baina hor bukatzen zen bere marrazkia.
|
|
|
Aurrera begira joan behar zuela erabaki zuen; ez zegoen ondo inori horrela begira geratzea. Korrika txikian egin zuen Reparazenerako bidea, artean ondo ezagutzen ez zuen arren, oso ohituta baitzegoen txikitatik bakarrik ibiltzera, eta ez
|
zuen
sekula ahazten behin ibilitako bidea. Hango arbolek, landareek, etxeek eta detaile txikienek esaten zioten nondik joan behar zuen bideguru  tzeetan, bizi guztian ezagututako txokoan balebil bezala.
|
|
|
Marianne izan zen beste gauza ba  tzuk ere posible zirela erakutsi ziona. Bizitza desberdina izan zen horren ondoren; beharbada ez
|
zuen
sekula ulertu zeinen desberdina izan zen.
|
|
|
Aurreko astean, Connellek" mamua" zeritzon zerbait aipatu zuen. Mariannek ez
|
zuen
sekula entzun eta zer zen galdetu behar izan zion. Connellek bekainak jaso zituen.
|
|
2021
|
|
|
Ez
|
zuen
sekula izan emazterik, ez seme alabarik, ez etxerik. Ezkondutako arreba baten etxean bizi zen, zeinak maite baitzuen eta berak ere hura maite zuen; baina etxekoekin bere ohiko manera zakarrak ibiltzen zituen, eta gaztetxo edo arrotz baten gisa jokatzen zuen.
|
|
2022
|
|
|
Bazekien senarra desiratzen zegoela ezkon gaua heltzeko. Eta bera ere bai, baina hori ez
|
zuen
sekula aitortu.
|
|
|
Baina edertasunarengatik soilik maite zuen Hughesek Assia. Ez omen
|
zuen
sekula bere emazte sentitu, eta elkarrekin izan zuten haurra ere, Shura, ez omen zeukan alabatzat. Bere buruaz beste egiteko, Plathen metodoa erabili zuen Assia Wevillek, hobetuta:
|
|
|
Harexek liluratu du gehien. Izan ere, udal igerilekua ezagutzen du, baina ez
|
zuen
sekula etxe bat piszinarekin ikusi. Ez zekien halakorik bazenik herrian.
|
|
|
Eta ez zen sekula etxean sartzen. Ez
|
zuen
sekula deus esaten. Itzuri egiten zioten nonbait hitzek aurpegiko zulo hartatik.
|
|
|
Barrutiko Haur Damutuak, erakunde miresgarri bat, ohitura txarren aferetan sartutako adingabeen moraltasuna berreskuratzeko helburua zuena. Péricand jaun zaharrak ez
|
zuen
sekula ezkutatu hiltzean diru kopuru bat utziko ziola antolakunde hari, baina, modu amorragarri samarrez, ez zuen inoiz zehazten zenbat. Plater bat gustatzen ez bazitzaion edo bilobatxoek zarata handiegia egiten bazuten, bat batean lozorrotik esnatu eta ahots ahul baina argiz esaten zuen:
|
|
|
negarrez, odoletan, etsaiaren ihesi, etxea atzean sutan utzita, haurrak bularraren kontra estutuz. Inork ez
|
zuen
sekula sinpatiaz pentsatu ezin konta ahala hildako haiengan... Haien ondorengoentzat ez zuten lepoa moztutako oilaskoek baino inportantzia handiagorik.
|
|
|
Bere senarra ikusten zuen berriro, gizon lodi eta aspergarri hura, dirua, bere lursailak eta eskualdeko politika beste zaletasunik ez zuena. Ez
|
zuen
sekula maite izan. Aitak hala erabaki zuelako ezkondu zen gizon harekin.
|
|
|
Egun batzuk lehenago ia erotzeraino izututa alde egin zuen Parisetik; orain, arrisku ukaezinak pasatu eta gero, guztiz lasai eta buruhotz zegoen; gainera, konfiantza hartu zuen beti eta nonahi estuasunetik irteteko zeukan trebezian; edozein egoeratan ezin aiseago eta erosoago konpontzeko zuen egiazko dohainean. Moldakortasun hura, buruargitasun hura, axolagabekeria hura oso baliagarri gertatu zitzaizkion bere karreran eta amodioetan, baina ez
|
zuen
sekula usteko bizitzan ere balioko ziotenik, izan egunerokoan, izan ezohikoan. Orain, Corbini arrenka babes eske ibili zitzaiola oroitzean, erruki irritxo batek egin zion ihes.
|
|
|
" Hiria, aldekoa ez bada, lehenbailehen atzean utzi beharreko giltzarrapo bat da". Baudelairek, hala ere, ez
|
zuen
sekula Paris kitatu, hain handia zen harekiko dependentzia.
|
|
2023
|
|
|
Iñaki eroturik da haizearen jokamoldearekin. Ez
|
zuen
sekula pentsatuko gisa horretako esperientziarik biziko zuenik; ez horixe! Iñakik anaiei erran die Chortaya ostatura joan litezkeela, hango jabeak ezagutzen baititu.
|