2000
|
|
Erakusleihoko beiratik zehar ikusten genuen gizon hura nor zen adierazi nionean, niri aurrea harturik, irten eta harengana zuzendu zen berehala Lauaxeta, bostekoa eman eta bere burua aurkezteko prest, baina Martxelok ez zion jaramonik egin. Lauaxetak Martxeloren gorputza nola zeharkatzen
|
zuen
ikusi ahal izan nuen neure begiekin. Orduan neuk egin nion diosal Martxelori, atetik.
|
|
Euskaltzainik zein altzaririk ukitu gabe pasatu zen gelaren alde batetik bestera eta, izututa, lasterka abiatu zen kanpora. Sartzen ikusi ez zuen bezala, irteten ere ez
|
zuen
ikusi Lauaxeta harrera gelako idazkariak. Jada Lauaxeta kanpoan zela, haize boladatxo bat sentiturik, burua altxatu eta kanpoko atea ixten ari zela ikusi zuen.
|
|
Hainbat artikulu idatzi eta argitaratu nituen, gainera, tarte horretan, orain seguru askorik –ez naiz, egia esan, bilatzen saiatu ere egin baina– inongo hemerotekatan ezin aurkitu ahal izango liratekeenak. Lauaxetak eta biok Tolosan Martxelo Otamendirekin topo egin genuenean, Martxelok Lauaxeta ez
|
zuen
ikusi baina ni bai, nahiz eta ni ere hila nintzen ordurako. Ez dakit zergatik.
|
|
Euria bestalde, biziago ari zuen. Xanek alde guztietara ura besterik ez
|
zuen
ikusten; kalea, handik antzeman zitekeenez, aintzira bat zen. Tximista bat izan zen, oso segidan trumoi bat, Xanek dardar egin zuen.
|
2001
|
|
Norbaitek zerbaitekin ispilua eginez bere begira zuzentzen zuen ilargiaren argia. Argi apala izanagatik itsutu egiten zuen eta ezin
|
zuen
ikusi nor zebilen goialde hartan, Kamaindegiko laminzuloaren atean. " ¡ Algún cabrón anda suelto por ahí arriba!".
|
|
Mahai baten kontra etzinda zegoen xakur xuri beltxari begia eman zionean, saingaka hasi zitzaion animalia. Begiak goiti egin zituen, nagusia nor ote
|
zuen
ikusteko. Aurelio zen.
|
|
Bi, bera zen" hiltzailea ikusi" zuen bakarra. Nola ez
|
zuen
ikusiko ba, bera zen eta!. Hiru, arrazoia, zioa, hilketa eragingarria:
|
2002
|
|
Jaka barik, alkondara hutsez jantzita zegoen eta pistola eroatearren erabilitako narruzko hedeak antzematen zitzaizkion besape sorbaldetan. Pistolarik ez
|
zuen
ikusi baina. Hurrengo laudorioak aitarentzat izan ziren, eta ondoren Mentxuri buruz egia batzuk azaldu behar zizkiola esan zion.
|
|
Aholkuei kasu eginez, azken hiru minutukoan bestearen aurpegia hartu zuten jopuntu Joseluren eskunarruek. Harrituta zegoen santutxuarrak guardia zein baxu
|
zuen
ikusita eta mozolotuta legez zegoen gainera. Borrokak burura egin aurretik eten zuen epaileak, eta Joseluren aldeko garaipen teknikoa erabaki.
|
|
Gernika errausturik ikusi izanak min handia eman zion. Fernandok, aldiz, ez
|
zuen
ikusi, Callaon gora baitzebilen. Ez ikusitakoak ez dezake ikusitakoak adinako oinaze sortu.
|
|
Ez zekien Fernando berriro ikusi nahi zuen. Behin besterik ez
|
zuen
ikusi eta iruditzen zitzaion betidanik ezagutzen zuela. Ase eta bete zegoen.
|
2003
|
|
Izpizua ez
|
zuen
ikusi ere egin nahi izan. Laguna, lagun ohia, lagunartea alferrik galdu zuen hura, esker txarreko adiskidea.
|
2004
|
|
Gora eta behera eragin zion, barnekoa aditu nahi balu bezala. Alde bietara arreta eman ondoren, Jexus Marik potoa zabaltzen
|
zuen
ikusi zuen Marckek. Usnaka sudurra errauts zurietara hurbiltzeak erabat harritu zuen.
|
|
Gero etxeko atarian aldakarainoko irudia egin zitzaion giltzen bila. Sartu aurretik esperantza gorde zuen, eginen zion keinuren bat, beharbada musu bat bidaliko zion; baina ipurdi bat desagertzen baino ez
|
zuen
ikusi. Eta gero atea, mutu, ulertezin.
|
|
Harakinek atea nola zabaltzen
|
zuen
ikusi zuen. Berriz ere gidariaren asentuan eseri zitzaion.
|
2005
|
|
Egunak kuxkur etsiturik higatu zituen. Werner baizik ez
|
zuen
ikusten. Herioaren tentaldia zeukan anitzetan, ibaiertzean paseatzean edo zubitik iragatean:
|
|
Ezin izan zion bere Nocturnea inoiz erakutsi. Gau hartan, bere lehen kontzertu handian, soineko beltz luzea arrastatuz pianoaren ondora iritsi zenean, begiradarekin bilatu zuen, lehen lerroko oihal gorriko besaulkien artean, baina ez
|
zuen
ikusi. Automatikoki egin zuen eseri, soineko beltza atzerantz zabaldu eta pianoaren gainean esku hezeak jarri.
|
|
Atzera begiratu zuen. Ez
|
zuen
ikusi.
|
|
Osinari buruz ere ezin diot galdetu. Egindakorik ere ez dit orain erakusten eta, lehengo batean, Ez dago hemen hartu eta nola zartatzen
|
zuen
ikusi nuen. Espantua izan zen hura, ero baten jokamodua.
|
|
Baina Ertzaintzaren aukera ekarri zion historiak parera, zorionez. Ederki jakin
|
zuen
ikusten tren hura harrapatu beharrekoa zela. Kosta ahala kosta.
|
|
Ilunaldi gogorra izan zen hura komunismoaren argitasunean. Gibelera behatu zuen, soldadoreak ezin
|
zuen
ikusi. Eskuin hartu zuen ordea, goiti, hilerriko sarrera nagusiraino.
|
|
Harkaitz arteko xendratik egin zion dei Zulaikari, eskuak hemen nago inarroska. Ez
|
zuen
ikusi, izorrai, nagitua zegoen beheko arroketaraino jaisteko, mina zeukan aldakan eta belaunak ahul. Ea zer egiten duan, ea nola lehorreratzen haizen atxamarta berreskuratzeko.
|
2006
|
|
Hala izango zen, noski; baina ez bide zen konturatzen, edo ez
|
zuen
ikusi nahi, niretzat gero eta garbiago zegoena: oroitzapeneko ustezko akatsak ez zirela paperen desordenaren ondorioa; eta Zamariaren agerpen errekurrentea, orrialde horietako une ongi aukeratutakoetan, berau bihurtzen zutela, gure errealitatea batere ezagutzen ez duen irakurlearentzat –eta haientzat zen liburua, inondik ere–, pertsonaia desatsegin, desgaraiko eta desegoki:
|
|
gazteak, pentsatu zuen, sasoiak itsutu egiten baititu, hartaraz gero, pertsona beti da nekez moldatzekoa, inguruari egokitzeko borrokan zaildutako izakia. Baina alaba ez zegoen han, urruti baizik, eta ezin
|
zuen
ikusi bere aitona, gelako ohean zetzana. Poztu zen alabarengatik.
|
2010
|
|
Pastazko betaurrekoak zituen neska gela txiki batean zegoen, egoitzaren beste muturrean, norbaitekin solasean. Bere tokitik Oliveirak argia baino ez
|
zuen
ikusten. Ate txikia zuen gelak, biltegia izan zitekeena.
|
2011
|
|
Neu ere sartu nintzen solasean. Izan zela Londresen bere etxetik alde egin zuen gizon bat, dei diezaiogun Wakefield, astebete kanpoan egiteko eta emazteak zelan jokatzen
|
zuen
ikusteko asmoz. Hurbileko kale batera joan zen, aurrez alokatutako apartamentu batera.
|
|
Aitak eskuetan zekartzan liburuak erakutsi zizkion, bibliotekako pegatina zeukatenak, esku askotatik igarotakoak. Denbora pasako best-sellerrak ziren, ez zuen Lazkanok liburuen izenbururik gogoan hartzeko kemenik, urteak ziren-eta irakurleen apetei arretarik jartzen ez ziela, deprimitu egiten zen jendeak bihotz begietan zer zabor sartzen
|
zuen
ikusita.
|
|
Zientziak etengabe egiten zuela aurrera, eta akaso inoiz lortuko zutela gaixotasuna geraraztea," beha bestela zer gertatu den hiesarekin", baina momentuz begiaren osasunari zegozkion aholku orokorrak baino ezin eman ziezazkiokeen: bitaminarik ez zedila falta, alkohola erabat baztertzea hobe, hilean behingo txekeo bat, gaitzak zer abiadura hartzen
|
zuen
ikusteko.
|
2013
|
|
Tepidariuan aurkitu nuen, tribunoarekin batera, biak bakarrik zeuden. Tribunoak" Hi hemen!" bota
|
zuen
ikusi ninduenean, ezustekoa izan zen harentzat, ezusteko atsegina, gero jakin nuenez. Baina Flaviusentzat ezusteko malerusa izan zen, bere aurpegi izutua gogoratzen dut:
|
2014
|
|
Begi bat zabaldu zuen, eta ezkurren tamainako pinportak ikusi zituen airean noraezean, eta haiei zerien argi urdin ubela. Bazkal osteko filmetan baizik ez
|
zuen
ikusia elurra ordura arte, urteroko promesa zapuztua zen, negu oro etortzekoa zena baina sekula arribatzen ez zena. Baina hantxe zegoen, bere gelako leihoaren bestaldean.
|
|
Xabik ezin
|
zuen
ikusten ari zena sinetsi, aitak akabatu egingo zuen! Gurasoen gelara begiratu zuen, itxita zegoen atea korridorearen beste muturrean.
|
|
Aurrealdean autoa zegoela ikusiz gero atzealdera joaten zen, eta neska leihora noiz aterako zain geratzen zen. Asko luzatzen bazen, aurrealdera itzultzen zen, autoak hor jarraitzen
|
zuen
ikusteko.
|
|
Horretarako Oihana ikusi behar zuen, ordea. Eta aspaldian ez
|
zuen
ikusten. Horregatik, egun hartan, Oihanaren gurasoen autoa hondartzaraino jarraitzea erabaki zuen (zinez hondartzara ote zihoazen jakin gabe).
|
|
Une batez gelditu zen, hondartza zabalegiari so. Zer egingo
|
zuen
ikusten bazituen, zen hurbildu.
|
|
Sasira joan zen ordea. Eta Isabellek ezin
|
zuen
ikusi. Noiz arte, ez zekien inork.
|
|
Begira Perico Delgado! Kolore biziko masa bat baizik ez
|
zuen
ikusten Xabik.
|
|
Hogei metro lehenago atera zen autotik beraz badaezpada ere, eskerrak eman zizkion lankideari, hiru lau aldiz. Autoak nola alde egiten
|
zuen
ikusi zuen, maniobra osoa. Ematen zuen ez zekiela oso ondo zer egin behar zuen, oinez hasi zen.
|
|
Irenek erabaki
|
zuen
ikusi behar zuela zer zen Telletxen, zergatik ikusi zituen hiru lagun korrika, zergatik zetozen beste batzuk normal, lasai ere bai. Kantoira heldu zenean, astiroagotu egin zuen pausoa.
|
|
Ezkerreko eskuan min arraroa hartu zuen, kezkatu ere egin zen, hango ugerra... Ez zekien odola egin zuen, ez
|
zuen
ikusten, zerekin hartu zuen min hori ere ez. Eskua bustita zuen, hango zoruko urak izan zitezkeen, odola ere bai.
|
2015
|
|
Horrenbeste nudista bazenik ere. Lan astun samarra zirudien, bereziki udako saparen erdian, baina tenple onekoa zen gizasemea, kexa fazialik gabe lan egiten zuen gizon saiatua, “baldin eta autobusa amildegian behera eroriko balitz inoiz, jakin dezala nik, behintzat, bere alde deklaratuko dudala epaiketan”, pentsatu nuen bihurguneetan nola asmatzen
|
zuen
ikusita.
|
2016
|
|
Gonaz jakaz oihalez aldizkariz betea zegoen gela hartan sartu ziren, aldizkari bat ipini zioten esku artean ez hausteko aginduz eta hura ikuskatzen eduki zuten beraiek etxean zeukatenaren berdina zen Alfa beltz dirdiratsuaren ondoan, amak eta jostunak zerabilten jardunetik guztiz urrundua. Aldizkaria ikusten gogaiturik burua jaso baitzuen, ama
|
zuen
ikusi beso has, kolko has, azpiko urdin mehean oztarik sartua zuen ikusi, irri gazte bat ezpainetan armairuko ispiluaren aurrean, eta haren bularren mardula zuen ikusi orpora askatua zeukan soinekoa jasotzeko makurtu zelarik. Ez zeukan oroit ikustate hark zirrararik edo ikararik edo bestelako sentimenik hazi zionetz orduan, arranguratu egin zen nola zitekeen halako gertatua etortzea akordura hamar edo hamahiru urteren buruan.
|
|
Gonaz jakaz oihalez aldizkariz betea zegoen gela hartan sartu ziren, aldizkari bat ipini zioten esku artean ez hausteko aginduz eta hura ikuskatzen eduki zuten beraiek etxean zeukatenaren berdina zen Alfa beltz dirdiratsuaren ondoan, amak eta jostunak zerabilten jardunetik guztiz urrundua. Aldizkaria ikusten gogaiturik burua jaso baitzuen, ama zuen ikusi beso has, kolko has, azpiko urdin mehean oztarik sartua
|
zuen
ikusi, irri gazte bat ezpainetan armairuko ispiluaren aurrean, eta haren bularren mardula zuen ikusi orpora askatua zeukan soinekoa jasotzeko makurtu zelarik. Ez zeukan oroit ikustate hark zirrararik edo ikararik edo bestelako sentimenik hazi zionetz orduan, arranguratu egin zen nola zitekeen halako gertatua etortzea akordura hamar edo hamahiru urteren buruan.
|
|
Gonaz jakaz oihalez aldizkariz betea zegoen gela hartan sartu ziren, aldizkari bat ipini zioten esku artean ez hausteko aginduz eta hura ikuskatzen eduki zuten beraiek etxean zeukatenaren berdina zen Alfa beltz dirdiratsuaren ondoan, amak eta jostunak zerabilten jardunetik guztiz urrundua. Aldizkaria ikusten gogaiturik burua jaso baitzuen, ama zuen ikusi beso has, kolko has, azpiko urdin mehean oztarik sartua zuen ikusi, irri gazte bat ezpainetan armairuko ispiluaren aurrean, eta haren bularren mardula
|
zuen
ikusi orpora askatua zeukan soinekoa jasotzeko makurtu zelarik. Ez zeukan oroit ikustate hark zirrararik edo ikararik edo bestelako sentimenik hazi zionetz orduan, arranguratu egin zen nola zitekeen halako gertatua etortzea akordura hamar edo hamahiru urteren buruan.
|
|
Elektrikariak ale bat hautatu zuen hurbilen zeukan lerroan, sartu zuen jakaren bihotz aldeko kanpokoan –usnatu gabe, idorra ote zegoen belarrira eramanik hatz artean ibili gabe–, eta pauso bi eman zituen atzerantz Telefunken irratiak Karpy Licor 43 Marie Brizard Terry bonbilek behe aldea estaltzen zioten ispilutik urrunduz. Ez
|
zuen
ikusi berak espero zuena. Barka, Patxi, hau ez zaidak komeni!
|
2017
|
|
Jaka beltz estuaren azpitik ageri ziren giharrak areago nabari zitezkeen poltsaren uhal gurutzatuak egiten zizkion zimurretan. Josebak berehala jakin
|
zuen
ikusi zituela, eta susmatu zuen ezikusiarena egin ziela, eta egokia ez bazen ere, erosoa egin zitzaion.
|
|
Josebak Axik burua leihotik nola aldentzen
|
zuen
ikusi zuen eta begiak ñarrotuz zera esaten entzun zion: “Gehiegi da, badakizu”.
|
|
Zubizuri, La Salve, Arrupe pasarela, Deustuko zubia. Euskalduna ezin
|
zuen
ikusi baina bazekien han zegoela, eta iritsi eta pasatu egingo zuela Zorrotzaurre bidean.
|
|
Eskuinetan Deustuko Tigrea eraikinera ailegatzen ari zen. Perspektiba horretatik burua baino ezin
|
zuen
ikusi. Haurtzaroa berriro.
|
2018
|
|
Menderakaitzak zirela uste zutenei bihotzekoa diagnostikatu zieten. Eta telebistari begira zeudela, bigarren hegazkin batek beste dorrea nola kolpatzen
|
zuen
ikusi zen. Emakume baten “O, my god! ” atzetik.
|
2019
|
|
“Bernardo Atxaga ha publicado... ”, edo “Concurso de cuentos de... ”. Gazte hil zen eta ez
|
zuen
ikusi nire lehenengo Euskadi Saria, adibidez. Izugarri poztuko zen, aitormenarengatik.
|
|
Baina hiru solairuko etxebizitza bat ere bazuen ondoan, ezkerretara... Axleren leihoetatik kantoia baino ez
|
zuen
ikusten, adreiluak. Etxebizitza horren leiho bat ikusteko, aulki batera igo behar zuen Axlek, balkoiko leihatearen azpian jarri ondoren.
|
|
Ivan Turgeneven Aita semeak liburuarekin tapatu zuen bularra, eta hankartearen aurrean Biblia apokrifo bat jarri zuen. Turgenevek ez zizkion, jakina, bular biak behar bezala ezkutatzen eta ipurdia estaltzeko beharrizanik ez
|
zuen
ikusi. Bestela ere eskuak falta zitzaizkion...
|
|
Egun haietatik hona, hala ere, jendea ohitu egin da bera gabe, baina Urgull mendian, gaztelua eta inguruko harresiak aparte, beste zerbait bazegoen orduan. Oraingo gazteek, jakina, ez dute aukerarik izan zementuzko irudi ikaragarri hark hiria nola bedeinkatzen
|
zuen
ikusteko, baina ezagutu genuenok orobat, orain arte behintzat, ez dugu txintik ere atera sekula.
|
2020
|
|
Nik basoa berreskuratu, eta berak kendu atzera. Hain zegoen mozkorra ez zela gertatutakoaz jabetzen, nire eskuetan nik eman nahi ez nion kubata besterik ez
|
zuen
ikusten. Kendu ahala behin eta berriz saiatzen zen barrukoa irensten, jela besterik ez bazegoen ere.
|
|
Amak, zuloan baitzegoen, etxetik ez irtetea erabaki zuen. Ez zen dendara ezertarako etorri, ez
|
zuen
ikusi hemengo panorama, ez zigun galdetu. Min hartu nuen.
|
|
2: Ez, amonaren etxera joatea erabaki nuen, eguraldiak ze itxura hartu
|
zuen
ikusita.
|
2021
|
|
Maneiatzen zutenean ogi zaku astun baten erara erabiltzen zuten. Janaria ekartzen zionaren beso muturra baino ez
|
zuen
ikusten: nor ziren bada preso zetxikaten haiek?
|
|
Maite zituen euskara eta euskal kultura, abertzale askok baino areago. Baina horien etorkizuna ez
|
zuen
ikusten atxikia bai ala bai egitura politiko bereizi baten beharrari. Hori bai, lagunekin fidela zen.
|
|
Edithek ama bisitatu zuen gerra aurretik. Aitarekin Ameriketara joan zenetik ez
|
zuen
ikusten. Ez zen oso emakume maitagarria izango.
|
2022
|
|
Migelek ez daki. Beharbada Rakelek baino ez
|
zuen
ikusiko baserri hura, teilatu zabaleko mamu bat errailen aldamenean.
|
|
batetik, elkarrizketatutako emakume gehienen ustez parte hartzean eragina duten bi faktore dira adina eta generoa; bestetik, adina eta generoa elementu baldintzatzaile bezala elkarrengandik banatzen dituen mintza iragazkorra da. Banaka elkarrizketatutako emakumeen% 57k erantzun
|
zuen
ikusten zuela harremana parte hartze espazioak eratzen zituztenen adinaren eta genero ikuspegiaren artean.
|
2023
|
|
Une batean, kontzertuen irudiak iritsi baino lehen, ea 90eko hamarkadako gazteek Woodstocken espiritua biziberrituko ote duten ikusteko gogoz dagoela dio Langek. X letraz izendatutako generazio hark filosofia mantenduko ote
|
zuen
ikusteko zegoen, baina soinu banda ezberdina izatera zihoala gauza jakina zen. 94an rock eta folk psikodelikoa lantzen zuten taldeak ere aritu ziren arren, iraganarekiko lotura sinbolikoa eskaintzen zuten kontzertuak izan ziren, beste ezer baino gehiago.
|
|
Baina bere legegintzaldia bukatu zenean kargua utzi eta Estibaliz Bilbao zinegotzi berriarekin dena gaiztotu zen. Honek ez
|
zuen
ikusten gure eginbeharra Leioan beharrezkoa zenik. Arazoak pilatzen hasi ziren, legalki ez baita posible (ezinezko ere ez, baina...) enpresa pribatu batek enpresa publiko baten barnean egoitza izatea.
|