|
2002
|
|
|
Ia ez zebilen autorik, baina bat agertu orduko, bazter bazterreraino arrimatzen zen aita, bidea hain zen estua eta ikuspen laburrekoa. Ez
|
zuen
hitzik egiten, autoa gidatzen jarria baitzuen arreta osoa. Boleroen kasetea kendu eta jazzeko bat ipini nuen.
|
|
|
Beste adibide bat: Bernardo Atxagak Bilboko Bidebarrieta liburutegian eman zuen hitzaldi famatuan, zati txiki batean baino ez
|
zuen
hitz egin euskal kulturaren egoera tamalgarriaz, eta, hala eta guztiz ere, sekulako oihartzuna izan zuen (halakoak entzutea oso ezohikoa den seinale). Pello Lizarralde, bestalde, Larrepetit bere azken eleberria zela-eta egin zizkioten elkarrizketetan euskal literaturaren orainaz tonu kritikoan mintzatu zen, halakoak esanez (besteak beste):
|
|
2005
|
|
|
Afaria prestatzen lagundu genion Albertori, eta, dena prest genuenean, Adela jaiki egin zen. Ia ez zuen afaldu, eta ahalegin handia egiten
|
zuen
hitz egiteko eta afari atsegin bat eskaintzeko. Agurtzerakoan, samurki besarkatu ninduen.
|
|
2006
|
|
|
Jamesonek burua makurtu
|
zuen
hitz egitean, hitzak airera jaurti nahi ez balitu bezala.
|
|
|
Zorrotza al haiz?, galdetu zidan. Itxura patxadatsuaren justu aurkakoa
|
zuen
hitz egiteko modua: larderiatsua, piperra.
|
|
|
Emakume gizen bat sartu zen etxean. Ez
|
zuen
hitzik egin. Nire ondotik igaro zen.
|
|
2007
|
|
|
Lisak ez
|
zuen
hitz egiteko gogorik. Eguzkia Igeldoren atzean mantso mantso ahulduz ikusten zuen.
|
|
|
Ondoko besaulkian eseri zen. Agureak hasperen egiten
|
zuen
hitz egin baino lehen, mintzorako indarrak bildu nahian:
|
|
2009
|
|
|
Inoiz ez zuen hain gertu izan Wardesena bezalako emakume bat. Inoiz ez
|
zuen
hitz egin haren antzeko inorekin. Nola agurtuko zuen?
|
|
2010
|
|
|
Maitasunez eta ardura handiz zeuden eginak, nireak ez bezala. Literaturaz baino ez
|
zuen
hitz egiten haietan. Ipuin trukea ere egin genuen.
|
|
|
Larritasun kutsua
|
zuen
hitz egiteko eran. Normala baino altuago hitz egiten zuen, motorraren zarataz gainditzeko, baina nolabaiteko estutasuna ere nabari nion, zerbait esan nahi eta ezin izango balu bezala.
|
|
2011
|
|
|
Bakarrik bi hatz jartzen zituen maleta seinalatuz Norvegian bi zituela esateko. Etxean ere ez
|
zuen
hitzik egin egun batzuetan. Barrez lehertzeko modukoa zen, bera norvegieraz eta gu euskaraz.
|
|
2012
|
|
|
Gure harrotasunak, ordea, ez zuen luzaroan iraun. Urteak aurrera, eta ez
|
zuen
hitz egiten ikasi; bueno, zerbait esaten ikasi zuen, baina ahaztu egin zitzaion arin antzean. Anaiak jendeari esaten zion Pedritok ez zuela hitzik egiten hotzeria zeukalako (gizakiok txikitarik bilatzen ditugu gertakarien zergatiak, hori delako gure berezko joera edo hala egin behar dugula erakusten zaigulako.
|
|
|
Babesteko edo oinazea zertxobait arindu ahal izateko bide bakarra gorputza biltzea izan zuen eta batuta zituen hanken belaun artean sartzea burua, ahalik eta indartsuen estutuz bertan; gorputza jarrera berean edo antz antzekoan tolestuta zihoazen kamioiko gainerako den denak ere, erreketeak izan ezik. Inork ez
|
zuen
hitzik egiten. Jasaten ari ziren egoera, nolanahi ere, ez zen kamioiaren gidariak hala nahita sorturikoa; maiatzaren 1ean eta 2an egin zituen euriteen eraginez, batetik, eta gerrako astrakaldien ondorioz, bestetik, hondatuta zeuden inguruetako biderik gehienak, eta berek hartu behar zutena, hain zuzen ere, zeharo askatuta gelditu zen zenbait unetan.
|
|
|
Hélènek, halere, buruari eragin zion eta ez
|
zuen
hitz egin nahi. Coletteren senargaiak hartu zuen hitza eta lotsaz bezala esan zuen:
|
|
2020
|
|
|
Ahizpa pozik gerturatu zitzaion" Mikela" esanez, ez zen-eta gehiagorako gai. Ez
|
zuen
hitzik egiten," exin, exin" erantzuten zuen" Angeles, hitz egin!" erregutzen zioten guztietan. Ikusita ez ziokeen inork ezer arrarorik sumatuko, hain ederra zeukan irribarrea, hain zen gozoa zerion lirio usaina.
|
|
|
Neskak eztarria garbitu
|
zuen
hitz egin aurretik:
|
|
2021
|
|
|
Goazen hagin ondora, haraxe joaten naiz aitak lanik agintzen ez didanean, esan zuen, gorrituta. Inoiz ez
|
zuen
hitz egin hain emakume dotorearekin, ez zekien nola tratatu ere.
|
|
|
Blancak lasaitu ederra hartu zuen ikusi zuenean, ilea aurpegi izerdiz betean itsatsita. Ez
|
zuen
hitz egiteko ez ezer azaltzeko indarrik. Bere burua prestatzeko eta hurrengo uzkurdura jasateko, ez zen beste ezertarako gauza.
|
|
|
Beti aurrerantz makurtuta zebilen, laneko jantzi anila soinean beti, gorpuzkera handiko eta indartsu. Ez zuen askorik hitz egiten, ez
|
zuen
hitz egin beharrik ere arrazoiaren jabe izateko, gehienetan bere alde baitzuen. Zentzudunen arrazoia.
|
|
|
Arratsaldez, Dato kaleko Saburdin, mokadu batzuk isilik jatera joaten zirenean. Egun haietan, hala ere, inork ez
|
zuen
hitz egiteko gogorik, eta kazetarien presentzia itogarriak ere ez zuen laguntzen.
|
|
2022
|
|
|
Lehen bezala, azken finean, baina jo gabe eta aurrez gauza mingarriak esan gabe. Eta bakarrik edaten bazuen, edo Can Miqueleten edaten bazuen, Clàudiaz beste inori buruz ez
|
zuen
hitz egiten, eta Clàudiak egiten zituen gauzak baizik ez zituen aipatzen: " Nire Clàudia Bartzelonan bizi da eta doktoretza bat egin du".
|
|
|
Browne jauna bidean non utzi behar zuten jakitea zen arazoa, eta izeba Katek, izeba Juliak eta Mary Janek ere ate ondotik lagun  tzen zioten eztabaidari, batean helbide bat eman, hurrena hura kontraesan eta barre ugari egiten zutela. Freddy Malinsek, berriz, ezin
|
zuen
hitzik egin, barrez. Burua leihotik atera eta sartu zerabilen etengabe, bere kapelaren arrisku handirako, eta eztabaida nola bideratzen ari zen esaten zion amari.
|
|
|
–Zuzenegi, bai. Ez zait batere gustatzen
|
zuen
hitz egiteko era! Ezta begiratzen didazuen era ere!
|
|
|
Etsipenean eta desesperazioan murgilduta segitzen zuen. Ez
|
zuen
hitz egiten. Etxaldekoak otorduetan baino ez zituen ikusten.
|
|
|
Emakume zaharrak berebiziko ahalegina egin
|
zuen
hitz egiteko; aurpegia ubeldu zitzaion, eta begiak malkoz bete.
|
|
2023
|
|
|
Binaka jaisten zituen mailak, baina hirunaka berritzen ziren puzkerrak. Eta sotora iritsi zelarik, bere emaztearekin egin zuen topo, baina, berak bezala, emazteak ere ezin
|
zuen
hitz egin, hainbestekoa izaki haietaz jabetua zen haize mina. Elkar besarkatu zuten biek, eta ez zenuten jakingo nor zen puzkerrontzi handiena!
|
|
|
Segitu zion Elisabetek eta manta baten azpian tapatzen utzi zuen bere burua. Jainkoaren amak ez
|
zuen
hitz egiten, begiratu baizik ez. Haurdun zegoen bera ere.
|