Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 31

2001
‎Hasierako mekanizatu lanen ondoren kontrol numerikoa etorri zen, eta gero zelula robotikoak, diseinuzko ingeniaritza eta abar. Aldaketa nagusia 90eko hamarkadako lehen urteetan iritsi zen; izan ere, garai horretan egin zuen funtsezko jauzia talde bezala, eta hiru adarretan egituratu zen: aeronautika, automozioa eta energia.
2003
‎Nik dakidanez, polizia nazionalak 2001ean dokumentu hauek aurkeztu zizkion Garzoni. Garzonek ez zuen funtsezko akusaziorik burutzeko indiziorik ikusi eta bertan behera utzi zituen. Artean, Polizia Nazionalak txostena Guardia Zibilaren esku utzi zuen.
‎Damadianen arabera, teknologia berri hori ezinbesteko tresna bihurtuko da bizkarrezurreko arazoak, giharretako lesioak eta kirol traumatismoak aztertzeko. Gainera, esan zuen funtsezkoa izango dela irudi horiek garuneko infartu batean izan dezaketen balioa, odol fluxua behatzeko edo umetokiko prolapsoak diagnostikatzeko. Kirurgialariaren lana ere erraztuko du, kirurgia denborak laburtuko ditu eta ebakuntzaren ondoren berriz gaixotzea saihestuko du.
‎Aldarapena bigarren mailako efektu gisa hartzera jotzen zuten (XVII. mendean zehar errebote mekaniko motaren bati egotzi zitzaion aldarapena), eta aldi berean eroapen elektrikoari —Grayren efektu aurkitu berriari— buruzko hala eztabaida nola ikerketa sistematikoa ahal bezainbeste atzeratzera. Aurrekoarekin hertsiki lotutako beste talde batek aldarapena jotzen zuen funtsezko efektutzat, eta beste talde batek, berriz, erakarpena eta aldarapena biak ala biak zituen elektrizitatearen oinarrizko agerpen gisa. Talde horietako bakoitzak oinarri horien arabera moldatzen zituen bere teoria eta ikerkuntza, baina lehenak adina zailtasun izan zituzten sinpleenak ez diren eroapenaren edozein efekturen berri emateko.
2007
‎Batzordearen agiriak batez ere energia iturri horren abantailak zehaztu eta nabarmentzen ditu; baina hori bai, energia nuklearraren erabilera argi eta garbi defendatu gabe, estatuak baitira gai horren gaineko eskumena daukatenak. Europako Batzordeko buruak" guk ez diegu herrialdeei agintzen energia nuklearrarekin nola jokatu behar duten" esan ondoren, adierazi zuen funtsezkoa dela ikatza bezalako iturri kutsatzaileagoekiko mendekotasuna gutxitzea. Batzordeburuak Europako Batzordea gai horretan agnostikoa dela baieztatu arren, egiaztatu zuen" ezinbestekoa den eztabaida" egiten lagundu nahi duela.
‎Krisia gaindituta, askotariko elikadurara itzuliko da. Gaur egun, gaur egungo botiken eraginkortasuna dela eta, dietak ez du hiperurizemia eta tantaren tratamendu gisa aurreko garaietan zuen funtsezko zeregina. Purinak eta azido urikoa Organismoan elikagaien purinen metabolismotik eratorritako azken produktua azido urikoa da.
2008
‎Posta elektronikoa izan zen garai batean gehien erabili zen zerbitzua, eta gaur egun lidergo hori web zerbitzuak eskuratu duen arren, posta zerbitzuak zuen funtsezko garrantzia mantentzen du.
2009
‎susmoa baitzeukan poz hark guztiak. Nazariok eta Reginak senti zezaketenak, esate baterako? ez ote zuen funtsezko beste arrazoi bat: munstroaz libratu izana.
‎Epe horretan elkar ezagutzeko ekimen ugari egin dituztela ere azaldu zuen. Izan ere, Baionan Ipar Euskal Herriko Lanbide Unibertsitatea sortzeko xedea iragarri zuten, eta, horren atal bat mugaz gaindiko elkarlana izaki, Katalak nabarmendu zuen funtsezkoa dela lan ildo hori garatzea.
‎Muga fisikoa desagertu bada ere, biztanleen buruetan oraindik muga handiak daudela azaldu zuen Mujikak. Eta gaineratu zuen funtsezko lan ildoak direla elkar ezagutzea eta trukeak egitea muga horiek gainditzeko.
‎" Ados, baina baldintza batekin: ...balu bezala–, ahizparen poz itxurakoa horixe besterik ez zelako ziurki, itxurakoa, hitz handietan galtzen zena; baliteke, baina, poz itxurako hura bene benetakoa ere izatea, hitzik handienak erabili ohi baitira sarritan miseriarik handienak ezkutatzeko, eta berak –Ernestinak– susmoa baitzeukan poz hark guztiak –Nazariok eta Reginak senti zezaketenak, esate baterako– ez ote zuen funtsezko beste arrazoi bat: munstroaz libratu izana.
‎Foucaultek ez du deus idatzi Heideggerren gainean. Horrek Foucaulten pentsamenduan izan zuen funtsezko eragina, beraz, aztertzen dituen gaien artean bilatu genuke. Adierazpen batzuk, nolanahi ere, hasieran lagungarri gerta dakizkiguke.
2010
‎Carlos Palomar AEPLAko zuzendari nagusiaren arabera, txostenaren emaitzek erakusten dute “jaten ditugun elikagaien kalitate bikaina, eta, beraz, berretsi egiten dute Europako nekazaritzak elikagaien segurtasunarekin duen konpromisoa”. Halaber, Palomarrek nabarmendu zuen funtsezkoa dela gure osasunerako, dieta osasungarria eta orekatua egitea, non fruta eta barazki barietatea funtsezkoa baita. HGMak produktu fitosanitarioak baimendutako erabileren arabera aplikatzen direla eta produktuaren etiketan agertzen diren jarraibideak errespetatzen dituztela ziurtatzeko ezartzen dira (produktu farmazeutikoen erabilera orriaren baliokidea da).
‎Bide batez, Eusko Jaurlaritzak Auzitegi Konstituzionalera jo zuen funtsezko eskubideen babes bila, Lehendakariak berea duen politika egiteko eskubidea babes zezala eskatuz. Ez adituarena egin zuen Konstituzionalak.
2012
‎Duela hamar bat urte Europako aldizkari handi batek txosten bat kaleratu zuen non jakitera ematen zen zeintzuk ziren planeta honetan eragin handiena zuten berrogeita hamar pertsonak. Norbaiti harrigarri suertatuko bazaio ere bertan ez zen azaltzen estatu edo gobernu bururik, ezta bakar bat ere, ez zen informe horretan ministro edo diputaturik azaltzen, ezta bakar bat ere, ezta hauteskunde bitartez aukeraturiko inolako ordezkaririk ere Handik gutxira beste astekari ospetsu batek antzeko txosten bat kaleratu zuen funtsezko galdera hori erantzunez: Nor da munduko pertsona eragin handikoena?
2013
‎Parte hartzaile anitzeko sarea osatu zuen, ildo batzuk argiki markatu zituen, bai politikoak, bai euskara eta estilo aldekoak. Nahiz eta bakoitzak bere idazkera estiloa izaten duen, eta Hiriart Urrutiren ondokoek ez zuten hark bezala idazten, haren eskolakoak ziren idazten jarraitu zutenak, eta Baionako kalonjearen herioak ez zuen funtsezko aldaketarik eragin estiloan eta ildo editorialean. Hiriart Urrutiren estilo bizia, euskara aberatsa, erretorika, polemikarako joera eta Elizaren defentsa gero ere islatu ziren Eskualduna astekarian, ñabardurak ñabardura.
‎Joera erretorikoa erabili zuen, lehenik zer entzuten zen komentatzeko, eta gero entzuten ziren solas haiei erantzuteko. Nahiz eta kutsu baikorrarekin bukatu, ematen zuen funtsezko informazioa zen etsipena zabaldua zela.
‎Oinarri linguistikoaaukeratu zuen funtsezko zutabetzat: bakarrik euskaraz idatzitako obrak hartu zituen.
2015
‎Itxuraz, biztanleen «segurtasuna» gauza zinez sakratua da (beldurra hor dabilenean, badakigu, erligioso egiten gara), eta «zoriona», aldiz, kategoria askoz ere profanoagoa antzematen da, «subjektiboa» baita, diotenez, neurtzeko zaila? nahiz eta Estatu Batuetako Independentzia Adierazpenak (1776) hiritarrak zoriontsu bizi ahal izateko eskubidea jasotzen zuen funtsezko printzipio sakratu gisa1 Gainera, establishment orori ez zaio komeni denok zoriona gureganatzea, horretan baitute negozioa jarria: gaixotasun fisikoa sendagileentzat bezala, eta beldur existentziala erlijioentzat (barrea dute arerio nagusi, El Nombre de la Rosa [1980] eleberrian Umberto Ecok maisuki azaldu zuen bezala), gaixotasun psikikoa (ezinegona, zoritxarra, ezbeharra?
‎Kontzientzia soziala ere orduan zitzaion piztu; bere bizitza partikular, profesional eta politikoa gidatuko zuen funtsezko argia. Miresmen berezia sentitzen zuen Teresa Ajarnaute izebarekiko, Nafarroako langileen lehen sindikatu femeninoa kudeatzen zuena, Alejo Heleta kalonjearekin batera.
‎Lehenengo elkarrizketa errondaren ondoren eragileengandik jasotako ekarpenak biltzen zituen agiri berria bidali zien lehendakariak hiru sindikatuei, beste eragileei bezala, non sindikatuen erantzun bateratuaren" proposamen gehienak" jasotzen omen ziren. ELAk ez zuen funtsezko berrikuntzarik kausitu lehendakariaren azken agiri hartan eta gai zehatzei buruzko negoziazioak irekitzeko eskaera berretsi zuen: hori izan zen Martxoaren 30ean lehendakariak hiru sindikatuekin zuen bilerarako Nazio Batzordeak ELAren ordezkariei jarri zien ildoa.
2016
‎Urte eta hil berean, Punto y Hora aldizkariak elkarrizketa egin zion, eta han berretsi zuen funtsezko kontraesana indar abertzale eta indar inperialisten artean zegoela, eta hortik abiatzen ez zen politikak jai zuela, euskaldunen aurkakoa, erreakzionarioa eta bideraezina zelako. Era berean, ESB eta gainerako ezker abertzaleko alderdiak fase politiko gainditutzat jo zituen:
‎A: Aldaketa guztiak bezala, ez zen ez berehalakoa ez erabatekoa izan, baina hortxe eman zuen funtsezko jira.
2017
‎Hala, ezkontza balioesten eta zelibatua zigortzen zuten legeak onartu zituzten, Erromako Inperioak azken aldera xede horretarako abiarazitakoetan oinarrituta. Garrantzi berezia hartu zuen familiak, jabetzaren eskualdatzea eta lan indarraren erreprodukzioa ziurtatuko zuen funtsezko erakunde gisa. Horrekin batera, erregistro demografikoak egiten hasi ziren, eta estatua sexualitatean, ugalketan eta familia bizitzan esku hartzen hasi zen.
2018
‎Lehen esana geratu da kontzertu ekonomikoa dela Garaikoetxearen gai kuttuna. Patxi Zabaletak kontzertuaren planteamenduan bete zuen funtsezko tokia aitortzen dio lehendakariari:
2020
‎Espainiako Gobernuak ordaindutako baimenak arautzeko eta funtsezko jarduera ez den oro eteteko dekretua argitaratu eta biharamunean, patronala haserre agertu da Pedro Sanchezen gobernuarekin. Eduardo Zubiaurre Confebaskeko presidenteak haserre hitz egin zuen atzo Euskadi Irratian, eta «onartezintzat» jo zuen funtsezkoa ez den ekonomiaren etetea: «Enpresa bat ezin da itxi larunbat iluntze batean aldez aurretiko abisurik gabe.
2021
‎Preseski, hori zen 1983an Txuma Lasagabasterrek" La historiografía literaria vasca. Aproximación crítico bibliográfica" (1) deitu zuen funtsezko artikulu batean egin zuen ohar nagusia. Artikulu hori, bihurgune garrantzitsua izan da azken urte hauetako euskal literaturaren historian, lehen gogoeta kritikoa izan baita gai hortaz.
2022
‎Belaunaldi ezberdineko milaka eta milaka korsikar oldartu dira, gazteria buru zutela. Korsikako gobernuko lehendakariak aspaldidanik galdegiten zuen funtsezko negoziaketa, azkenean frantses gobernuak onartu du eta Korsikako hautetsiekin Gerald Darmanin barne ministroa bera mintzatzera igorri du. Orain arte entzun nahi ez zen presoen libratzea eta autonomia, mahai gainean ezarriz.
‎Zergatia argi dago: bertsoak egiten zuen funtsezko ekarpenak gehiago balio zuen dotoretasunak eta itxurak baino. Beti da horrela, berez.
‎Lehenbizi Mary Beth Montcalmekin Québec: au delà de la Révolution tranquille lanean eta geroago Alain Noëlekin L. Espace québécois izenekoan, aukera izan nuen gobernu zentralak, batez ere Pierre Elliott Trudeauren eta Jean Chrétienen agindupean, 53 Federazioko estatu kideen kalterako bete nahi zuen funtsezko rola eztabaidatzeko. Auzi nagusia ordura arteko bera zen:
2023
‎Funtsezko apairu baten ideiak Haizeren sabela iratzarri zuen. Noiztik ez zuen funtsezko apairurik egin. Atzo eguerditan, eskolako jantegian?
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia