|
2003
|
|
|
Bolada luze batez Prousten antzera idatzi zuen eta Joyce imitatuz ondoren. Azken boladan Kunderarekin erabat gutiziaturik ibili omen zen eta idatzi berria
|
zuen
nobelan ere suma zitekeen hori. " Teresak hiru eguneroko idazten zituen", hasten zen eta esan nion zail iruditzen zitzaidala emakume baten konplexutasuna hobeto adieraz zezakeen beste esaldirik aurkitzea nobelaren hasiera gisa.
|
|
|
Dozena erdi bat lagunek bazekiten Ajar eta Gary idazle bera zirela, Paul Pavlowitch ek noski, Ajar en pertsonaia jendaurrean antzezten zuen bere ilobak, Leila Chellabi bere azken bizikideak, Diego bere semeak, Jean Seberg emazte ohiak eta honen senarrak, Martine Carré idazkariak, Robert Gallimard argitaratzaileak, Gisèle Halimi abokatuak eta gaztetako zenbait adiskidek ezagutzen zuten egia. Azken hauetako batek, Lynda Nöel ek, Gros Calin, Ajar ek argitaratu
|
zuen
nobela handiaren eskuizkribua bere begiz ikusi zuen Garyren Mallorcako etxean eta Paris erdiari kontatu zion aurkikuntza, zaila baita sekretuak gordetzea, kontatzea da hilak biziongandik bereizten gaituen ezaugarri nabariena. Batzuek ahopeka eta besteek agerian zabaldu zuten berria, baina inork ez zien entzun, inork ez zien sinetsi.
|
|
|
Lehergailu batek eztanda egin ondoren bezala, denak ezkutatu egin zirela ematen zuen. Handik egun batzuetara, iragarpenon oihartzuna galtzen hasia zegoenean, Ramon Saizarbitoriaren gutuna agertu zen egunkarian, oso kexu, berak hainbat neke eta sufrikarioren bidez eraikitako pertsonaiak igarleak une batean zirriborratu zituelako eta bukatzeko zorian
|
zuen
nobela inprentara igorri ordez sutara bota edo ez zalantzan zegoela jakinaraziz. Koldo Izagirrek eta Atxagak ere hitz egiten dute azkenik, igarleak bete betean asmatu duela aitortuz, urte berrirako iragarri zituen nobela horietan lanean ari direla jakinaraziz eta sormen askatasunaren aurka egindako erasoaren kontra epaitegira joko dutela abisu emanez.
|
|
|
Elkarrengandik aparte geundenean ez ginen gaizki konpontzen. Nire alargun bizitzaz galdetuko zidan eta esku artean
|
zuen
nobelaz xehetasunak eskatuko nizkion nik. Bere beroki zaharraren barruko poltsikotik paper batzuk atera eta irakurri egingo zizkidan beharbada orduan, eta nik ondo zeudela, ez zeudela batere gaizki esango nion.
|
|
2006
|
|
|
Bittori oihuka sartu zen Izagirre jatetxeko sukaldera, tabernako barran izaten zuen lore-ontzia eskuetan zuela. Luisak eskuetan
|
zuen
nobela ezkutatu zuen amantalaren pean, Bittorik debekatua baitzion sukaldean halakorik irakurtzea. Doloresekin batera lepoa jaso zuen, ezer ez zekiela adierazi nahian, eta patatak zuritzeari ekin zioten biek.
|
|
2009
|
|
|
Handik aurrera ez zuen diruaz kezkatu. Egun osoa izanen
|
zuen
nobela idazteko, gogoak ematen zionean joanen zen mendira... eta gogoak ematen zionean oheratuko zen Xabierrekin.
|
|
2012
|
|
|
Ez luke orduan arduraren bat, txikia balitz ere, Joseba Orbek? Zer bilatzen
|
zuen
nobela hori idaztean. Argumentu hori irratian azaltzean?
|
|
|
Buruz zekizkien joan den mendeko galai abestiak, eta ahapeka abesten zituen bere jostorratzari eragiten zion bitarrean. Istorioak kontatzen zituen, berriak ekartzen zituen, hirian zure mandatuak egiten zizkizun eta, ezkutuka betiere, bere mantalaren poltsikoan
|
zuen
nobelaren bat lagatzen zien handiei, eta atsotxo gajoak berak ere kapitulu luzeak irensten zituen bere laneko hutsarteetan. Amodioak, amoranteak eta maitaleak besterik ez zen han, dama pertsekutatuak areto bakartietan zorabioz erortzen, zaltzainak ostatu guztietan hiltzen, zaldiak orrialde guztietan lehertzen, baso ilunak, bihotz larridurak, zin egiteak, negar zotinak, malkoak eta musuak, ilargi argitan txalupatxoak, baso txikietan urretxindorrak, eta gizasemeak lehoia bezain ausartak, bildotsa bezain eztiak, izaten ez den bezain bertutetsuak, beti txukun plantatuak, eta zerraldontziei bezala negarra zerienak.
|
|
2013
|
|
|
Lehen esan legez, Jane Austenek 21 urte zituela egin
|
zuen
nobela honen lehen bertsioa, First Impressions. Hogeita hamazortzi urterekin argitara eman zuenean, ordea, izen berria jarri zion: Pride and Prejudice. Izen biok aintzat izanda, erraz konturatuko gara autoreak analisirako pauso bat eman nahi izan zuela aldaketa horrekin.
|
|
2014
|
|
|
Sekula irakurri
|
zuen
nobela onena zela pentsatuz hil zen.
|
|
|
Joseani aholkua eskatu zion ondoren, eta oheratzean liburu bat irakurtzen zuela irudikatzeko ideia eman zion adiskideak. Halaxe egin zuen gizonak, eta ondoren, ustekabean, norabide fantastiko bat hartzen
|
zuen
nobelak, senarra estasi moduko egoera batean jausi zelako ahalegina egin zuen lehenengo gauean bertan: Elenak ohean eserita topatu zuen biharamunean, begiak tinko itxita, eta ezin izan zuten, ez berak ezta medikuek ere, esnatu.
|
|
|
Liburuaren puntu horretara iritsita, begiak ireki behar zituela ulertu
|
zuen
nobela hura irakurtzen ari zen talde armatuko kideak; begiak ireki behar zituela ulertu zuen komandoaren inguruko nobela irakurtzen ari zen ume galduaren aitak; eta begiak ireki behar nituela ulertu nuen neuk ere, ume galduaren nobela irakurtzen nuela irudikatzen ari nintzen honek. Baina ordurako harrapatuta nengoen, ume galduaren nobela hura nola amaitzen zen jakin nahi nuen nik, komandoaren nobela hura nola amaitzen zen jakin nahi zuen ume galduaren aitak, eta adulterio nobela hura nola amaitzen zen jakin nahi zuen talde armatuko kideak, eta, halabeharrez, irakurtzen jarraitu genuen, irakurtzen, irakurtzen, irakurtzen.
|
|
2015
|
|
|
20 The Birds (1963) egiteko oinarritzat hartu
|
zuen
nobela.
|
|
2017
|
|
|
Esan bezala Sartoris ekin ere ez zuen Faulknerrek bere irakurlegoa sendotzerik lortu, eta hala, bere ordura arteko obren harrera eskasa zela eta, aurrerantzean bere plazer hutserako idaztea erabaki omen zuen, publikoa, argitaletxeak eta salmentak kontuan hartu gabe. Eta emaitza Hotsa eta ardaila izan zen, askorentzat, eta Faulknerrentzat berarentzat, idatzi
|
zuen
nobelarik onena.
|
|
2019
|
|
|
Irakurketa entretenigarria zirudien. Steven Spielberg-en film adaptazioa ikusia zeukan, baina kritika askotan irakurria
|
zuen
nobela askoz ere hobea zela. Beraz, aukera bat ematea pentsatu zuen.
|
|
|
Narratzailea Cristinaren terapeuta da, eta Cristina bere bezeroa da, bulegoko dibanean etzanda barrena husten duen bitartean. Ohiz kanpoko emakume baten ohizko ahizpa izatea nolakoa izan zen jakitea interesatzen zitzaion idazleari, eta horregatik idatzi
|
zuen
nobela.
|
|
|
Kisch eta Werfel hilak ziren; haien literatur garaia, joana. Perutzek susmoa
|
zuen
nobela argitaratzeari kalte egingo ziola juduen gaia izateak. Honela idatzi zion bere argitaratzaile Paul Zsolnay k 1951ko uztailaren 5ean:
|
|
|
Horrela bihurtzen du Perutzek irakurlea zulorik gabe bilbaturiko eleberri baten ehule. Perutzek Paul Zsolnayri 1951n idatzitako gutun batean ageri da nola antolatu
|
zuen
nobelaren egitura: –Ikusiko duzunez, egitura original samarra du nobelak.
|
|
|
Raimundo Silvak, gutuna postontzira eramatera joan eta gero, etxeko eskailera igotzen ari zela, telefonoa entzun zuen. Ez zen presatu, partez nekatuta sentitzen zelako, partez axolagabekeriaz, baita nahasia sentitzen zelako ere, segurutik Costa izango zen, poesia liburuaren probak zertan zeuden jakin nahiko zuen, edo egun beltz hartan utzi
|
zuen
nobelaren aldez aurreko irakurketa nola zihoan, Gogoratzen al zara.
|
|
|
Lortua
|
zuen
nobelaren lehenengo kapitulua ixtea. Emaitzaz ez zen bereziki harro sentitzen, baina gutxienez zerbait bidali ahal izan zion argitaletxeari.
|
|
2021
|
|
|
Harper Leek hori egin zuen Matar a un ruiseñor (To Kill a Mockingbird) idatzi zuenean, benetako Alabamari buruzko nobela bat, benetan gertatzen ziren gauzak kontatzen zituena, beltz bortxatzailearen mitoak nola funtzionatzen duen eta zer tapatzen duen kontatzen zuena, emakumeen errelatoak nola eta zertarako manipulatzen diren deskribatzen zuena. Errealitatea agerian jartzen
|
zuen
nobela bat, errealitatea ezagutzen zuen idazle batena.
|
|
|
Beckettek 1969an irabazi zuen Literatura Nobel saria; Irlandako idazle batek eskuratzen zuen bigarrena. 1923an, William Butler Yeats poeta metafisiko transzendental abertzaleak irabazi
|
zuen
Nobela, eta 1995ean beste poeta irlandar batek, Seamus Heaneyk.
|
|
|
Mundu guztiak egingo
|
zuen
nobela bat konfinamenduko kontuekin, banekien!, ez nintzen batere originala!, baina material nahiko ona neukala iruditzen zitzaidan, taxuzko zerbait idatz nezakeela itxialdiko istorioak tartekatzen banituen nire amodiozko (desamodiozko) komeriekin. Zerbait egin behar nuen!, ez baininduen asebetetzen tiraderan lizuntzen hilabeteak zeramatzan eleberri hasiera hark...
|
|
|
Nobela hori: ez
|
zuen
nobela idazteko gogorik; idazlea izateko gogoa baizik. Oso ezberdina da.
|
|
2022
|
|
|
Xehetasunak ere eman zizkidan: morroi hark asko kostata aurkitu omen
|
zuen
nobela, eta azkenean hango merkatu batean erosi omen zuen. Baina liburuan Nazario Funes izena ageri zen... eta morroi hura gure eskaileran bizi zen!
|
|
|
Ez
|
zuen
nobela hura argitaratu. Ezta, bere ingurukoen eta irakurleen harridurarako, bat ere gehiago, hurrengo urteetan.
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, gure ama idazlea zen. Plaza & Janés ekin publikatu
|
zuen
nobela bat. Eta publikatu gabeko beste lauzpabost ere utzi zituen.
|