|
2000
|
|
|
Alderdi abertzaleak (hasi EHtik PNVra) orain 25 urteko diskurtso bera botatzen ari gara. Orduko belaunaldiarentzat zentzua
|
zuen
diskurtso hark, baina hurrengoentzat ez, zerbait berria behar dute.
|
|
|
Eta Patxik tar tar tar jarraitu du, hegazkinean prestatu bide
|
zuen
diskurtsoa botaz eta argumenturik originalenak, konparaziorik adierazkorrenak erabiliz. Baina Dabidi bezala, Patxiri ere ezin besterik esan, eta denboraren kontua aipatu diot.
|
|
2001
|
|
|
Ez dezagun ahantzi ezker abertzalea bakartzeko politika indar nazionalistak parte hartzen ari ziren itun batean, Ajuria Eneako Itunean, sortu zela eta Itun horrek Lehendakari nazionalista zuela buru. Sistema politikoa baturik ageri zen, berak zuen lehentasuna eta berak zehazten
|
zuen
diskurtsoa. Sistema politikoaren protagonismo hori gabe (eta gertakarien sekuentzia zehatz hori gabe), ezin batuko ziren hedabideak iritzi publiko bakar batu hura aurkezterakoan.
|
|
|
Ene galde antzuak ezabatu zituen Kultura ministroaren mintzaldi kartsuak: euskara hizkuntza ikaragarria izana zen, paleolitiko aro monolitiko hieratiko garaitik hona, galera erraldoia zen munduarentzat, irabazte idorra aldiz euskararen bizarazteko dirua sartzekoa zuten botere publikoentzat, galtze guztiak irabaztea zirela labur bilduz eta azpimarratuz bukatu
|
zuen
diskurtsoa ministro eleketariak, kazetariak grabatzen eta slish slash argazki ateratzen ari ziren bitartean. Mauleko suprefeta berriak eskularru zuriaz, mokanesa zela ustez, begi hegian isurtzen zitzaion ura lehortu zuen, zurrun ozenez.
|
|
2003
|
|
|
Badago oraindik azpimarratu nahi nukeen beste desberdintasun nabarmen bat bi ikuspegien artean. Aztertu dugun erlijiotasun gogorrak biziki indartzen
|
zuen
diskurtso eskatologikoa, hil ondorengo betiko bizitzaren beldur eta esperantza iturria, Jainkoaren justiziaren ezpata zorrotza. Betiereko bizitza hori zen benetan balio zuena, eta ez aitaren batean iragaten den lurtar bizimodu triste hau.
|
|
2005
|
|
|
Europa mailan bigarren erdian, Ranke historialari alemanak zientzia his toriko berriaren oinarriak ezarri zituen, batez ere lan egiteko tekniketan indar nagusia ezarriz eta horrela zientzia historiko sorburuen kritika positiboa egi ten zuen eta dokumentuen egiaztasunean oinarritzen
|
zuen
diskurtso histori koak benetakotasuna. Baina aldi berean, Ingalaterran, adibidez, historiaren lana halako espekulazio kutsua eta literaturaren atalean edo esparruan koka tzen zen.
|
|
|
Baina, emakumea etxeko kontuetara mugatu behar zela, gizonen menpe zegoela (hasieran, bere aitaren menpe, eta ondoren, senarraren menpe), etxetik at lanik egin behar ez zuela eta bizimodu publikoan parte hartu behar ez zuela defendatzen
|
zuen
diskurtso horrek, tradizionalismo katolikoaren eraginaz gain, oinarri biologista argia zuen. Gizon eta emakumeen arteko ezberdintasun biologikoak zirela eta, emakumeak amatasunera mugatu behar ziren, eta testuinguru horretan, alor ekonomiko, sozial eta juridikoan diskriminaturik egotea justifikatzen zuten.
|
|
2007
|
|
|
Baina naziogintzaren diskurtsoa eta tresna sinbolikoak bere eginez erantzun zitzaion iragarritako heriotza horri: euskaldunak, euskal herritarrak oro har, naziokideak direla, nazio elkartasun berezia dutela aldarrikatu
|
zuen
diskurtso identitario politikozaharberrituak.
|
|
2008
|
|
|
" Begira ezazu, ni poeta bat naiz…". Ez bide zen izan, bakarrik, inork ulertu ez
|
zuen
diskurtsoa indargabetzeko estrategia ironikoa, berba jario hutsalez nekatuta dagoenaren ezohiko aitorpena ere izan omen zen.
|
|
|
Nonondik hastearren, esan dezagun lehen mailako ikasketak Donibane Lohizuneko freretan egin zituela Albert Goienetxek. Horixe da behintzat, eskola libroetako ikasleei ikasturte amaierako sarien banaketa dela-eta, 1888an alkate gisa egin
|
zuen
diskurtsoan gogoratu zuena3:
|
|
|
(...) aitortu behar dut Obamari benetako glamourra ematen diona bere maila intelektual eta humanoa dela. Tipo argia da, ageri da, eta bestalde beti gogoratuko da bere beltz nortasunaz egin
|
zuen
diskurtsoa. Begietara begiratuz asumitu zituen orduan militante beltz erradikalagoekin izan zituen harremanak, esaterako.
|
|
|
Azkeneko prozesuan hori aldatu egin zen. Hor daukagu Batasunak Anoetan egin
|
zuen
diskurtsoa: beraiek ikusten zuten irteera denen artean egindako akordio bat zen.
|
|
|
Sindikatuaren XII. kongresuari amaiera emateko, Adolfo Muñozek egin
|
zuen
diskurtsoa, eta ELAri inork ez diola ezer oparitu nabarmendu zuen, eta lortu duten guztia «lanean sinestearen emaitza» dela esan. Atzera begira egindako aitorpenen artean, Eubako buruzagiei sindikatua bazkideen kuotekin finantzatzea erabaki zutenean «bete betean asmatu» zutela azpimarratu zuen.
|
|
|
Antzeko hitzak erabili zituen 2007ko martxoaren 9an, Caen-en egin
|
zuen
diskurtsoan.
|
|
2009
|
|
|
Hori bat al dator Lopezek kanpainan erabili
|
zuen
diskurtsoarekin?
|
|
|
Lopezek, Bilboko Udaletxearen aurrean irakurri
|
zuen
diskurtsoa ez zen ezohikoa izan: burdinazko eskua erakutsi zuen ETArekin, eta ETAri babesa eskaintzen dion ezker abertzalearekin eta, oro har, ezker abertzalearen existentzia ahalbidetzen duen euskal nazionalismo guztiarekin:
|
|
|
Euskal Herrian, trantsizio prozesuarekin ezer ez zen eman egintzat. Gurean hain arrakasta handia izan
|
zuen
diskurtsoa, hau da, disfuntzio kultural oro kudeaketa arazo hustzat seinalatzen zuena, horiek politikoen kontuak dira!?, kontrol eta presio oro botere berri nagusiaren eskuetan uzten zen bitartean, ez zen berdin mamitu Euskal Herrian.
|
|
|
Horrek guztiak izendatzaile komuna zuen efektu multiplikatzaile bat eragin zuen: iraganeko erroen artean miatuz, euskal kultura berriaren interpretazioa bilduko
|
zuen
diskurtsoa eraikitzeko behar ziren elementuak bilatzea. Berpizkunde horren kanta adierazgarrienen artean, honako hauek aipa daitezke:
|
|
|
Baina horren gainetik, idatzirik ez zena, jatorrizko eta goiko legea zegoen. Periklesek ez
|
zuen
diskurtso hartan argitu zein zen idatzirik ez zegoen jatorrizko eta goiko lege hura. Baina garbi utzi zuen hiriaren lege idatziak idatzirik ez zegoen jatorrizko eta goiko legetik jasotzen zuela ahalmena.
|
|
|
Patxi Lopezek maiatzaren 5eko Eusko Legebiltzarraren osoko bilkuraren aurrean jaulki
|
zuen
diskurtsoa leitu nuenean, Innobasque aipatu egin ez izana adierazgarria iruditu zitzaidan. Bidenabar, 30 orrialdeko diskurtsoan I+G+B alorrari dozena pare bat lerro baino ez esleitzea harrigarria begitandu zitzaidan.
|
|
2010
|
|
|
Ez da harritzekoa barruan hainbeste apaizgai ibili dela kontuan hartuta. Borroka politikorako teologia zaharraren egokitzapen merkea
|
zuen
diskurtso. Dudarako zirrikiturik ez, erabateko adostasunetik kanpo geratzen zen guztia heresiatzat eman eta amildegitik behera botatzeko modukoa zen.
|
|
|
2000 urtetik nola edo hala euskararen hedapena gelditu nahi
|
zuen
diskurtso instituzional horrek bi jomuga nagusi izan ditu, nire irudiko: (1) euskararako motibazio pragmatikoa ahultzea euskaldunen hazkunde demografikoa gelditzeko; eta (2) euskararako motibazio identitarioetarako lekurik ez uztea euskararen eskaera eta aldarrikapen soziala politikoki zuzena ez den jarrera politiko zibikotzat agertzeko:
|
|
|
Euskal Herrian, zorionez, badugu Euskarak behar
|
zuen
diskurtso berri hori. Duela 30 urte hasi, eta orain arte, eta aurrerantzean ere ekoizpen berriak sortzen ari den ikertzailea baitugu gure artean.
|
|
|
Trentok pulpituaren erreforma praktikoa eskatzen zuen, eta horrek arazoa planteatzen
|
zuen
diskurtso erlijiosoaren mamiaren eta azalaren inguruan: oratoria erlijiosoaren erreforma lehen mailako xede bihurtu zen.
|
|
|
Erromako intelektualek eta militarrek esanak aztertu eta AEBkoen gaurko diskurtsoekin konparatuz gero, begi bistan geratzen da batzuek eta besteek estrategia berdintsuak erabiltzen dituztela, arrazoi, mozorro, aitzakia eta gezur antzekoak, parekatzeko moduko egoeretan. Adibidez, Erromak inperioa zabaltzeko erabili
|
zuen
diskurtsoa, funtsean, AEBrena da: gerra bakearen alde egiten zuten, aliatuak barbaroengandik babesteagatik.
|
|
|
Sinplifikatzaileak izaki batzuk dira ez koloreak ez xehetasunak bereizten dakitenak, omenka mintzo direnak beti, dogmak gosaltzen dituzte eta, afaldu, besteen manerak imitatuz afaltzen dute, ez dakite berez direla beraiek" ni" beharrezkoak mundua aberatsago izan dadin, behar dugun biodibertsitatea automatizazioa saihestuko badugu. Sinplifikatzaileek ez zuten ulertu nahi izan Euskadik bizi izan zuen unea, eta uko egin zioten egunkarien lehen orritik kriminalitatea erauzi
|
zuen
diskurtso politikoa interpretatzeari. Ibarretxek bere egitasmoa eskuan, eztabaida politikoa planteatu zuen metodotzat, debatea jo zuen gizartearen lorpentzat eta Euskal Herriaren irudia garbitu zuen pistolazalekeria sistematikoa baztertuta, izan ere, zenbat min ekarri dien izurri horrek pertsonei eta ondasunei, nola saiatu zen gizarte oso bat orbaintzen.
|
|
2011
|
|
|
1937an, Frantziako armadak gerrara deitu ninduenean, nire burkideek baino izu eta nazka handiagoak sentitzen nituen Hitler-en aurrean. Banekien, alemanek fuhrer ari kasu egiteko aukera handiak zeudela, Alemaniaren handitasun, ospe eta etorkizun oparoa laudatzen
|
zuen
diskurtsoa gustagarria baitzen belarri kamutsentzat. Ordurako, ez nenbilen alferrik nazismo eta faxismoen aurkako borroka pazifikoetan.
|
|
2012
|
|
|
Frantziako eskuinarentzat zalantzazko uneak dira, eta kanpainaren amaieran UMPko buruzagien artean egon diren iritzi ezberdinak geroaren aurrekari izan daitezke. Fronte Nazionalaren botoak beneganatu nahian Sarkozyk gogortu
|
zuen
diskurtsoak Errepublikaren marra gorriak zeharkatzeko arriskua dutela uste izan dute batzuek, François Fillon lehen ministroak ordezkatzen duen eskuin moderatuak, besteak beste. Marine Le Pen Fronte Nazionaleko buruaren eta Nicolas Sarkozyren mezuen artean ez baitago alde handirik.
|
|
|
Lionel Jolyk bi ariketa soziolinguistiko egin zituen Jakineko artikuluan. Batetik, Jaurlaritzak prentsaurrekoan agertu
|
zuen
diskurtsoa aztertu zuen; bestetik, Euskal Herriko egoera soziolinguistikoari buruz agintariek agertu zituzten iritziak.
|
|
|
Sintesi bat eginen dela segur da, baina gero, errandakoak kontuan hartuak izanen diren... hori besterik da. Bukatzeko, Senatuko presidenteak egin
|
zuen
diskurtso bat, baina orokorra izan zen, ez zen xehetasunetan sartu. Orain begiratu dugu gobernuak kontuan hartuko dituen errandakoak.
|
|
|
Anglosaxoien «apartheid» sistemaren aurka, Mexikon Vasconcelos ek «arraza kosmikoa»ren ideia bultzatu eta arraza nahasketatik sorturiko akulturazioa defendatuko du, herri nahasketa helburu modura ikusiz (Sosa, 2007). Mestizoa erreferente
|
zuen
diskurtso ofizial horretan herri indigenen izatea eta kontribuzioa aitortu egiten zen, gehienetan ikuspegi historiko batetik, anglosaxoitik bereizteko (Gossen, 1992). Giro horretan desagerturiko basatia (vanishing indian) goraipatzen hainbat ekimen burutu ziren.
|
|
|
Hamarkada honetan Laugarren Mundua oso efektiboa izan zen Mendebaldeak herri indigenen aurrean erakusten zuen nagusitasuna kritikatzen. Horrexegatik bilatu egin
|
zuen
diskurtso kolonialak sorturiko irudi ezkorretatik askatzea, indiotasuna zerbait positiboa dela ezarriz. Gainera, lortu egin zuen erakustea munduan zeuden gatazka politiko, militar, kultural eta ekologiko asko ezin zirela konpondu herri indigenen eskubideak aitortu eta indarrean jarri arte.
|
|
|
Eta bota zigun diskurtsoan," nire adiskide maiteak" esan zuen, eta gure bihotzak irabazi zituen, zertarako ukatu. Gure arteko batek bota
|
zuen
diskurtsoan, aldiz," zoro kidea" deitu zion," ongi etorri zure etxera!" esanez bukatu zuen diskurtsoa, eta erregeak algara egin zuen.
|
|
|
Eta bota zigun diskurtsoan," nire adiskide maiteak" esan zuen, eta gure bihotzak irabazi zituen, zertarako ukatu. Gure arteko batek bota zuen diskurtsoan, aldiz," zoro kidea" deitu zion," ongi etorri zure etxera!" esanez bukatu
|
zuen
diskurtsoa, eta erregeak algara egin zuen.
|
|
|
es la regulación de las relaciones de aquel paÃs con el Poder Central. Foruen alde egin
|
zuen
diskurtsoan honelako ondorioa atera zuen:
|
|
2013
|
|
|
Halaber, Action Française ko Léon Daudet politikari, kazetari eta idazleak ere anitz idatzi zuen, eta bere literaturan gai hori agertu zen. Ikusirik Eskualduna astekariaren baitan nolako eragina zuten Action Française mugimenduaren ideiek, 1870eko gerlaren galtzeak sortu zuen giro berezi horren azpimarratzea beharrezkoa da, Alsazia eta Lorrena eskualdeari buruz euskal astekariak
|
zuen
diskurtsoa frantses nazionalismoaren ildo horretan kokatzen baitzen, geroago ikusiko dugun bezala.
|
|
2014
|
|
|
Deskribatu den genero4 kontzeptuak kolokan jartzen zuen emakumeen patusaihestezina azpimarratzen
|
zuen
diskurtso sozial nagusiak eta fenomeno hauen izaeraaldakorrari beharrezko arreta eskaintzen ez zion historiografia feministak sortutakonaturaltasun ilusioa. Genero kategoriak, gainera, aspektu erlazionala berreskuratuzuen, zeinean, botere posizio desberdinetatik, gizon emakumeak biltzen ziren analisiikuspegi bakar baten baitan.
|
|
|
...laketa eredua finkatzeari ekin zion mugimendu etnolinguistikoak; eta, horrek, bereziki 90eko hamarkadan, aldarrikapen eta antolaketa eredu berriak ekarri zituen, hala nola euskararen alde jarduteko esparru autonomo baten eskaera, gizarteko eremu guztietan euskararen alde lan egingo zuten tokiko taldeen sorrera (Euskara Elkarteak), alderdikerien salaketa, eta arreta osoa euskararen erabileran jarri
|
zuen
diskurtsoa nagusitzea (Larrinaga, 1996: 168).
|
|
|
Hortaz, 50 hamarkadetan hizkuntza sinboloaren eta euskal nortasun politikoaren artean elkar elikatze prozesua eragin
|
zuen
diskurtso bakar eta bateratu batetik, hots, abertzaletasunaren eta euskaltzaletasunaren artean ia erabateko elkarketa lortu zuen diskurtso batetik, diskurtso ugaritze bat etorri zela ondoriozta dezakegu. Gertaera hori 70eko testuinguru politikoan izandako aldaketekin lotu behar genuke.
|
|
|
Hortaz, 50 hamarkadetan hizkuntza sinboloaren eta euskal nortasun politikoaren artean elkar elikatze prozesua eragin zuen diskurtso bakar eta bateratu batetik, hots, abertzaletasunaren eta euskaltzaletasunaren artean ia erabateko elkarketa lortu
|
zuen
diskurtso batetik, diskurtso ugaritze bat etorri zela ondoriozta dezakegu. Gertaera hori 70eko testuinguru politikoan izandako aldaketekin lotu behar genuke.
|
|
|
Hitlerrek bazekien oso ongi nola joka zezakeen joko bikoitz horrekin Holokaustoaren gaian, Himmler izan zen bere Hagen. SSen aurrean Posen en 1943ko urriaren 4an eman
|
zuen
diskurtsoan, Himmlerrek nahiko modu irekian hitz egin zuen judutarren hilketa masiboari buruz" geure historiaren orrialde aintzatsu [bati buruz bezala], zeina ez den inoiz idatzi izan eta den inoiz idatzi", emakumeen eta haurren hilketa esplizituki aipatu zituen: " Ez nuen neure burua justifikatu nahi gizonak deuseztatuz alegia, hilez, edo hilarazizeta gero haiek mendekatuko zituzten haurrak geure seme alaben edo iloben ondoan hazten permitituz.
|
|
2015
|
|
|
Azken ondorioa, azpimarragarriena, hauxe da: gehiengoa diren gainontzeko alderdiak adostasunera ailegatu dira eta elkarbizitza arriskuan jartzen
|
zuen
diskurtsoaren aurrean batu dira, tartean egon zitezkeen zailtasun guztiak alde batera utziz. Nire aldetik eskerrak eta zorionak alderdi guzti horiei, egin dutenagatik eta erakutsi duten ausardia eta eskuzabaltasunagatik.
|
|
|
Hori dena klandestinitatean, noski, eguneroko fraide bizitzatik aparte. Dena dela, nabarmen ikusten zen filosofian askoz ere diskurtso hobea genuela, Arantzazuko lehen urteetan, erdara ez jakiteagatik halako esfortzua egin genuenok; gure adimena filosofiak eskatzen
|
zuen
diskurtsorako prestatuagoa zegoela ematen zuen, erdara jakiteagatik esfortzu txikiagoa edo esfortzurik egin ez zutenen aldamenean.
|
|
|
Alderdi sozialistak ere, giroak bultzatuta eta zelai osoa lehiakideari ez uztearren, gordindu egin
|
zuen
diskurtsoa. Ondorioz, batzuk zein besteak terrorismoaren aurkako jarrera txepelegia egozten hasi zitzaizkion nazionalismoari, haren demokraziarekiko konpromisoa zalantzan jartzeraino.
|
|
|
amak, kanpoko eta etxekoeri, berexkuntzarik gabe, ogi ta gasna edo erreximenta eskaintzen gintuen. Ez
|
zuen
diskurtsorik ezpainetan" bainan haren bihotza zer urrezko kalitza", Manex Pagolak Eñaut Bidegorri kantuan dion bezala. Frantses aita sainduak maitasunaren iraultzan sinesten du eta lehen bizikizuna gogoratzean amatxiren maitasuna aipatzen.
|
|
2016
|
|
|
Levi doktore errabinoak ezin hobeto egin zuen, zioen? hori aipatu zuenean arestian Eskola Italiarrean eman
|
zuen
diskurtsoan, hiriko buruzagirik handienak bertan zirela, prefektua, idazkari federala, alkatea eta plazako komandantea zen brigada jenerala?, Estatutua goretsi zuenean.
|
|
|
A u!... Hori da
|
zuen
diskurtso bakarra... A u!
|
|
|
eta bitxiena da, balio eskala alternatibo hori unibertsalizatu egin zela: plaza publikoan eskuinak galdu egin
|
zuen
diskurtsoa.
|
|
|
Hala ere gauzak ez ziren hain erraz iraultzen. Horrela, 1934an Ybarnegarayk, pilotako federazioko presidente izendatu zutelarik, egin
|
zuen
diskurtsoan honek azpimarratu zuen: «Eskualdun ona bethi frantses on».
|
|
2017
|
|
|
Ihes egiterik ez, beraz, eta elizaren jarrera aldatzera beharturik ikusi zuen bere burua Aita Santuak. Horregatik aldatu
|
zuen
diskurtsoa, baina praktikan indarrean jarraitu zuen Japalako gotzainak azaldutako jokamoldeak: –Arropa zikinak etxean garbitzen dira?.
|
|
|
Enbata aldizkarian atera zuten. . Onginahia bultzatzen
|
zuen
diskurtso bat zen?, dio Brissonek. Etxeberriri adierazgarria egin zitzaion haren pausoa, urtetan, liskar politiko klasikoak?
|
|
|
Populismo neonazional amerikarrak bere imperium a inposatuko du etxean eta kanpoan, eta galdera da Txina bezalako herrialde batean ere sartuko den. Trumpen neonazionalismoak azkenean eskuin errepublikanoak
|
zuen
diskurtso moralista erlijiosoa biluztu du eta kapitalismo neoliberalaren ideologiarik gordinen eta desiragarriena (gozagarriena) bihurtu du. Hemendik aurrera, nostalgia inperialista, anti globalismoa, anti neoliberalismoa, arrazismoa, misoginia, herra etnikoa eta biolentzia sinbolikoa onargarriak izango dira, ez politika eta balio errepublikano kontserbadoreen aurka doazelako, baizik eta politika balio errepublikano horiek bere azken muga logiko eta kontsekuentera eraman dituztelako, betiere, hasieratik, ideologia errepublikanoak barnean zuen biolentzia sinboliko sozial politikoa erabat azaleratuz?.
|
|
|
Dakigunez, 1980ko hamarkadaren amaieran, Sobietar Batasuna eta bere inguruan eraikitako egitura kolapsatu egin ziren. Egitura hura kapitalismoaren beste agerbide bat ote zen edo ez alde batera utzirik, kontakizunari begira, kapitalismoa garailetzat jo
|
zuen
diskurtso berria gailendu zen. Ezinbestean, bi gertakari horiek eragina izan zuten Euskal Herri sozialista eraikitzeko egitasmoan.
|
|
|
Aurreko guztiaren ondorioz, aktibismoa ulertzeko modua aldatzen hasi zen, eta, gainera, euskal nazionalismoak ordura arte garatu
|
zuen
diskurtsoari lehiakide bat sortu zitzaion.
|
|
|
Berdin gertatzen zitzaion poemak idazten edo erreflexio sakonak egiten hasten zenean: hasieran, isuri isurian ateratzen zitzaizkion hitzak, baina, bat batean, zalantza egiten zuen digresión eta regresión hitzen esanahiaren artean; edo diabetis esaten zuen diabetes esan ordez, eta goitik behera erortzen zitzaion ordura arte eraiki
|
zuen
diskurtsoa, sinesgarritasunarekin, poetikarekin eta lilurarekin batera. Haren zapatilak ez zeuden zidor haietarako prestatuak.
|
|
2018
|
|
|
Napoleonen garaian, pentsalari arabiar asko beren hizkuntza literatura frantsesaren mailako lanak eskaintzeko gai ez zela sinistera iritsi ziren, arabiera hizkuntza konplexua eta zabarra hau da, frantsesaren ukitu poetikorik gabea zelako. Alabaina, independentzia osteko urteetan, arabiar harrotasunaren urteak dei genitzakeen horietan hain zuzen, arabiera hizkuntza sakratua zela eta horrek itzulezin bihurtzen zuela defendatzen
|
zuen
diskurtsoa nagusitu zen. Sakratua izatearen ideia Korana arabieraz idatzita egoteari zor zaio, jakina.
|
|
|
Burdinan irudi paregabea begiztatu zuen formazio diskurtsibo inperial hispaniarrak euskaldunak irudikatzeko, haiei egotzitako ezaugarrietatik asko hala nola gogortasuna (gorputzezkoa nahiz burukoa), liskar eta gudu zaletasuna, hizkuntz baldarkeriaerraz iradokitzeko gaitasuna zuelakoan. Bere burua urrezko aroan kokatzen zuen bitartean, formazio diskurtsibo inperial horrek berak gaztelaniadun eta aristokratikoa (eta gehienbat gizonezkoa) zen subjektua hobesten
|
zuen
diskurtso poetikorako (Mariscal, 1991), bai eta halakoa ez zen orori diskurtso poetikoaren subjektu posizioa betetzeko aukera eragozten ere. Errepresentazio objektu bihurturik euskaldunak, urrezko aroko subjektu aristokratiko hispaniarrak burdin aroan dagoen burdin herrialdean irudikatzen ditu, beste leku batean erakusten saiatu nintzenez3 Beraz, nekez harrituko da inor euskaldunak aipaturiko estereotipo horien arabera irudikaturik agertuko badira gaztelaniazko literaturan.
|
|
|
Gure ustez, ezinezkoa da belaunaldi haren kideen sorkuntza literarioa egoki eta osoki interpretatzea kontuan hartu gabe irabazleen diskurtsoaren instituzionalizazioaren aurkako jarrera hartu nahi zuen testu produkzioa zela, eta, zentsurak eragozten eta filtratzen
|
zuen
diskurtsoa zenez, idazleek modu zeharkakoan soilik mintza zitezkeela. Horregatik, gizartean oihartzunik izan ez dezakeen oihua denez, poeta sozialen adierazpenak" esanezin" aren ezaugarriak hartzen ditu eta zeharkako adierazpen gisa hartzen ditu zenbait gai eta jarrera.
|
|
2019
|
|
|
Garciak dioenez, baina, tarte horretan hurrengo urteetan pisu handia izango
|
zuen
diskurtso bat zabaldu zen herrian: " Auzo udala Itziar independente egiteko bidean salto bat zela, independente egingo zela, eta lurrak eta industrialdea eramango zituela, Deba ezer gabe geldituko zela...".
|
|
|
Horrela, matxismoaren eta genero indarkeriaren arazoa agerian jartzen du modu espresiboan: emakumearen ikuspegia, iritziak eta ekarpenak ez daude irudikatuta nobela horretan, ez baitute lekurik, gizonaren begirada soilik erakusten denez eta hori denez gure ustez ebidentzian jarri nahi
|
zuen
diskurtsoa. Bihotz bi.
|
|
|
Kantaeraren atalarekin amaitzeko, bere abestietan plazaratzen
|
zuen
diskurtsoari erreparatuko diogu. Laboak ez zuen inoiz kantuetako letrarik sortu, baina beretzat garrantzi handiko kontua zen, zerbait adierazteko helburuarekin hautatzen baitzituen.
|
|
2020
|
|
|
Eta Autonomoen ideologia eta funtzionatzeko modua hain sakon ezagutzen ez zituztenek, talde barreiatu eta puntu bateraino heterogeneoak batzeko eta koordinatzeko balio
|
zuen
diskurtsoaren sortzailea bereziki arrikusgarritzat joko zuten.
|
|
|
Azkenik, lanak kulturgileen belaunaldi ezberdinek burututako lanaren meritua bistaratzen du. Batetik, etorkizuna kultura idatziarekin lotzen
|
zuen
diskurtso hegemonikoaren aurka ahozkotasunaren aldeko apustuari eusteko gaitasuna izan zutela erakusten duelako, eta, bestetik, fenomenoa modernitatearen estadio ezberdinetara egokitzeko eman beharreko pauso guztiak ematen asmatu zutela ikus daitekeelako.
|
|
2021
|
|
|
Bertso munduak Elkartea sortu ondorengo gogoeta partekatuetan gorpuztu ahal izan
|
zuen
diskurtso berri hori, iraganari bezainbat etorkizunari begiratzen dion ulerkera hori. Sarasuak garatu zuen hainbat lanetan.
|
|
|
Gabilondok azaltzen duen gisan (2016), Europako etniarik zaharrena, eta ondorioz jatorrizkoa, izan zitekeela planteatzen zenez, begirada horretatik euskalduna barne natibo gisa, Modernitateak bazterrean utzitako mundu aurremoderno primitiboenaren esentzien gordeleku modura, irudikatu zen, eta mundu horren erakusgarritzat hartu zen bertsolaria. Bere lehen pausoak ematen hasi zen euskal kulturgintzak bere egin
|
zuen
diskurtso hori.
|
|
|
XVI. eta XVII. mendeetan hedadura izan
|
zuen
diskurtso markatzaile honek ere esanahi bat baino gehiago dauka. Batzuetan kontzesio kutsuarekin ageri da euskara idatzian, Pouvreauren adibide honetan ikusten den gisan:
|
|
|
42.23.4b Tokiari dagokionez, baditu adibide horrek beste bi alderdi oso gogoan hartzekoak: (i) puntua ezarri zuen Larramendik alabaina ren aurrean; ez zen beharrik, ez du hor belarriak horrenbesteko geldiunearen beharrik sumatzen, eta, hala, puntu eta koma aurkituko dugu gero adibide askotan, eta are koma soila ere bai; (ii) kausazko perpaus zatiaren hasieran kokatu
|
zuen
diskurtso markatzailea. Ez da hori beti eta nahitaez horrela; maiz ikusiko dugu barnean.
|
|
|
Azkenik, herenegun eman
|
zuen
diskurtsoan, Mendebaldeko Saharaz ere oroitu zen Tebbune, eta argi utzi zuen han autodeterminazio erreferendum bat egitearen alde dagoela: «Ez dago beste irtenbiderik Afrikako azken koloniarentzat».
|
|
|
Aurten, ordea, aldaketa bat sumatu da; are, lehenagotik ere badator jarrera hori, iragan azaroan Joe Biden Ameriketako Estatu Batuetako presidente aukeratu zutenetik. Etxe Zuriko maizterra aldatzeak hainbat aldaketa eragin ditu eskualde eta mundu mailako aliantzetan, eta badirudi Erdoganek ez duela joera horretatik kanpo geratu nahi, 180 graduko itzulia eman baitio Bruselari begira
|
zuen
diskurtsoari; dela Bidenek Mediterraneoko herrialdearen aurka erakutsi duen jarrera gogorragatik —«autokratatzat» jo du hango agintaria—, dela hori egitea komeni zaiolako etxeko arazoetako batzuk konpontzeko.
|
|
|
Joan den martxoan, fiskal batek Fujimori eta haren gobernuan Osasun ministro izandakoetako hiru akusatu zituen 1.300 emakume baino gehiago gogoz kontra antzutzeaz; kalkulu batzuek diote, ordea, 300.000 inguru izan zirela. Keiko Fujimorik, lehen itzulian, bere aitak baliaturiko politikak eta haren ustezko lorpenak aldarrikatu zituen; bigarren itzulian, baina, alde batera utzi
|
zuen
diskurtso hori, eta «familia plangintzako» politikatzat jo zituen antzutze kasu haiek.
|
|
|
«PSNk interes orokorraren eta Nafarroako identitatearen defentsaren kontrako jarrera agertzen duenean, salatzen jarraituko dugu», ohartarazi zuen. Euskararen aferan ez dutela atzera eginen azaldu zuen, ia osorik gaztelaniaz egin
|
zuen
diskurtsoan. «Herritar guzien eskubideak defendatuko ditugu, baita Nafarroako euskaldunenak ere».
|
|
|
Egokitze egokiaren teoria defendatzen dutenen eretzean, ikerketaren ardatz bat izanen da errealitatearen eta errepresentazioaren arteko arrakala agertzea, bai eta hori justifikatu nahi izan
|
zuen
diskurtso ideologiko autozentratuaren analisia.
|
|
|
Prentsaurreko batean, eta KASen izenean, Xabier Alegriak izan
|
zuen
diskurtso oso bizia.
|
|
|
Bestalde, Batasunak mantentzen
|
zuen
diskurtsoa (‘denak asko sufritzen ari gara eta gatazkatik ateratzeko negoziatu behar dela’) hutsala zela iruzkindu zuten, arazoa izanik borroka armatuaren zikloa noiz eta nola bukatu. Bukatzeko, etorkizunerako Ezker Abertzaleak zuen indarra gal zezakeela gaineratu zuten, funtzionamenduan ez bazen sartzen jarrera zabal eta parte hartzaile bat, konbentzituen arteko erakunde hetsi eta sektarioari uko eginen ziona.
|
|
2022
|
|
|
Hark dio ez dela gobernu neoliberal bat, herrialdea beste era batera kudeatu nahi duela, eta justizia soziala bultzatu. Jende askok babestu egin
|
zuen
diskurtso ideologiko hura, ustelkeriaren aurka egiten zuelako, eta txiroenei lehentasuna ematen zielako, sektore pribatua baztertuz.
|
|
|
Sanchezek, bere jarrera aldaketa argudiatzeko asmoz, behin baino gehiagotan azpimarratu
|
zuen
diskurtsoan NBEren «esparruan» lortu behar dela gatazkaren konponbidea, eta gaineratu zuen nazioarteko gainerako kideek ere «laguntza» eman behar diotela NBEri negoziazio prozesua aurrera eramateko. Gatazkaren irtenbidea bi aldeek onartu behar dutela ere gehitu zuen.
|
|
|
Apolo 11 historikoko astronautetako bat, alegia. NASAn eman
|
zuen
diskurtso batean, Buzz Lightyearren eskumutur batekin azaldu zen, eta aitortu zuen marrazki bizidunen sortzaileek bere izena erabili zutela.
|
|
|
Aldaketaren ordua da». Bere familia aipatuz hasi
|
zuen
diskurtsoa, baina «langilearen, nekazariaren eta kaleak garbitzen dituenaren esku xeheak» ere izan zituen gogoan: «Herriarekiko maitasunak, bazterkeria sufritzen duen jendearekikoak, horrek nauka hemen nazioa batu eta eraikitzeko».
|
|
|
Esporrini esan dionez," Oso ondo ulertzen du zure haserre izugarria, eta ni ere oso haserre nago. ...tzaren jarraibideei men egin; hori gertatu da, Esporrin andrea, eta arrazoi osoa duzu horrela egoteko, eta onartzen dizut, esan nahi didazun guztia onartzen dut, baina alderdiko zuzendaritzaren jarraibideen aurkakoa izan da, eta, jakina, horrek ondorioak izango ditu, ez izan zalantzarik", adierazi du.Iruñeko Udaleko gehiengo aurrerakoiarentzat, alkateak kanpoko gazte adingabeen aurka erabili
|
zuen
diskurtsoa xenofoboa izan zen eta, gainera, ez dator bat dauden datuekin.Joseba Asiron EH Bilduko bozeramailea izan da hitza hartzen lehena, eta alkateari leporatu dio" diskurtso xenofoboa" erabiltzea" gure biztanleriaren zati oso ahul baten aurka".
|
|
|
Teoria sozialak hartutako norabide postestrukturalista dute ikerketa horiek euskarri, baita inspirazio iturri zuzen ere, maiz. Michel Foucaultek azaldu
|
zuen
diskurtsoen baitan ekoizten dela egia, eta azalpen horren ondorio da gorputzen" diziplinatzearen" inguruan gerora egin zuen analisia. Gorputzak diziplina zientzia berrien objektu bilakatu ziren, botere teknologia berriek horien gaineko kontrola findu eta findu zebiltzan artean.
|
|
|
Akordatzen da egun hartan Zuzendari Andreak eman
|
zuen
diskurtso politikoki zuzenaz. Eskertu egin zituen gurasoak," gugan konfiantza jartzeagatik", eta zoriondu," aukeraketa zuzena" egin zutelako.
|
|
|
Ulertzekoa da garai hartan hizkuntza zapalkuntzaren eta herri zapalkuntzaren ardatza jorratzeko Fanonen ekarpenak baliagarri egitea, hainbat arrazoirengatik: ...az, estatu zapaltzaile eta zentralistaren logika berari erantzun nahi zitzaion); bigarrenik, beste euskal lurralde batzuk frankismoaren pean zeuden, okupazio militar politiko kulturalaren esperientzia hori partekatzen zuten; hirugarrenik, Fanonek beltz modura adierazten zituen zapalkuntzaren eta gutxiespenaren sentipen zenbait partekatzen zituzten euskaldunek; laugarrenik, nazio askapenez jarduten
|
zuen
diskurtso antikolonialistak. Hortaz, garai hartan kontuan hartu ziren ekarpen antikolonialistak, baina ez arrazakeriaren edo kolonialismoaren inguruko ardatzei heltzeko, baizik eta nazio zapalkuntzaren ardatzari heltzeko (eta hizkuntza kulturaren ardatzei oso loturik).
|
|
|
Gu gara maitasun erromantikoa deseraiki behar eta oraindik bikoteak eratzen ditugunak. Gu gara
|
zuen
diskurtsoen gorputzak, eredu berrien bila estropezuka gabiltzanak. Gu gara hil ez zen mundu baten eta jaiotzeko dagoenaren arteko amildegian bizi garenak.
|
|
2023
|
|
|
Liburuak sufrimendua politizatzen du eta antipsikiatriari erreferentzia egiten dio. Psikiatra talde batek erabaki
|
zuen
diskurtso hegemonikotik aldentzea; hala ere, hainbat pribilegio dituzten profesionalak direnez, bigarren planoan uzten gaituztela diogu. Eromenaren mugimendutik aldarrikatzen duguna da prozesu psikiatrikoetatik bizirik atera garenok ezagutza propioa sortu dugula.
|
|
|
Diskurtsoa primeran dator, eta, egia esan, arrakasta handia izan du. Henningsenek, gainera, bat egin
|
zuen
diskurtso horrekin. Mikel Azurmendiren hipotesia bereganatu zuen, nahiz eta matizazio batzuekin, baina argumentazioak aurrera egin zuen.
|
|
|
Mehatxu nuklearra aireratu du. Ukraina bihurtu den antzoki internazionala ez da berehala ezegonkortuko, ez Joe Bidenek herenegun Kievera egindako ezusteko bisitarekin, ez Vladimir Putinek atzo herrialdearen egoeraz eman
|
zuen
diskurtsoarekin. Bidenek iragarritako arma horiek ez du ematen gerraren norabidea bat batean irauliko dutenik.
|
|
|
Atzo, berez, Txinan mintzatzekoa zen, baina, duela egun batzuk COVID positibo eman zuenez, bidaia bertan behera utzi zuen. Bere blogean argitaratu du eman behar
|
zuen
diskurtsoa, eta horretan ohartarazi du Pekinentzat«oso zaila» izango dela, «ezinezkoa ez esateagatik», Bruselarekin «konfiantzazko harreman bat» edukitzea, ez baldin badu bultzatzen Errusiak Ukrainatik tropak erretiratzea ekarriko duen irtenbide bat.
|
|
|
TVEko La noche en 24 horas saioan Haizam Amirah Fernandez politologoa, Elkano Institutuko kidea, aritu zen astearte gauean. Egun hauetan entzun dudan analisirik argi eta ekilibratuena; Bidenek ordu batzuk lehenago bota
|
zuen
diskurtsoaren antipoda.
|
|
|
Nire artikuluan, gauza asko frogatzen saiatu nintzen, nagusiki sexu askapena funtsezkoa zela baina ez zela ahalduntzearen muina. Nire arrazoiak sexu kontsumoaren hizkuntzan adierazi ordez edo bagina musulman baten bakarrizketa bat eskaini ordez, tokia egin nahi nion emakume musulmanentzat garrantzia izango
|
zuen
diskurtso feminista bati. Eta uko egin nion sexu plazerak nahitaez borroka feministaren bizkarrezurra izan behar zuelako premisari.
|