|
2017
|
|
|
Bihotza irrikan zuen arren, ez zekien nor zen bere ezkutuko maitalea. Bere adineko mutil asko zebiltzan inguruan, goizetik gauera lanean, eta batzuk inoiz begira sumatu bazituen ere, ez
|
zuen
inoiz inorekin hitz egin. Ez zuten elkarren hizkuntza ulertzen.
|
|
|
Alaba gizon batekin ezkontzea pentsatu zuten bizi on eta zoriontsu bat izan zezan. Mutil egokia aukeratuz gero, neskatxak ez
|
zuen
inoiz diru eta lur faltarik izango, eta horrela, familia eder bat sortu ahal izango zuen. Hori zen, zoritxarrez, antzinako garai haietan gurasoek nahi zutena beraien alabentzat.
|
|
|
egunsentiko kantutan, zeruertz gorri gardenak beti gorriak, ez urdinak beren dorre, antena, terraza eta guzti, ekarriko dizkiguten etorkizuneko hiri komunistetako emakume guztiak batera bezain ederra. Berari zegokionez, ordea, berak ez
|
zuen
inoiz itsasoa ezagutuko.
|
|
|
Marokotik ekarriak eta portuges bati erosiak, esan zidan, eta hitz aspertuan jarraitu zuen agureak aitaren pasadizoak kontatzen, baina kasko prusiarren berririk ez zeukan. Ez omen
|
zuen
inoiz halakorik izan! Nitaz, ordea, ondo gogoratzen zen, aurrekoan ere sartua nintzela salakotak erosteko asmoz!
|
|
|
Euskaldungoak ez
|
zuen
inoiz, larunbat bezainbat, bake hitza ezpainetan erabili, eta aldion ez zen soilik Baque kafea eskatzeko Baiona Txikiko tabernetako eguteretan. Goizeko ordu uherretatik arratsaldeko tenore urdineraino entzun genituen, taula gainetan eta mikro sotilen aitzinean, prediku handiosak egiten:
|
|
|
ez
|
zuen
inoiz hartu.
|
|
2018
|
|
|
Baina ez aititeari esker. Bizirik egon zen bitartean, ez
|
zuen
inoiz domeka batean ogirik erosi. Zapatuetan gehiago erosi eta domekan aurreko eguneko ogia jan.
|
|
|
Ameriketan lan handia egina zen, baina horri eskerrak poltsikoa ederki betea zeukan orain. Urrutiko lurralde haietan ez
|
zuen
inoiz astirik izan nesken kontuetan pentsatzeko, eta orain beranduegi zen familia bat egiteko. Hori bai, arreba alarguna eta bere familia laguntzeko prest zegoen.
|
|
|
1970eko abuztuaren 20an, oso gertaera lazgarriak jazo ziren Otsaten ordurako beldurtu samar zeuden beste gazteek ez zuten txintik ere esaten eta arreta handiaz segitzen zioten Josebaren narrazioari Joan Petxe nekazaria, inguruetako zelaietan lanean ari zela, desagertu zen inolako arrastorik utzi gabe; eta bigarren nekazari bat, F. Ameztoi izenekoa guztiz kiskalita topatu zuten. Inork ez
|
zuen
inoiz gertatutakoaren gainean argibiderik eman.
|
|
|
Eta ez
|
zuen
inoiz gehiago egingo.
|
|
|
Beraz? Urkulluk adierazi duenez, ETAk ez
|
zuen
inoiz sortu behar, ez baitago" heriotza bat bera ere" merezi duen aberri, erlijio edo ideiarik. Inoiz Mandelaren aurrean izanez gero, halakorik esango lioke EBBko buruak Hego Afrikako diktadura arrazistaren kontra armak eskuetan borrokatu zenari?
|
|
2019
|
|
|
Hala ere, handik minutu batzuetara bakoitza bere tokian zegoen, eta jokaldiari hasiera eman zioten. Aliziak ez
|
zuen
inoiz kroket arraroagorik ikusi. Bolak triku biziak ziren, mazoak ere flamenko biziak eta gudariek makurtu egin behar zuten lau hankatan jarriz uztaiak (txirringak) osatzeko.
|
|
|
Alizia ez zegoen oso gustura: egia esan, berak ez
|
zuen
inoiz Erreginarekin sesiorik izan, baina bazekien edozein momentutan izan zezakeela. " Eta orduan", pentsatu zuen," zer gertatuko ote zait?".
|
|
|
Kwastek esan zuen Quick eta Farebrink en artean egindako erailketa izan zitekeela eta Thomas Quick ek onartu zuen haren laguntzaz erail zituela Stegehuis tarrak. Farebrink Suediako hiltzaile ezagunenetakoa zen, baina esaten
|
zuen
inoiz ez zela egon Thomas Quick ekin; baina, hilketak gertatu baino bi aste lehenago espetxetik libre geratu zen. Hala ere, Farebrink ek bazuen koartada bat, hilketa gertatu zen egunetan bere emaztearekin ospitalean egon zelako, haren krisialdi psikotiko baten ondorioz.
|
|
2020
|
|
|
Servetek gertutik ezagutu zituen erreformatzaile gailenak: Melantchon, Lutero, Zwinglio eta Calvinorekin sutsuki eztabaidatu eta ez
|
zuen
inoiz arrazoiez apartekorik inolako inposaketarik onartu nahi izan. Okzitaniako Tolosan eta Parisen, Lyonen edota Basilean, orduko intelektualen antzera, hizkuntzak, matematikak, geografia, filosofia, teologia eta medikuntza ikasi zituen.
|
|
|
Nire aita zenak, erretreta hartu ondoren, bere gelan ezkutatzen zuen Memorias de un pensonista idazten ari bide baitzen. Ez
|
zuen
inoiz inon argitaratu.
|
|
|
Bigarren oinordeko hau Marko Aurelio izenarekin bataiatu zuten, Erromatar Inperioko izendegia errepikatzeko bere aititak familian ezarri zuen ohiturari jarraituz, baina beti mundu guztiak Marko izenarekin ezagutu zuen. Bada, Markok ez
|
zuen
inoiz familiaren enpresa gidatzeko inolako bokaziorik erakutsi. Bere izpiritua" bohemioa" zela esan genezake, ez burgesa.
|
|
|
Bere hozkailua antzinako modelo bat zen. Ez
|
zuen
inoiz smart frigde bat erosi.
|
|
|
Amaieraren arrazoiak, denborak ilundu bazituen ere, nahiko lausoak izan ziren orduan jada, haien bien bertsioak elkarren artean antzekotasunen bat izateko. Fidelek ez
|
zuen
inoiz argi izan elkarrekin apurtu zuten edo ez, ezta zein arrazoirengatik ere, baina bai gogoratzen zuela bikote bat edukitzea ez zetorrela bat berak garai hartan egin, bizi, ezagutu, esperimentatu nahi zuenarekin. Hala ere, aldi berean," nik ez dut ezer gehiagorik nahi" esaldia momenturen batean Paulek esan zuela gogoratzen zuen ere.
|
|
|
Tomek lehengo lepotik burua, beti zuzena eta sentibera. Ez
|
zuen
inoiz gezurrik esango.
|
|
|
Henry David Thoreau() Ameriketako Estatu Batuetako idazleak ez
|
zuen
inoiz kargu politikorik izan, ez zen ezkondu eta ez zuen haurrik sortu. Eta, halere, Historia aldatu zuen.
|
|
|
AEB zibilizatua indiarren genozidioaren gainean eraiki zen, eta Thoreauk ez
|
zuen
inoiz ahaztu, bere garaian inork aintzat hartzen ez zuen arren. AEBetako etorkin zuriek aspaldi akabatu zituzten indiarrak.
|
|
|
Thoreauk, bere bizitza goitik behera jasotzen duten 14 liburukietan, ez
|
zuen
inoiz maitemindu zenik jasotzen, ia ez da emakumerik ageri, ama bera ere ez. Aldiz, sentimendu ilun bat erakusten du, gizonik miserableena izateagatik errua, baina sekretua sekula ez dela argituko abisatuz...
|
|
|
Maukik ez
|
zuen
inoiz horrelako gizonik ezagutu, eta une beretik kontuz ibiltzea eta inoiz ez iraintzea erabaki zuen. Bere eskifaiako gizonak nola zanpatzen zituen ikusi zuen eta nola betetzen zituen girgiluz, nola haietako bat, hiru egunez jan gabe utzi zuen ere bai, arraunean tolet bat hautsi zuelako.
|
|
|
Mundu guztiko marinelek kantatzen duten abestia zen, aingurak bildu eta San Franciscoko portura abiatzen direnean. Mutikoak ez
|
zuen
inoiz itsasorik ikusi, baina handik hurbil Sacramento ibaia pasatzen zen. Jerry" gaztea" zeritzan mutila, zeren aitari Jerry" zaharra" esaten baitzioten.
|
|
|
Aita amen, aitona amonen, osaba izeba, lehengusu eta auzokoen kontakizunak izan ziren bere txikitasuneko bazka bakar, telebista eta irratitik urrun. Eta inortxok ere ez
|
zuen
inoiz aipatu gosaritarako chang a edanda eskolara bidean lainoak haur sherpak bidaia luzeetara eramaten zituenik. Haurra zen, inozoa ez!!
|
|
|
Fraideak berekin hilobira eraman zuen betiko berak eta Wenzel Seilerrek Austriako abadian aurkituriko sekretua. Enrike II.ak ez
|
zuen
inoiz, frantsesekin kontatu gabe, beharrezkoa zuen urrea lortu, eta itxaropen guztiak galduta hil zen 1555eko maiatzaren 25ean. Haren alaba Joanak, Joana III.a Albretekoak, hartu zuen haren lekua.
|
|
|
Frantziako erregearen arreba batekin ezkondurik, berari egokitu zitzaion errege frantsesa hil zutelarik, Frantziako koroa bereganatzea Enrike IV. izenaz. Handik aurrera ez
|
zuen
inoiz ezer begiratu Nafarroako Erresumaren alde. Bere ondorengoek nafar erresuma librearen lurraldeak frantses estatuaren barruan kokatu zituzten, eta horrela bukatu zen nafar errege erreginen ametsa.
|
|
|
Iruñean espainiarrek agindutako dirua eman zioten, eta horrela, poz pozik, gazteak bere bideari berrekin zion patrikak urrez beterik zeramatzala. Traizioa egin zuenak ez
|
zuen
inoiz pentsatu berari gauza bera egin ziezaioketela. Iruñeko harresietatik irten bezain pronto, espainiar erregeordeak bere sikarioak bidali zituen gaztearen atzetik, emandako dirua berreskura zezaten.
|
|
|
COSME: Allendek ez zuen holakorik egin, ez
|
zuen
inoiz onartu jendeak armak lortzerik. Hori matxinatzeko erabili duten aitzakia besterik ez da izan.
|
|
2021
|
|
|
Asmatu bai, gure aitak orduko erregimena, hasieran behintzat, guztiz gogoko izan zuen, eta ez da harritzekoa Nafarroako leinu karlista zahar batetik baitzetorren, baina inola ez karliston porrokatu bat, politika kontuetan karlismoa soilik ezagututako Lodosa inguruko herri txiki baten semea baino, Gerra Zibilean parte hartzeko aukera izan ez zuena garai hartan gazteegia zelako, baina bai bi anaia errekete izan zituena, bere herrixkako familia gehienek bezala. Nik dakidala, nire neba eta biok genekiela behintzat, gure aita ez zen azalez batere politika zalea, hau da, etxean ez
|
zuen
inoiz politikaz hitz egiten eta kalean are gutxiago, mami handirik gabeko komentarioren bat gizalegeari eustearren edo, topiko hutsak, garaiko pentsamoldeekin bat egiten zutenak gehienbat. Gure aitak lana bakarrik zuen gogoan, lantegia hobeto esanda, lantegia eta hau aurrera ateratzeko, mantentzeko ere egin behar zituen ahalegin guztiak.
|
|
|
Bai noski, agente jauna, baina badakigu ezer egin ez duena, eta baita zer egingo
|
zuen
inoiz jakingo ez dugula ere nire arrebaren ezusteko agerpenak udaltzainen bizkar artetik ikaragarri poztu egin ninduen aspaldiko partez. Portzierto, nahiz eta orrazkera guztiz bestelakoa izan, ni naiz nortasun agiri nazional honen argazkikoa.
|
|
|
Ustezko putetxe horren helbidea ezta ez zion eman, baina berriz deitu eta emango ziola esan zion. Ez
|
zuen
inoiz berriro deitu.
|
|
|
Sentitu al
|
zuen
inoiz gau sakonean
|
|
|
Azenarirekin zebilen beste mutila, Amin, handiagoa zen, langilea, baina inteligentziarik gabea eta on puska. Denagatik egiten zuen barre, baina arazorik ere ez
|
zuen
inoiz sortzen. Zakur handi eta onkote bat bezalakoa zen.
|
|
|
Bihar goizean Gillerekin ehiza egitera joaten ahal gaituk erran zuen Antsok eta arratsaldean artzainekin borrokan eginen diagu Azenarik ez
|
zuen
inoiz izena entzun eta galdetu egin zuen.
|
|
|
Egin igerian orain agindu zion krokodiloari, lurraren izpirituak bere kabuz ez
|
zuen
inoiz arraunean egiten eta.
|
|
|
Dantza sakratuen gidariek eta buruzagiek ere ez zuten hari itzala egingo zion makilarik. Hura bezalako maila ederrik herrian inork ez
|
zuen
inoiz ezagutu. Bikaina zen benetan, ikusi zutenek esaten zutena entzutera.
|
|
2022
|
|
|
Pinuekin aldiz ez
|
zuen
inoiz horrelakorik egiten, gorroto zituen pinuak. Agian bere egoeraren hobenduntzat zeuzkalako, baina ez horregatik bakarrik; pinuak, berez, ez baitzion mespretxua baino iradokitzen:
|
|
|
Aski zuen ahotsa altxatzea isiltasuna nagusi zedin berehala. Jose Manuelek ez
|
zuen
inoiz haurrik jo, berezko autoritatea zuen. Gizon gozoa izan arren, ukabila mahai gainean tinkatzen zuelarik, inguruko iskanbila eta zaratak kuxian gelditzen ziren.
|
|
|
Azken eguna arte, Jose Manuelek etxekoak babestu nahi izan zituen. Umorea ez
|
zuen
inoiz galdu, ezta une mingarrienetan ere. Ospitalean zegoela, ebakuntzaren ondotik, etxera noiz itzuliko zen galdetzen zien erizain eta medikuei, eta hauek:
|
|
|
Carlarekiko hitzordua ez
|
zuen
inoiz ahaztuko Milak. Begiradan irakurri zionak larritasunaren antza zuen.
|
|
|
Ezta beharrik ere: Attik ez
|
zuen
inoiz galdetu, ea BASATI non zegoen. Nola zitekeen?
|
|
|
Philip K. Dick idazlea ziur omen zegoen Jane bere arreba bikia bizirik zegoela. Ez
|
zuen
inoiz haren heriotzan sinetsi. Bera bezala, Jane 1928ko abenduan jaio zen, baina 1929ko urtarrilean hil, ofizialki.
|
|
|
Aspertu al haiz oinutsik eta zango hutsik ibiltzeaz errespetuzko emakumeen gisan, malapartatu hori? Eraman al
|
zuen
inoiz galtzerdirik hire amak. Orraztu al zen inoiz hi bezala, beti hor ari haiz eta jo eta su ispilu pusketa hartuta?
|
|
|
Gazte baten zentzugabekeriak, zalantzarik ez, baina joan beharra zeukan. Berriro sakatu
|
zuen
inoiz erabili gabeko botoia, berriro ireki zen horma, eta tunelaren kurba bistatik galtzen ikusi zuen. Liburua gogor helduta, altxatu egin zen, plataformara abiatu zen albo alboka, eta autoa eskatu zuen.
|
|
|
Emakumea harrituta zegoen, eta barkamena eskatu zuen erortzen utzi ez ziolako. Jendeak ez
|
zuen
inoiz elkar ukitzen. Ohitura hori zaharkituta zegoen, Makina zela-eta.
|
|
|
Aspertu al haiz oinutsik eta zango hutsik ibiltzeaz errespetuzko emakumeen gisan, malapartatu hori? Eraman al
|
zuen
inoiz galtzerdirik hire amak. Orraztu al zen inoiz hi bezala, beti hor ari haiz eta jo eta su ispilu pusketa hartuta?
|
|
|
Ordurako tabu hartaz hausnartzen hasiak ginen. Alaba, haren izena ez
|
zuen
inoiz esaten, alaba zen, kito, etxean izaten zenetan ere ni behin edo behin hara joateko aukeraz alegia. Horra emozioen, hau da, gasen indar hedagarriaren ondorio logikoa.
|
|
|
Han bazegoen zeri begiratua, eta, jakina, errege Federiko Handia geratu zen miraritua. Hain lurralde emankorrik ez
|
zuen
inoiz ezagutu eta pentsatu zuen lurralde hartan aurkituko zuela kanta zoragarria, eta berehala galdetu zien biztanleei ea nor zen hango erregea.
|
|
|
Maitatu zituen ama, arreba edo izeba, baina inoiz ez zuen bikotekiderik izan. Maitasuna aipatutako emakumeekin eta beste batzuekin sentitu zuen; Amodioa, aldiz, agian ez
|
zuen
inoiz sentitu. Salma miretsitako emakumea zen, Zana desiratu zuena eta Miriamekin maitasuna sentitu zuen, baina maskota batekin sentitzen zena.
|
|
|
Osterantzean, ez batak ez besteak ez zuten tabako hautsik hartuko, entzungor eginez. Inork ez
|
zuen
inoiz ere lortu biekin aldi berean hitz egiterik. Inoiz ez zioten elkarri erreparatu ere egin.
|
|
|
Dionik ez
|
zuen
inoiz bere herrian laminen edo antzeko izakien konturik entzun, baina Doloresek bazukeen haien oroitzapena non ez zen Ama Birginarena, hura ere ur bazterrean ikuzten edo orrazten irudikatzen baita herri kantetan. Sinestea sintoma bilakatua, lamin konplexua edo.
|
|
|
Gauzak hala, baretu bezain laster, mutikoak xerra txikiak egiten jarraitu
|
zuen
inoiz baino arreta handiagorekin; hiru gehiago egin eta nahiko izanen zituela iritzita, labana utzi, eskaileretan eseri eta berriz ere jarraitu zuen gozo gozo jaten, astiro astiro, banaka, zaporearen azken molekularaino iristeko.
|
|
2023
|
|
|
Enperadoreak heriotzera kondenatu zuen lehenik, baina gero Juan Frederikok Wittenberg ko Kapitulazioa sinatu zuen eta bizitza osoko espetxe zigorra ezarri zion. Ez
|
zuen
inoiz onartu fede protestantea baztertzea edo Augsburgoko Interim a onartzea. 1552an askatu zuten espetxetik (García Villoslada, 1973).
|
|
|
Amari zaila gertatzen zitzaion Vincent-en izaera ulertzea, haren portaera bitxia zela eta. Annak eduki zituen seme alaba guztien artean eraman gaitzena Vincent zen; Vincentek etxean utzitako marrazki eta koadroak ez zituen oso aintzakotzat hartzen amak; eskutitz gutxi idatzi zizkion Vincenti eta ospitalean egon zenetan ez
|
zuen
inoiz bisitatu. Vincentek zioen ama bihotz gogorrekoa eta maitasun garratzekoa zela; hala ere, amari atxikimendu sakona zion eta aldika haren faboreak eskuratzen saiatzen zen.
|
|
|
Erakusketa bat egiteko zerbait prestatu beharra ikusten zuen Vincentek, baina erakusteko moduko ezer ez zeukala esaten zuen. Aspalditik, Drenthe-n egon zenetik, zekarren bere familiaren koadroa egiteko gogoa, Israëls en The Frugal Meal eta Millet-en koadroei jarraiki; baina, Vincentek ez
|
zuen
inoiz eskuratu giza aurpegia zehaztasunez marrazteko trebetasuna (Naifeh eta White, 2011).
|
|
|
" Hauxe lixibaz sendatu nahian al zabiltza" esaten zioten eta, borondate onez aritutako gure Pello gaztea ozpintzen hasi zen. Nirekin mintzatu beharrean denbora gehiena pasatu
|
zuen
inoiz esan ez zuena, baina, bere ahoan jartzen zutena alferrik ezeztatzen. Areago, bilobaren balizko artikulu faltsua sareetan zabaldu zen, non baieztatzen omen zuen, osasun arazorik ez zuenez, arraza aratzen aldekoa zela eta, beraz, zuri supremazista eta arrazista...
|
|
|
Hark ustez salatutakoaz, hura izan baitzen erbesterako lehen urratsa. Ordura arte, Telesek ez
|
zuen
inoiz pentsatu beste leku batean bizitzea merezi zuenik, eta, inoiz, gazte garaian egindako irakurketei esker, bidaiatzea eta munduko leku enblematikoak ezagutzea amestu bazuen ere, Alpeak, Himalaia, Afrika, New York, Paris edo Buenos Aires... azkenean Zumaiaz maitemindu zen nahiz eta Paris eta, batik bat, Geneva, berak nahi baino gehiago ezagutu zituen.
|
|
|
Beste txori bat berehala ohartuko zatekeen haren kolore ek ez zutela distirarik, haren lumak ez zirela bigunak lehen bezala, haren gorputza ez zela arina eta bizkorra dagoeneko, haren lumak dagoeneko ez zirela haizeari eusteko gai. Baina mutikoak ordu arte ez
|
zuen
inoiz ikusi hainbeste koloretako izaki bat, inoiz ez hain gertutik izaki hegodun bat. Txoritxoa bakarrik eta triste zegoela iruditu zitzaion, eta horrexegatik ez zuela kantatzen eta hegan egiten, horregatik ez zuela mundua txioz betetzen eta ez zuela eguzkia bezain gora hegan egiten.
|
|
|
Banderizo eta bandoleroena izandako lur hark akaso ez
|
zuen
inoiz espero izan Izaro bezalako baten etorrera. Edo agian bai, batez ere bigarrengoen bandokoa baitzen.
|
|
|
Ez, Ederra eta Piztia hobe, Elenak ez
|
zuen
inoiz gogoko izan Kepa betile bakar hori.
|
|
|
Auskalo noiztik ez zen itsasoari begira egoten. Faltan ere ez zuen gehiegi bota, egia esan; Ametsek ez
|
zuen
inoiz harekiko lotura berezirik sentitu, ez behintzat mendiarekikoa bezain bestekoa. Bazekien baserri auzoz osatutako herri batean hazteagatik zela, eta grazia egiten zion Ondarrutarrak haien kresalez eta bestez hizketan entzuteak.
|
|
|
Ametsek eskua bizkarrean jarri zion, eta erortzen zitzaizkion kizkurrak emeki laztantzen hasi zen, txintik esan eta lagunarengandik begiak itzuli gabe. Ez
|
zuen
inoiz hain egoera zaurgarrian ikusi.
|