|
2002
|
|
|
Produkzio industrialaren indizeak denboran zehar izan
|
zuen
bilakaerak, siderurgiaren garrantzi handia barne, zabalkunde industriala nahiz krisia gertatu zireneko uneak azaltzen dizkigu, eta aukera ematen digu hemengo datuak hurbileko beste esperientzia batzuekin alderatzeko.
|
|
|
Ipar Euskal Herriari buruz horrenbesteko informazio kuantitatiborik ezdagoenez, ezin dugu antzeko azterketa bat egin, baina Bigarren Mundu Gerraraarte izan
|
zuen
bilakaeraren gaineko ezaugarri kualitatibo batzuk aipa daitezke.Alderdirik aipagarriena eraldaketen egonkortasuna eta geldotasuna izan ziren, halako moduan non XX. mendearen hirurogeita hamarreko hamarkadan XVIII.mendeari buruz aipatzen genuen espezializazio irudi horrek bere horretan irautenbaitzuen, neurri handi batean. Egia da, bestalde, mekanizazio prozesuak eta ongarrien erabilerak ere gora egin zutela, baita erritmo txikian.
|
|
2008
|
|
|
giltzagin eta aparejuginen gorakada izugarriak horrela adierazten digu. Urte hauetan zehar armagintzak izan
|
zuen
bilakaera ikusita, harrigarria egiten da 1831ko Batzar Orokorretara udalak bidalitako ordezkariari aduanak zeuden lekuan, hau da, Ebro ibaian, mantentzearen alde bozkatzea agindu izana.
|
|
|
Ikuspegi politikoki batetik, ordea, umezurtz jarraitzen dugu I. Karlistaldian zehar liberalismoak jasan
|
zuen
bilakaera jakiteko orduan. 1835etik aurrera Eibar karlisten esku gelditu zenez, 1837ko konstituzioak Eibarko Udalean edukiko zuen eragina aztertuz, moderatuen eta aurrerakoien artean bereizten saiatzeko aukera galtzen dugu.
|
|
|
Pentsamolde aldaketa neurtzea zailagoa den arren, tradizionalista sutsuenak ere aurrerakoiak ziren norberaren ongizatea hobetzen zuten asmakuntzak onartzeko orduan, lurrun makina, besteak beste. Oso interesgarri deritzogu epe horretan zehar Eibarko liberalismoak izan
|
zuen
bilakaera aztertzeari, are gehiago XIX. mendearen azken herenean aldaketa politiko eta ekonomikoen abangoardian zeudela dakigunean. Nondik zetorkien tradizio sozialista eta errepublikazalea Akilino Amuategiri, Toribio Etxeberriari edo beste hainbat iraultzaile ospetsuri?
|
|
|
Bosgarrenean, Napoleonen inbasioak eta Cádizko Gorteek udalaren antolaketa politikoan utzitako arrastoari jarraituko diogu, baita ondoren Fernando VII.aren eskutik etorritako berrezartzeari ere. Seigarrenak antzeko eskemari jarraituko dio; izan ere, Hirurteko Liberalak Eibarren izan
|
zuen
bilakaera arrakastatsuaren ostean, bigarren berrezartzeak utzitako ondorioetara joko baitugu. Bigarren bloke honetan, boterea oraindik tradizionalisten esku zegoela, lehen saiakera liberalen berri izango dugu.
|
|
2009
|
|
|
Bestalde, ezin dugu aipatu gabe utzi Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailarenaginduz Eusko Ikaskuntzako Historia Saileko ikertzaile eta historialariz osatutakolantalde zabal batek, Jose Luis de La Granja eta Santiago de Pablo HistoriaGaraikideko katedratikoen zuzendaritzapean, burutu duen proiektua: Gerra Zibilak Euskadin izan
|
zuen
bilakaerari buruzko iturri dokumentalen eta bibliografikoen gida(). Proiektua 2006an jarri zen abian eta 2009ko bukaeranargitaratuko den liburu eta DVDarekin amaituko da.
|
|
|
Gerra ostean eta lehen frankismoan euskal burgesiak izan
|
zuen
bilakaeraren berriematen da hemen. Ideologiatik edo beste ikuspegi ohikoetatik at, ekonomia ardatzhartuta eliteen jarrera urte horietan.
|