2006
|
|
Izan ere, modan dago paradigma aldaketei buruz hitz egitea. Adibide hurbil bat jartzearren, Eusko Ikaskuntzako lehendakari den Javier Retegik berriki erakunde horren batzar nagusian egindako hitzaldian kontzeptu hori erabili
|
zuen
mundu mailan gertatzen ari diren aldaketa sozioekonomikoei buruz jarduteko (tira, berak" crisis de paradigma externo" dio, beste batzuek nahiago izaten dute globalizazioa). Ez dut uste lan handirik litzatekeenik frogatzeko duela berrogei bat urte Zientziaren Historiaren baitan sortu zen kontzeptu horrek (paradigma aldaketa) egundoko arrakasta izan duela, bere esanahia alor askotara zabalduz.
|
2007
|
|
Hutsegite latza izango litzateke. Lehenik eta behin, egun duen biztanleriaren erdia
|
zuen
munduaz ari gara: 2.500 milioi gizaki zituen Lurrak 1950ean eta 3.000 milioi eskas hamar urte geroago.
|
2010
|
|
Haugen edo Crystal autoreek hizkuntzen ekologiaren alde egin dute. Gugandik gertuago, Txepetxek hololinguistikaren bitartez proposamen etiko bat egin
|
zuen
mundu mailan hizkuntza guztiek etorkizuna izan dezaten; bere proposamenari" paradigma antiglosikoa" deitzen dio (Un futuro para nuestro pasado, 365 or.). Proposamenak utopikoa diJakin 177 martxoa ekaina rudi baina polita da; munduko gizartea sare handi bat litzateke, bere partaideak eleanitzak izango lirateke. Sarearen partaideen arteko komunikazioa bermatua izango litzateke hizkuntza bat baino gehiagoren bitartez; alegia, ez litzateke egongo hizkuntza bat denon ulermenerako (ingelesa adibidez), baizik eta sarea konplexuagoa litzateke hizkuntza txikiei ere lekua egiteko.
|
2011
|
|
Ortaz gaiñera, beste eragozpen bat ere bazegoen: norbaitek pentsa dezake billera ori beste zerbaiten isatsa dela [Parisen erbesteko Eusko Jaurlaritzak egin
|
zuen
mundu batzarraren isatsaz ari dela dirudi]. Ezta ala, baiña orrelakorik iñori bururatuko balitzaio, nork kenduko lioke burutapen ori?
|
|
Hau da, klabe magikotan eta premia osoz —doazela denak, aberastasuna bana dadila... — munduaren erabateko aldaketa eskatzen duen jendetza hara eta hona mugitzen da, aldarrikapen taula zehatz bat eratzeko ahalmenik gabe, baina bai" dena nahi dugu, eta orain" eskatzeko gauza, espazio fisiko publikoa eta birtual publikatua okupatuz. Halako mugimenduek iragarri eta piztu zuten gero modernitatea ekarri
|
zuen
munduaren aldaketa prozesu luzea eta sakona, orain dela mende batzuk: erlijioa gizartearen ardatz sinbolikoa zen garaian milenarismoak ekarri zuen Erreforma, eta horrek modernitate laikoa, asko sinplifikatuz.
|
2013
|
|
1919an lehenengoz zabaldu zen antzoki moduan eta gaur egun liburu denda da. The Guardian britainiar egunkariak esan
|
zuen
munduko bigarren liburu dendarik ederrena zela. Rankingetan fede gutxi dudan arren, horretan arrazoi du.
|
2016
|
|
Hortaz, ostalaritza eskaintzaren zabalkuntza etorri zen, gentrifikazioa, eraikuntza proiektuen eztanda eta hirigintza megaproiektuen planteamendua. Bilbok krisian sartutako beste hirien arreta deitu
|
zuen
munduan zehar, eta fenomenoaren ugalketa bilatu zen nonahi.
|
2017
|
|
Bigarren Mundu Gerrak ondorio kontraesankorrak izan zituen: klaseen arteko loturak sendotu egin ziren, eta hainbat estatutan nazio sentimendua indartu; aldi berean, ordea, kapitalismoa versus sozialismoa blokeetan zatitu
|
zuen
mundua. Horrez gain, nazioen arteko elkartasunak, mugimendu sozialistekin batera, mugimendu antikolonial eraginkor eta arrakastatsua sorrarazi zuen.
|
2021
|
|
Lau astez kontua errepikatu egin zen; asteazkena noiz helduko sufritzen zuten fan horiek, behingoz azpitituluak jarriko ote zituzten galdetzen zioten ziberespazioari, eta, gero, atala sarean ikusteaz gain, Twitterren beren entusiasmoa partekatzen zuten. Inongo azpititulurik gabe korritu
|
zuen
mundua Alardea telesailak. Euskara hutsean zabaldu zen streaming bitartez.
|