|
2010
|
|
|
" Zure osaba batek nire aitaren lagun bat salbatu zuen, Alaska hoteleko jabea," amerikanoa" esaten ziotena. Baina nire aita
|
zuen
etxe horretara, nola du izena? ..." Eskua altxa eta Urtza aldeko haltzak baino gorago seinalatu zuen.
|
|
|
Jakiteko presa neukan. " Ez al da
|
zuen
etxean behin ere izan?"," Nik dakidala, ez."" Gerra garaian bera sartu zuan Obaban tropa nazionalen buru. Berlino bere laguntzaile ofiziala bihurtu zuan.
|
|
|
Iruaingo bailara Obabako herri-gunetik hiru bat kilometrora zegoen, eta bertan jaiotakoak ziren nire ama zein osaba Juan, hain zuzen ere bailararen izena hartzen
|
zuen
etxean. Osaba Juan, gainera, urtero etortzen zen Ameriketatik, uda pasatzera eta Lubisek zaintzen zizkion zaldiak ikustera.
|
|
|
Itzuli zenean jada ez
|
zuen
etxean edaten. Kalean bai, nahiz gutxiago edan.
|
|
|
Aljerko hiria zuen Bizargorrik bere gordeleku nagusia, eta Aljerko portura bideratu zuen itsasontzia. Haizea aldeko zuela eta xaxatuko zuen areriorik gabe, ziztuan egin
|
zuen
etxerainoko bidea, Chiarak erreskatatuko zuen ontziren batekin amets egiten zuen bitartean, alferrik egin ere.
|
|
|
Espainolek, mendekua hartzeko Ait Tusin, Temsaman eta beste kabila batzuetan harka bat sortzea proposatzen zuten. Mohamed ben Abdelkrimek dirua eskatu
|
zuen
etxea berreraikitzeko.
|
|
|
" Baina,
|
zuen
etxeko inor ez genuen hilgo, ezta?".
|
|
|
—Zenbat eta gehiago akabatu hobe! —leloa ezpainetan jarraitu
|
zuen
etxerantz. Zenbat eta gehiago akabatu hobe!
|
|
|
—Oasiko datilak oro nahi ditut biharko argipuntan! Bestela ez da hemen datilondorik edo palmondorik zutik geratuko,
|
zuen
etxeak erreko ditut eta zuen alabak ebatsiko!
|
|
2011
|
|
|
Bestela,
|
zuen
etxeak behea jo dezala, gaixotasunak ahul zaitzatela, zuen ondorengoek zuekin topo egitean, ez ikusiarena egin dezatela."
|
|
|
" Zuen begiak/ eta
|
zuen
etxeetako leihoak/ eta zuen eskuak zabaltzen dizkiezue,/ txoriak laudatu egiten dituzue/ lausengo lirikoak ere dedikatzen dizkiezue".
|
|
|
" Zuen begiak, eta
|
zuen
etxeetako leihoak,/ eta zuen eskuak zabaltzen dizkiezue. / Xoriak laudatu egiten dituzue,/ lausengo lirikoak ere dedikatzen dizkiezue.
|
|
|
Ba, hauen familietan zerbait gertatu delako eta azkenean familia horiek ezin izan dituztelako, lehendik esan bezala, beren etxeetan hartu. Adibidez, badakit Ignazio joan behar
|
zuen
etxean osaba bat hil dela eta horregatik suspenditu dela aldez aurretik erabakitako plana. Horregatik dago Ignazio irakasleen erresidentzia horretan bizitzen.
|
|
|
Horrek esan nahi
|
zuen
etxean inor ez dagoenean gustura dantzatzen duela aitona Raymondek armagnac upeltxoa!
|
|
|
Beldur zen. Feltrinellirena, azken atentatuena... gixajoak ez
|
zuen
etxera bakarrik joan nahi. Lagundu nion eta, bidean, berandu egin zitzaigun.
|
|
2012
|
|
|
Gobernu Egoitzaz Donatien arduratzen zen. Berak erabiltzen
|
zuen
etxe hartan, berriz, ez zuen inor nahi.
|
|
2013
|
|
|
—Eta borrokaririk? Ba al zen borrokaririk
|
zuen
etxean, galdetu zion emakumeak.
|
|
|
Batzuetan, emazteak irrati nobela bat entzun bitartean, amets egiten
|
zuen
etxeko salako besaulkian eserita, eta Jose Maria prefektua eta don Ramon apaiza bere ondoan ikusten zituen txaleteko balkoian, prismatikoekin haiek ere, mirespenez begira:
|
|
|
—Ez
|
zuen
etxean sartu nahi. Crazy jarri da batera eta bestera korrika, eta elurra jaten hasi da gero —esan zuen Sarak.
|
|
|
Hori agindu zuen Luisek, baina bete ez. Horren ordez, bera etxetik atera, eta barruan itxita utzi zituen pertsona haiek, haietako bat bere umearen amabitxia bazen ere, Lauriano delako baten emaztea, eta bere traizioa hasi
|
zuen
etxeari su eman eta jende errugabe hura erre eta kiskaliz". 105
|
|
|
Misio haietako batean, Tecoripakoan, Juan Sarobe fraide gazteak hartu
|
zuen
etxe. Adunan jaioa zen Sarobe, Apakintza baserrian.
|
|
|
—Horixe jakin nahiko nuke nik, apaiz jauna —izeko Mari zaharra da orain hitza hartu duena, esku dardaratiarekin isiltasuna eskatuz. Nik jakin nahiko nuke ea zergatik erre
|
zuen
etxe hau. Ez al zizun hori aitortu?
|
|
|
Axio bi urteko umea, berriz, hanka lepotan hartuta eta atalondoko aldategian zeuden eskaleak oihuka eta garrasika iratzarri eta ateraraziz. Atetik irteten ginen une unean suntsitu
|
zuen
etxea suteak burrunba izugarriaz. Ukuiluko abereen iskanbila eta orroak zeharo eten ziren une hartantxe.
|
|
2014
|
|
|
—Ez muturra sartu ez dagokizun tokian, herri erantzun zion Merino tenienteak bere ohiko tonu harroxkoarekin. Saldiasek pentsatu
|
zuen
etxeak sortzen zuen hustasun irudipenak bazuela aldi hartan oinarririk. Agintari karlistak herritik kanpo egongo ziren, beste kanpamenduren batean, ekintza berriren bat prestatzen.
|
|
|
10 minuta berantago gidatzeko molde biziki zaintsu batean heldu da anaia eta baratzean zen gizonari galde egiten. " Ez duzu ikusi Nathalie pasatzen hemendik?" Gizonak" A
|
zuen
etxekoa zen zangaluze hori?" Mutikoak irriz: " Ba zukeen lana baino prisatuagorik hola aldaturik jausteko.
|
|
|
81. Zu ba beti hala zira, bat ederra, ni ez naiz behin ere
|
zuen
etxean galdezka ibili. Eta zu hemen zabiltza ene ondotik, botza eske, gatu zaharra ñauka ibiltzen den bezala.
|
|
|
...tuko zen akaso, goitik behera jantzita, emakumea eta ezkongabea izanda, eta gorputza busti, oraindik lau seme alaba izango zituela jakin gabe gorputza busti, laugarrenaren erditzean hil egingo zela jakin gabe gorputza busti, hori dena jakin gabe hemen lehenengoz urratsak eta hiriko hotsak, eta akaso, gorputza busti ondoren, biziberrituta, oinutsik egingo zuen berriro kalera atzera, neskame hartuko
|
zuen
etxera iritsi baino lehen.
|
|
|
Izebak josten, garbitzen eta plantxatzen zuen gure arropa, etengabeko lanean. Esaten
|
zuen
etxean bainera izatea sekulako suertea zela, harraska edo balde handiak baina hamaika aldiz hobea eta, gainera, maindireak garbitzeko, bainerari esker ez zuela garbitegira joan beharrik. Jartzen zen belauniko baineraren aurrean eta eskuz igurzten zituen maindireak eta arropa handiak.
|
|
|
Oilaskoa jaten genuen gutxietan, aitak zuen gogoko zatia aukeratzeko lehen hitza, baina anaiari uzten zion. Izterra aukeratzen
|
zuen
etxeko mutilak eta ondoren ahizparena zen hitza: hark ere izterra.
|
|
|
Eta han bainatzen ginen, astean behin. Komunaren inguruko lurrak frogatzen
|
zuen
etxea okertzen ari zela. Balizko zulo hori sarritan dago nire ametsetan, baina zoruak hamarkadatan eutsi zion gutxieneko oreka bati.
|
|
2015
|
|
|
Zer idatziko ote
|
zuen
etxe hartan bertan jaiotako Juan Bautista Agirrek kasua ezagutu izan balu. Inoiz bere fantasma agertzen bazait, mahaian eseri eta gaiari aurre egiteko eskatuko diot.
|
|
|
Ilobateren pareko Añorga haietako bat zen. Zuhaitz ezarruntak zituen lorategian, palmondoak eta magnoliak, eta horrek bihurtzen
|
zuen
etxea extra leku. Egun batez, 1957 urtean edo, mugitu egin ziren Añorga azpiko igeltsuzko lurrak, eta etxea teilaturaino hondoratu zen luizi batek sortutako zuloan.
|
|
|
Ala? Non
|
zuen
etxea. Andrew Jones —Asteroid Gold, Limited multinazional britainiarreko Komunitate eta Ingurumen Gaietarako presidenteordea— nomada bat zen.
|
|
|
Gaztañagak segituan aldatu zuen iritzia, eta bere lagunaren zain geratu beharrean orduan bertan alde egin
|
zuen
etxera joateko.
|
|
|
Esku bat minduta, orain zenbait hilabetez egon zuen zaintzen, sendatu arte, eta ringetatik urrun. Gaztañagak, hasia baitzen ordurako berriz ere gaueko parranda eta festetan murgiltzen betiko laguntzarrekin, itzuli behar izan
|
zuen
etxeko txoko lasaira, non emazte sufritu eta eraman handikoak zainduko zuen pazientzia osoz.
|
|
|
Irrati amateur izateko zaletasuna etxetik zetorkion Ireneri, bere aita, arkitektoa, gaztetxo zenean zaletu baitzen. Aita, adinak aurrera egin ahala, zaletasuna bazterrean uzten hasi zenean, Irenek hartu
|
zuen
etxean aparatuen ardura. Urtetan zehar aitak hainbeste tresna eta aparatu erosi eta hobetu zituen.
|
|
|
Boxeolariak zutitzen hasi ziren. Batzuek Donostiara joan behar zuten, eta Gaztañagak ere lehenbailehen joan nahi
|
zuen
etxera, familiarekin ospatzera garaipen handi hura.
|
|
|
Ez dakit egia zen. Gauean gizon batek, aitaren adiskide, lo egin
|
zuen
etxeko logela nagusian. Nor zen?
|
|
2016
|
|
|
—Zaindu
|
zuen
etxea esan zien Carlosek bistatik ezkutatu baino lehen.
|
|
|
Bertan senarra izanen zuen Juan Manuel Bilbao mundakarra ezagutu zuen, eta lan egiteko luzatu eskaintza erdeinatu barik, gizarte lanetan jardun zuen Bilbo erori zeno. Orduan Santanderrera joan ziren, eta une samin horietan, Sardinero gainean Euzko Jaurlaritzak
|
zuen
etxean berean ezkondu ziren. Rivadesellatik Iparraldera jo zuten gero, Bidartera hain zuzen, hartan Euzko Jaurlaritzak zuen Larroserai deitu erietxera.
|
|
|
astoa. Ikusi zuen besteak ateko letreroa eta berala juan zan kontrarioaren bila, bainan nola aurkitu ez
|
zuen
etxean, esan zion morroiari: zure nagusiari esan bear diozu izan naizela bisita pagatzen, eta beste batean, etortzen danean ni bisitatzera, ez duela nere etxeko atean bere izena jartzeko bearrik".
|
|
|
Hogei urterekin Daniel Baerthel fraide sartu zen, Zarauzko frantxikotarren etxean hain zuzen; alabaina, orduko giro nahasia zela eta, ordena erlijiosoen debekua egokitu zitzaion. Denbora gutxi eman
|
zuen
etxean, dena den, eta berriz ere frantziskanoen abaroan lasterraren laster fraidetu ez ezik, apaizteari ere ekin zion, karlistadak sortu egoerak hala behartuta nonbait.
|
|
|
Argentinaraturik, hantxe apeztu zen, geroago Erromarako bidea hartzeko, non luzaro Pio XI.a aita santuaren prelatu domestiko lanetan arizan zen. Erretiroa hartuta, sorterrira itzuli zitzaigun, Villa Argentina deitu
|
zuen
etxera hain zuzen; berriz ere Basaburuan, usoetara joaten ala bestelako eginbeharren artean igaro zuen denbora, harik eta 1942.eko martxoaren 8an zendu zen arte.
|
|
|
Agustin Kardaberaz Elgorriaga Hernanin jaio zen 1703ko abenduaren 28an. Donostiako idazkaria eta artxibozaina izan zen bere aitak Valladolidera igorri zuen Agustin hango unibertsitatean legeak ikas zitzan; aitari mus emanik, hantxe bertan Josulagundiak
|
zuen
etxean sartu zen. Orduko josulagungaiek ohi zuten bidea kurriturik, Camposko Villagarcian, Iruñean eta Valladoliden ikasi zuen.
|
|
|
1696.eko apirilaren 8an Sabandon sorturik, Juan Bautista Gamiz Ruiz de Oteo josulagun sartu zitzaigun Camposko Villagarcian 1716.erako. Gaztelako hainbat tokitatik iragan ostean, 1730 urte inguruan Iruñerarazi zuten, eta hantxe iraun
|
zuen
etxeko ekonomialari Karlos III.ak xedatu kanporaketak Boloniara eraman arte, non Casa Lequion 1773.eko apirilean hil baitzen. Ez zen apeztu Sabandokoa, hortaz, ezinezkoa zuen idazgintzan jardun, horregatik bada, isilean egin zuen bere lana, eta isilean labaindu zaigu ia bi mendetan.
|
|
|
Nekatua nintzen zanpen zakutua izanez". Handik gutira, aita hil zenetik bi urtetara, amak alde egin
|
zuen
etxetik. My Mama Marie liburuan kontatzen du bertze estatu batera joan zela.
|
|
|
Gero apezaren adiskide zen atso zahar baten etxera igorri zuen osabak lanera, eta han ere aski gaizki pasatu zuen: andreak, arrosarioa eskuetan eta beti otoitza ezpainetan, ongi jatea zuen gustua, eta bereziki ontsa tratatzen
|
zuen
etxeko katua, zeinarekin gauero ohatzeratzen baitzen. Ogi zati bat, baso bat esne, eta zerbait sobratzen bazen katuak gehiago nahi ez zuelako, hura zuen jaten Mariek.
|
|
|
" Antzinan, Santimamiñeko kueban jentilak bizi ziren, eta emakumezko bat egon zen seina (umea) egiteko eta Lezikako andreari abisatu zioten seingintzan (umeaz erditzen) laguntzeko. Eta jentil andrea libratu zenean eman zioten berari jaten, eta ogi zuria ikusi zuenean zati bat gorde egin
|
zuen
etxean erakusteko, eta etxerako altxatzen hasi zenean ezin altxatu omen zen eta jentilek esan zioten: Andrea, zuk hemengo gauzaren bat daukazu.
|
|
|
Bertatik bertarako lanaren hutsunea teoriekin bete behar zuela erabaki
|
zuen
etxera itzuli baino lehen. Antropologiak eman zion begiek eta belarriek eskaini ez ziotena.
|
|
|
1995eko udan Emekik galdetegi bat zabaldu
|
zuen
etxez etxe. Galdetegiak 382 erantzun jaso zituen, 258 emakumek eta 124 gizonek betetakoak.
|
|
2017
|
|
|
Gurasoen pisutik ateratzean, deitzeko inolako keinurik egin gabe, igogailua bere bila zetorren bera bakarrik zegoenean. Isil isilean itxi ohi
|
zuen
etxeko atea, soinurik egitekotan pizti mekanikoa iratzarri eta bere bila joango zelakoan. Eta kanpotik etxera zetorrenean, beti sumatzen zuen burdinsarearen atzean presentzia bat, bere zain.
|
|
|
Hamabi orduko lanaldia egiten zuten aitak eta fabrikako langileek. Hiru pezetako soldata eramaten
|
zuen
etxerat. Miseria.
|
|
|
1936ko uztailaren 9an jaio zen Sara. Egun hartan ere Urtsulak aran pastela ekarri
|
zuen
etxerat, jaioberriari ongi etorria emateko. Egun gutiren buruan, Sararekin batera, militarrak etorri ziren herrirat.
|
|
|
—Ez zen nirea, San Ferminetan ezagututako batek utzi
|
zuen
etxean ahaztuta.
|
|
|
Zuen irakurle izaten darrait,
|
zuen
etxeko eta lagun.
|
|
2018
|
|
|
Laurogei bat eskutitz dira denetara, tartean garautu zirenak, arestian azaldu bezala. Baionan berrogeita hamar urtean aritu eta gero, Intxauspe 1890ean erretiratu zen Onizegainen eraikiarazi
|
zuen
etxera. Aurrez aurreko talka gogorra eduki zuen botere zibilarekin, hauteskundeetan hainbat apaizek errepublikaren kontra adierazitako jarrera beligerantea babestu zuela-eta.
|
|
|
Garai horretan, 1772an, garbitasunaren inguruko ordenantzak eman ziren, eta horiei esker kalera ezer ez jaurtitzeko agindua eman zen, eta etxeetan horretarako eraikitako zabortegia erabiltzeko derrigortasuna; hala ere, ziren bertara bota hodiak trabatzeko moduko ezer. Egunero, goizeko zazpietatik zortzietara azarotik martxora, seietatik zazpietara apirilean eta maiatzean, bostetan udako lau hilabeteetan, eta ez beste inongo ordu batean, bakoitzak berari zegokion kale zatia erratzaz garbitu behar
|
zuen
etxearen mugetatik hasi eta errekatxoraino. Gainera, lau hilabete horietan zehar modu oparoan ureztatu behar ziren aipatutako muga horiek.
|
|
|
" Gure semea ikasten ari da Espainiako probintzien eta ibaien izenak", dio guraso batek. " Amatxo, gaur eskolan galdetu digute zein den Euskal Herriko mendirik gorena", erran
|
zuen
etxean Gipuzkoako eskola bateko ikasleak. " Hiru Errege Mahaia", erantzun zion amak.
|
|
|
Etxea okupatu zutenetako asko, orain Berlinetik kanpoko komunitateetan bizi direnak, oso inplikatuta egon zirela, eta oraindik daudela, prozesu guztian. Baina enkante publikoa baino egun bat lehenago, 280 000 eurogatik erosi
|
zuen
etxea oraingo jabeak. Harrezkero, harekin eta administrazioarekin negoziatzen aritu dira.
|
|
|
Sanjoanetako suz betetzen zen orubeak eraiki gabeko belardi izaten jarraitzen du. Landene kaleak egiten duen bihurgunean, Laiarekin askotan zelatatu eta zapaldu
|
zuen
etxe abandonatuaren tokian beste bat dago orain, hura halako hiru.
|
|
|
Ez zen, umetan Laiarekin egin behar izaten zuen bezala, arriskutsuak edo debekatuak ziren gauzak egitera ateratzen zirelako. Martarekin ez zuen ausardia probarik egin behar izaten, ez
|
zuen
etxe abandonatuetan sartu behar izaten. Abandonuak anil koloreko lorez betetzen zituen etxeetan.
|
|
|
Ez zuen burutik kentzen, ez zekielako noiz zen, edo zein zen, kapelurik gabe irteteko eguna. Beti janzten
|
zuen
etxetik ateratzeko, eta, beraz, soilik bere ikasle pisukoek ezagutzen zuten kapelurik gabe. Pisukoek eta gaua pasatzera geratzen ziren neskek.
|
|
|
Martak Añesentzat Berlinen aurkitu
|
zuen
etxeko horman, berandu esaten diren" maite zaitut" horietako bat. Denbora asko zeramala esan gabe, baina benetakoa zela bere" ich liebe dich".
|
|
|
Etxea eraikitzen zuen enpresariak mantendu egiten
|
zuen
etxearen jabegoa, eta egindako inbertsioa maizterren alokairuaren bidez berreskuratzen zuen. Alokairuaren prezioak etxea eraiki aurretik adosten ziren, eta etxe horren eraikuntza kostuaren arabera egiten zen alokairuaren kalkulu hori.
|
|
|
Bere burua mila eta berrehun liberentzat saldu duela hiru bider, hiru aberats semeren ordez soldadu joateko. Horrela ehun urtez baizik iraun ez
|
zuen
etxearen historia neukan. Horrek ez nau laguntzen Gillenen harrapatzen.
|
|
|
Clara topatu dut ospitalean, gure janari dendako langilea, auzokoa izan nuena urtetan. Denborarekin, senarrak bota egin
|
zuen
etxetik beste andre bat ekartzeko. Gero, Rene apartamenturik gabe geratu zen, hankak ebaki dizkiote zirkulazio arazoengatik, orain zahar etxe batean omen dago, Managuan edo.
|
|
|
Hauxe zen etxean zuten likido bakarra eta kupelak hustu zituzten etxegaina busti busti eginik. Horrek
|
zuen
etxea salbatu, zeren mokarte estu batek bakarrik bereizten baitu Gurutzaldekotik eta hau erre egin zen. Ondoko Txikirrinenak ere saihestu zuen sua, etxe berria izanik bazuen teilatua, Ameriketan egondako garebatar aberastu batzuek eraikiarazia baitzen.
|
|
|
Behin baino gehiago tirokaturik zuten mendian gaueko lanean ari zelarik. Sorterria hain hurbil izanik, baimena lortu
|
zuen
etxean lo egiteko; hala egunero, soldadu lanak finiturik, Garraldara zen mendiz abiatzen eta hurren goizean itzultzen.
|
|
|
Galdegin nion Lekarotzen, alokairuan
|
zuen
etxean, ea zer moduz hartua zuten herritarrek, ea euskaldunak erraten duten bezain hertsiak ote ginen.
|
|
|
Foruak galdu artio (1876) gure lurraldeek zuten armada herriek osaturikoa zen; erran nahi baita, gerra pizten zelarik, aldundiak apellido deia egiten
|
zuen
etxe orok gizonezko armatu bat aurkez zezan. Agintari zibilak militar bilakatzen ziren, gatazketan Aezkoako alkatea gerra kapitana zen automatikoki.
|
|
2019
|
|
|
Berarekin kartzelan egondako jendea zegoen jatetxean. Aurreneko joera hurbiltzekoa izan zen, eta pauso batzuk ere eman zituen harantz; baina atzera egin eta korrika segitu
|
zuen
etxe aldera.
|
|
|
Orkideara joan zitzaizkion begiak. Haren zuritasunak bat egiten
|
zuen
etxeko isiltasunarekin. Gero eta politagoa iruditzen zitzaion lorea.
|
|
|
Telefonoak bigarren aldiz jo
|
zuen
etxera iritsi eta segituan. Ana zen.
|
|
|
Cristinok elizari uzten zion bere ondasunen herena, legearen arabera libreki bana zitekeena eta ez nahitaez familiakoen artean. Horrek esan nahi
|
zuen
etxearen beheko solairuan zegoen ehun metro karratuko lokala katekesia emateko erabiliko zela, eta diruaren herena, elizako organoa konpontzeko. Ez zen kopuru handia, Cristinok xahutua baitzuen gehiena Estefani, Erika, Yovana zein gainerakoekin, eta ez baitzuen izan, Santa Mariara itzuli ondoren, abri antiatomiqueen eraikuntza enpresak pasatzen zion erretiroa baino.
|
|
|
Amaren heriotzaren ondoren astebete exkaxa eman
|
zuen
etxean konferentzia batean parte hartzera alde egin behar izan zuelako Bruselara. Hasiberria zen ia, ezezaguna mundu hartan.
|
|
|
Ordu bi eta erdiak, laster alde egin nuen. Bietako bat, edo Isabelek ihes egin zidan ni ohartu gabe, eta guztiz naturala zen nik goiz osoan zehar halako distrakzio unetxoak izatea, edo egun hartan erabaki
|
zuen
etxetik ez ateratzea, eta orduan nire zaintza lan guztiak erabat alferrikakoak izan ziren. Hirurak hamar gutxitan behin betiko erabakia hartu nuen, banoa, esan nuen nirekiko, hortxe geratzen zara, Isabel.
|
|
|
—Gas istripuarena pasatu zen, eta baita ahaztu ere, nonbait. Horretan geratu zen, une hartan esplikazio logikorik izan ez
|
zuen
etxeko istripu batean. Pasatu zen denbora, Victoriak haurra izan zuen, erditze konplikatu samar baten ondoren izandako neska, eta hasi zen pixkanaka bizkortzen.
|
|
|
—Jotzen
|
zuen
etxeko txirrinak, ateratzen ginen eta han ez zegoen inor inoiz. Sinesgaitza zen hura, Dafne —esplikatzen zidan Kepak— Hura misterio handia zen niretzat.
|
|
|
Besotik heldu zidan Alonsok, eta, horrela, posible egin zitzaidan marra hura gurutzatzea, amildegi hori pasatu nuen jada, baina oraintxe zetorren okerrena, hau da, ezin nezakeela espaloia jaitsi. Espaloiaren jaitsiera zen okerrena, ematen
|
zuen
etxe orratz batetik jausiko nintzela, eta gainera jauste hark ez zuela inoiz amaierarik izango.
|
|
|
Aspaldiko istorio bat kontatu zuen, La Servicialera lan egitera sartu eta suertatu zitzaion lehen edo bigarren kasua izango zen. Balentin deituriko gizon hark aste osoa ematen
|
zuen
etxetik kanpo, merkataritza saltzailea baitzen. Balentin senarrak bazekien Erika emazteak adarrak jartzen zizkiola norbaitekin eta orduan berak, izorratzeagatik, edozein ordutan dei egiten zuen bere etxera, horrela, zioen, behartu egiten dut emaztea ohetik jaikitzera, amorantearekin jarduten ari den saioa etenaraziz, logelatik atera beharra baitauka etxearen beste muturrean dagoen saloiraino joateko, hantxe dugulako guk telefonoa.
|
|
|
—Gogoan dut zenbait etakide joan zirela
|
zuen
etxera esan nion Kepari.
|
|
|
Azkenik, gaur Larratzeko etxe alde alderdia ia bete egiten duten etxeetatik, erdiak gure garaian eraikiak dira. Lehenagokoak direnen artean, hau da, ilaran elkarri atxikiak dauden hasierakoen erdian, nabarmen gailentzen da garai batean ederra izan eta bakarrik egon behar
|
zuen
etxea.
|
|
|
Azken nagusia Jose Mari Zelaia izan da. Honek bota egin
|
zuen
etxea eta orubea hutsik utzi.
|
|
|
87. Juana de Aranalde viuda vive en Charticonechiquia del propietario n° 8 (Ikus II. 1694an nola egin
|
zuen
etxe hau Migel Azpiroz zurgin eta harginak).
|
|
|
Gero, Arropene erre zenen, or in
|
zuen
etxe berrie, Alkozene. Ori leitzar batek in zun, Joan Alkozek.
|
|
|
Ikus 1726ko apeoan 7 ARTXIKONEA sarrera. Sortu
|
zuen
etxea ere, lehengo klasikoetan bizitzarik gehiena duena baituzu Leitzan. Arribillagaborda. Aurreneko aldiz agertu dena.
|
|
|
Horra borda batean idatzitako dokumentua, auzo herrien arteko ezkontratua aitzaki. Baina, nola ez, Kordaungo borda ez ezik, hura sortu
|
zuen
etxea ere han ageri da tratuaren oinarri: " La casa vicinal llamada Charticonea afrontada con la casa vecinal llamada de Tuterenea y con Charticonechiquia, la qual se allapegante a ella, con todo supertenecido".
|
|
|
Polizia nazional ohi bat atxilotu zuen gero Ertzaintzak, arma piloa omen
|
zuen
etxean. Baina, galderak egin eta baldintzarik eta bermerik gabe utzi dute libre.
|
|
2021
|
|
|
Espartza Galartik etortzeagatik Espartza izengoitia
|
zuen
etxeko jabeak, hain zuzen ere, Espartzako Aranarena etxetik.
|
|
2022
|
|
|
Baina, nora hoa orain, haurra? Amaren galdera baino erregua zenari berehala bueltatuko naiz, ama erantzunez itxi
|
zuen
etxeko ateko beheko aldea.
|
|
|
Gizonaren begirada sarkorrak erakarri arren, bigarrenik, Irenek ez zion erantzun. Arropak atondu eta alde egin
|
zuen
etxe aldera, atzera begiratu gabe.
|
|
|
Garaiz habil berretsi zion bere buruari. Lokatzak xenda oztopatu arren, sekula baino agudoago egin
|
zuen
etxetik harainoko bidea. Atsedenaldi laburra egin zuen behetik gorako xendari ekin baino lehen.
|
|
|
Geltokia zegoen muinotik ezkerraldera, lurrarekin bat eginez, herri txiki bat altxatzen zen, xume. Aurreraxeago, eskuinaldean, Fonda de Pw hizki beltzez bere burua aurkezten
|
zuen
etxe bat nabarmentzen zen. Baina ez zen hura gomendaturiko helmuga.
|
|
|
Ikusi zituen prozesioak eta festak, zerraldoak kanposanturako bidean eta ospakizunetako talde argazkiak; usaindu zuen ferietako ganadua eta gozotegiko aroma. Ezagutu
|
zuen
etxe handitik elizarako bidea eta elizatik etxe handirako buelta. Eta kito.
|
|
|
Halako batean, haizeak adar bat bortizki astindu zuen eta eguzki izpi batek laztandu zituen ordurako handitzen ari zitzaizkion eskuak. Hego haizeak sentitzen
|
zuen
etxekoek ikusten ez zutena.
|
|
|
Kruzita lehengusinak esan zion Luisi bazela petrikilo bat bere aldamenekoari izugarrizko aldea eragin ziona. Eta eraman
|
zuen
etxera. Eta agindutako sendabelar eta ur tantak ere erosi zizkion...
|
|
|
Hutsik
|
zuen
etxeko logela estu batera eraman zuen Beatrizek pertsona baino robota ematen zuen emakume eder hura. Beatrizek gonbidatua lasaitze aldera hitz egiten zion:
|
|
|
Amak arraskan beratzen zuen arropa pixka bat igurtzi ondoren, ukuilura bueltatu zen, zerrama umeak egiteko zegoela antzemanda. Ongi etorriak izango ziren txerrikume guztiak, zenbat eta gehiago egin animaliak, orduan eta zorion handixeagoak hartuko
|
zuen
etxea. Txerri bakarra zen kurtinean, halere, kasu egin zion, bestela, agian, kumeren bat zapalduko zuen gorputz gizenak eta ezin zuen, inolaz ere, kume bakar bat ere galdu, ez; denak haziko zituen, mardul eta sano.
|
|
|
Igerilekuan saioa egin dut gosaldu aurretik, eta uretatik enbaxadorearen mansioak are handiagoa dirudi. Nork egin ote
|
zuen
etxe hau. Ze jauntxo ote zen miseriari goialde honetatik begiratuz egoitza hau bere buruari opa izan ziona?
|
|
|
Ikusi ere egin du etxea, zuri eta urdin, aldaparen gailurrean. Sendagilearengana joateko aseguruak bidalitako taxiari desbideratze labur hori eskatu zion eta autotik irten gabe aztertu
|
zuen
etxea. Egin berria zirudien, estreinatu gabea eta horrek ez dio, apenas, inbidiarik eragiten.
|