|
2000
|
|
|
Unamuno-ren zirrararekin, Kierkegaard enoihartzunekin. Horiek baitziren gazte kritikoentzat orduko elikagai intelektualak.Politikoki, momentu hartan katolizismoa hemen katolizismo frankistaren aurka hartzenari zen formarekin kointziditzen
|
zuen
horrek denak. Konpromiso sozialaren eskabideak eta, hemen, forma erlijiosoa hartu baitute aurrenik.
|
|
|
Gauza jakina da, edozein hezkuntza politikak ikuspegi ideologikoari erantzuten diola, eta orduan jokoan zegoena eliteen formazioa zen, gizarte berriaren eraikuntzarako funtsezkoa zen klase nagusiarena hain zuzen. Beste modu batean esanda, Estatu modernoaren eraikuntzaren erronkari erantzuteko, burgesiaren oinarri politiko ideologikoak finkatu behar ziren, eta Estatuak kontu handia izan
|
zuen
hori horrela gertatu zedin (kontuan izan behar da institutuek Estatuaren aldetik jasotako mimo berezia) 217 Gauza bera esan daiteke goi mailako irakaskuntzari dagokionez, izan ere aurrenekoak, oraintxe bertan genioenez, funtsean zubi funtzioa betetzen du.
|
|
|
Op. cit; 42 Jadanik 1812ko Konstituzioak ezartzen zuen erregeak izendaturiko, jefe superior, aren ardurapean geratuko zela probintzia bakoitzaren gobernua; 1813an. Jefe Político? deitu zitzaion irudi horri, eta 1814ean buru militarrak hartu
|
zuen
horren ardura. 1823an berriro buru politikoak izan ziren, 1833an aipatu. Subdelegado Principal de Fomento?
|
|
2002
|
|
|
Hori zela eta, gaztelaniazko programazioa zuten emisora pribatu batzuek euskarazko tarteak sartu zituzten parrillan. Hala nola, Radio San Sebastián delakoak FMn zuen emankizunean sartu zuen euskarazko programazioa; dena dela, euskarak publizitatea erakartzen ez zuelako aitzakiaz, emisorak ez
|
zuen
horren aldeko apustu sendorik egin.
|
|
|
Esan bezala, 1980ko hamarkadaren hasieran irrati berriak sortzeko aukera sortu ziren estatu espainiarrean. Madrilgo gobernuak 140 maiztasun berri banatzeko deialdia 1982an4 zabaldu zuen arren, Euskal Autonomia Erkidegoan, berriz, Jaurlaritzak
|
zuen
horretarako eskudantza, Gernikako Estatutua indarrean jartzearen ondorioz. Beraz, 1981ean argitaratu zuen Jaurlaritzak irratiari buruzko lehenengo dekretua5 Euskal Autonomia Erkidegoan.
|
|
|
Bigarren etapa horretan arazo teknikoak gainditu behar izan zituen Euskal Herrian ondo entzunarazi ahal izateko. 1950eko urrian lortu
|
zuen
hori, eta bere hartan mantendu zen 1952ko martxora bitartean. Garai horretan hiru emanaldi eskaintzen zituen:
|
|
|
Berak eskatu zion udal-batzarrari Donostian irrati bat sortzeko laguntza, bertako alkateorde zelarik. Udalak, berriz, ez
|
zuen
horren beharrik ikusten, eta hasiera batean ez zuen ekimena bultzatu nahi izan28 1924ko urriaren 30ean, berriz, Donostiako udal bilkurak irratia muntatzea erabaki zuen, hiriak jasotzen zuen turismoa erakartzeko tresna egokia izan zitekeelakoan29 Era berean, Gipuzkoako Diputazioari dirua eskatu behar ziola aurreikusi zuen udalak, proiektua aurrera eramateko.
|
|
|
Honek, ate guztietara ostera bat egin zezala agindu zion eta berari agudo jakinaraz ziezaiola ea alde guztietatik modu berean setiaturik zegoen. Esklabuak nola zegoen kontua azkar adierazi eta irteera denak hartuta zeudela jakitera eman zionean, sumatu
|
zuen
hori ez zela zoriaren eraginez gertatu, baizik eta bere bila zetozela eta ziola biziari luzaroan eutsi; bizia inoren esku ez galtzearren, bere lehengo balentriez gogoratuz, beti soinean eraman ohi zuen pozoia irentsi egin zuen.
|
|
|
Silvio, Askanioren semea, halabeharrez oihanean jaioa, izan zen gero agintari. Eneas Silvio sortu
|
zuen
horrek; eta beste horrek Latino Silvio. Aitzin Latinoak deitzen dira horrek antolaturiko kolonia batzuk.
|
|
2003
|
|
|
Erakunde pribatuei zegokienez, UEUko buruek jakitun ziren Euskal Herriak bizi zuen egoera ekonomiko larriak ez zuela errazten bidea, baina, hala ere, erantzun nahiko ona jaso zen, ohiko laguntzaileengandik159 Defizitaren zati bat Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak ordaindu zuen 1981eko urtarrilean, nahiz eta 1985era arte ez izan eskumenik unibertsitateen esparruan. Esleitutako diruaren berri ematen zuen eskutitzak argi azaltzen
|
zuen
horren muga: «laguntza honek ez du etorkizunean euskararen zerbitzuan ihardungo diren erakundeei laguntzerakoan jarraituko den aurrerabide bat adierazi nahi».
|
|
2006
|
|
|
Ez dauka gizon horrekin zerikusirik.Jakiteagatik da. Bere egia, bere lotsa, bere beldurra zakiletik isuri dezan arte kolpatu.Atzo arte ahalguztidun, helezin, ukiezin bihurtzen
|
zuen
horren sekretua isurtzen duenarte.
|
|
|
Fernandok behin esan zion Estebani, bera ez zela sekula Guardia Zibila izango, eta asko lasaitu
|
zuen
horrek Esteban.
|
|
|
51 Marxismoak ere garbi ikusi
|
zuen
hori, baina gizarte aldaketaren hirugarren faktoreari, lanaren gizarte batean: produktoreak?
|
|
|
batera, munduaren gaineko kontzepzio tradizionalak deuseztatuko dituen modernizazio prozesuak eragindako liluragaltzearekin batera?, hutsunera kondenatuak izan gara, zulo sakon batean abandonatuak. Weber-ek konpondu gabeko tentsioak utzi zizkigun eta Habermas ek garbi ikusten
|
zuen
horrek erlatibismorako bideak irekitzen zituela. Bernstein-ek dioen moduan, Habermas ek erlatibismo hori izan du arerio nagusi hasierako idazlanetatik gaurkoetara doan ibilbide luzean (Bernstein, 2001:
|
|
|
140 De la Cuesta k (2002: 175) dioenez, 1984ko irailaren 10eko Zuzentarauak publizitate konparatiboaren erregulazioaren egokitasuna aipatzen du seigarren artikuluan, baina 1997ra arte ez
|
zuen
horri buruzko zuzentaraurik gauzatu.
|
|
|
Urriaren 28ko 39/ 2002ko Legeak, 97/ 55/ EEEko Publizitate Konparatiboari buruzko Zuzentaraua Espainiako ordenamendura egokitu zuenak, formulazio berria eman zion PLOren 6.b. artikuluari, klausula orokor bat ere erantsiz. Merkataritzako fede on, arau zuzen eta usadio onaren printzipioa jasotzen
|
zuen
horrek (PLOren 6.b. in fine art). Beraz, publizitate jarduerari eskatuko zaion zuzentasuna merkatuko edozein jokaerari eskatzen zaion bera izango da (García Cruces, 1998:
|
|
|
Halere, Europako Batzordeak 1984an publizitate konparatiboari buruzko zuzentarau bat eman nahi izan zuen arren, 1997ra arte ez zuen lortu, orduantxe jarri baitzen indarrean 1997ko urriaren 6ko 55/ EBko Publizitateari buruzko Zuzentaraua. 1984ko Engainuzko Publizitateari buruzko Zuzentaraua (irailaren 10eko 1984ko 84/ 450/ EEE) aldatu
|
zuen
horrek, publizitate konparatiboaren baldintzak onartuz (De la Cuesta, 2002: 198).
|
|
2007
|
|
|
Halaber, garapen maila bakoitza aurrekoa baino moralagoa (ez soilik kognitiboagoa) delamoralaren garapena norantz doan eta zer helmuga duen jakinez gero baieztadaiteke soilik. Uste osoa
|
zuen
horretan Kohlberg ek. Heziketa moralaren xedeenoinarriak ezartzeko ezinbestekotzat jotzen zuen helmuga hori zehaztea.
|
|
|
Estatuen hizkuntz politika salatuz hasten zen Txillardegi: «Bortxaz zapaldutako herri bat hiltzeko eta biltzeko, hizkuntzaz aldaraztea da biderik ziurrena», eta Napoleon-en jokaeragaz Italian eta Abbé Gregoire ren Txostenagaz Frantziako Iraultzan azaltzen
|
zuen
hori. M. Ereñok Estatuen hizkuntz politikaz ez du halako susmo txarrik (historiaren filosofia marxista etapistaren barruan Estatuaren bategintza eta hizkunza nazional bakarraren inposizioa progresistatzat jo ohi zen munduaren batasun definitiboranzko martxan), eta konkretukiago Iraultzaren zentralismo linguistikoak justifikazio osoa merezi du:
|
|
|
Hizkuntzalaritza konparatzailerako, XVIII. mendean eredu liluragarri bat zegoen, Linné naturalista suediarrarena botanikan, sistema binomial guztiz bakun batekin hamar mila espezie baino gehiago sailkatzea lortu baitzuen txukun txukun. Ugaritasun kontrolaezin bat aisa kontrolatzeko metodoa dela erakutsi
|
zuen
horrek. Eta hemen hasten gara ulertzen, aiurriak zein rol jokatzen duen Humboldt-en hizkuntzen kontsideroan:
|
|
2008
|
|
|
Sortutako botere hutsunea bete nahian, herrialde bakoitzean jokabide ezberdinak agertu ziren: Bizkaian diputazioa, bere burua desegin ostean, herrialdeko Gobernurako Batzorde legez eratu zen bitartean, Gipuzkoan diputazioak ez
|
zuen
horretarako astirik izan, Isabel II.ak muga zeharkatu bezain laster, eratu baitzen Gobernurako Batzordea Donostiako udaletxean1047 Egun batzuetara, Donostiako Batzordea herrialdeko batzorde bihurtu zen (Castells, 1985: 1277), eta forudiputazioak indarrean jarraitu zuenez, herrialdean sortutako botere bikoiztasunak gertakizun politikoen ildoa baldintzatuko zuen ordutik aurrera.
|
|
|
Gainera, hamarrena kobratzea elizari bazegokion ere, foru lurraldeetan. Nafarroan izan ezik? jabe laikoen eskuetan utzia
|
zuen
hori kobratzeko lana, batutako erdiaren truke918 Liberalek, hamarrenaren ordez zerga bateratu bat ezarri nahi zuten, Kultu eta Kleroaren zerga?. Contribucion de Culto y Clero??. Zerga hau dirutan ordaintzen zen, eta ez bildutakoaren arabera, kopuru finko bat baizik919 Estatuan zerga hau inposatzea lortu bazuten ere, foruherrialdeetan elizak hamarrena mantentzea lortu zuen.
|
|
|
Berdina argudiatu zuen José Agustín Atxa nekazariak, José Andres bere semea Ameriketara joan zela 1872ko bukaeran«? perseguido a muerte por sus opiniones carlistas, por los voluntarios de la libertad», baina udalak ezin izan
|
zuen
hori egiaztatu.
|
|
|
Udalak ez zeukan haiek mantentzeko baliabiderik, eta diputazioari mailegu bat eskatu zion, horniketak bermatu ahal izateko. Francisco Betolazak hartu
|
zuen
horren ardura. Baina, diputazioak ez zuenez ordaintzen udalak aurreratu behar zuen dirua, eta Betolaza estu eta larri zebilen horniketak bermatzeko orduan.
|
|
|
Oraingo honetan, Gabon zahar egunean oraindik bere lana egiteko zeukanez, orriak zurian utzi zituen geroago betetzekotan. Baina, ez
|
zuen
horretarako astirik izan antza, eta horrela gelditu dira. Beste batzuetan, eskribauak gero eta letra txikiagoarekin idatzitako aktak aurkitzen ditugu, idatzi beharrekoa orri jakin batzuetan sartu beharra izango balu bezala, EiUA, A, 1,1, 11, Akta Liburuak(), Hurrengo aktak argitzen digunez, errejimentua ere biltzen zen, hau da, udalkide hutsak auzokideen presentziarik gabe, baina bilera horien aktarik ez da gordetzen.
|
|
|
Lan giroa gogorra zen, baina etxeko egoera ez zen askoz ere hobea. Gurasoek seme alabekin nahi zutena egin zezaketen eta legeak ez
|
zuen
horren aurkako inongo neurririk hartzen. Hala, oso normala zen gurasoek umeak abandonatzea edo tratu txarrak ematea.
|
|
2009
|
|
|
«Bi urtez iraunez gero, irabazi dugu». Euskaldunon Egunkaria ebidentzia handia izaki, diru-laguntzarik ezin ukatuko ziotelako pentsatzen
|
zuen
hori, eta denborak arrazoia eman ziola esan daiteke. Izan ere, 1992an Eusko Legebiltzarrak Euskaldunon Egunkariari diru-laguntzarik ez ematea erabaki zuen, eta Joseba Arregi Kultura sailburuak ez zutela eguneroko hura lagunduko esan zuen.
|
|
|
Fernandezek urte batzuk lehenago iragarria
|
zuen
hori (1998: 30):
|
|
|
Hasiera batean oso programa juxtua zen, eta tartean haurrentzako atala sartzea erabaki genuen, Pinpilipauxa izenekoa. Oso harrera ona izan
|
zuen
horrek.
|
|
|
2001eko irailaren 11ko erasoa jazo zenean, berbarako, gai horren zuzeneko jarraipena egin zuten ETB2n, arratsalde osoan egin ere. Gaiaren berri euskaraz jaso gura izan zuenak, ordea, ez
|
zuen
horretarako aukerarik eduki harik eta ordu batzuk igaro arte.
|
|
|
zoaz Eskual herrira») baina ez abertzalea, edo ez euskal abertzalea behinik behin. Frantzia zen haren aberri maitea eta oroz gain defendatu
|
zuen
hori; hori dela-eta, Xipri Arbelbide kazetariak (1996: 46) Eskualduna «muñetaradino ideologiaz frantsesa» zela deritzo (12 oin oharrean paratu dugun testuak ere ematen du hori ondorioztatzeko biderik).
|
|
2010
|
|
|
Kontabilitateko ikasketak egina zen arren, sekula ez
|
zuen
horretan lan egin.Nahiago izan zituen kazetaritza eta bere zaletasun literarioak landu, nahiz etahauek diru sarrera handirik izango ez ziren, gehienbat prentsa militantean argitaratzen zituelako bere artikuluak. Jardun publikoan, eta gorago esandakoarekinlotuta, mitinlaria ere izan zen hainbat alditan hitza hartu zuelarik batzar errepublikano sozialistetan.
|
|
|
Hain zuzen, Markek pentsatzen zuen inoiz horrelako ameskeria gauzatuko bazen, ez zelaeginen komandante eta estudiante (Goienetxe) baten artean, baizik eta jeneral etadiputatu baten artean. Hor ikusten zuen Epalza zaharraren rol posiblea, bainahorrelakorik ez zen izan eta Markek ez
|
zuen
horretaz deus publikoki salatu.
|
|
2011
|
|
|
Ez bakarrik gazteen artean (Intxausti, Txillardegi, Azurmendi eta abarren arten) baita aurreko belaunaldietako kide askoren artean ere. Esate baterako EKAk ez
|
zuen
horretan dudarik:
|
|
|
Baina, Dalí ren nartzisismoa ez zen behar bezala eraiki. Bi nortasun zeuden Dalí rengan eta irudi bikoitzen teknikaren bidez adierazten
|
zuen
hori. Bestearen heriotzaren gain bizirauten zuen Dalí-k:
|
|
2012
|
|
|
Gerrate karlisten ondorioz egoera kaotikoa eta mingotsa sortu zen, etaegoera hark kultur mugimendu garrantzitsua eragin zuen Nafarroa Garaian: birsortu egin zituen memoria historikoa eta euskal hizkuntzarekiko estimua eta, oro har, ondarearekikoa. Nafarroako Euskara Elkarteak eragin
|
zuen
hori, pertsonagarrantzitsuekin, besteak beste: Campion, Iturralde Suit, Olabe, Oloriz eta besteaskorekin.
|
|
|
Nazioarteratzeko prozesu honetan beste urrats inportante bat NIBCek NBEren aholkulari estatusa jaso zuenean gertatu zen, horrelakorik jasotzen zuen lehenengo munduko erakunde indigena izanik. NIBCek zuen NBEren aholkulariestatusa HIMBri pasatu egin zion eta Port Alberni n erabakitako autodeterminazioa erdiesteko konpromisoa hartu
|
zuen
horrek. NBEren sorrera aldarrikapenean esandakoa kontuan harturik, «We the indigenous peoples of the world, vow to control our destinies» aldarrikatu zuen WCIPek.
|
|
2014
|
|
|
emakumezkoak bigunagoakdira gorputzean gordetzen duen odola kanporatu ahal izateko (Hipokrates, 1988: 48). Gizonaren gorputzak, aldiz, ez
|
zuen
horren beharrik, ez zuelako odolaren pilaketareneta ondorengo kanporatzearen beharrik.
|
|
|
Lan giroa gogorra zen, baina etxeko egoera ez zen askoz ere hobea. Gurasoek seme alabekin nahi zutena egin zezaketen eta legeak ez
|
zuen
horren aurkako inongo neurririk hartzen. Hala, oso normala zen gurasoek umeak abandonatzea edo tratu txarrak ematea.
|
|
2015
|
|
|
Alde batetik, merkatu prezioen bidez eginiko balioztapen ekonomikoa kritikatu egin zuen. The Social Cost of Private Enterprise (1950) bere lan nagusian sakonki garatu
|
zuen
hori. Kostu sozialen gaiari heldu zion, eta argudiatu zuen moneta balioztapena ez dela tresna egokia ingurumen narriadurak zein kalte sozialek gizartearentzat zenbaterainoko balioa duten adierazteko.
|