|
2000
|
|
|
Aski dut horrekin. Rimbaudek esan
|
zuen
ez dakiguna terriblea izanen dela akaso. Egia.
|
|
|
Maingua zarelako, akaso?...". Alfredo Iradierrek adeitsu asko azaldu
|
zuen
ez zuela hori esan maingua zelako, esateko modu bat besterik ez zela, metafora bat. " Bada, kasu honetan, metafora horrek ez du nahaspila besterik sortzen.
|
|
|
sekulako zotina jarri zitzaion, aulkitik altxarazten zuen dardar bortitza, ordubetetxo iraun ziona. Alferrekoak izan zituen uzkurtze deseroso haien kontrako sorgin neurri guztiak, baita bestelakoak ere; eta, jada guztiz etsita zegoenean, desesperantzaren urak gainezka egiteko zorian zeudenean, Brown jaunak pentsatu
|
zuen
ez zegoela hala jarraitzerik, nahikoa mixeria nozitu zuela eta nahikoa zorigaitz, eta irain hura guztia bakardadean eraman beharra zama astunegia zela gizaseme batentzat, are gehiago zotin bortitz harekin, eta ez zegoela gehiago sofritzeko prest; eta gehiago ez sofritzeko, lehen urratsa zotina bera akabatzea zen; ez zekien, ordea, harekin nola amaitu, eta horrexegatik zegoen etsiak jota; eta etsi... Nori eman bere mixerien berri?
|
|
|
Egia da gure presidenteak Ameliarekin ez bezala jokatu zuela Lewinskyrekin (Adela), baina Ameliarekin argi utzi zuen bere gizontasunaren neurria, argi erakutsi
|
zuen
ez dela segada non, hantxe jausten den gizon horietarikoa. Are gehiago:
|
|
2001
|
|
|
Ordurako bazekien ez zirela existitzen, irakurria eta frogatua
|
zuen
ez zirela existi  tzen, baina hura, lotsagabeki eta zurrun, aldaba jo gabe sartu zen haren etxera.
|
|
2002
|
|
|
Hau beraren herria duk, parajea  ondo ezagutzen dik, eta laguntasunik ez zaiok faltako. Besteak nora joko
|
zuen
ez zekiat, baina, pentsatzekoa duk, hura ere beraren herrian utziko zutela.
|
|
|
Aitak, aldiz, ez
|
zuen
ez trenpua ez neurria galtzen:
|
|
2003
|
|
|
Denak beha zeuden. Baina Txoko abila zen eta behin, zin egin
|
zuen
ez zutela nehoiz harrapatuko, bizirik bederen. Herriaren alde hiltzea gauzarik ederrena zitzaion.
|
|
|
Ez dela hala, Nizias? Atenaren handitasunak zuk egitea onartu ez duzun sakrifizio zenbait merezi
|
zuen
ez. Eta gaur egun, hiru asteko gerla iragarri batek izutzen zaitu, hogeita bat urte iraun duena jasan duzunean?
|
|
|
Haren aurpegierak argi eta garbi erakusten
|
zuen
ez zebilela txantxetan. Gure harriduraren maila aparta ere bazen ordurako, baina  beste koska bat estutu zen, hala ere.
|
|
2005
|
|
|
Bera izan bazen edo ez bazen, mendeku gosea ez zitzaion baretu halere, eta tabernan adierazten zuen lasai arraio. Auzo guztia beldurrak airean zegoen ea noiz egingo ote
|
zuen
ez egitekoren bat, ez ohi zituen modukorik, izugarrikeria handiren bat baizik.
|
|
2006
|
|
|
Gödel ek erakutsi
|
zuen
ez zegoela matematikak zalantzarik gabeko oinarri sendo batean eraikitzerik. Ondorio horretara iritsita, ez da harritzekoa Gödel ek depresio kronikoak jasan izana.
|
|
|
Musika abaildua: ematen
|
zuen
ez zuela aurrera egiteko gogorik.
|
|
|
Hartan, sekulako ezuste itsusia hartu genuen, herr Haspern ikusi baikenuen korridorean aurrera. Ematen
|
zuen
ez zitzaiola ezer gertatu. Irakasleen gelan sartu zen.
|
|
|
Ikusi zutenean ez nengoela zapuztuta, xehetasun guztiak ematen hasi ziren normaltasun osoz eta beren poza erakutsiz. Ematen
|
zuen
ez zirela gogoratu ere egiten zigortuta nengoela. Ahal nuen adeitsuen jokatu nuen amarekin.
|
|
|
Zaputzaldi betean egiten zituen lanok eta gehiago. Ematen
|
zuen
ez zuela gu gozakaiztu arteko onik. Liburu dendariak alde egiten zuenean, berriz, aurpegia argitzen zitzaion Nerinari eta kantuan hasten zen.
|
|
|
Idazleak muzin egin zion: haren bekozko ilunak ezagun
|
zuen
ez zitzaiola gustatu inork ezagutu izana. Öchlerrek, kortesia handiz, barkatzeko; ez zuela molestatu nahi izan.
|
|
|
Hartan, ahapeka zerabilen txalamatikari utzi gabe, begiratu egin zidan. Bekainak jasotzeko moduagatik, ematen
|
zuen
ez ninduela ordu arte ikusi. Gero, nire maletan pausatu zuen soa.
|
|
|
Bageneraman denbora dezente trenean. Müller jaunak lo zorrak kitatzen segitzen
|
zuen
ez baitzuen begirik zabaltzen, eta nik bidaiarako liburu bat hartu ez izana madarikatu nuen. Caffarelli kaleko sotoa nire ganbaratxoa baino askoz ere hurbilago baitzegoen tren geltokitik, bezperan han egin nuen lauzpabost ordu doiko loa, eta ez nuen nire apartamendutik pasatzeko egokierarik izan.
|
|
|
Lasterka zihoazen egunak. Nire egoerak, aldiz, ez
|
zuen
ez  aurrera ez atzera egiten. Ez nuen Angeloren berririk, baina berandu baino lehen jakingo omen genuen zein kartzelatara eraman zuten.
|
|
|
Berrogeita bost ziren ez genuela elkar ikusten, berrogeita bost urte, eta hemen azaldu zitzaigun, herenegun joan izan balitz bezala. Leihotik begira jarri, eta esaten
|
zuen
ez duela herria ezagutzen. Hain denbora gutxian hainbeste aldatu izanak harrituta zeukan gizona.
|
|
2008
|
|
|
Munduaren aurrean dugun jarrera hain ezberdina izanik ere, denbora gutxian gauza asko kontatu genion elkarri. Bera hain zegoen ziur, hain argi erakusten
|
zuen
ez zela gauza gutxirekin konformatuko, ez baitzidan aukerarik eman kontuz ibiltzeko.
|
|
|
Iruñera motoan joan eta Iruñetik motoan itzuli, denbora dezente aurreratzen genuen, eta Tomasen amari egiten nizkion bisitak gero eta laburragoak zirenez, probetxu hori ere erantsi behar zaio asteleheneroko irabaziari: ...oren arropetako botoiak eta kremailerak askatzen, bai, badakit, berori ez da horrelako kontuen entzun zalea, baina jakin beza ubeldurak eta ere ikusten zizkidala biluzik gelditzen nintzen askotan eta horrek zeharo sumintzen zuela, nik galdetzen nion ea berak ez al zidan sekula eskurik jasoko, eta Inaziok, begirada serioz, ezetz, bera ez zela horrelakoa, eta esandakoari indar gehiago emateko esaten
|
zuen
ez egitekoren bat egingo zuela egunen batean, eta, oso haserre, esan zuen, egunen batean Tomasek bere neurriko zuloa aurkituko du!, eta nik modu bakarra neukan Inazio lasaitzeko, berorrek badaki zein, poliki batean moldatzen nintzen ni, eta lasaitzen zenean, burua pausatzen zuen nire bularren artean eta sabaira begira egoten ginen biok planak egiten eta zer egin behar ote genuen asmatzen, horixe ...
|
|
|
Eta esan nahi du Rosak egin duela tabernaren kargu. Nora doan, zer asmo duen, Tomasek ez du ezer esaten eta Rosak aspaldi ikasi
|
zuen
ez galdetzen ezer. Besterik gabe, tabernaren kargu egiten da, hori da ohitura.
|
|
|
Hitz doiak, behar beharrezkoak, saihets ezinak, beste deus ez. Rosak ez zion begiratzen; platerak edo beste zernahi elkarri pasatzerakoan, adi osoa jartzen
|
zuen
ez ukitzeko atsoaren eskua; agintzen zitzaiona betetzen zuen, baina behazuna begietan zuela. Ez zion inork esango ez zuela etxe on bati dagokion itxura gordetzen.
|
|
|
nola bizi zen? (" ni ez bezala, seguru"); zerbait fisikoa izan zezakeen, neuronala edo hormonala(" nik ez daukadana"); bizitzeko gogo haundirik ez zuen edukiko(" nere moduan, baina askoz gutxiago oraino"); usteko
|
zuen
ez zutela behar, ez zutela maite, ez zuela izaten arrazoirik... (" nik ere hala uste dut, baina nere ustea ustela da").
|
|
2009
|
|
|
Txikitan asko ikasten zuen eta lehena izaten zen beti, eta horrek ez zituen harritzen, baina gezurrik ere ez zien inoiz esan, eta halako harrotasun xalo batez betetzen zituen horrek. Inoiz ez
|
zuen
ez lapurretarik egin, ez emandako hitza jan, ez lotsagatik negarrik egin ere. Zoragarria zen haren poza.
|
|
|
Edonola ere, ziriak ziri, oso pertsona atsegina zen Claudio; eta, libururik tartean ez bazen, atseginez entzuten zituen solaskidearen berriketak, orain kasu eginez orain errespetuz erantzunez. Hori dela eta, garbi
|
zuen
ez ziela apaiz zahar haiei heziera ona zor. Eta Sosari esaten zion moduan, bele beltz haiengandik ezer ikasi bazuen, gorrotatzearen artea izan zen.
|
|
|
Irenek onartu
|
zuen
ez zela suertatu berak uste bezain beldurgarria. Gainera, mesede egin zion terapia kideen berotasunak.
|
|
|
Irenek adiskidearen gorpuzkerari erreparatu zion. Dorotea argalago zegoen, bai, lirainagoa, baina Irenek bere artean egin
|
zuen
ez zegoela estetika kontuetarako. Terapian izena emateak ekarriko zion onura nagusia moda aldizkari bateko orrialdeetan agertzeko modukoa egotea bazen, nahiago zuen bere txokoan erretzen jarraitu.
|
|
|
Hitzak, Jainkoa, gauzen benetako esanahia, Gustave Meyrinken Golem eleberria eta abar... Hala ere, garbi utzi
|
zuen
ez zuela esoterismoan erori nahi. Bestelako kontakizun xelebre batean murgiltzeko asmoa zuen.
|
|
|
Azken batean, agureak esan bezala, bizitza etengabe amaitzen bazen, horrek esan nahi
|
zuen
ez zegoela bukaera jakinik. Beraz, eternoa zen.
|
|
|
Hori ere zeozeren erakusgarri zen, dudarik gabe. Ohikoa zen gure artean nonork esatea zein jertse polita, adibidez, ikusi zion ez dakit nori edo
|
ikusi
zuen ez dakit non" gure Almikerentzat". Ondo erreparatua zen mahuken formetan, idun bueltakoan, puntu motan...
|
|
|
Ezin bikainagoak iruditzen zaizkigu Fernando Savater saiogile eta filosofoak Euskararen Legearen aurka Espainiako Gobernuak aurkeztu
|
zuen
ez konstituzionaltasun helegitea zela-eta Tiempo aldizkarian argitaratu zuen artikuluko zenbait pasarte, jarraian jasotzen ditugunak (Savater, 1984):
|
|
2010
|
|
|
Patricia Zuluetak bere esplorazio propioa egin ziola iruditu zitzaion. Ezagun
|
zuen
ez zela espero zuten gonbidatuetako bat eta horrek harridura eta jakin mina sortu zionez, ez zion begirik kendu ikusi zuenetik. Festara bildutako gizon gehienentzat ere ez zen oharkabean pasatu.
|
|
|
Danielak irakurri orduko erabaki
|
zuen
ez erantzutea eta, aldi berean, mezua ordenagailutik ezabatzea. Nicolas urruti zegoen zentzu guztietan eta atzera pauso bat baino ez zen izango hark eskaintzen zion hari muturrari tira eta berriro hastea antzutasunera kondenatuta zegoela iruditzen zitzaion istorio batean.
|
|
|
Akilesek besoetan hartu zuen adiskidea eta marmol distiratsuzko itsaso haren ertza bilatu zuten. Orduan Akilesek harrizko uraren gainean dortoka pausatu eta ikusi
|
zuen
ez zela hondoratzen. Bera ere gainean jartzen proba egin zuen eta, beste trikimailu bat balitz bezala, esan zion:
|
|
|
Euskadiren burujabetza, Euskadi nazio gisa garatzea, berez guztiz bidezkoa da. Gandhik esaten
|
zuen
ez zuela ezagutzen herririk" atzerriko gobernu bikain" batekin gusturago egongo zenik" bertako gobernu zorigaiztokoarekin" baino. Baina gobernu zorigaiztokoa izanik ere, legezkoa izango litzateke herri batek, nazio batek?
|
|
|
Batzorde Konstituzionaleko tramitazioa amaitu eta Gorte Nagusiek onartu ostean, Euskadira itzuli behar zuen testuak, euskal gizarteak erreferendum bidez bozka eta erabaki zezan. Baina Diputatuen Kongresuak erabaki
|
zuen
ez aplikatzea Konstituzioko 151.2 artikuluak aurreikusten duena, hau da, estatutuak aldatzeko negoziazio bidezko prozedura ez erabiltzea. Eta Estatutu Politikoa Plenora bidali zuten, han bozka zezaten eta erabaki zezaten tramitera onartzen zen ala ez.
|
|
|
2002ko otsailean, Autogobernu Ponentziaren lana hasi zenean, Jesus Egiguren Alderdi Sozialistako bozeramaileak jakinarazi
|
zuen
ez zutela parte hartuko debate hartan, nahiz Legebiltzarraren agindua izan. Une horretatik aurrera, eta ponentziak bere lanak amaitu arte, fisikoki han egon ziren sozialisten ordezkariak, baina isilik, debatetik eta parte hartzetik kanpo, eta jarrera hori nabarmenduz gainera.
|
|
|
Bakea nahi baduzu, bakea landu ezazu, bakearen alde lan egin ezazu. Gandhik esaten
|
zuen
ez dagoela bakerako biderik, bakea bera dela bidea.
|
|
|
PSE EE PSOEko hautagaiak behin eta birritan esan
|
zuen
ez zela lehendakari izango hauteskundeak irabazten ez bazituen. Hauteskundeak izan baino zazpi egun lehenago hitza eman zuen ez zela inola ere lehendakari izango PPren botoei esker.
|
|
|
PSE EE PSOEko hautagaiak behin eta birritan esan zuen ez zela lehendakari izango hauteskundeak irabazten ez bazituen. Hauteskundeak izan baino zazpi egun lehenago hitza eman
|
zuen
ez zela inola ere lehendakari izango PPren botoei esker. Baina hautagai horrek hauteskunde gauean bertan jan zuen herritarrei emandako hitza.
|
|
|
Horretaz gain, Alderdi Sozialistak badaki ez dituela bete kanpaina garaian hartutako konpromisoak; hautagai sozialistak esan
|
zuen
ez zela lehendakari izango hauteskundeak irabazten ez bazituen; eta, dena den, ez zuela inoiz akordiorik egingo PPrekin lehendakari izateko.
|
|
|
Baina, batez ere, eta bereziki, ezkutatu zuten nolako komunikatua bidali zion ETAk EAJ PNVri 1998ko irailean. Idazki hartan, ETAk argi utzi
|
zuen
ez zituela bi alderdiek helarazi zizkioten zehaztapenak onartzen.
|
|
|
Ordu batzuk lehenago, Euskadin, EAJ PNVk" oso garrantzitsutzat" jo zuen su etena. Oso garrantzitsutzat jo zuen ETAk bere kabuz erabaki izana indarkeriari mugarik gabeko amaiera ematea; baina aitortzen
|
zuen
ez zela batere bide erraza izango, eta indar politiko eta sozialei dei egin zien" pauso erabakigarriak" ematera, guztiei zegokielako ekimen hartatik behin betiko irtenbidea sortzea.
|
|
2011
|
|
|
Zer nolako eguraldia egiten
|
zuen
ez zekiten, DKren etxe biltegiak ageriko leihorik ez zeukalako. Egongela moduko hartan zeuden bilduta hirurak, Metalicaren musika lagun, zortzi zerealetako ahi bana gosaltzen.
|
|
|
Amonak mimo guztiak ematen zizkion Marcelleri. Pianoa ikastera bidaltzen zuen herrira eta zuriz janzten zuen jai egunetan; esaten
|
zuen
ez ziola lanposturik lortuko; aitzitik, etxera ezkondu eta bere ondasun guztiak utziko zizkiola oinordetzan. Neskato ederra zen, oso handia bere adinerako, eskolako ikaslerik onena.
|
|
|
lo kuluxkatxoak egiten hasi ziren, katuen modukoak, baina Neskak esan bazuen ere bera arduratuko zela errepidea zaintzeaz, bi mutilek txandaka egiten zituzten loaldiok, batean Katxasek eta bestean Gorriyak, errepideko gorabeherak ondo zaintzeko. Ematen
|
zuen
ez zirela fidatzen, Neskaren arreta ez zela aski.
|
|
|
Kontua da Jesusek lasai lasai, inolako erreparorik gabe, eramaten ninduela giro eta ikonografia faxistez gainezkatutako tabernatara. Ematen
|
zuen
ez zituela ikusi ere egiten hango irudi eta argazkiak: Mola jeneralaren koadrotxo bat hemen, División Azulekoen argazkiak han, legioko txapel borladun bat sabai batetik zintzilik beste hartan... tokiotako tabako usain trinkoa bezain naturalak egiten zitzaizkion, nonbait.
|
|
|
Ederretik libratu gaituk!, pentsatu nuen nik artean kantua durundika ari zitzaidalarik barruan. Katxasek gauza bera pentsatu ote
|
zuen
ez dakit, baina ez zait guztiz zaila egiten halako sentipen kontrajarrien borroka ilun bat imajinatzea: ederretik libratu izana batetik eta patuaren deia beste baterako utzi beharra bestetik.
|
|
|
Hauek urlia halako tokitan ikusi zutela esaten ziotenean, korrejidorea haren bila abiatzen zen, egunez zein gauez, eta harrapatzen zuena aurkitzen zuen lehen zuhaitzean zintzilikatzen zuen lepotik. Horregatik agindu
|
zuen
ez botatzeko ipurditik bide ertzean zegoen zuhaitzik, eta uzteko bi adar, bata kako itxuran moztua (urkatokia) eta bestea tente gorantz (zutoihala).
|
|
|
Diego Lopez eta bere zaldunak, euren aldetik, musulmanengandik ihesi gaztelurantz erretiratu zirenean ez zuten inor aurkitu. Alarcos defenditu nahi izan zuten, eta Diego Lopezek etsaien aurka irten nahi izan zuen, baina zaldiari ezproiak sartu ondoren, izututa ikusi
|
zuen
ez ziola inork jarraitzen. Zaldia gelditu eta azkar itzuli zen gaztelura.
|
|
|
Ikusi zituen hango arbola emankorrak, hango arto eta bestelako landare gozoak, eta iruditu zitzaion ez zutela sekula goserik izango. Ikusi zituen hango animaliak eta hegaztiak, ibaietako zein itsasoko arrainak, eta pentsatu
|
zuen
ez zuela horren lur aberatsik egundo ikusi.
|
|
|
Aurretik aipaturiko Iparraldeko guarda hark garbi
|
zuen
ez zela kontrabandisten atzetik ibiliko, baina argi zeukan baita ere topo egiten bazituen, bere lana eginen zuela. Hala erran omen zion kontrabandista bati:
|
|
|
Sareaz esaten
|
zuen
ez zekiela Altzibarko salaketarengatik edo zergatik, baina Arakama atxilotu egin zutela eta berak, berriz, ez zituztela harrapatu. Pedro Arbide eta Maria Garaiar ere espetxeratu egin zituzten, Altzibarko Torre ostatuko jabeak, bertan errepidea libre egon arte hegazkinlariak ezkutatzen baitzituzten.
|
|
|
Gero, ordea, basoko piztiak baino arinago ibiltzen zirela esaten zuen; Saratik goizeko ordu bietan atera eta zazpietarako Donostian egoteko gauza ziren. Tiroketa askotatik ihes egina zen eta aipatzen
|
zuen
ez zela, nonbait ere, beretzako moduko balarik, bestela aspaldian egon behar zuela hila. Laster utzi zuen taldean egiten zen kontrabandoa eta armekin maiz ibiltzen ziren elementuak ezagutu zituen, Frantzisko Etxeberria, Aranazko kazkazuria, esaterako, Anttoni bere lagunarekin Arditurriko meategien ondoko Ursoroeta baserrian zegoela hil zena," Mangas" sarjentua hainbat guardia zibilekin etorri eta baserria inguratu zutenean.
|
|
|
Azkenean ez zen ezer izan: begira likido tanta bota, berau tentuz arakatu eta sendagileak erabaki
|
zuen
ez zegoela arriskurik. Bezperan eskuratutako pomadarekin jarraitzeko esan zidan.
|
|
2012
|
|
|
Hasiera batean artegatasuna sorrarazi zioten amaren hitzek, Lekaroz aditu hutsak aztoratu egiten zuelako bolada hartan. Eta aurreneko urduritasun hura behin gaindituta, uste izan
|
zuen
ez zituela ongi ulertu amaren azalpenak. Bilbotik Iruñera joango ziren, handik Lekarozerako bidea hartzeko; matrikula kontuak burututa, berriro itzuliko ziren Iruñera, eta han iragango zuten gaua, izeba Mari Carmenen etxean, biharamunean Mañura bueltatzeko.
|
|
|
Panazko oihal zatiak direla-eta, izango zutela haiek gordetzeko lekurik zoroetxean eta izekok poltsikoan zeramana ordezkatu behar zenerako baten bat beti eskuera eduki zezaten, eskukada bat prestatu zuen. Borondate ona hutsik ez baita aski, ez
|
zuen
ez batarekin ez bestearekin asmatu. Zapia ez zen nahikoa gorria izan zedin, ezinbestekoa zen erronbo berde txikiz osaturiko lerrotxo bat ere eduki zezan.
|
|
|
Amarru bereziren bat ez bazerabilen neskak esku artean, ematen
|
zuen
ez zeukala salatzeko asmorik.
|
|
|
Harentzat hogeita lau hektarea haien erosketa negozio garrantzitsua zen. Orduan bezala, medikuak operazioa hamar mila libera kostako zaiola esan dionean, eta dena ongi irteten bada, hiru edo lau urte, gehien jota ere bost urteko bizia geratuko zaiola, seguru urte horietako bakoitzaren kostua kalkulatuko zuen eta bere artean pentsatuko
|
zuen
ez direla hain urte polit eta ederrak ere izango urrearen prezioan ordaintzeko. Ezezkoa eman dio operazioari.
|
|
|
Pixkana pixkana, ariketa askoren ondoren, hurbilago sentitzen hasi zen helmugatik. Laster ikasi
|
zuen
ez barrerik egiten lagunen txisteekin, hesola bat baino sorrago gelditzen zen eszena barregarri baten aurrean. Ez zitzaion irribarrerik irteten haur baten tximinokeriekin, ezta emakume polit baten ibilera edo keinu erakargarriak ikusita ere.
|
|
|
Epaituaren aurkako frogak oso ziren ahulak, baina poliziak bildutakoak izaki, bera nor ote zen zalantzan jartzeko aurrean zeukan mutil gazte hura ez zela antifrankista subertsibo bat? Bost urteko kondena ezarri zion, pultsuak eta kontzientziak ez zioten dardararik eragin, nahiz beti pentsatu
|
zuen
ez zuela zer ikusirik izan egozten zioten hartan.
|
|
2019
|
|
|
Jaramonik ez. Logelan ostera ere, gogoratu
|
zuen
ez zuela arropa garbirik. Aurpegia zimurtuta, bezperakoa jantzi, kartera, mugikorra, giltzak eta dirua hartu, eta beheko tabernara jaitsi zen.
|
|
|
Vinson jaunari eskoletan eraztuna zigor gisara erabiltzearen alde agertzea leporatu zioten (betiere frantsesa eta gaztelaniaren nagusitasuna ezartzearren, irakasleak eraztuna gela barnean euskaraz egiten zuen haurrari jartzen zion; astean zehar, apaingarri gorrotatua eskuz esku igarotzen zen, eta larunbatean maisuak, fisikoki? zigortu egiten zuen haren jabe suertatutako ikaslea); autore frantsesak aitzakiatu
|
zuen
ez zegoela berez usadio haren alde eta, gainera, hark délit d, euscarisme jotzen zuena, apenas nabarmentzen zela Ipar Euskal Herrian, eskoletan haurrek ez baitzuten euskararekiko joera handiegirik. Mende bat lehenago Humboldt eraztunaren guztiz kontra agertu zen, eta mende bat geroago Txepetxek eraztunaren ordez botereak erabilitako molde sibilinoagoak salatu zituen.
|
|
|
Karkara gordinetan hurrentzen ziren hizketaldi horiek. Marianek kopeta apaltzen
|
zuen
ez entzunarena eginez. Bakarretan ahalkea ere esnatzen zitzaiolako.
|
|
|
Beti bazuen zerbait, galdera, ohar edo manu. Noiz ulertuko
|
zuen
ez zela gehiago zortzi urteko mutiko mukizu hura. Larderia umekoia ez zezakeen jasan.
|
|
|
Euli ren faboreen inguru minguru zebiltzan laurek jakin bazekiten banaketa hura, eta hartaz mintzatzen ziren beren artean; baita neskarekin berarekin ere, eta barregura franko eragiten zioten hitz erdi estaliak medio. Begi Bakar ek soilik ematen
|
zuen
ez zekiela deus ere; eta egoera berezi honek ezinegon halakoa eragiten zuen haren eta gure artean; apartatu egiten zuela zirudien, bakartu, hesi bat altxatu gure antzinako konfiantzaren eta gure antzinako intimitatearen tartean. Jokabide zaila ematen zion horrek, jokabide lotsagarria, maitale (ia senar) engainatuaren jokabidea.
|
|
2020
|
|
|
Bota bezain laster pentsatu
|
zuen
ez zela ideia ona izan, hobe zuela Rosariori hilekoaren minak pasa arte zain geratzea.
|
|
|
" Eskerrak fundizioak lanpetuta mantentzen duen", pentsa  tzen zuen maiz, Lupek ez baitzuen berriro kolpe arrastorik agerian izan. Felisak jakingo
|
zuen
ez zela eskolara joaten, ziurrenik, baina ez zuen ezer esan edo egin. Andrea nahiko sendo zegoen, zuloan luzaroan egon ostean berriz erori nahi ez zuelako, beharbada.
|
|
|
Automobilak ez zeukan indar handirik, bai ordea pisu latza erositako esnea zela-eta. Bi gizon puska sendo eta Mikela neska handia barruan zirela, ez
|
zuen
ez aurrera, ez atzera egingo. Ostiaka madarikatzen hasi ziren hirugarren saiakerarako, baina automobilak ez zuen haien juramentuen beldurrik, hantxe jarraitzen zuen, kieto.
|
|
|
Ana lo kuluxka bat egiten ari zen, edo esnatu eta atzera loak hartu zuen, sofa frantsesean, atea zabaltzen zutela en  tzun zuenean; atea zeharo zabaldu baino lehen jakin
|
zuen
ez zela soldadu isil hura erretiluetan janari beroa ekarri ohi ziona, Dario baizik. Salto batean sofan eseri zen, hankak indarrez estutuz.
|
|
|
Baina ez zen eseri. Pentsatu
|
zuen
ez zela hain inbasiboa izango, agertzen zirenean zutik zain baldin bazegoen. " Bisita" ren itxura gehiago emango luke, eserita harrapatuko balute baino.
|
|
|
Emilio Varela doktoreak ez
|
zuen
ez garrasirik, ez kexu hotsik, ez negarrik egin.
|
|
|
Helenek sorbaldak jaso zituen, baina sudurretik luze hartu zuen arnasak adierazten
|
zuen
ez zegoela oso konforme Connellen interpretazioarekin.
|
|
|
Mariannek ez zuen ezer esan. Ez
|
zuen
ez baietzik ez eze  tzik egin buruarekin, hantxe eserita geratu bakarrik. Handik berehala ohera joan ziren.
|
|
|
Connellek bazekien nola eman Marianneri hark nahi zuena, nola utzi hura irekita, ahul, indar gabe, batzuetan negarrez. Connellek ulertu
|
zuen
ez zela beharrezkoa min ematea: beraren gogoz menera etortzen uzten zion, indarkeriarik gabe.
|
|
|
Nolabaiteko klandestinitate sentsazioa eragiten dit petakak, Jean Michel Basquiat zenari ez litzaiokeena batere axola izango, ziur naiz. Gainera, haren obraren erakusketaren inaugurazio txukun honetan, agian nire petaka da Basquiaten obrarekin zerikusi zuzena duen bakarra, eta ez naiz tekilaz ari, Basquiatek zer edaten
|
zuen
ez dakit... Dalaras Linney bere lagunari galdetu nioke...
|
|
|
" Argazkiak ateratzea, argazkian atera duzuna zeure egitea da". Sontagen esaldiko, zeure egitea horrek zehatz mehatz zer esan nahi
|
zuen
ez nekien, nahiz eta zeure egitea letra larriz idatzi eta aipu osoa lagun baten ezpainetako gorriarekin azpimarratu: Zeure egitea horrek dimentsio asmaezinak iradokitzen zituen, eta nolabait, horman itsatsita egoteak nire nirea zen zerbaiten parte zela sentiarazten zidan.
|
|
|
Hamabi urtean ez dut okerreko urrats bakar bat ere eman. Zuk horren berri ondo dakizu, ze ondo zelatatu nauzu, marrajo urrinengo horrek. Manuelak erabaki
|
zuen
ez zuela ezer barruan gordeko.
|
|
|
Mutikoak jantzi ganorazkoak zekartzan aldean, baita kutxatxoan ere. Aita nor
|
zuen
ez zekien, amaren izena Jagobe omen zen, Jagobe Placentia. Harrezkero amak ez du semea bisitatu.
|
|
2021
|
|
|
Gorputzak inoiz baino hurbilago zeudela, Anek" ez dakit zer nahi dudan" esan ziola gogorarazi zion bere buruari. Berak ere zer nahi
|
zuen
ez zekien garaiak igaro zituela eta oraindik igarotzen zituela ez zitzaion ahaztu. Halako anabasaren ondorioa, zer nahi zuen baino gehiego, zer ez zuen nahi izan ohi zen.
|
|
|
Hura irakurtzean jarri zuen aurpegiagatik, Davidek ulertu
|
zuen
ez zirela berri onak.
|
|
|
Eta ez zeukan zergatik hala jokatu. Nahikoa
|
zuen
ez erantzutearekin. Edo Litorekin irten behar zuela esatearekin.
|
|
|
Davidek hotzikara sentitu zuen barrutik, eta berehala jakin
|
zuen
ez zela beldurrak eragina. Amorrua zen, itsua.
|
|
|
Ez
|
zuen
ez ahopean ez disimulatuz esan. Ahal zuen bezain argi esan zuen, hitzak garbi ahoskatuz, hango guztiek entzun zezaten.
|
|
2022
|
|
|
Evelinek zurbil eman zion aurpegi, geldi, animalia babesgabe bat bezala: ez
|
zuen
ez maitasun, ez adio, ez esker on seinalerik begietan.
|
|
|
Larunbat arratsean feriara joateko baimena eskatu nuen. Izeba harritu egin zen, eta esan
|
zuen
ez ahal zela framazonen konturen bat izango. Eran  tzun gutxi ematen nituen klasean.
|
|
|
Evelinek zurbil eman zion aurpegi, geldi, animalia babesgabe bat bezala: ez
|
zuen
ez maitasun, ez adio, ez esker on seinalerik begietan.
|
|
|
Hynes jaunaren botilaren kortxoa irten zen, baina Hynes jaunak eserita jarraitu zuen, musu gorri eta buru hutsik, mahai gainean eserita. Ematen
|
zuen
ez zuela gonbita entzun.
|
|
|
Grettak ez erantzun
|
zuen
ez guztiz amore eman zion Gabrielen besoari. Gabrielek berriro esan zion, samur:
|
|
|
Handik pixka batera O. Halloran eta Paddy Leonard sartu ziren eta, orduan, haiei kontatu zien gertaturikoa. O. Halloranek malta bero batzuk atera zituen denentzat eta Fownes, s Streeteko Callan, s en zegoenean bulegariburuari eman zion erantzunarena kontatu zuen; hura, ordea, eglogetako artzain liberalen estiloko erantzuna zenez, onartu behar izan
|
zuen
ez zela Farringtonen erantzuna bezain zorrotza. Horretan ari zirela, edontzietan zeukatena bukatzeko eta beste bat hartuko zutela esan zien Farringtonek adiskideei.
|
|
|
Eta zaintzaileordeak eta zuzendaritzako bi andrek ere entzun zuten konplimendua. Eta Ginger Mooneyk ere beti esaten
|
zuen
ez zekiela zer egingo ziokeen lisaburdinen ardura zuen Mariagatik ez balitz. Oso maite zuten denek Maria.
|
|
|
Ez
|
zuen
ez lagunik ez adiskiderik, ez erlijiorik ez sinesterik. Besteekin komunioan egon gabe bizi zuen bere bizitza espirituala, familiartekoei Gabonetan bisita eginez eta hiltzen zirenean hilerrira lagunduz.
|
|
|
Gauza batzuk ezin zituen egiaztatu (lagunek kontatu zizkioten), baina, beste batzuk, berari gertatutakoak ziren. Ez
|
zuen
ez giza mailarik ez leinurik salbuetsi. Kontinenteko erlijioso etxeetako sekretu asko salatu zituen eta goi mailako gizar  tean modan zeuden jarduera batzuk deskribatu zituen, eta, bukatzeko, eta xehetasunez, dukesa ingeles baten istorioa kontatu zuen, eta ba omen zekien istorioa egia zela.
|
|
|
Donnelly andreak esan zion senarrari lotsagarria zela odol berekoagatik horrela hitz egitea, baina Joek esan zion Alphy ez zela beraren anaia, eta ia ia haserretu ziren hori zela eta. Baina Joek esan
|
zuen
ez zihoala haserretzera zen gaua izanik, eta beste garagardo botila batzuk irekitzeko eskatu zion andreari. Etxekoneko bi neskatilek Domu Santuko jolas batzuk antolatu zituzten eta berehalaxe alaitu ziren denak.
|
|
|
Baina inor ez zen ahalegindu huts egin zuela erakusten; eta, abestia bukatu zuenean, Joe oso hunkiturik geratu zen. Esan
|
zuen
ez zegoela berarentzat lehengo garaiak bezalakorik, ez Balfe gizajoarena bezalako musikarik, nahi zutena esango zutela; eta malkoz bete zitzaizkion begiak, hainbeste, ezen ezin bai  tzuen aurkitu bila zebilena, eta emazteari galdetu behar izan zion ea non zegoen kortxoak ateratzekoa.
|
|
|
Baina aurreratu nintzen eta esku bat bekokira eraman nuen begiak gehiago zabaldu ahal izateko. Estebanengandik oso gertu geratu nintzen eta Estebanek bere fusila ukitu
|
zuen
ez baitzuen espero berarengandik hain gertu geratuko nintzenik eta Estebanek beldur zidan. Autotik, aita jaitsi zen lehenengo eta harengana hurbildu nintzen.
|
|
|
Arlette Corail andereñoa. Dantzariak ziren ezagutu zitzaizkion maitale guztiak; ematen
|
zuen
ez zuela interesik beste lanbide batzuetako emakumeekin: mekanografo bakar batek ere ez zuen lortu berezitasun hartatik aldentzea, izan zitekeenik politena eta gazteena izanagatik.
|