|
2016
|
|
|
Aurrerago, beste egun batean, bertso kantari eta kontu kontari jardun zuten Aitor Sarriegik eta Joanito Dorronsorok ere. Sarriegi eta Dorronsororen saioan, Dorronsorok hautatzen zituen bertsoetarako doinuak eta Sarriegik doinu horretan kantatzen
|
zuen
bertsoa. Haurren arreta eurenganatu zuten batzuek eta besteek, eta gonbidatuei errimak jartzen eta haiekin hitzen jolasean ere aritu ziren.
|
|
|
Jende gehienak pentsa lezake ez dela beharrezkoa ziklo osoa betetzea, eta normala ‘erabili eta bota’ izatea. Lehen ziklo osoa betetzen
|
zuen
bertsoak, hau da, bertsoa entzun edo irakurri, herriak gogoan hartu eta kantatu. Inori ez zaio burutik pasatzen bertsolariek kantaturiko bertso guztiak gogoan hartzen zirenik; ez horixe; baina, han eta hemen, batzuek eta besteek, sorta politak bai.
|
|
2017
|
|
|
Horrez gain, joan den hogeitaka urte luzean Zarauzko bertso eskolaren egoitza ere izan da Salbatore Mitxelena ikastola. Horregatik hartu
|
zuen
bertso eskolak Etxebeltz izena.
|
|
2019
|
|
|
Gure etxeko ertaina zitatuz: “Ostegunetako entrenamenduetan bermatzen zuen artearen transmisioa; ostiraletan, Bizkaiko edozein eskolatara gu kantura eramanda, bultzatzen
|
zuen
bertsoaren hedapena; eta ikasarazten zizkigun bertsoek eta kantuek dokumentazioan oinarritutako ikerketa gosea piztu zuten nigan”.
|
|
2020
|
|
|
Loiolako Herri Irratiak lehenagotik martxan jarria
|
zuen
bertso sariketa bi irratietatik eman zen, eta, uste dut, zuzenekoa behin edo bitan emango zela. Gotzaiarena zen Donostiako Herri Irratia, eta, uste dut, 71 inguru hartan jesuitek erosi zutela, eta tira, biak elkartu ziren.
|
|
|
aizkolari apustua bazen, antzinako apustu bati jarri izan zitzaizkion bertsoak, adibidez. Informazioaren amaierako broche modura erabiltzen
|
zuen
bertsoa.
|
|
|
1970eko hamarkadan, Bilboko Herri Irratian, Pedro Mari Goikoetxeak ere eskaintzen
|
zuen
bertso tartea. Herrietako saioak grabatzera joaten zen eta tratua egin genuen trukerako.
|
|
|
Konjuntzio bat izan zen: batetik, bozgorailu gisa funtzionatu
|
zuen
bertso programa audientziatsua; baina, bestetik, sekulako maila zuen bertsolari multzo handi bat Egaña, Sarasua, Amuriza, Sebastian, Lopategi, Peñagarikano, Euzkitze eta abarrekin, gizarte molde berriarekin konektatzeko gai izan zena. Alegia, bertsolariak Garmendia eta Egileor eta gisakoak izan balira, eta niri gustatzen zaizkit bertsolari horiek ere, telebistak izan zezakeen bozgorailu funtzioa alferrik izango zen.
|
|
|
Edo irratia munduan zabaltzen hasi berria zenean, euskarazko lehen irratsaioan bertsoa osagai garrantzitsua izan zitekeela ulertu zuten Zubimendik eta Luzearrek… Eta bertsolariak eurak ere irekiak eta probatu zaleak izan dira gehienean. 1936ko txapela irabazi berritan Txirritak irratian bota
|
zuen
bertsoan ikus daiteke, adibidez, jarrera hori: “Inbentu ederra egin digute/ gure euskera zabaltzeko;/ inpernutako sorgiñak dira/ nere ustetan tarteko!
|
|
|
Han piztu zitzaion bertsoarekiko harra, behin betiko. Txikitatik
|
zuen
bertsoarekiko mira. Nafarroa frankista hartan ez oso ohiko kontua, ez baitzuen sehaskatik jaso bertsozaletasuna.
|
|
|
Bertsolaritza molde bakarra al dago? Goñik behialako kale kronistaren funtzioarekin lotzen
|
zuen
bertsoa, han eta hemen ikusi nahiz sentitutakotik idazten zituen bertsoak, eta behar eta sentitutako lekuan bota. Ez zen handik edo hemendik dei ziezaioten zain egoten.
|
|
2022
|
|
|
Bere ehiztari senak aldatu egin
|
zuen
bertso eskolaren baitan zeukan estatusa, nesken artean batez ere. Lider izaera galdu zuela esango nuke; bertsokera nabarmen hobetu zuen, ordea.
|
|
|
Kritikariek miresmenez goraipatu zuten bertsoa, zaleek buruz ikasi zuten. Mikelen esanetan, aldiz, txapeletik urrundu
|
zuen
bertsoa izan zen. Gau hartan, etxeratzean, sutan hartu zuen Olatzek.
|
|
|
Portetxaene tabernan bertsotan ari zirela, Uztapidek bere gurasoak hil berriak izan nonbait, eta gai hartara sartu zirenean kantatu
|
zuen
bertsoa da ondoren datorrena. Nire anaia Patxi zenari ikasi nion:
|
|
|
Egun osoko bertso jardun bihurtu zituen aurreikusitako bi bertso saioak. Eta, plazaren muga zehatzak gaindituta, inguru zabalera hedatu
|
zuen
bertsoen eszenatokia.
|
|
|
Basarrik landua
|
zuen
bertso jarduera hori –poesia kutsukoa, hizkera jasokoa–, eta ezaguna zuen Euskal Pizkundea mugimendua. Ezin hobeto islatzen ditu bata eta bestea bere bertso batek:
|
|
|
“lehengoa dena ona, gaurkoa dena txarra, eta etorkizunari izu izugarria”. Zarauzko frantziskotarren Anaitasuna agerkarira bidali
|
zuen
bertso sorta erabat kabitzen da koordenatu horietan. Kutsu moralizante agerikoz, emakume gazteen akatsak zerrendatu zituen sei bertsotan.
|
|
|
“Pareja de hecho bezela hau da gure lehenengo aldia”. Halaxe amaitu
|
zuen
bertsoa Maialen Lujanbiok duela hemezortzi urte Bergarako Arrano elkartean libreko saioan ari zirelarik. Estitxu Eizagirrek “ze ari zera gure esklusiba medio guztiei saltzen”, erantsi zion.
|
|
|
Jon Sarasuak Txikia zuen guda izena doinuan kantatu
|
zuen
bertso hau:
|
|
|
Irabazlea, Bilbotik Gasteizen bizitzera aldatu zen Juan Isasi Txinotxu izan zen, (hura ere) euskaldun berria. Txapelketan hasi eta bukatu
|
zuen
bertso ibilbidea jendaurreko jardunean. Ordura arte lagun artekoa zen hura handiegi egin zitzaion kazetariak eta antolatzaileak gainera etorri eta bertso saio zein elkarrizketetarako bertsolaritzat hartzean.
|
|
2023
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria itxi zuten urtean, Lula da Silva lehenengoz Brasilgo presidente izendatu zuten urtean, edo Michael Jordanek saskibaloia utzi zuen urtean. Ikastolan izan
|
zuen
bertsoarekin lehen harremana gernikarrak, hezkuntza arautuko bertsolaritza orduetan, eta handik bideratu zuten “bestelako taldeetara”. Bertso eskolan hamabi urterekin hasi zen Arrizabalaga, baina “bertsotan, bertsotan, hamabost urterekin”:
|
|
|
Etxean jaso
|
zuen
bertsoa Belokik: “Aitona bertsolari izandakoa da, aitari pasa zion hark zaletasuna, eta aitak niri.
|
|
|
Hilabeteak pasatu dira Maialen Lujanbiok Iruñean, 13.000 lagunen aurrean txapela irabazi zuenetik. Bada aski denbora tarte, braille sistema izango balitz bezala, 2022ko abenduak 18 hartako oilo ipurdiak irakurtzen saiatzeko; baita hilabete iraun
|
zuen
bertso itzuliak sortutako sentsazioei hitzak jarri eta gure buruei galdera egiteko ere: atzera begiratzen dugunean, zergatik eta nola gogoratuko dugu 2022ko Bertsolari Txapelketa Nagusia?
|