2001
|
|
Euskal literaturaren lehenbiziko kondaira zein da? Nik esango nuke aita Aranak norbaiten historiaren bukaeran, oker ez banago Labayruren Historia del SeñorÃo de Vizcaya liburuaren azken aldean, sartu zuela zenbait berri euskal literaturaz, baina ezin esan daiteke, eta Aita Aranak ere ez
|
zuen
hori pentsatzen noski, hori euskal literaturaren historia denik. Lehenbizikoa dirudienez Orixerena da, Orixek euskaraz egin zuena8 Nik ez diot Orixerenari deus kenduko, baina esate baterako hau esan daiteke:
|
|
Beste aldean kapirotedun elemenia zegoen bildurik, elkarren artean hizketan, binaka, taldetxoetan, biribiletan. Ez dakit zerk ematen
|
zuen
hori pentsatzeko bidea, baina oso aspalditik, mendeetatik edo agian baita milurtetatik ari zirela eztabaida hartan iruditu zitzaidan. Otsoaren ahoko zuloan sartzen ari nintzela konturatu eta atzeraka egin nahi izan nuen, atea berriz zeharkatzeko, oraingoan etorritako bidetik alde egiteko, baina beranduegi zen:
|
2008
|
|
Ura han zuen bere menean bai, eta nahi bezainbat edaten ahal zukeen, baina ez
|
zuen
horri pentsatzen ere, izudurarekin egarria erabat ahantzia baitzuen. Zer bilakatuko zen orain?... Noiz eta nola aterako zen hortik?
|
2011
|
|
Ez; ez
|
zuen
horretan pentsatu behar. Bestela, erotzekoa zen.
|
2012
|
|
Ez omen zuen galdera egin nahi, baina saihestezina omen zen; emaztea zen aldetik datu guztiak zituen, baita beste inork ez zituenak ere; ba al zuen susmagarririk? Ainhoak ez zuen zer esan jakin; egia esan, ez
|
zuen
horretan pentsatu. Ez, berak zekiela, inork ez zion gorrotorik, ez behintzat horrelako gauza bat egiteko beste.
|
2014
|
|
Kamera pasatzen da ihardeslearen gainean, eta ikusten dugu emazte zahar horrek ganbaran nahi ez lukeena litzatekeela. Kantuz hasten da boz zakarrez, besta biharamuneko bozez, emaztea hila, koñakak hondatua eta pajaritorekin metafora filatzen du, espainolez behar bada, baina erantzuna da, benetakoa, bukaera entzun arte ezin
|
zuen
hori pentsatu. Fredi delako zahar hori bilakatzen dela ez du balio bost lerroz azaltzea.
|
2015
|
|
Errek ez zien ezer gaineratu Jotaren hitzei, baina kokotsean hazka egin zuen. Hori esan zuen Emek bai, moja mozorroa presaka jantzi eta biltegitik korrika alde egin zuen gau hartan, nahiz eta geroztik ez
|
zuen
horretan pentsatzeko betarik hartu. Argos, Gorriaren txakurra.
|
|
–Ez dakit ba. . Egia esan, ez
|
zuen
horretan pentsatzeko astirik izan ordura arte?. Sortuko dugu txoko bat zuretzat nonbait, noski.
|
|
15 Gorputzeko begiez ez zuen ikusi egundo ezer, esanda dagoenez, halako fintasunez eta halako adimen gauza moduan baizik, batzuetan hasieran irudipena izan zela pentsatzeraino; beste batzuetan, berriz, ezin
|
zuen
hori pentsatu. Ezta sekula ere ez zuen entzun gorputzeko entzumenaz, bi aldiz izan ezik, eta hauetan ez zuen ulertu esaten zioten ezer, ezta ez zekien nork esaten zion ere.
|
|
Goizeko bederatziak ez zen ordurik egokiena ezezagun baten etxeko atea jotzeko. Ez
|
zuen
horretaz pentsatu. Are desegokiago ez dakizunean zer esango diozun.
|
2016
|
|
Zein desberdinak bera eta neska, gauaren babesean eroso sentitzen zen zaintzailea eta zereginak goizean goizetik egin nahi izaten zituen neska hura. Arratsaldeetan lagunekin irudikatzen zuen zaintzaileak solasean, tarteka algara batek etendako jardun umoretsuan, edo agian mutil lagunarekin paseatzen, baina ez
|
zuen
hori pentsatu nahi izaten; behin bakarrik egin zuen topo kalean gasolindegiko neskarekin, eta bertan beste neska batekin eta haren umetxoarekin ikusi zuen.
|
2017
|
|
Jokatzeko era? Ez
|
zuen
horretan pentsatu nahi. Ohean etzanda zegoen, Bala ferekatuz, eta sakelakoa hartu zuen.
|
|
Kennethek ezin zuen orain hil. Ez
|
zuen
hori pentsatu ere egin behar. Han zegoen bera...
|
2018
|
|
Eternitate sorta bat berarentzako bakarrik, eternitate guztiak. Eta bitartean, garai batean hainbeste izutu
|
zuen
horretan pentsatzeko astia, orain hainbeste irrikatzen zuen horretan. Heriotzaren misterioa, berak orain ezagutu ezin izango zuen atseden eternoan mugitzeko ahala.
|
2019
|
|
Idazleak sorbaldak altxatu zituen. Ez
|
zuen
horretan pentsatu.
|
|
Hilketek, eta herritarrek zure aurka hartu zuten jarrerak, ikertzera bultzatu zintuzten. Txomin Guruzeta, nahiz eta hasiera batean ez
|
zuen
horretan pentsatu, ohartu zen horrek are gehiago gerturatzen zintuztela, zuk harengana jotzen baitzenuen nobedaderen bat izan orduko. Ikusi zuenean zuk kanpo portuaren eraikuntzaren inguruko errezeloak zenituela, susmo horiek are gehiago elikatzea erabaki zuen.
|
2021
|
|
–Inoiz ez
|
zuen
horretan pentsatuko –lasaitu nahi izan zuen Tom Bremanek– Ea! Presta zaitezte.
|
|
Bazekien barregarri zitzaiola Gasteiz osoari, askok isilpean zalantzan jartzen zutela beraren gizontasuna. Baina orain ez
|
zuen
horretan pentsatu nahi, beharbada berriz saiatu behar zuen, afal ondoan... Azkenaldian oso nekatuta sentitzen zen, gorputzaldi txarreko, pisu hila zeraman urdailean, eta fruta gatzek ez zioten pisua arintzen.
|
|
Ez
|
zuen
hori pentsatzen, noski, inola ere ez.
|
2022
|
|
Zenbat denbora kalea zapaltzen ez zuela Brauliok? Ez
|
zuen
horretan pentsatu Mattinek esnatu zuenean. Ziztuan abiatu ziren biak ala biak.
|
|
Cesterok arrazoi duela onartu behar du Juliak. Ez
|
zuen
horretan pentsatu. Nolanahi ere, jakintzat jotzen ari dira inolako frogarik ez duen zerbait.
|
|
Baina egun hartan zehazki, ez
|
zuen
horretan pentsatu nahi. Nahiago zuen dantzaldiaren ideiarekin jolastu, edo ezinezko gauzak amestu, adibidez, Lucile ondo ondoan zeukala, elkarrekin zihoazela festara...
|