|
2002
|
|
|
Produkzio industrialaren indizeak denboran zehar izan
|
zuen
bilakaerak, siderurgiaren garrantzi handia barne, zabalkunde industriala nahiz krisia gertatu zireneko uneak azaltzen dizkigu, eta aukera ematen digu hemengo datuak hurbileko beste esperientzia batzuekin alderatzeko.
|
|
|
Ipar Euskal Herriari buruz horrenbesteko informazio kuantitatiborik ezdagoenez, ezin dugu antzeko azterketa bat egin, baina Bigarren Mundu Gerraraarte izan
|
zuen
bilakaeraren gaineko ezaugarri kualitatibo batzuk aipa daitezke.Alderdirik aipagarriena eraldaketen egonkortasuna eta geldotasuna izan ziren, halako moduan non XX. mendearen hirurogeita hamarreko hamarkadan XVIII.mendeari buruz aipatzen genuen espezializazio irudi horrek bere horretan irautenbaitzuen, neurri handi batean. Egia da, bestalde, mekanizazio prozesuak eta ongarrien erabilerak ere gora egin zutela, baita erritmo txikian.
|
|
|
Hori guztia joan den astelehenean egin zen, Sevillako Virgen del Rocío ospitalean. Bikiak hartu zituen talde medikoak atzo esan
|
zuen
bilakaera ona izan zutela, eta ebakuntza oso zaila izan zela onartu zuen. Baina ebakuntza medikoa ez da hemen amaitzen.
|
|
2006
|
|
|
CECAk iragarri du 2007an etxebizitza eskaera moderatuko dela eta eskaintza baldintza berrietara egokituko dela. Quintásek adierazi zuen higiezinen merkatuan dagoen asimetriak, eskaintza handitzearen eta eskaria moteltzearen ondorioz, “ondorioak izan ditzakeela Espainiako enpleguan eta hazkunde erritmoan”, baina konfiantza agertu
|
zuen
bilakaera horrek finantza erakundeetan eragin txikiagoa izango duela. Asimetria horri eusteak “higiezinen merkatua bat batean aldatzea” ekar lezake, eta horrek eragina izan dezake enpleguan eta Espainiako hazkunde erritmoan, eta, bereziki, higiezinen enpresetan.
|
|
2007
|
|
|
Bi nortasun horiek gero eta gehiago urrundu ziren elkarrengandik, elkarri aurre egin arte. Beraz, gaurko egoera ez ezik egoera hori sortu
|
zuen
bilakaera ere interesatzen zait. Ikuspegi horrek bide ematen du erakusteko bi fakzio horiek neurri handi batean abagune (luze samar) batekoak direla eta beraz gainditzen ahal direla, baina areagotu ere bai eta, batek daki, liskar zibil larri batera eraman.
|
|
2008
|
|
|
Tradizio horren sortzeaz eta izan
|
zuen
bilakaeraz, gauza guti derrakegu, hain zuzen Echeparek baitigu haren lehen berri segura ematen, 35 eta alde horretarik inprimatuaren munduko garai hartako haren ordezkari egin deza kegu, funtsean Oihenartek (1665) berak (gaitzerranik haatik) egin zuen beza la, Etchegaray, Logras eta Etcheberriren idazlanak aipatuz bestalde. Echepare garai hartan jadanik bizi zen tradizio batean sarturik, inprentatik kanpo mol datua izan zen euskal koplagintza bat, segur aski kantuari ere lotua, izan zela onartzen dugu, eta gisa hartara interpretatzen Echeparek berak errana, hots, koplak egiteko erabili antzea ez zuela euskaldunen artera ekarri, baizik ere segitu eta garaiko gaiak erabiliz bere> ignoranciaren> araura> (hots, egilearen apaltasunaren topos hura bazterturik, bere> maneran) inprentaren bidez plaza ratu eta mundu guziari ezagutarazi.
|
|
|
Arrazaren puntua amaitzeko, eta ideia honek Azkuerengan izan
|
zuen
bilakaera gero eta ahulagoaren azken adibidea 1930 aldera egin zuen itzulpen batean ikus daiteke: Agrupaciones de Obreros y Empleados Vascos de Algorta elkarte filojeltzaleak bere panfleto bat euskaratzeko enkargatu zion Euskaltzaindiari.
|
|
|
Atal honetan laburbildurik aztertzen da Akademiak martxan jarri eta lehen hiru urteetan izan
|
zuen
bilakaera. Izatez Euskaltzaindia plataforma bihurtzeko asmoak eman zuena ikusiko da, hasierako urteen balantze moduko bat eskainiz.
|
|
|
giltzagin eta aparejuginen gorakada izugarriak horrela adierazten digu. Urte hauetan zehar armagintzak izan
|
zuen
bilakaera ikusita, harrigarria egiten da 1831ko Batzar Orokorretara udalak bidalitako ordezkariari aduanak zeuden lekuan, hau da, Ebro ibaian, mantentzearen alde bozkatzea agindu izana.
|
|
|
Ikuspegi politikoki batetik, ordea, umezurtz jarraitzen dugu I. Karlistaldian zehar liberalismoak jasan
|
zuen
bilakaera jakiteko orduan. 1835etik aurrera Eibar karlisten esku gelditu zenez, 1837ko konstituzioak Eibarko Udalean edukiko zuen eragina aztertuz, moderatuen eta aurrerakoien artean bereizten saiatzeko aukera galtzen dugu.
|
|
|
Pentsamolde aldaketa neurtzea zailagoa den arren, tradizionalista sutsuenak ere aurrerakoiak ziren norberaren ongizatea hobetzen zuten asmakuntzak onartzeko orduan, lurrun makina, besteak beste. Oso interesgarri deritzogu epe horretan zehar Eibarko liberalismoak izan
|
zuen
bilakaera aztertzeari, are gehiago XIX. mendearen azken herenean aldaketa politiko eta ekonomikoen abangoardian zeudela dakigunean. Nondik zetorkien tradizio sozialista eta errepublikazalea Akilino Amuategiri, Toribio Etxeberriari edo beste hainbat iraultzaile ospetsuri?
|
|
|
Bosgarrenean, Napoleonen inbasioak eta Cádizko Gorteek udalaren antolaketa politikoan utzitako arrastoari jarraituko diogu, baita ondoren Fernando VII.aren eskutik etorritako berrezartzeari ere. Seigarrenak antzeko eskemari jarraituko dio; izan ere, Hirurteko Liberalak Eibarren izan
|
zuen
bilakaera arrakastatsuaren ostean, bigarren berrezartzeak utzitako ondorioetara joko baitugu. Bigarren bloke honetan, boterea oraindik tradizionalisten esku zegoela, lehen saiakera liberalen berri izango dugu.
|
|
2009
|
|
|
Bestalde, ezin dugu aipatu gabe utzi Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailarenaginduz Eusko Ikaskuntzako Historia Saileko ikertzaile eta historialariz osatutakolantalde zabal batek, Jose Luis de La Granja eta Santiago de Pablo HistoriaGaraikideko katedratikoen zuzendaritzapean, burutu duen proiektua: Gerra Zibilak Euskadin izan
|
zuen
bilakaerari buruzko iturri dokumentalen eta bibliografikoen gida(). Proiektua 2006an jarri zen abian eta 2009ko bukaeranargitaratuko den liburu eta DVDarekin amaituko da.
|
|
|
Gerra ostean eta lehen frankismoan euskal burgesiak izan
|
zuen
bilakaeraren berriematen da hemen. Ideologiatik edo beste ikuspegi ohikoetatik at, ekonomia ardatzhartuta eliteen jarrera urte horietan.
|
|
|
Bere gorputzak 15 zentimetro baino ez zituen neurtzen eta ez zuen 80 gramo baino gehiago pisatzen, baina, guztiaren gainetik, zientzialariak gehien harritu dituena bere entzumena izan da. Izan ere, oso ondo kontserbatutako fosil horrek aukera handia ematen du ugaztunen belarriak izan
|
zuen
bilakaera ikusteko. Ugaztunek belarriak oso sentikorrak dituzte, entzumena gainerako ornodunena baino askoz hobea da, azaltzen du Historia Naturaleko Carnegie Museoko Zhe Xi Luo paleontologoak.
|
|
|
Zientzialariak gehien harritu dituen ezaugarria zure entzumena izan da. Oso ondo kontserbatutako fosil horrek aukera handia ematen du organo horrek ugaztunetan izan
|
zuen
bilakaera ikusteko. Entzumen oso sentikorrak ditu, eta gainerako ornodunek baino askoz gaitasun handiagoa du, azaltzen du Historia Naturaleko Carnegie Museoko Zhe Xi Luo paleontologoak.
|
|
|
Azken batean, trikuharrietako bakoitzak bere erabilera dauka, bere historia. Eraiki zuen taldeak izan
|
zuen
bilakaerak sekulako zerikusia du ehorzketarako egitura horien erabileran. Bilakaera horretan, halaber, faktore askok eragiten dute.
|
|
|
Euskal arteak 1910etik 1936ra izan
|
zuen
bilakaera aztertu du Carmonak, novecentismotik abangoardiara, bestelako ildo eta korronteak aintzat hartuta. Erakusketan, orobat, museoak berriki eskuratutako margolan bi daude:
|
|
|
Pizkundeak Aragoin izan
|
zuen
bilakaera aztertzen du Bilboko Arte Eder museoan irekitako erakusketak
|
|
2010
|
|
|
Eta, hain zuzen ere, hain obra laburra izateak Lotsatiren olerkieraren gaineko ezaugarriak ematerakoan kontuz ibiltzera garamatza. Hala ere, Lotsatiren olerkien gaineko iritzietan bada bat niri zinez oso interesgarria egiten zaidana, Itsasondokoaren olerkigintzaren nondik norakoak ondoen ulertzeko gakoa ematen digulako, Koldo Izagirrek berak olerkiotan antzeman
|
zuen
bilakaeraren ideia, alegia. Bestalde, bilakaeraren ideia hau ere gogoan izanda, ez dugu ahaztu behar olerkiok Lotsatiren bizitzan izan zuten testuingurua.
|
|
2011
|
|
|
Automozioko maileguen beherakada %9, 73raino areagotu zen, 3.283 milioi euro inbertsio berrian; kontsumoan, berriz, %1, 57koa izan zen (8.028 milioi euro). Garcíak onartu
|
zuen
bilakaera hori “txarra” dela, nahiz eta zehaztu zuen “nondik datorren jakin behar da”; izan ere, 2009an kontsumorako kredituak %25, 7 jaitsi ziren, eta 2010ean %0, 2 Era berean, aurreratu zuen urtearen amaieran finantziazioa “okerrera egingo du”, merkatariek aurreikusitako salmenten jaitsiera ikusita. Asnef eko lehendakariak ziurtatu zuen berandutza tasa 2011ko lehen hiruhilekoaren antzeko mailan mantendu zela.
|
|
2012
|
|
|
Europako zenbait herrialde baziren egoera horretan, eta orain Hego Euskal Herria ere berriz atzeraldian da. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan urteko lehen hiruhilekoan BPGak izan
|
zuen
bilakaera hilaren 11n jakinaraziko du Eustatek, baina aurreikuspenak ez dira onak. Nafarroari dagokionez, urte arteko tasan %0, 5 egin du atzera ekonomiak.
|
|
2013
|
|
|
Hirugarren atalean azaltzen da, laburki, Espainiako gerra zibilak Gipuzkoan izan
|
zuen
bilakaera, garaileek ezarri zuten errepresio bortitza eta horren ondorioz zapiraindarren gurutze bidea nola hasi zen.
|
|
2014
|
|
|
Eskakizun horien erakusgarri, Iñaxio Agirreren, Karmele Aierberen eta Mikel Galartzaren hitzak aipatuko ditugu jarraian. Irlandan gaelikoak izan
|
zuen
bilakaeraren gaineko hausnarketa egiten dute bertan, eta Irlandako adibidea hemengoarekin alderatzen dute:
|
|
2015
|
|
|
Negoziazio prozesuan ETAk izan
|
zuen
bilakaera erakunde armatuaren barneko indar korrelazioaren aldaketarekin lotu duenik izan da. Negoziazioen lehen fasean ETAren solaskide nagusia Josu Urrutikoetxea eta bukaeran Xabier Lopez Peña izateak izan dezake horrekin zerikusirik.
|
|
|
Norberto Eliasen haritik, > esan behar da sentsibilitate bilakaerak prozesu luze baten ondorio izaten direla (berak, zibilizazioaren prozesu? gisa irudikatu
|
zuen
bilakaera hori). Beraz, nahiz eta Errenazimentuaren epizentroa Italian egon, zera pentsa daiteke, Europa osora indar eta eragin desberdinez zabaldu zela.
|
|
|
Ministroaren erantzunari jarraitu zion Urmenetaren gutun berriak, hilaren 30ekoa, bertan segurtatu ziolarik biziki kezkaturik jarraitzen zuela Potasetako egoeraz. Analizatu ere
|
zuen
bilakaera bere" behatoki —araiz— mugatu honetatik":
|
|
2016
|
|
|
Haragiz betetako oreen jatorria ere Erroman dago (adibidez, irinarekin eta oliba olioarekin egina, enpanada erakoa), eta Europa iparraldean eduki
|
zuen
bilakaerarik handiena, han lortu baitzuten txerri gantza edo gurina txertatzea, eta horren bidez, orea erabilgarriagoa izaten zen, arrabolarekin errazago zabaltzen zen eta moldera eraman ere bai.
|
|
2018
|
|
|
Amets antz horretan beste hirugarren partaide bat hasi da hizketan joan den mendeko hirurogeita hamarreko hamarkadan Sistemak izan
|
zuen
bilakaeraz: " Kapitala hazteko mugak desagertu egin ziren, diruak dirua egin, beste ezeren beharrik gabe.
|
|
|
Mendigatxa etxean, hala ere, badirudi hizkuntzaren erabilerari pixka bat gehiago eutsi ziotela, aurrerago erakutsiko dudan moduan. Hamarkada ez zen ongi hasi familiarentzat, 1870eko maiatzaren 26an hil baitzen Marianoren ama, Melchora Ornat32, une gogoangarria uskarak etxean izan
|
zuen
bilakaerari dagokionez, nahiz eta oraindik uskara erabiltzen zuten. Izan ere, Marianok zuen uskararen ezagutza amari zor zion neurri handi batean, hura izan baitzen ezkondu arte izandako euskarri bakarra.
|
|
2020
|
|
|
Horregatik, pentsatu genuen alternatiba bat eskain genezakeela gure museoa eta burdinazko hesia ezagutu nahi duten guztientzat", azaldu du museoko kide Aitor Miñanbresek. Bisita hitzartua izan dutenentzako aukera bat izan daiteke, baina baita 1936ko gerrak Bizkaian izan
|
zuen
bilakaera ezagutzeko interesa duen beste edonorentzat ere.
|
|
|
Komando hura, ordea, eta Berezien eta pm ko zuzendaritzaren artean gertatu zen eszisioaren ondorioz, ETA militarrera pasatua zen, Berezi gehienek hartu zuten bidea segituz, 77 urte amaiera hartan. Naparrak, militante bakar baten bidetik loturik erakundeari, militante horren taldeak eduki
|
zuen
bilakaera bera eduki zuen, ezinbestez. Eugenio Etxebestek, aldiz, zalantzak ditu horri buruz74 MAKek, ordea, baieztatzen du puntu hori.
|
|
2021
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen eta Obra Hidraulikoetako diputatu Jose Ignacio Asensiok atzo aurkeztu zituen iazko hondakinen bilketari eta birziklatzeari buruzko datuak, eta positibotzat jo
|
zuen
bilakaera. Birziklatze tasa %55, 24 izan zen.
|
|
|
Izan ere, halako arazo bat garaiz geldiarazten baduzu, pandemia bihurtu aurretik, ez da ezer gertatuko eta inoiz ez duzu jakingo zein zen arriskuaren benetako tamaina. Horregatik diot oso zaila zela SARS CoV izango
|
zuen
bilakaera aldez aurretik neurtzea. Askoz errazagoa da gauzak aztertzea behin gertatu direnean, eta gero esatea zer egin behar zen.
|
|
|
EAJn afiliatu ondoren," poliki poliki" joan zen bidea egiten, “gauza baterako eta besterako, zerrendak osatzeko, bertako dinamikan gauza asko egiten ziren orduan". Udal hauteskunde zerrendetan izan
|
zuen
bilakaeraz hitz egin du: " Lehen aldian atze antzean sartu ninduten.
|
|
2022
|
|
|
Denborak aurrera egin zuen, baina, mutikoak, ordea, ez zuen inolako aldaketarik sumatzen, ez
|
zuen
bilakaerarik aurkitzen; berantetsia zegoen. Etsitzen hasia.
|
|
|
Egunak joan egunak etorri, Manex beti erne eta adi; gertutik jarraitu
|
zuen
bilakaera guztia. Tartean, noiz edo noiz, etxeko katuren bat ikusi zuen kaiolaraino iritsi nahian, baina ezin.
|
|
|
Hori nabaria da mugimenduak izan
|
zuen
bilakaeran. Aurrerantzean, egitasmo baten edo bestearen defentsan tematu beharrean, Lurraldea koordinakundeak —izen hori hartu baitzuen 1990eko maiatzetik aurrera— erabakiak hartzeko prozeduraren inguruan ardaztu zuen bere diskurtsoa:
|
|
2023
|
|
|
Istripuek
|
zuen
bilakaera markatu dute. Gaurtik begiratuta, nola ikusten duzue?
|
|
|
Dantzari, antropologo eta idazle gipuzkoarrak Argia aldizkariko Nor zara zu, zer egin duzu Olentzerorekin? artikuluan, Olentzerok pairatu
|
zuen
bilakaera basaren berri eman zuen:
|
|
|
Artikulu honetan, XVIII. mendeko Euskal Herrian edizioak izan
|
zuen
bilakaeraren berri ematen da. Azterketa honetarako abiaburutzat humanitate digitalen diziplinarteko proiektu hau hartu da, ezagutza librea sustatzeari begira:
|