|
2008
|
|
|
«Nire arbasoak euskaldunak dira. Andres Ibarra izena
|
zuen
nire birraitonak. Justo izena zuen haren anaiak; nire senitarteko guztiek betidanik esan izan dute, arranditsu, probintzia baskongadoetatik etorritakoak zirela.
|
|
|
Ba a rack O o o ba ma... Hor kitto esan
|
zuen
nire lagunaren mutilak, ezin zuela proselitismo ariketa hura gehiago agoantatu(...).
|
|
|
Marilar Aleixandrek narratzaile eta itzultzaileak Al luz do dia escura liburuaren adibidea jarri
|
zuen
ni aren literaturaz zeukan ideia azaltzeko. Hor, Francok fusilatutako Jose Humberto Baena FRAPeko militantearen irudia erabili zuen, nabarmentzeko literaturak berak errealitateak ematen ez dituen aukerak eskaintzen dituela norberaren bizipenen gaineko irakurketak egiteko.
|
|
2009
|
|
|
Argazkiak eta testuak lotzeko ideia Italian sortu zen. Nire erakusketa batean lagun batek esan
|
zuen
nire irudiei begira Atxagaren testuak etortzen zitzaizkiola burura. Nik ez dut inoiz Atxaga bera ezagutu, eta bere lana gutxi ezagutzen nuen argazkiak egin nituen garaian.
|
|
|
Hiztegian begiratu, eta zokogune aurkitu nuen. Josebak ontzat eman
|
zuen
nik hiztegitik hartutako hitza, nahiz eta geologiari zegokion psikologiari beharrean. Noizean behin halako lardaskeriak egiten nituen.
|
|
|
Beraz, horrek niregan eragina izan zuen. Bestalde, fraide izateari utzi eta ezkontzea erabaki nuen, eta egoera horrek ere arrastoa utzi
|
zuen
niregan. Espresionistatzat dut neure burua eta, hortaz, joera horretako artistak gertu sentitzen ditut:
|
|
|
Jendeak ez
|
zuen
nire lana ulertu 50 urte bete nituen arte. Ustekabea izan zen.
|
|
|
Goizaldera pasa zutenean erabaki hura ez genuen ulertu, eta ez zituen esperotako datuak eman. Kateak kontratu bat
|
zuen
nirekin, eta han gelditu nintzen. Baina bestela orduan joango nintzen CQC rekin, La Sextara.
|
|
|
Eta Renoko jaialdiaren kontua kontatu zidan. Aitatxok gura
|
zuen
nik ingeles interprete beharra egitea, uste zuelako denek ingelesez berba egingo zutela. Baina jai hartan denek euskaraz egiten zuten.
|
|
|
Koadrila batek bereganatu
|
zuen
nire atentzioa. Bost bat barra ogi eta kilo bat urdaiazpiko zeuzkaten oraindik supermerkatuko plastikozko poltsatik atera gabe.
|
|
|
Autoan gindoazen eta Jimmyk bota zuen ea zergatik ez genuen eleberri bat idazten. Nola egingo genukeen galdetu nion, eta berak, ideia bota ondoren lana besteren eskutan uzteko duen joerarekin, proposatu
|
zuen
nik lehenbiziko esaldia asma nezala?.
|
|
|
Gehitu zuen, nori bururatzen zitzaion Erdi Aroko izen bat jartzea hain zuzen, izen ona duen filologo batek esan zidan ia izen guztiek dutela Erdi Aroko jatorria, edo behintzat Erdi Aroan egituratuak direla. Eta gaineratu
|
zuen
niri uztea ekaitzen tiradera irekitzea izango zela, denek egin nahiko baitzuten; hala eta guztiz ere, galdetuko zuela esan zidan. Presidenteak ere esan zuen harritu egin zela Henrikeren aholkuarekin, eta esan ondoren Katalunia dela euskal izen gehien jartzen den erkidegoa, baieztatu zidan haiek ezin zidatela ziurtagiria egin, eta k rekin erregistratu banuen ondo zegoela.
|
|
|
Bezperan Internetez entzun nuen Igorri jo zioten txalo zaparrada Gernikan. Niretzako hori pozgarria izan zen, eta jendeak izan
|
zuen
niganako jarrera ere bai. Ezinbestekoak ez izatea nioenean ni finalean izango ez banintz edo izango ez banaiz, txapelketan ez dela ezer aldatuko esan gura nuen.
|
|
|
Oso ondo jokatu
|
zuen
nire kontra. Erritmo handia eman zion pilotari, eta errematean asko asmatu zuen.
|
|
2010
|
|
|
Espainiako kontsulatuak, hala ere, ez zuen ezer egin. Ni atxilotu eta biharamunean jaso
|
zuen
nire egoeraren berri ematen zuen faxa, eta tutik ere ez zuen egin. Astebeteren ondoren eskaini zidaten medikuarenera joatea, hori baino ez...
|
|
2011
|
|
|
Adibidez, ahulen diskriminaziorik eza, direla haur, elbarri nahiz etorkin? printzipio utziezina da.76 urterekin idatzi
|
zuen
Nire erlijioaz saioan fedea galdu zueneko hiru momentu aipatzen ditu. Lehena, izua eragin zioten kapilau luterano baten hitzak:
|
|
|
Orain hori guztia desagertzen ari da; merkatu ekonomia basatia dago. «Langabeziak piztu
|
zuen
nire kontzientzia politikoa», aitortu zuen Harold Wilsonek behin, txikitan etxean bizitakoa gogoan. Nork esan du langabezia, bazterketa eta etsipena ez direla politikoak.
|
|
2012
|
|
|
2011KO BINAKAKOA Xala Beroiz14Olaizola II.a Begino22 «Abel Barriolak behar
|
zuen
nire alboan jokatzen» «Pena izan zen. Mikelekin ez dut inolako arazorik, baina final hartan Abel Barriolak behar zuen nire alboan.
|
|
|
2011KO BINAKAKOA Xala Beroiz14Olaizola II.a Begino22 «Abel Barriolak behar zuen nire alboan jokatzen» «Pena izan zen. Mikelekin ez dut inolako arazorik, baina final hartan Abel Barriolak behar
|
zuen
nire alboan. Txapelketa handia jokatu genuen, eta nahiko nuke berriz ere berarekin jokatu.
|
|
|
Euskal Herriko txapelketa prestatzeko garaian eragina izan du horrek? Iazko udan, asko lan egin ondoren, emaitzak ez ziren onak izan, eta horrek eragina izan
|
zuen
nigan. Xakeari buruzko nire ikuspuntua aldatu zen.
|
|
2014
|
|
|
Ez dakit jada lagunik gabe geratu naizen ala autofikzioaren beste biktima bat izan naizen. Inork ez
|
zuen
nire mezua serio hartu. Kontatzen ditugun pasarte pertsonalek kontatu nahi duguna mirariz borobiltzen dute zutabegintzan.
|
|
|
Eskerrak eskura bainoago belarrira Ruper Ordorika neukala. «Zeu zara orain nahi dudan aberria» Joseba Sarrionandiaren hitzekin ehundutako Hiriak kanta puskak baretu
|
zuen
nire ezinegona; lurraldetasunaren zauria, kontra eta aldeko indarren presioa, mugak eta, batez ere, atalaseak. Atalaseak zeharkatzea edo atalasean bizi behar izatea.
|
|
|
Beti pentsatu dut nire estetika ez zaiola mundu guztiari gustatzen. Beldur nintzen Berri Txarrak ek azala aurkeztu zuenean jendeak zer esango ote
|
zuen
nire lanaz Kontrakoa gertatu da, ordea. Harrituta nago.
|
|
2015
|
|
|
Edo bestela galdetuta, idazketak badu memoriarik. Irakurlearekiko kooperazioan oinarritzen zen nire idazketa garai batean, baina amaitu egin zen hori 1989an harresia erori zenean. Hamarkada luzez, zentsuraren ondorioz, iradokitzea izan zen nire lanaren funtsa, eta irakurleak bete behar izaten
|
zuen
nik adierazi gabe utzitakoa. 1989az geroztik, askatasun mota bat izateari utzi zion poesiak.
|
|
|
Zerk egiten gaitu ezberdin? Espainiako polizia batek hil
|
zuen
nire aita. Egia estali nahi dute; ez dute aitortu nahi.
|
|
2017
|
|
|
Ez nuen itzultzeko asmorik, baina iruditzen zitzaidan lasterketarekin konpromiso bat nuela, aurreko urtean irabazi nuelako. Gainera, baten batek ezbaian jarri
|
zuen
nire garaipena, eta horrek amorratu egin ninduen. Horregatik itzuli nintzen berriro ere.R.L.:
|
|
2018
|
|
|
«Horrek indarra ematen zidan. Gutxi jokatu, eta kontratua berritu bazidaten, esan nahi
|
zuen
nigan konfiantza zutela». Gainera, Iparragirre ondo ezagutzen zuen entrenatzaile bat iritsi zen:
|
|
2019
|
|
|
lana aitortu dezatela; eta aitortza diruan ikusten da ondoen.40 urte dira helduen euskalduntzea hasi zela Arabako Errioxan.Seguruenik, lehenengoak Gasteiztik etorriko ziren, oso modu soltean. Gerora, beste batzuk etorri ziren AEKren izenean, eta IKAk bidea hasi
|
zuen
ni heldu baino apur bat lehenago, 1989an. Gaur egun, bost lagun jardun osoz ari gara, eta beste batek ordukako laguntza ematen digu.
|
|
2020
|
|
|
Beste bi, koxkorragoak. «Bai, bai, minbiziak hil
|
zuen
nire aitona». Ordu eta erdi falta da manifestazioa abiatzeko.
|
|
|
Alde batetik, disko berria bada Mintegiarekin Markak diskoan hasitako elkarlanaren jarraipen eta sakontze bat, eta bi musikarien arteko elkar ulertzea eta kimika berezia guztiz sendotuta ageri da bertan: «Hannotek konfiantza osoa jarri
|
zuen
nigan Markak en [Gernikako bonbardaketari buruzko dokumentala] soinu banda sortzeko garaian, eta bai disko horren grabaketa, bai zuzenean aurkezteko egin genuen bira, funtsezkoak izan dira gaur nagoen lekura heldu ahal izateko».
|
|
2021
|
|
|
Jokalari moduan, Ernesto Valverderi eskertu behar diot gehien, oso gazterik eman baitzidan aukera, eta Athleticeko ibilbidea harekin bukatu bainuen. Eragin handia izan
|
zuen
nigan. Baina entrenatzaile moduan, ez dut uste bereziki norbaiten eragina jaso dudanik.
|
|
|
Gaiari buruzko iritzia galdetuta, Errekalde Gehituko presidenteak esan zuen «autodeterminazioaren» aldekoak direla haiek, lege «integral eta aske baten alde» daudela, baina legea esku artean izan arte ez dutela euren iritzia aurreratzerik. Arandia zuzendariak argitu
|
zuen
Ni naiz naizena websailean hitz egiten dela, hain zuzen, lege horri buruz, eta bi ikuspuntu ezberdinetatik: Aitzole Aranetak aipatzen duela lehen atalean eta Josebe Iturriozek azken atalean.
|
|
|
Gorostidi geure herrikoa genuen, Tolosakoa, eta ETAkoa. Harekin harremana
|
zuen
nire koinatuak, Gregoriok [Alijostes], lanetik, eta mendira elkarrekin joaten zirelako ere bai. Garaian, ETAk propaganda zabaldu besterik ez zuen egiten, gazteak biltzeko asmotan.
|
|
|
Alabaina, emaitzak «ez zuen funtzionatzen», Martinezen ustez. «Larruak ez
|
zuen
nik nahi nuen erortzeko modua». Burdinazko egiturak kenduta konpondu zuen arazoa.
|
|
|
Akusazioaren eta defentsaren argudioak entzun aurretik, Floyden sendiek adierazi dute AEBetan ez liratekeela «bi justizia sistema» egon behar: « [Chauvinek] Arima atera
|
zuen
nire anaiaren gorputik. Justizia behar dut Georgerentzat; kondena bat behar dugu», esan du Philonise Floyd arrebak.
|
|
|
Egilearekin harremanetan jarri zen saria banatu eta gero, nor zen jakin zuenean, eta hark eskatu zion zuzen zezala Madrilen egitekoak ziren irakurraldi dramatizatua. «Ez
|
zuen
nire lana ezagutzen, baina, testuari buruz hizketan egon ginenez, ni aukeratu ninduen. Pentsatu nuen:
|
|
|
Ikusi ahala isildu ginen. Autoa gelditzear zegoela, argia piztu mutilari, eta burua itzuli
|
zuen
nigana: «Aizu, poltsa horren barruan ez duzu ezer arrarorik eramango, ezta?».
|
|
|
Erran nahi dut bazkaldu eta gero goitika egitea erabaki nuela, aurrenekoz. Urte hartako abuztuan egindako argazki bati so, zerbaitek krak egin
|
zuen
nire barruan. Ez nuen izan nahi begien aurrean nuen pertsona, eta gorputz horri iltzatu nizkion nire min guztiak.
|
|
2022
|
|
|
Zintzoki, hasieran itxurak, batez ere begiek. Baina haren jarduteko gaitasunak ere piztu
|
zuen
nire arreta. Ituñoren beste lanak ikusten hasi nintzen, nahiz eta ez nuen hizkuntza ulertzen:
|
|
|
«Oraingo Bartzelonako atezain Sandra Pañosek behin esan zidan ondo aztertuta zeukala nik faltak nora botatzen nituen. Ezkerretara pausoa ematen
|
zuen
nik baloia botatzerako. Ni horren jakitun izanda, beste aldera botatzen hasi nintzaion faltak, baina ez da batere erraza jaurtitzeko ohiturak aldatzea.
|
|
|
“Beti izan naiz entrenamenduz entrenamendu ahalik eta gehien ikastea gustatzen zaion jokalari bat, daukan guztia ematea gustatzen zaiona, baina nigan konfiantza handiagoa izateko lantxo bat ere egin dut denboraldi honetan. Entrenatzaileak ere, zorionez, apustu bat egin
|
zuen
nire alde une jakin batetik aurrera”.
|
|
|
Amigo eta Lagunak taldeetan jokatu nuen, harik eta 16 urte bete nituen arte. Dena den, epailearen figurak betidanik erakarri
|
zuen
nire arreta. Hala, jokatzen genituen lagunarteko partidetan epailerik ez bazegoen, neure burua eskaintzen nuen.
|
|
|
Horretarako ez zuen etxeko gizonaren bitartekaritzaren beharrik sentitu. Horretarako aski izan
|
zuen
ni naizen señora. Mister Properren plantan aurrez aurre jarrita eta begietara so nuela, «garbitzeko oso erraza duzu», esan zidan plural maiestatikoa eta gainontzeko plural guztiak bere erremintekin batera autoan utzita:
|
|
|
askatasunaren etsaiak dira. Horrek asko zaildu
|
zuen
nire bizitza». Gobernua hartu zutenean sumatu zuen ihes egiteko premia:
|
|
|
Batez ere, babesa, baina komunikazioa ere bai. Alvares ministroa [Espainiako Kanpo Harremanetarako ministro Jose Manuel Alvares Bueno] Poloniara joan zenean, bertako Kanpo Harremanetarako ministroagaz egon zen, eta, bueltatu zenean, adierazi
|
zuen
nire bikotekideak eskatu zuela hau guztia isilpean gordetzeko. Hori ez da egia.
|
|
|
Kazetari gisa identifikatu nintzen, baina haiek ukatzen jarraitu egiten zuten. «Ez zara kazetaria, honek ez dit balio», esan
|
zuen
nire kazetari karneta eskuan zuela sorbaldan izar bat zuenak. Oso ondo identifikatuta nengoen kazetari gisa, baina haiek, bi poliziek, ni beldurtzeko asmo argia zuten.
|
|
|
gurasoak apartatu egin ziren, eta dena asko aldatu zitzaidan kolpetik. Amarekin herri kaxkora jaitsi nintzen eta, gajoak, ezin
|
zuen
nirekin burutu. 16 urterekin ikasketak utzi, eta kuadrillan ibiltzen nintzen... astean zehar hor nonbait, baina asteburuetan parrandan geratu ere egin gabe; ostiralean irten eta astelehenera arte.
|
|
|
Margotzeak berak deitu
|
zuen
nire arreta, margotzen ari zenak baino gehiago. Gaztelu zen baserria, eta auzoa ari zen margotzen.
|
|
|
Eta froga batzuk bidean galdu ziren: «Erietxean, auzi medikuak ez
|
zuen
nire arropa jaso, ezta ertzainek ere; nik eraman nion fiskaltzari. Hor frogaren bat egonda ere, ez zukeen balioko, zaintza katea hautsia zelako».
|
|
2023
|
|
|
@naixana, nire ama eta biologoa. Berak piztu
|
zuen
nigan lehenengo jakin min puxka eta berari esker gaur itsas geologian doktoregaia naiz Artikoan. Zientzia inklusiboa, eskuragarria, dibertsoa eta justua izatea behar dugu. pic.twitter.com/lEiIZdSEAD
|
|
|
Helduagoa naiz, eta, beraz, argiago daukat zer gura dudan. Athleticen bigarren taldean eta Elxen aritu nintzenean ez neukan argi zer bide hartuko
|
zuen
nire kirol ibilbideak. Gaizka Garitanok Athleticen jokatzeko aukera eman zidanean aldatu nuen txipa.
|
|
|
Bilaketa sinple baten bidez jakin nuen, adibidez, 2018ko uztailaren 16an hil nintzela Donostian, gaixotasun luze baten ondorioz. Nire lasaitasunerako (edo), euskaraz galdetu nionean ez
|
zuen
nire heriotza aipatu.
|
|
|
Twitterren gobernuaren aurka hedatu ziren hiru txio birtxiokatu izana egotzi zidaten, baita Europako Parlamentuan hitzaldi bat eman izana ere; saio horretan, zehazki, Ortega eta Murillo familiaren aurkako zigorrak ezartzeko eskaera egin nuen. Ortegak esan
|
zuen
nik Nikaraguako Estatuaren kontrako zigorrak eskatu nituela. Hori ez da egia.
|
|
|
Bagenekien zerbait gertatu zela, baina horri buruz ezin zen hitz egin. Guztiz baldintzatu
|
zuen
nire garapena'».
|
|
|
Eraso horrez gainera gehiago ere izan zirela esan du Lloninek. «Ni, adibidez, borrarekin jo ninduten; ez dago erregistratuta, baina etengabe jardun
|
zuen
niri eraso egiten». Atxilotzeko «mehatxu» ugari egin zizkiotela ere esan du.
|
|
|
Azken astean, Motorlandeko lasterketan [Aragoi] aritu gara, eta hura ere markatua nuen, baina ondoezik egon nintzen hainbat gauzarengatik, eta ahal nuena egin nuen. Azkenean, laugarren gelditu nintzen, baina garaipen kutsua izan
|
zuen
niretzat.
|
|
|
Lau dira Estebanek bere euskalduntze bidean eta, beraz, liburuko gaien artean ikusten dituen ardatz nagusiak: Basaurikoa izatea —«herri bat migrante asko dituena, Bilboren periferian dagoena... »—, euskaldun bihurtu izana —«horrek aldatu
|
zuen
nire bizitza zentzu diferentetan»—, militantzia politikoa —«frankismo osteko borroka politikoak oso presente egon ziren txikia nintzenean; gero hasi nintzen inplikatzen, batez ere, feminismoan»— eta euskal gatazkaren eragina —«Euskal Herria markatu dituzten gauzen artean nagusietako bat da, eta hori ere bizi izan dut, nahiz eta zuzenean ez jasan errepresio politikoa»..
|
|
|
Pedro ez zen ikastetxe hartako jainkotasun bakarra. Arantza, adibidez, jainkosa ote zen ez dakit, baina santutasuna irabazi
|
zuen
ni jasateagatik. Hortaz, Olinpo hartan egunero jazotzen ziren mirariak:
|
|
|
Idatzi». Goizero, leku bat garbitzen
|
zuen
niretzat, ordenagailu eramangarria guztiz kargatuta egon zedin arduratzen zen, eta Internetera konektatzen ninduen. Gero, kikaratxo bat kafe ekartzen zidan, eta poz pozik geratzen zen jakinda eguna zertxobait erraztu zidala.
|
|
|
Laguntza lortu zuen, eta Deustun salatu. Ez
|
zuen
nitaz hitz egin, lagun bati buruz baizik. Nik ez nuen ezer jakin nahi.
|