|
2019
|
|
|
lexiko urbanoa, geografiako eta historiako termino nagusiak, eta euskal onomastika, santu izendegi jeltzalea barne. Frantziako kideekin eta jeltzaleekin koordinatu nahi
|
zuen
lana eta ordura arteko konpartimentazioa gainditu. Ortografia bateratua zehazteko asmoarekin, N. Oleaga idazkariari galdetu zioten Akademiak erabakirik hartu ote zuen ingelesezko" sh" soinua irudikatzeko grafiari buruz.1122 Nafarroako medikua 1953ko abuztuan, Donostiako frankismoak" Semana Vasca" delakoa prestatzen zuten bitartean, A. M. Laba1119 ABA EUS:
|
|
|
Ondoren, F. Krutwigen proiektua frantziskotarrei aurkezteko, Cantabria Franciscana barne aldizkarian" En torno al problema del vascuence" argitaratu zuen. Pablo Lete probintzialak begi onez ikusi
|
zuen
lan hori.704 Euskararen politizazioa, prestigiorik eza, eta goi klaseen (elizgizonak barne) kultura bizitza erdalduna salatu zituen.
|
|
|
Diputazioen laguntzarekin, euskaltzainei dietak ordaindu behar zitzaizkien batzarretara joan ahal izateko. Batzarrak botoz onartu gabe, Akademiak ezin
|
zuen
lanik agindu edota bere izenean idazlanak argitaratu.
|
|
|
Julio Urquijo Ybarra() Bizkaiko Deustun jaio zen. Kulturgintzan burutu
|
zuen
lanik garrantzitsuena Revue Internationale des Études Basques (RIEV) sortu eta artean zuzentzea izan zen.15 Parisen sortu zuen, 14 ABA RMA: R.
|
|
|
J. Urquijoren gutuna R. M. Azkueri, egin
|
zuen
lan, ondare artistiko eta bibliografikoa berreskuratzeko zerbitzuan. Berak idatzi zuen, esate baterako, gerra zibilean Bizkaiko artxibo liburutegietan gertatutakoaren dosierra Hezkuntza Nazionaleko ministerioarentzat 1938ko apirilaren 12an.
|
|
|
Gasteizko elizbarrutiaren seminarioan ikasi ondoren, 1906an apaiztu egin zen. Arabako 82 eta Bizkaiko hainbat herritan egin
|
zuen
lan artean. Bermeoko zoroetxean jardun zuen artean, eta 1940tik aurrera, egoitza horretaz arduratzen ziren Hijas de la Caridad de San Vicente de Paúl en kapilau izan zen.
|
|
|
Adieradun hiztegi elebakar eta normatiboa, alegia. P. Fabrak garai berean abiatu
|
zuen
lana, baina Euskaltzaindiarena ez bezalako azpiegituraz baliatuta. Alde batetik, Lliga Regionalista ko F. Cambók diruz lagundu zuen proiektua, eta, bestetik, Institut d’Estudis Catalans en bulego lexikografikoak 1912az geroztik ari ziren lanean katalanaren hiztegi historikoan.
|
|
|
Betiko otoitza egin ondoren, aurreko lau batzarren aktak onartu zituzten, gorabeherak pilatzen ari zirenaren erakusgarri. B. Echegarayk ezin etorria adierazi zuen gutun baten bidez, eta esku artean
|
zuen
lanaren berri eman zuen: Espainiako harginen jargoian zeuden euskal jatorriko hitzen azterketa (Euskaltzaindia 1982:
|
|
|
Esan bezala, ikasturtean," Manuel de Larramendi" katedra ofizialki inauguratu aurretik, J. Gorostiaga Salamancako Unibertsitatean izan zen ikastaroak ematen, A. Tovarrek gonbidatuta (Gernika 1952b; IAEV 1954). Dena dela, ez
|
zuen
lan sendorik egiteko gaitasunik. Gainera, L. Michelena berehala hasi zen bere autoritatea markatzen.
|
|
2021
|
|
|
Penintsulako lehenengoa izan zela gaineratzen du baita, eta gehiago ere badio: " Agintari eta elizaren aldetik kritika gogorrak jaso zituen[...] Baina berak hasi
|
zuen
lan harek jarraitzaileak izan zituen, bertako seme eta herbestetik etorriekin. Xaho, Borrow, Fr. Michel eta Sallaberry.
|
|
|
Frédérick Mistralek, aipatu den gisan Lore Jokoak bere sorterrian berpiztea lortu zuen idazleak, 1859an idatzi zuen Mireiok funtzio hori betea zuen Proventzan, eta nazioarteko onespena ere lortu zuen 1904an Nobel saria eman zitzaionean. Aitzolek gaztetan irakurria
|
zuen
lana eta 1930ean Mistralen jaiotzaren urteurrena zela burutu ziren ospakizunen berri izatean eredu gisa hartu zuen (Altzibar, 1996: 478; Gabilondo, 2016:
|
|
|
Manterolak aipatu bezala, literatura txikitzat har daitezkeen ateraldi hauek literatura handira ere egin zuten jauzi, Espainian arrakasta handia izan
|
zuen
lan batekin gainera, Pio Barojak 1908an Zalacaín el aventurero eleberria argitaratzean105 Bigarren liburukiaren VIII. kapituluak" Varías anécdotas de Fernando
|
|
|
140 bertsolari galdekatu ziren, azterketa soziologikorako Siadeco etxeak egin zuen kodeketa, eta Juan Mari Torrealdaik idatzi zituen Jakin aldizkarian argitaratu ziren emaitzak. 1980ko hamarkadaren erdialdeko bertsolariaren argazki errealista bat ateratzeko balio izan
|
zuen
lanak, eta argazkiak aldaketa zantzu garrantzitsuak eskaintzen zituen.
|
|
|
10). Bere etnografo bokazioari, galtzear zen mundu hori gordetzeko ahaleginari, tinko eusten zion, egunkarikoa nolabait Auspoan egiten
|
zuen
lanaren gehigarri gisa ulertuz, ziurrenik.
|
|
|
Prozesu horren guztiaren muina jaso
|
zuen
lana, Barandiaranek dioen bezala mugimendu osoaren hausnarketa ofizialaren maila hartu duen hiru egileen artean gauzatutako Bat bateko bertsolaritzaren gakoak eta azterbideak izan zen. Bertsozale Elkartearen eta Bertsolariren baterako argitalpena izan zen, eta lau hizkuntzatan (euskara, gaztelania, frantsesa eta ingelesa) kaleratu zen.
|
|
|
Gutierrezek jesuita gisa egindako ikasketak Bruselako INSAS eskolan zinemako goi mailako ikasketekin osatu zituen, eta 8 mm-ko film ugari egiteari ekin zion.321 Jesulagunen Lagundia utzi ondoren, bost urtez Donostiako Herri Irratian aritu zen lanean, eta bertan piztu zitzaion Xalbadorri buruz zerbait egiteko gogoa: " Sasoi hartan, Gutierrezek Herri Irratian egiten
|
zuen
lan, eta 1980an Urepelen Xalbadorri egin zitzaion omenaldiaren berri ematera joan ziren lankideek han bizi izan zutena kontatu ziotenean, erabat txundituta gelditu zen" (Martinez, 2011: 41).
|
|
|
Kazetari eta itzultzaile lanak eman zizkioten: euskarazko lehen egunkaria, Eguna, orduan jarri zen martxan, eta kolaboratzaile izan zen sorreran nahiz erredakzioan; Jaurlaritzak martxan jarri zuen Radio Bilbaok astean behin eskaintzen zuen Euzkel orduba euskarazko irratsaioa zuzendu zuen baita ere, eta Gobernuaren aldizkari ofiziala euskaratzen zuen taldean ere egin
|
zuen
lan (J. Agirreazkuenaga, 1989:
|
|
|
Aitzolek inprentarako prest
|
zuen
lan bat aipatzen du Martin Ugaldek giro hartan galdutakoen artean. " La poesia popular en el renacimiento de los pueblos" zeraman izenburutzat eta aleren bat Antonio Elortzaren eta Antonio Maria Labayenen eskuetara iritsi izan zelako dugu bere berri (Ugalde, 1988:
|
|
|
Hamarkada batzuk geroago, prentsaren bidez azaldu zuen nola egin
|
zuen
lan hura, eta hari horri tiraka, Lasak egiten duen bezala (2008: 776), ibili zuen bide osoa berregin daiteke.
|
|
|
Hernandorenaren txapelketek eten bat izan zuten 1950eko hamarraldiaren erdialdera. Parisera aldatu zuen bizitokia familiarekin, eta Parisko Cervantes dispensarioan lortu
|
zuen
lana dentista gisa. Dispensario hura SIA (Solidaridad Internacional Antifascista) erakundeak sortu zuen errefuxiatu espainiarrei laguntza zerbitzuak eskaintzeko, eta hamar urte egin zituen bertan lanean zizurkildarrak.
|
|
|
Basterretxeak eta Larruquertek 1964an sortutako Frontera ekoiztetxeak sustatu
|
zuen
lana 2.500 harpidedunek egindako ekarpenekin finantzatu zen. Eta Espainiako zentsura gainditzeko bizi izandako prozesu bereziki korapilatsu eta luzeak ere beste dimentsio bat eman zion filmaren oihartzunari.
|
|
|
Pedro de la Sota (1949) zuzendariak erbesteratutako familia abertzale baten altzoan Parisen egin zituen zine ikasketak, eta bere lehen filmak frantsesez filmatu zituen. " Nortasuna" horrekin egin
|
zuen
lan lehen aldiz euskaraz eta Euskal Herrian, Aralai ekoiztetxearen sostenguaz.
|
|
|
Oraindik ere gai naiz bertso haietako batzuk buruz kantatzeko... Liburu hura deskubritu nuenetik Basarriren idatziak eta irratian egiten
|
zuen
lana oso osorik jarraitzen nituen. (J.M. Iriondo, elkarrizketa pertsonala, 2017/VII/18)
|
|
|
Baina irrati txiki baten" barrunbea" orduan ikusi/ ezagutu nuen lehenengo aldiz, eta enamoratu nintzen lehenaz gainera" (J.M. Iriondo, elkarrizketa pertsonala, 2017/VII/18). Horrela, andregaiak Loiolako Herri Irratia irekitzekotan zirela eta jende bila zebiltzala kontatu zion eskutitz batean, eta soldaduskatik bueltatu bezain pronto, 1961eko abuztuan, bankura ez baizik eta irratira jo
|
zuen
lan eske.
|
|
|
Kronikak idazten ere bai. Nik beti erreibindikatu izan dut Arestik bertsolaritzaren alde egin
|
zuen
lana. Bertsolari gisa ere garrantzitsua izan zen; plazan ez zuen kantatzen, baina bertso asko idatzi zuen" (X. Amuriza, elkarrizketa pertsonala, 2017/VIII/02).
|
|
|
Bakarrik egin izan
|
zuen
lan hori guztia gehienean: " Kolaboratzaileak izateko dirua ordaindu behar zen, eta nire saioak ez zuen sekula aurrekonturik izan.
|
|
|
Eukene Landak Arrate Irratian egiten
|
zuen
lanak eta Laxaro Azkunek berak Herri Irratian egiten zuenak ere osatzen zuten eskaintza aberatsa (biak aurreko hamarkadatik zetozen eta ziklo honen gailurrak iraun zuen urtealdian eutsi zioten). 338 Baita tokiko hainbat irratietan egiten zenak ere. Horrela, Andoni Egañak, Joxerra Garziak eta Jon Sarasuak eskaintzen dituzten datuen arabera (2001:
|
|
|
Urtebete geroago egin
|
zuen
lanak interes eta balio handiagoa du 1966tik 1968ra bitartean TVEk Espainiako herri ezberdinetako festa eta tradizioei eskainitako" Fiesta" sail dokumentalaren baitan 1967an emititu zen Bersolaris, poetas
|
|
|
itzulpenak egingo zituen. Alemanetik, frantsesetik eta gaztelaniatik nederlanderara itzultzeko nor zen Robert eta idazlea zen, ongi taxutuko
|
zuen
lan hori. Bruselako Cafe de Parisen geratzen zen astean behin Hermanekin eta hark pasatzen zizkion itzulgaiak.
|
|
|
Martinek eskaini zion Juliari harentzat itzultzaile aritzeko aukera, eta onartu egin zuen Juliak, aurretik
|
zuen
lana (administrazioko itzultzailea zen) aldi baterako utzita: "(...) eta aurrerago, asmo horrekin Martinekin denbora gehiago pasatzeko aukera emango zionez, lana utzi eta bere ipuinak itzultzeko eskaini zion aukera onartzeko" (314 or.). Hainbat jakingarri ematen ditu idazleen eta itzultzaileen arteko harremanez eta lanbideaz:
|