|
2002
|
|
|
Arnasa ere nola hartzen
|
zuen
ez dakit. Paputxin, baina, pozik, buru guztia han sartuta.
|
|
2003
|
|
|
Baina berehala konturatu zen ez zuela sugandilarik zapaldu, sugandila ikusi egin zuela. Non ikusi
|
zuen
ez zekien ordea. Gaueko ametsean ikusiko zuen beharbada, edo pentsioaren atarian.
|
|
|
Edo besteen nahiei begira. Bera nor zen eta zer nahi
|
zuen
ez zekien. Sekula ez baitzion halakorik galdetu bere buruari.
|
|
2005
|
|
|
Prostituzioa zuen diru iturri bakarra eta horretara dedikatu zen. Hemeretzi urterekin haurdun zegoela konturatu zen, ez zekien nor zen aita eta nahiago
|
zuen
ez jakin; hala ere, umea izango zuela erabaki zuen. Umeagatik heroina uztea izan zen hartu zuen hurrengo erabakia, eta horrela, jaio zenerako, ez zuen hartzen ezta metadonarik ere.
|
|
|
Eta gertatzen ari zenaz jabetu zenean, amorratu egin zen, eta ernegatu, eta sosegua galdu zuen. Eta zaindariari esan zion Zer da hau Jeremias eta zaindariak esan
|
zuen
Ez dakit jauna nik eta zuzendariak Nondik sartu da hainbeste jende eta zaindariak Ez dakit jauna nik eta zuzendariak Zeri begira egon zara Jeremias eta Jeremiasek Jauna nik, eta dardarka zegoen Jeremias. Eta unean unean ernegatuago zegoen golf zelaiko zuzendaria, eta esan zuen Halakorik eta esan zuen Lotsagarria eta esan zuen Gure sasoian.
|
|
|
Elurra indartsuago ari zuen, mukizapiak ziruditen maluta lodiek. Kixmik zer
|
zuen
ez nekien seguru, baina igartzen saiatu nintzen: barnetik eztanda egin zuen beharbada, tristuraz, kezkaz edo ziurtasun ezaz; dena den, sentimendu erakustaldi haren gibelean, Kixmik Kixmi izaten jarraitzen zuen, haren indarra iristen zitzaidan, nik maite nuen Kixmi zen, malko eta guzti; humanoagoa, benetakoagoa.
|
|
2006
|
|
|
Ia zer egiten
|
zuen
ez zekiela, telefonoa piztu eta Gepperten zenbakia sakatu zuen. Hariaz bestalde polizia zaharraren ahotsa entzun orduko, Anek oihu egin zuen:
|
|
2008
|
|
|
Bildu aitzin, ordea, urduri egon zen, alabaren zain zegoen bitartean, ibilbide laburreko joan etorri batean ibili zen bere gelan, zooko hartz galdu bat balitz bezala?, alaba nola tratatu behar
|
zuen
ez zekielako, ausaz, hain berezia eta hain partikularra zen, izan ere, bi alaben historia, beti elkarrekin, guztia bien artean konpartitzen zutenean, halako eran, non, doña Marta institutrizaren agindupeko garaian, konderri bat ere asmatu baitzuten, Natividadek Natinata deitzen ziona eta Nataliak Natanati:
|
|
|
Bildu aitzin, ordea, urduri egon zen –alabaren zain zegoen bitartean, ibilbide laburreko joan etorri batean ibili zen bere gelan, zooko hartz galdu bat balitz bezala–, alaba nola tratatu behar
|
zuen
ez zekielako, ausaz, hain berezia eta hain partikularra zen, izan ere, bi alaben historia, beti elkarrekin, guztia bien artean konpartitzen zutenean... halako eran, non, doña Marta institutrizaren agindupeko garaian, konderri bat ere asmatu baitzuten, Natividadek Natinata deitzen ziona eta Nataliak Natanati: bi izen eta herri bakar bat, bi kondesek –ahizpa bikiek– bakarrik habitatzen zutena.
|
|
2009
|
|
|
Itzuli eta astebetera agertu zen Grodor lehenengo batzarrera. Berarekin desagertu ziren beste hamasei lagunei buruz ez zuen ezer esan; esan
|
zuen
ez zekiela ezer, bakarrik eduki zutela bera gela batean.
|
|
2010
|
|
|
Horregatik ez zion ia inoiz galdetzen aitari buruz, triste jartzen zelako ama gai hura ukituta, hori begi bistakoa zen. Bere aita zenak gurasorik ote
|
zuen
ez zekien inork, ezta amak berak ere, baina Amaiak noizbait ikertu nahiko zuen. Izan ere, posible zen handik zehar amona eta aitonaren bat izatea, berak jakin gabe.
|
|
2011
|
|
|
Hala, baserria utzi eta kalera jaitsi ziren osaba izeba eta lehengusuak. Gure aitak horren berri jakin zuenean zer bota ote
|
zuen
ez dakit, amak ez zidalako inoiz esan, baina aise irudikatzen ahal dut, paper arkatzak hartu eta marrazten, albisteak zauri zaharrean eragingo zion txiraldi gaiztoaren sendagarri.
|
|
2012
|
|
|
futurismoarena, dadaismoarena, vortizismoarena, surrealismoarena? eta, abangoardien jarraitzaile askori gertatu bezala, ezaguna da Jansons korrespondentzia mantentzen saiatu zela Ezra Poundekin, harengandik erantzunik jaso ote
|
zuen
ez dakigun arren?, faxismora hurbildu zen 1930eko hamarkadan. Edonola ere, Jansonsen liburuek, gehienak autoargitaratuak?
|
|
|
Ez zituen nirekin hogeita sei urte baino gutxiago egin. Geroztik zenbat iraun
|
zuen
ez dakit. Dena den, Brasilen uste dutenez, papagaiak ehun urte bizi daitezke.
|
|
2013
|
|
|
erretorego bat eman dio oraintsu. Andereak Collins jaunaren berri nola eduki
|
zuen
ez dakit ondo, baina seguru esan ahal dizut gure lehengusuak ez duela aspaldidanik ezagutzen.
|
|
|
Gidariak aurreko bidaideak zein etxetan utzi zituen zelanbait jakitea lortuz gero, erabakita zuen bertan ikerketak egitea, eta esperantza zuen ez zela ezinezkoa izango kotxearen geltokia eta zenbakia zein ziren aurkitzea. Beste asmorik ote
|
zuen
ez dakit. Baina hain zebilen presaka alde egiteko, eta hain zegoen bere senetik kanpo, zaila izan zitzaidan beragandik honenbeste ere ateratzen.
|
|
|
Eskutitz honen edukiek durduza batean jarri zuten Elizabethen gogoa, eta gaitza zen erabakitzea zein zen beragan nagusi, poza ala mina. Darcy jaunak ahizparen ezkontza bideratzeko zer egin ote
|
zuen
ez jakiteak susmo lauso eta dudatiak sortuak zizkion ordura arte; eta susmo horiei arnasa ematearen beldurrez ibilia zen, hura ontasun froga handiegia baitzen egia izateko; baina, aldi berean, horietan zuzen ibiltzearen ikaraz ere egona zen, orduan obligazioaren mina pairatu behar izango baitzuen. Bada, azkenean, uste horiek goitik eta behera ziren egia, eta gehiago ere bai!
|
|
2014
|
|
|
Lehen egunean, berandu iritsi, eta nahiko lan izan zuen Txentek hoteleraino ailegatzen eta bertan egokitzen. Roma la nuit deskubritzen hasteko gogorik ez; hortaz, hoteleko kafetegian sandwich bat gelara igotzeko eskatu, eta bertan geratu zen, bere puskak erdiz armairuan sartu eta erdiz maletan utzita, telebistako aldagailuari atzera eta aurrera eragiten zion bitartean, zer bilatzen
|
zuen
ez zekiela.
|
|
|
Baina zergatik erakusten zuen tsarraren mandatariak hirira iristeko presa hori, gutun inperiala ezin bazion duke handiari eman eta gutunean zer jartzen
|
zuen
ez bazekien. Alcide Jolivetek eta Harry Blountek ez zuten ulertu, Nadiak lehenago ulertu ez zuen era berean.
|
|
2015
|
|
|
Urrundik so geratu nintzaion. Hilarritik hilarrira zebilen, alderrai, zein hilobiren aurrean gelditu behar
|
zuen
ez baleki bezala. Behar baino lehenago hildako alabaren bila ariko zela imajinatu nuen, begiak epelduta, hari eskainitako azken hitzak zizelkatuta zituen harriaren bila.
|
|
|
Egunak argitu
|
zuen
ez dakit zer herritako eliza parera iritsi ginenean, garaiz. Ordua iritsi zenean, ez zen inor agertu.
|
|
|
Bil bil egin eta sofa baten azpian galkatuko zuten. Beraz, zertarako hartan jardun, eta ahots bat aditu
|
zuen
ez zekiela margotzen esaka, ezin zuela ezer sortu, denboraren poderioz esperientziak buruan sortu ohi dituen zurrunbilo horietako batek harrapatu balu bezala, hitzak errepikaraziz, estreinakoz nork esan zituen jabetu gabe.
|
|
|
Aurretiaz esaten eta ematen zituen iritziak oro bereak ez balitu bezala... Inolako irizpiderik gabe geratu zen, zer nahi
|
zuen
ez zekiela, ezta nora jo eta zer egin ere... Eta gutunak aditzera ematen zidanez, inguratzen zuen jendearen araberako erabakiak hartzen hasia zen.
|
|
|
Zerbait bai. Nire ahotsa erabiliz ausarkeria hori nork esan
|
zuen
ez bainekien.
|
|
|
Bulegora igo, partea eman Ertzaintzari, Gurutze Gorriari eta Frantziako poliziari, eta segituan gaueko txanda egin zuten bi erizainen logeletara jo zuen. Gaueko arduraduna zenak, ohetik aterata, esan
|
zuen
ez zekiela ezer ere, ez zutela inolako mugimendurik antzeman gau osoan, ez zutela inor ikusi inondik irteten. Lo hartu al zuten galdetu zion orduan zuzendariak.
|
|
|
bota zidan,, zer egin diozu umeari??. Puska batean nahastuta geratu nintzen, batez ere berjel hitzak zer esan nahi
|
zuen
ez nekielako. Gauza onik ez, seguru asko.
|
|
2016
|
|
|
Behartsuak esan
|
zuen
ez zekiela nola eskatuko zien diru gutxiago haien klase eta mailako damei, eta burua beheraino makurtu zuelarik, erreberentzia bat egin zien.
|
|
|
Nigandik irribarre bat jaso zuen erantzun bakartzat. Bere istorioak nigan sorturiko erresonantzia ulertuko
|
zuen
ez nekien; ez zuela azaltzea merezi erabaki nuen.
|
|
|
–galdetu zuen Diegok?. Mundu errealean ez dago mamurik; asmakizun hutsa dira, giza irudimenak sortuak, munduak nola funtzionatzen
|
zuen
ez zekiten garaietan. Gero, literaturak eta zinemak areagotu egin zuten mitoa.
|
|
|
–Has zaitez hemendik?. Hala egin nuen, bada, kapitulu hark berezitik zer
|
zuen
ez nekiela. Interesgarria zen, baina ez liburuko gainerakoak baino gehiago.
|
|
|
Otoitz txiki bat egin nahi zuen leku borrokatu hartan. Otoitz xume batekin kitatzeko zorra anaia zaharrarekin; Espainia berriak nola kitatuko
|
zuen
ez zekien.
|
|
2017
|
|
|
Ginekologoa ospitalera joan zen, eta ez du inoiz ahaztuko han ikusi zuena. Senarrak emaztea bortxatu
|
zuen
ez zekielako sexua nola egin. –Nire eredua film pornoak ziren?, esan zion geroago Eldini.
|
|
|
Eta Mikel Zulueta? , galdegin zuen Natik, pozez ala atsekabez, nola hartu behar
|
zuen
ez zekien albistea entzundakoan.
|
|
|
Amak Manuel nola ezagutu
|
zuen
ez dakit oso ondo, anai arreba bakoitzari bertsio desberdin bat kontatu digulako eta ziurrenik hiruretako bat bera ere ez da egia osoa izango, ezta erabateko gezurra ere.
|
|
|
Ederra, benetan ederra izan behar du gortina madarikatu horien artetik ikus daitekeen pertsona hori, silueta hori. Zergatik izan behar
|
zuen
ez nekien, oporrei berezitasuna emateko beharrak baino ez zioen horrelakorik, ederra behar zuela izan. Bere gelan, logelan gora eta behera egiten zuen, batzuetan leihotik gertu, batzuetan urrunago, baina ezin nuen ezer taxuz ikusi; aquarium baten antza hartu nion honi guztiari, batetik bestera igeri egiten duen arraintxo baten antza hartu nion pertsonari.
|
|
2018
|
|
|
–moskeatu zen Zumi. (Nola pentsatu behar
|
zuen
ez zekien gauza bat topikoa izan zitekeela?)?. Guadiana Kordobatik pasatzen al da?
|
|
|
Uholdeen urtea eta gero, lagun gehiegi hil ziren, institutukoak, lonjakoak, Herri osokoak. Agian horregatik ikasi zuen erizaintza, gerora, gaztetan zer izan nahi
|
zuen
ez zekien Soniak. Erizain izan nahi ez bazuen ere.
|
|
|
Komandoko hiru kideen artean, legal? bakarra hura zela entzun nuen, zer esan nahi ote
|
zuen
ez nekien arren. Legala izan edo dena delakoa izan, ez nion militante taxurik hartzen mutil hari.
|
|
2019
|
|
|
Azkenean, bere emaztearen eta Trotskiren arteko aferaren berri jakin zuenean, Trotskiren jarraitzaile izateari utzi zion Diegok. Sedovak zer esan zuen edo sentitu
|
zuen
ez dakit; ez dut inon horren erreferentziarik aurkitu. Garrantzitsua zen Diegoren erreakzioa hainbat lekutan idatzita uztea, baina Sedovak sentitu zezakeen laidoa eta mina nonbait hilezkortuta uztea ez zen hain inportantea.
|
|
|
Zerbitzariak edalontziak garbitzeari ekin zion ostera, emakumeak gelditzen zaion hostopil zatiari, berehala, disimuluz, heziketa txarreko seinalea delako, baina tentazio eutsi ezinezkoa, pastelaren apurrak dastatuko ditu, hatz erakusle bustiaz baliatuz, ezin izango ditu den denak bildu, banan banan, ordea, hostopilaren zatiak, esperientziaz dakigu, izarren hautsa bezalakoak baitira, zenbatezinak, laino infinitu eta erabateko baten ttanttak. Gozotegi honetan gazte bat egon zatekeen, baita ere, gerran hil izan ez balitz, eta almuedanoaz ari garela, gogoratu behar da jakiten hasiak ginela zer azken eduki zuen, izualdi urrikalkorrezkoa, bere gainean Osberno gurutzatua zetorrenean, ezpata goian eta odol freskoa zeriola zetorren gurutzatuak berak zer azken eduki
|
zuen
ez dakigu, ordea, Ala urrikal bedi berak sortu dituen izakiez, berak sortuak eta hala ere dohakabeak. Kafea hartu bitartean, Raimundo Silvak Lisboako Setioaren Historiaren probak bilatzen zituen, berari interesatzen zitzaizkionak, ez erregearen diskurtsoa, ez gatazkaren pasarteak, habaila balear edo balearikoen kontua ez zitzaion jada batere interesatzen, eta orain ez du ezer jakin nahi, ezta ere, errendizioaz edo harrapaketaz.
|
|
2020
|
|
|
Aitortu zuten, bestalde, ez zekitela zitara iritsi zen edo ez, baina suposatzen dutela baietz, autoa zitak eduki ohi zituen tokitik hurbil agertu zelako. Ohartarazten zuten zita norekin
|
zuen
ez jakin arren, zita jarri zion edo zioten pertsonek ezer esan ez izana jotzen zutela lehen gauza susmagarritzat.
|
|
|
Hondamendira zerk eraman duen ez luke esaten jakingo, bere bizitzaren porrotaren aztarnak ezpain margo gorriz, koloretez eta errimelez mozorrotzen jarraitzen badu ere. Seme hilberria beste guztien gainetik zergatik maite ote
|
zuen
ez daki. Martinek aitortu zion Matilderen maitasun eskakizunek txikitatik oinazetu zutela, ametsetan biziberritzen zituela haren hitz losintxariak:
|
|
2021
|
|
|
Ez zekien, Ander maitatu zuela baino ez zekien, eta Anderrekin segitu izan balu seme alabak izango zituen. Baina pentsatu ahala erabaki behar izan
|
zuen
ez zekiela. Eta pentsatu ahala nabaritu zuen berotasun kiskalgarri bat bularrean, eta izena eman zion:
|
|
|
Iparraldera joan zen lehendabizi. Han pasatu
|
zuen
ez dakigu zenbat denbora, auskalo non, auskalo norekin, auskalo nola.
|
|
|
Batzuek zioten haurra ahuntzaren azpian jarri eta hantxe uzten zuela esnea bere kabuz xurga zezan, baina ez zen egia. Ibarreko jendeak aitortzen
|
zuen
ez zekitela nola lortu zuen umea haztea.
|
|
2022
|
|
|
Cricketeko bate bat erosi zion nire anaiari Gabonetan, eta niri ez zidan bat erosi nahi. Esaten
|
zuen
ez nekiela cricketean jolasten. Eta ez nintzela gauza pilota jaurtitzeko eta horrelako gauzak.
|
|
|
–Hura zen bere senargai ofiziala. Larunbat arratsaldero auto gorri batean iristen zen baserriko atarira, klaxona jotzen zuen lauzpabost aldiz eta Maitena eramaten
|
zuen
ez dakit nora eta baserria hutsik gelditzen zen, bihotza kendu baliote bezala. Nire adin bertsukoa zen, baina morroiak denda bat zuela zioten Maulen.
|
|
2023
|
|
|
Ez horixe! –nire aurpegian jakin
|
zuen
ez nekiela zertaz ari zen– Bai, emakumea, udaltzaina jo zuenekoa.
|