|
2008
|
|
|
Uribek ere lortu duela sentitzen du. Idatzi nahi
|
zuen
nobela idatzi duelakoan dago. –Egin dudana egiteko gauza ez izateko beldur nintzen, bide labur edo errazagoa hartu eta harekin etsi ote nuen.
|
|
|
Zalantzarik gabe, behingoan harrapatu eta irakurtzen jarraitzera behartzen duen hasiera, nobela onetan behar den hasiera horietakoa. Aurrez ere asmatu
|
zuen
nobela bati hasiera paregabea ematen Agirrek, 2003an argitaratu zen Romain zen bere izena nobelako hasiera ere halakoxea iruditu zitzaidan (nobela osoa bezala, bestalde). Hasiera indartsuko nobelek arrisku bati egin behar izaten diote aurre, ordea; ondorengo orrialdeetan indar horri heldu eta ahal den neurrian gainditzen saiatzeari, hain zuzen.
|
|
2009
|
|
|
Izan ere, pasarte bakoitzeko protagonistak eta bertan kontatutako gertakariak literatur eskuz zirriborratzen ditu kontu egin nola erabiltzen dituen dialogoak, eta emaitza kazetaritza eta literaturaren arteko hibridoa da. Ezagun da idazleak
|
zuen
nobela beltzetarako zaletasuna gogoan izan nobela beltzak euskaraz idazten aitzindarietakoa izan zela, eta hala, kronika hauek nobela beltzetako pasarteak dirudite maiz, edo mikroipuinon beltzak, nahiago baduzue. Ildo honetan, aipagarria da, orobat, kriminalaren ekintzak bere iraganean ulertzeko duen joera, esplikazio psikoanalitikoa edo ematekoa, beti saiatzen dela hiltzaile edo dena delakoaren haurtzaroko balizko jazoera erabakigarriren bat bilatzen.
|
|
|
Ez dakit zer moduzko harrera izan
|
zuen
nobela honek Alemanian. Baina Alemanian eta Euskal Herrian modu berean irakurriko dela uste duzu?
|
|
2010
|
|
|
Literaturak beti erakutsi du berpizteko ahalmena. Sinclairren liburu hori There Will Be Blood gisa moldatu zuten zinemara, eta, niri batere gustatu ez zitzaidan arren, berriz zirkulazioan jarri
|
zuen
nobela hori. Nobela horretan hemen eta orain gertatzen diren gauza asko salatzen dira:
|
|
2011
|
|
|
«Protagonistari disekzioa egin nahi nion, bihotza ireki, eta, horretarako, bisturi moduan erabili ditut biren arteko elkarrizketak».Ripsteinek Paz Alicia Garciadiegori eskatu zion gidoia idazteko. Hark 16 urterekin irakurri
|
zuen
nobela, baina berriro ez irakurtzeko eskatu zion zuzendariak, oroitzen zuen horretatik idazteko. Gidoilariaren hitzetan, lehen unetik pentsatu zuen protagonista etxe baten barruan egongo zela une oro, ez zuela «kalea zapaldu ere egingo», haren larritasuna areagotzeko.
|
|
2012
|
|
|
Errastiren esanetan, ez da lan samurra izan Steinbecken nobela itzultzea. Idazlearen garaiko kritikari tradizionalenen esanetan, hizkuntza zatarrarekin eta araurik errespetatu gabe idatzitako lana da, baina New York Drama Kritikaren Saria irabazi
|
zuen
nobelarekin. «AEBetan ezinbestean irakurri beharreko lana izan arren, kontrako iritzi asko jaso dituen nobela da Steinbeckena; garai hartan oso polemikoak ziren gaiak lantzen ditu, hala nola eutanasia edota gizarteak jasandako krisi latzaren aurrean gobernuaren ekintzarik eza».
|
|
|
Bilbo Zaharra euskaltegiak antolatutako Klasikoen irakurraldi etenik gabea ekitaldiaren barruan, Arantxa Urretabizkaiaren Zergatik panpox nobelaren txanda izango da bihar Bilboko Arriaga antzokian. Antolatzaileek azaldu dutenez, 400 inguru lagunek irakurriko dute, txandaka, Arantxa Urretabizkaiak 1979an kaleratu
|
zuen
nobela, 08:00etatik 20:00etara bitarte, geratu gabe. Axularren Gero, Juan Antonio Mogelen Peru Abarca, Jon Miranderen Haur besoetakoa eta Ramon Saizarbitoriaren Hamaika pauso lanen lekukoa hartuko du Arantxa Urretabizkaiaren Zergatik panpox ek Bilbo Zaharraren Klasikoen irakurraldi etenik gabea ekitaldian.
|
|
2016
|
|
|
eta aldi berean, errezelo bat geratu zitzaion, ezabaezin: anaiari etorri ote zitzaion mendekua».Bere Atarikoa n Atxagak idatzita utzi zuen zergatik hautatu zuen baserritar xume bat gerraren ankerkeriaren eta gordinkeriaren berri emango
|
zuen
nobelako pertsonaia nagusitzat: «Jainkoaren eta Elizaren alde gerra sutu zutenen gezurra nabarmenago gerta dadin».Testu berean, nobela idazteko behar zuen dokumentazio lana zein liburutan oinarritu zuen ere azalduta utzi zuen Atxagak:
|
|
2018
|
|
|
Eta Hobe isilik (2013, Elkar) nobela plazaratu zen gero, Agustin Zubikarai sariaren laguntzaz idatzi zuena. Bilaketa bat kontatu
|
zuen
nobela hartan, 36ko gerran miliziano ibili ostean, Frantzian galdu zen aitona anarkistaren arrastoaren atzetik dabilen bilobaren bilaketa, hain zuzen.Ubeda ez ezik, aurrerantzean EIEko Zuzendaritza Batzordeko kide izango diren beste hiru lagun ere aukeratu zituzten elkartekideek atzoko batzar nagusian: Nora Arbelbide BERRIAko kazetaria eta idazlea, Ana Galarraga Elhuyarren zientzia komunikatzailea eta Zarauzko Literaturia jaialdia antolatzen aritzen den taldeko kidea, eta Peru Iparragirre idazlea eta BERRIAko literatur kritikaria.
|
|
2021
|
|
|
Telebistako exekutibo gazte bat du pertsonaia nagusia, abangoardiako dokumental bat filmatzeko asmotan dena, AEBetako herri txikietako jendearengan aurkituko duelakoan amerikarren izaeraren funtsa. Joyce Carol Oates idazleak zera esan
|
zuen
nobela horri buruz: «Nik irakurritako lehen eleberrien artean harrigarri eta sofistikatuenetako bat da».
|
|
2022
|
|
|
Chrstiek bukaerako errebelazio horren arabera taxutzen
|
zuen
nobela osoa. Nobelaren amaiera idaztera iritsitakoan erabakitzen zuen susmagarrietatik zein izango zen hiltzailea, azken mementoan, eta atzera jo eta dena berridazten zuen, pertsonaia hori inkriminatzeko beharrezko frogak erantsiz.
|
|
|
Itzulpena ez zaiola erraza egin aitortu du Reyk. Erroma inguruko dialektoan idatzi
|
zuen
nobela egileak, gazteen argota erabiliz, eta euskara estandarrera ekarri du berak: «Erromatik atera gabe egin nahi nuen kontakizuna, irakurleak Euskal Herrira ekarri gabe, euskaraz ez baita halako girorik izan hirietan.
|
|
2023
|
|
|
Murray Golden soinu banda, berriz, gertuago dago pop artefaktutik, Howard Shoreren sentimendu klasikotik baino. Modu batera edo bestera, Amazonek ekoitzitako Dead Ringers berria aitzakia ezin hobea da hura inspiratu
|
zuen
nobelarekiko jakin mina berpizteko. 1970ean, Barri Wood eta Jack Geasland idazle estatubatuarrek fikziozko Twins eleberrian bildu zuten errealitatean berdin berdinak izan ziren New Yorkeko bi biki ginekologoren bizitza eta heriotza, misterioz josia.
|
|
|
Antzerako sentsazioa izan nuen etxealdian ere. Jendeak pentsatzen
|
zuen
nobela bana eta ehunka bertso sorta idatziko genituela guztiok, baina ez da hain erraza. Burua argi behar da sortzeko; edo nik bai behintzat.
|