|
2008
|
|
|
hamarkadetako literatura lanetan Mitxelenak aldeztu Ruizekilako konparantza hura ez zen dudan jarri. Areago dena, Juaristik (1987) bi neurtizlariek jainkozko amodio sakratua eta gizon emazteen arteko maitasun larruzkoa kantatu eta goretsi zituela azpimarratu ondoan, beste puntu batean ere aurkitu uste izan
|
zuen
haien arteko bateragune bat: haren arabera, Echeparek, Ruizek egin zuen bezala, bere obraren hobetzeko eta abantzatzeko> deia egin baitzuen, erakutsi zuen gisa horretan inprimatzearen garaiko munduari ez zitzaiola oraino ohartu egiazki, aurreko garaietako testu en aldakortasuna harentzat oraino indarrean izan balitz bezala:
|
|
|
Hor euskal hirietako errealitate soziokultural desberdinaren araberako bereizketa egiten zuen Azkuek: Gasteiz, Iruñea eta Bilbo, gune aski erdaldunak izanik, euskarak nekez lor zezakeen hegemonia, eta beraz zerbait apalagoa eskatzen
|
zuen
haientzat. Ez euskararen nagusigoa baina ezta bazterketa ere, baizik maila bateko presentzia eta aitortza.
|
|
|
Joaquín Costa ren kasua ere interesgarria da. Krausisten giroan abiatu bazen ere, ez
|
zuen
haien harmonismoa gordetzen jakin, joera erradikalizatuak hartuz. Egia esan Costa ren arrazionalismo gogorraren azpian tradizionalismoaren substratu sendoa gordetzen zen.
|
|
|
Bilboko irakasle eskolako katedrak 1919tik 1923ra. Kasu bietan Primo de Riveraren diktadurak eragin
|
zuen
haien desagertzea372 Zelangura ere, 1929 urtean, diktadura artean amaitu gabe zegoela baina aldaketak gertu ikusten ziren une batean, gorago aipatu denez, Azkuek oinarrizko hezkuntzan euskara sartzeko eskariak egitearekin batera, euskal irakasle eskola bat eskatu zuen («maisu mintegi bat») Eusko Ikaskuntzarekin bat eginez373.
|
|
|
Azkue jeltzaleez eta bereziki Bilboko Euzko Gastediko sabindarraz ari zen. Hitzaldi hartan bertan, polemika izan
|
zuen
haiekin: Azkuek «mi Patria no es Euzkadi.
|
|
2012
|
|
|
ematen, hain zuzen ere. Eta, honekin batera, euskaldunen eskuetan jartzen
|
zuen
haien heziketari begira ere izan litezkeen liburu hoberenetako bat; gogora, berriz ere, Mathieu apezpikuarentzako eskaintza: –gaurgoitik [gaurkotik A] au gelditu diteke, Biblia leku, euskal libururik bikaiñena?
|
|
2013
|
|
|
Gerla lekutik idazten zutenek garbiki erakusten zuten euskaldunak zirela, eta beren herria gogoan zutela. Herriminak presentzia handia
|
zuen
haien testuetan, Euskal Herriko lekuen eta etxekoen falta sentitzen zutela adierazten zutelako, eta gerlako lekuan euskaldunek elkarretaratzeko joera zutelako. Halaber, Euskal Herriko ohiturek, dantzak eta pilotak bereziki, leku handia zuten gerlako lekuetan, Eskualduna ko berriketariek kontatzen zutenaren arabera.
|
|
|
Nahiz eta ez zen haren ohiko joera, Hiriart Urrutik onartu zuen Etxepareren testuak ez zentsuratzea edo aldatzea, Casenaveren arabera. Horrela esplikatu
|
zuen
haien arteko errespetua:
|
|
|
Bidea ez zuten oinez egin, akigarri izan zitekeelako, 25 kiloko zakua bizkarrean, eta akituak baitziren. Zaku astuna bizkarrean oinez ibili izan ziren beste batzuetan, baina aipatu artikulu horretan, Saint Pierrek aitortu
|
zuen
haien akidura nolakoa zen. Beste behin ere, modu gordinean adierazi zuen haien nekea:
|
|
|
Zaku astuna bizkarrean oinez ibili izan ziren beste batzuetan, baina aipatu artikulu horretan, Saint Pierrek aitortu zuen haien akidura nolakoa zen. Beste behin ere, modu gordinean adierazi
|
zuen
haien nekea:
|
|
|
Ekonomikoki ez zen aski bideragarria izan, berek aitortu zutenez, eta 1909 bukaeran saldu behar izan zuten. 1910eko otsailean A. Lamaignère eta Franco Basque inprimategiak elkartu ziren eta A. Foltzer inprimatzaile gazteak hartu
|
zuen
haien segida. 1925ean Courrier inprimategiak inprimatu zuen Eskualduna astekaria, 1941 arte.
|
|
2015
|
|
|
hasieratik izan
|
zuen
haien ahotan zentzu gutxiesgarria: Erdi Aroa gainditu beharreko garai goibel eta iluna zen.
|
|
2021
|
|
|
" La littérature et la langue", Le Pays basque à vol d’oiseau, 1925). Garbiki ikusi
|
zuen
haiek baino haratago joan behar zela.
|
|
2022
|
|
|
Ber denboran, Karlos II.a laborari matxinatuen aurka sartu zen, jauneriaren bo terea mehatxatzen baitzuten, eta holako iraultzarik ezin zuen onartu jaunen jaun horrek. Baina ezin garaituz negoziatzera deitu
|
zuen
haien aitzindaria, Gui llaume Carle. Berehala hitza jan zuen, gizona preso hartu, hiltzera kon denatu eta 800 lagunekin erail zuten lepoa ebakiz, berari burdinazko koroa bat su tan gorriturik burutik behera jarri ondoren.
|
|
2023
|
|
|
Bi figura horiek, orduko Nafarroak ezagutu zituen aldaketa historikoetan, paper nagusia izan zuten, Nafarroako Erresumaren agintean egon zirelako, baina Frantziaren mendekotasunak eragina
|
zuen
haien politikan eta erabakietan, eta bi erresumen arteko lehiaren barnean erosotasun gutxi bizi izan zuten.
|