|
2008
|
|
|
Handik itzuli ginelarik sua itzalia zegoen, errekia eman behar zionak ez baitzion deusik ere eman. Eta orduan erran
|
zuen
nire aita zenak hori. Bistan da erranahia:
|
|
2009
|
|
|
Inoiz ez nuen pentsatuko Sobietar Batasunaren erorketa biziko nuenik eta ezta Poloniaren askatasunak Katyneko sarraskia eta gezurra zinemara eramateko aukera emango zidanik ere. Stalinek agindutako hilketak hil
|
zuen
nire aita, baina nire ama gezurren pean bizi izan zen eta bere zain egon zen. Gezurrak emazteengan, amengan eta alabengan izan zuen eraginik handiena:
|
|
|
Nola ausartzen zara niri deitzen? Abokatu zikin horrek sartu
|
zuen
nire aita kartzelan!
|
|
|
–Mimatuta dago, mimatuta... Badakizu zer esaten
|
zuen
nire aitak? " Ume batek koltxoi batean lo egiten badu, eta ez lurrean, mimatuta dago; ahula da, ez da gai behar bezala borrokatzeko".
|
|
2010
|
|
|
JULENE. Zure aita. Abelek hil
|
zuen
nire aita.
|
|
|
KANDIDO. Horregatik erabaki
|
zuen
nire aitak!
|
|
|
JULENE. Baina zer
|
zuen
nire aitak zuen kontra?
|
|
|
Gero galdera pila bat egin zidaten: nor nintzen, zein erlazio nuen Anarekin, non lan egiten
|
zuen
nire aitak eta zertan. Miaketa bukatutakoan Ana eraman zuten eta hurrengo bi orduetan ez ateratzeko esan zidaten, polizia bat utziko zutela atarian eta ateratzen saiatzen banintzen, ni ere atxilotuko nindutela.
|
|
|
Azkenean, gai handi haiek jatetxearen izenarekin nahastu zirenean, Espainiako gerra azaldu zen hizketaldian. " Nire gurasoen etxeko salan ere badago antzeko bat —esan zidan Mary Annek jantokian zintzilikatua zegoen Picassoren koadro ospetsuaren erreprodukzio bat seinalatuz— Bere eskuekin egin
|
zuen
nire aitak. Gaur egun jubilatutako mediku bat besterik ez da, Arkansasetik atera nahi ez duena, ezta bere alabak lan egiten duen college a ezagutzeko ere.
|
|
|
Beldur izan nintzen nire aitagatik galdetuko ote zidan, zer egin
|
zuen
nire aitak justu Spanish Civil War hartan, eta ihes egin nion gaiari. Banekiela bere aita brigadista izan zela; haren lan artistikoen berririk ez nuela, ordea.
|
|
2011
|
|
|
Espero nuena aitortu zidan bertako kafetegian: txiripaz jakin omen
|
zuen
nire aita zinela. Han hemen galdezka hasi, eta herriko norbaitek gutaz hitz egin zion, nonbait.
|
|
2012
|
|
|
Txinatarrek hartuko al gaituzte mendean? , galdetu
|
zuen
nire aitak umoretsu.
|
|
2013
|
|
|
—Ez al da kastigurik izango? galdetu
|
zuen
nire aitak.
|
|
2014
|
|
|
Txikia nintzenean, gizonak baino ez zeuden horrelako lekuetan. Lana maldizioa zela esan ohi
|
zuen
nire aitak, baina hari esker genuela genuen guztia. Hori gezurtatzen saiatu naiz bizitza osoan.
|
|
|
Hor lan egiten
|
zuen
nire aitak.
|
|
2015
|
|
|
Zerk egiten gaitu ezberdin? Espainiako polizia batek hil
|
zuen
nire aita. Egia estali nahi dute; ez dute aitortu nahi.
|
|
|
Stella aurreko egunean ito omen zen, maitasun gauaren eta agurraren ondorengo egunean. Asko sufritu omen
|
zuen
nire aitak. Orduan jakin nuen zergatik nintzen ni ere Stella.
|
|
|
Orduan jakin nuen zergatik nintzen ni ere Stella. Beharbada nire amak ere ez zuen jakingo zergatik aukeratu
|
zuen
nire aitak izen hori.
|
|
2016
|
|
|
Zer egiten zuen kontramaisuak kubertan itsaso horrekin, portuko bokalean? Zer egiten
|
zuen
nire aitak burdin saldatik hamar metro gorago. Ikasgelatik irten nintzenean, nolako isiltasuna, dena geldirik, makinak stop emanak, beste geldialdi bat biharamunean.
|
|
|
Baina Marceloko arrantza patroiaren heriotzak ez du panfleto bakar bat. Zer egiten
|
zuen
nire aitak burdin saldaren gainean segurtasunezko loturarik gabe. Berriz eta berriz entzun zituen gizonen hitzak eta itsasoaren orroak.
|
|
|
Hori uste
|
zuen
nire aitak.
|
|
2018
|
|
|
Aitaitak kontatzen zuen aita identifikatzera joan zela, ez zeukatela guztiz tapatuta ere, eta buruko zulokotea ikusi ahal izan zuela. Lehen tiroak akabatu
|
zuen
nire aita.
|
|
|
Azken esaldi hori? «ez da azken jazoeraren aztarnarik izango ordurako»? barrez eta burua miraz astinduz errepikatzen
|
zuen
nire aitak. Ez omen zekien maiordomoaren izena, ez eta hura ezagutu zuen inorena ere, baina beti hitzematen zuen berak kontatu bezalaxe gertatu zela pasadizoa.
|
|
|
Nire aita, autoaren atzeko atea zabaldu, eta hantxe tente geratu zen, ibilgailutik urrats bakan batzuetara, barrualdera zorrotz begira. Charles jaunak kontatzen zuenez, hiru bidaztiak, hirurak batera ohartu ziren, larriturik, zein indar fisiko zirraragarria
|
zuen
nire aitak. Izan ere, metro eta laurogeita hamar luze zen, eta beraren begitarteak, nahiz lasaigarria izan batek jakinez gero beraren betebeharra betetzen ari zela, itxura zinetan mehatxagarria har zezakeen egoera batzuetan.
|
|
|
Okerrena izan zen jakitea ez zuela gelaririk ekarri, beraren ohiko laguntzailea eri baitzen. Horrek estutasun larrian jarri
|
zuen
nire aita, zeren beste gonbidatuetako batek ere ez zeukan gelaririk, eta, hala, erabaki beharra zegoen zeini atxiki maiordomoa gelaritarako eta zeini morroia. Nire aitak, bere nagusiaren egoeraz jabeturik, behingoan eskaini zuen bere burua Jeneralaz arduratzeko, eta, beraz, hastiagarri zitzaion gizon haren ondo ondoan egon behar izan zuen lau egunez.
|
|
|
Badira zenbait arrazoi aise azaltzen dutenak zergatik iraun duen oroitzapen horrek nire gogoan, eta orain aletu nahi nituzke. Ororen buruan, orain honetaz gogoetan ari naizela, beharbada ez da hain harritzekoa Kenton andereñoarengan ere halako lorratz sakona utzi izana, kontuan izanik nolako harremana izan
|
zuen
nire aitarekin Darlington Hallen lanean hasi berritan.
|
|
|
–Azken berrogeita hamalau urteetan zerbitzatu dut mahaia egunero, adierazi
|
zuen
nire aitak, ahotsa batere behartu gabe.
|
|
|
Gure familia gorrotarazi
|
zuen
nire aitak eskaera ez sinatzean.
|
|
|
Vincentek esan
|
zuen
nire aita bere hirugarren anaia zela.
|
|
|
Eta egun batean, gizon baldar eta bitxia, ia hezkuntzarik gabe, zenbait urte bakarrik zeramana margotzen, agertu zen bat batean, eta pare bat ordutan egiten
|
zuen
nire aitak bi bizitzatan egin ezin lezakeena.
|
|
|
Horrela hitz egin banio nire amari, badakizu zer egingo
|
zuen
nire aitak?
|
|
2019
|
|
|
Teresa Aierrak ez du zalantzarik: " Altsasun gertatutakoak bitan puskatu
|
zuen
nire aita; psikologikoki txikituta utzi zuen. Liburuek odola balute, aitak idatzitakoak etengabe isuriko luke".
|
|
2020
|
|
|
Sararekin, ez, barkatu, nire aita Maria Dieguez de Gauna andrearekin ezkondu eta bere aitaginarrebak mailegu onean emandako zenbait sosez nire aitajaunari berari erosi egin zion dozena erdi bat kupel ardoa Errioxa aldetik ekartzeko asmoz. Aitajaunak ez zion inola ere ezer saldu gura, oso argi eta garbi esana
|
zuen
nire aitak Olartetarren aroztegiaz kargu egiteari uko egindakoaz gero ez zela bere semea, are gutxiago fidatzeko inor, arrotz larrusendo bat baino. Egia esan, nire aita arotzen ermandadetik bota egin zuten behin betiko, nahita ere zuen inois behin berriro kupelgintzan jardun.
|
|
|
Dena dela, eta hegoaldetik hirbururaino ardoa kupeletan ekartzeko behar adina diru eskainitakoan, Ollanda Dorreko jaunak idazkari ere hartu
|
zuen
nire aita. Azken hau oso garrantzi handiko gauza izan omen zen nire aitak bere senitartekoen patuari uko egin eta gero, hots, nire aitajaunaren aroztegia bertan behera utzi eta gero, nolabait bizkarra eman zion artisauen taldeak barkatuta izan zedin, eta baita zeharo arrotz eta ia bultzaka sartu berria zen beste giza taldeak, merkatarienak, muzinez eta guzti onartuta ere.
|
|
|
Ordurako ikasturtea hasita zegoen, baina, hala ere, lortu zuen monjetatik atera eta beste eskola horretara eramatea. Geroago jakin nuen zergatik hartu
|
zuen
nire aitak erabaki hura. Nonbait enteratu zen, Olabeagaren kargua kolokan zegoela, mutikoei euskarazko kantak erakusten zizkielako eta gure aitak, hori jakinda, nolabaiteko babesa eskaini nahi izan zion praile horri.
|
|
|
Geure burua egokitu denboraren martxara, ur lasterraren alde igerian, gure sistemaren funtsa alda ez dadin. Horixe egin
|
zuen
nire aitak, azken finean, duela berrogei urte. Guk inork baino hobekiago dakigula aferak kudeatzen, arazoak bideratzen; beharrezko ukitu bat garaiz eman ezean, ezjakinen eta ergelen esku geratzen dela lan hori.
|
|
|
Baina zergatik hartu
|
zuen
nire aitaren izena?
|
|
2021
|
|
|
Urtebete geroago gainerakoak etorri ginen. Orduan erosi
|
zuen
nire aitak etxola Uretamendin".
|
|
|
–Zer dauka ume honek? –galdetu
|
zuen
nire aitak.
|
|
|
Lehengo, ezagutzen ez dudan Julio Iglesias Jaunaren libertatea eskatzen dudala, gizonari preziorik ez duen askatasuna zor zaiolako, herri eta mintzaira bakoitzari berea zor zaion bezala. Bigarren, indarkeriaz, biolentziaz, gehiegi jasan duela Euskal Herriak, eta Iglesias Jaunari ezarri zaiona desegitea eskatzeko eskubidea dudan bezala, eskatu nahi diodala Estatu espainolari eta bere indar armatuei egin dituzten kalteak desegin ezinak direnez, gaiztakeriarik egin ez
|
zuen
nire aitari ezarri zioten 40 urteko desterruan zoratzeko adina pasa zuenaren ordainez, ezagutu diezaietela gaur ETAko preso daudenen guraso eta anaia arrebei bizitza erosoa egiteko duten eskubidea; zeren eta gaiztakeriaz sakabanatu dituzte, ez justiziaz. Hirugarren, honen izenean ez ditzatela preso hartzen dituzten mutilak legez kontra jipoitu, hemen denok gara eta amaren seme".
|
|
2022
|
|
|
Multinazionaletako baldintzak, garai hartan, ezin ziren alderatu bertzelako lantegi txikietakoekin, eta soldata altuagoak izateaz gain, hagitzez aitzinatuagoak zeuden bertzelako eskubideetan ere. " Nik ez dut gogoan zenbatekoa zen nire lehendabiziko soldata, baina lantoki berean lan egiten
|
zuen
nire aitarena baino dezente altuagoa zen. Aitak hogeita hamarren bat urte zeramatzan lantegi hartan, antzinatasun handia zuen, baina hirugarren mailako ofiziala zen bera, tailerrean, eta ni, berriz, idazkaria.
|
|
|
Baina St�phanek ezin izan
|
zuen
nire aitaren negozioa salbatu.
|