|
2008
|
|
|
Horadaren ibilbide zinematografikoan Donostiak zeresan handia du, bertan hasi baitzuen Howard Hawks zuzendariarekiko harremana, jaialdira kazetari modura etorri zenean. 1979an idatzi eta zuzendu
|
zuen
bere lehen filma: Goodbye Flickmania.
|
|
|
1804 urtean eman zioten Okendori ezagun egingo
|
zuen
bere lehen misioaren ardura. Hain zuzen ere, Andaluzian, Galizian eta Portugalen itsasontziei eraso egiten zien kortsario ingeles bat harrapatzeko lantegia ezarri zioten.
|
|
|
Irakeko gerraren alde agertu zen eta, azken hauteskundeetan, Sarkozyren alde egin du. Arrakasta handia lortu
|
zuen
bere lehen saiakerak (Le nouveau désordre amoureux), 1968ko maiatzak ekarri zuen «askapen sexualaren teologia» salatu zuelako. Nobelista bezala, Roman Polanskik zinemara eraman zuen Lunes de fiel liburuak idazle ospetsu bihurtu zuen.
|
|
|
25 urtez Finlandiako Banku Zentralean egin zuen lan Juhanik. Laponiatik Helsinkira motozikletaz egindako bidaiaz egin
|
zuen
bere lehen liburua. 18 liburu egin ditu gaur arte.
|
|
2009
|
|
|
Bartzelona jota zegoen, ezinean. Navarrok 14 minutuan sartu
|
zuen
bere lehen saskiraketa. Beste bi ere sartu zituen jarraian, baina halere 30 jarraitzen zuen aurretik Tauk.
|
|
|
Bakarlari lanetan ariko da Xerezade obran. 12 urterekin irabazi
|
zuen
bere lehen saria, Irungo Interprete Gazteen Lehiaketan, eta ordutik hona sariak eskuratzen jarraitu du.
|
|
|
11 urtetan hasi zen sintetizagailuarekin. Urte berean animatu
|
zuen
bere lehen meza Aiherran. Organo jotzailea duen amatxik egun batez ezin izan zuen herriko meza animatu.
|
|
|
Gure babes taldeak, denok dakizue nortzuek osatzen duten, esan
|
zuen
bere lehen agerraldi hartan, 2005ean, irteera justua eman behar zitzaiola Egunkaria kasuari, eta epaiketarik gabeko amaiera eskatzen zuen.
|
|
|
Argerich pianista argentinarraren bisita datorren udako berezienetakoa izango da. 4 urterekin eskaini
|
zuen
bere lehen kontzertua, eta ordutik garaiko piano jotzaileetan garrantzitsuenetakoa bilakatu da. Vienan egin zituen ikasketak Friedich Gulda maisuarekin, eta hainbat Konex eta Grammy sari irabazi ditu.
|
|
2011
|
|
|
Xose Neira Vilas Pontevedran jaio zen, Gres herrian, 1928an. 1961ean argitaratu
|
zuen
bere lehen lana izan dena, lehen aipaturiko Memorias dun neno labrego. Bertan, lurraren egia zenbait eraman zituen paperera.
|
|
2012
|
|
|
Segundo batzuk gorabehera, abestiak duen iraupena du filmak ere. Jose Luis Zumetaren Gernika koadroa animazioaren hizkuntzara eramatea
|
zuen
bere lehen asmoa, eta bidean Laboaren abestiarekin topo egin, eta batu egin ditu azkenean biak. Zumetaren kolore biziak, eta Laboaren garrasiak.
|
|
|
Negozioa ixtekotan zaudela Eñaut semeak tabernarekin berak segituko duela esan dizu», aurkeztu zien gaia Leire Aurrekoetxeak. «Beste zer egin ez dekogu ta/ zer egingo deutsagu ba?», bukatu
|
zuen
bere lehen bertsoa Uruburuk, eta pena bat aitortu zion segidan Ajuria aitak: «Pena bat badot barru barruan/ beti amestu dot hala:
|
|
2014
|
|
|
Ardi Beltza aldizkariak banatu zuen. Txikitan, Juan Borboikoaren seme zaharrenari Juanito deitzen zioten, eta 6 urterekin egin
|
zuen
bere lehen negozioa. Lausanan (Suitza) hotel batean bizi zirela, aitari urrezko luma bat lapurtu eta bost frankoren truke saldu zion hoteleko atezainari gozokiak erosteko.
|
|
2015
|
|
|
Lehen ministroaren adierazpenek sentipen hori areagotu dute», adierazi dio Obamak Israelgo telebista kate bati. Netanyahuk azken hauteskundeen kanpainan erran
|
zuen
bera lehen ministro den artean ez dela izanen estatu palestinarrik. Obamak adierazi du aurrerantzean AEBentzat «zaila» izanen dela Nazio Batuen Erakundean betoa erabiltzea «europarren ahaleginak» bertan behera uzteko.
|
|
2016
|
|
|
Gaur taldea sortu zenetik eta Ez Dok Amairu mugimenduko musikarien lehen emanalditik 50 urte ere beteko dira aurten, bi pastoral egingo dituzte Lapurdin eta Zuberoan, eta Iruña Veleia afera berriz ere mahai gaineratuko du aurkikuntzen 10 urteurrenak.«Denok dakigu ja nor garen eta baita euskal artista gazte indartsu sorta batek gure herrian merezi duen lekua eta arreta aldarrikatzen duela». 1966ko apirilean egin
|
zuen
bere lehen erakusketa Gaur taldeak, Donostiako Barandiaran galerian, eta orduan kaleratu zuten beren lehen manifestua ere. Estu igartzen zuten giroa, eta horren aurka itzuli nahi izan zituzten beren pintzel eta mailuak.
|
|
2018
|
|
|
«Kuriosoa da, esaterako, Kuban, errepublika ateo eta sozialista batean, Marti da apostolua, hildakoak dira martiriak, infernu kapitalistaz hitz egiten da...». Idazle eta ilustratzaileSortzaile «jori eta prolifikoa» da Urrutia Capeau, Jose Angel Irigarai editorearen hitzetan. Duela ia hiru hamarkada argitaratu
|
zuen
bere lehen lana, Kadrila alegera festan da (1988), eta orain arteko azkena 2015ean, Jururu, Pamielarekin biak ere. Liburu berria «pitxi bat» da, Irigarairen iritzian.
|
|
2020
|
|
|
Antzerkigintzan hasi zuen ibilbidea gaztetan, baina 40 urteak jadanik beteak zituela, «kasualitatez», lagun batek film bat egiten laguntzeko eskatu, eta, zinemagintzak irentsi du geroztik. 30 bat pelikulatan arituko zen zuzendari laguntzaile lanetan, eta 2011n eta 2012an, hurrenez hurren, La ducha eta Gleisdreieck film laburrak zuzentzera pasatu ostean, 2016an estreinatu
|
zuen
bere lehen film luzea: Rara.
|
|
|
Antolatzaileen hitzetan, San Martinek «emakumeei dagokien espazioa eta ikusgarritasuna» aldarrikatzen ditu bere filmetan, eta jarrera «aitzindari eta konprometitu» hori aitortu nahi diote. La Ducha (2011) eta Gleisdreieck (2012) film laburrak zuzendu ostean, 2016an aurkeztu
|
zuen
bere lehen film luzea: Rara.
|
|
2021
|
|
|
Hari horretatik tiraka, 2006an kaleratu
|
zuen
bere lehen lana Camilo Larak. Mexican Institute of Sound izena aukeratu zuen proiekturako, eta Mexico Magico jarri zion izenburu diskoari.
|
|
|
Gainera, Paccou bera izan da aurtengo ohorezko gonbidatua. 1998an aurkeztu
|
zuen
bere lehen lan laburra, Un jour, eta film onenaren Europa saria jaso zuen hari esker. Jaialdian Euskal Makila izeneko oroigarria eskaini zion Paccouri Aitor Oñederra Animadebako zuzendariak.
|
|
|
Jean Claude Cotillard aitaren antzezlanetako batean egin zuen debuta aktore gisa Cotillardek, artean haurra zela. Telebistako zenbait telesailetan parte hartu ondoren, L' histoire du garçon qui voulait qu' on l' embrasse (Philippe Harel, 1994) filmean izan
|
zuen
bere lehen rola. Taxi (Gerard Pires, 1998) filmean egindako lanari esker, Cesar sarietarako izendapena jaso zuen.
|
|
|
Idazleak 1978an argitaratu
|
zuen
bere lehen poesia bilduma, eta zazpi eleberri eta bi ipuin liburu kaleratu ditu geroztik. Bere ibilbideko bigarren Euskadi saria irabazi du orain; 2003an, Larrepetit eleberria saritu zuten.
|
|
|
Loiola, festara etorri, eta kulturak harrapatu
|
zuen
bere lehen Durangoko Azokan, eta Del Campo sormenerantz bultzatu du pandemiak. Landakon ezagutu dute elkar.
|
|
|
Arrietak pianoa eta harmonia ikasi zituen Milanen, eta karreraren amaieran bikaintasun saria jaso
|
zuen
bere lehen operarekin: Ildegonda.
|
|
|
«Jendeak, momentuko erabakiek eta giroek egiten dituzte garaiak, eta ez da bakarrik gauzak horrela zirela, baizik eta baldintza handiagoek ere egin zutela gauzak hala izatea; eta, beraz, eraikuntza bat bada, horrek aukera uzten du gauzak aldatzeko ere». Atzo aurkeztu
|
zuen
bere lehen liburua.
|
|
|
Sarrionandiak 1981ean argitaratu
|
zuen
bere lehen poesia liburua, Izuen gordelekuetan barrena, ordurako kartzelan zela. Kartzelako egonaldian, gainera, Intxaur azal baten barruan.
|
|
2022
|
|
|
Barrabiletako minbizia zen azkenean, eta hor hasi zen saltsa: ebakuntza, zerbait aurkitu zutenez kimioa ondoren… Lance Armstrongek orduantxe irabazi
|
zuen
bere lehen Tourra, eta erizainek esaten zidaten hura bezala jarriko nindutela. Zorionez, ondo atera zen dena.
|
|
|
Cahunek 1914an idatzi
|
zuen
bere lehen liburua, argitaratu gabea, Les Jeux uranien (Uranoko jolasak). Lehen pertsona maskulinoan izkiriatua, Verlaineren eta Baudelaireren itzalpean sortutako lan sasi autobiografikoa da.
|
|
|
Edonola, XX. mendearen bigarren erdiko autore nabarmenetako bat da. Familia sorlekutik Tennesseera lekualdatu, eta gaztaroa bertan eman zuen McCarthyk—hain justu ere, Jainkoaren seme kokatzen den tokian— 1965ean idatzi
|
zuen
bere lehen eleberria, The Orchard Keeper, zeina William Faulknerren editore izandako Albert Erskineri iritsi zitzaion; harekin hogei urtez lan egin zuen. Majuelo:
|
|
|
Sortu zituzten kontrako norabidean eman zituzten igandean Senperen (Lapurdi) Ruper Ordorika musikariak eta Bernardo Atxaga idazleak Hautsi da anphora diskoko abestiak. Atxagak 1978an atera
|
zuen
bere lehen liburua, Etiopia poema bilduma, eta Ordorikak hartako testuak oinarri hartuta osatu zituen bere lehen diskoa izango zen horretako abestiak, 1980an. Dena zuten aurretik.
|
|
|
Hegoafrikan jaio, eta, 18 urterekin, Kanadara ihes egin zuen. Fisikako eta Ekonomiako doktoretza egin zuen AEBetan, eta berehala sortu
|
zuen
bere lehen enpresa arrakastatsua, 1995ean: Zip2, Interneteko egunkarientzako softwarea egiten zuen konpainia bat.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Legearen aurreproiektuaren lehen zirriborroa zeresana ematen ari da. Atzo, EH Bilduk egin
|
zuen
bere lehen balorazioa, gaia Mahai Politikoan aztertu ostean Donostiako egoitzan egin zuten prentsaurrekoan. Aurreproiektua irakurrita, orain eztabaida «sakona, gardena eta zorrotza» egiteko unea dela aipatu zuen koalizio abertzalearen programa zuzendariak, Pello Otxandianok.
|
|
|
14 urte zituela egin
|
zuen
bere lehen plaza, Legazpiko elkarte bateko afarian. Bi aldiz izan da Gipuzkoako Bertsolari Txapelketan, eta aurten bigarren aldiz izango da Euskal Herriko Txapelketa Nagusian.
|
|
|
11 urterekin egin
|
zuen
bere lehen eskolarteko txapelketa. Eta gerora, Hernaniko eta Lasarteko bertso eskoletako kide izan da.
|
|
|
14 bat urterekin hasi zen bertsotan, eta 15ekin egin
|
zuen
bere lehen plaza. Hainbat sari lortu ditu bat bateko bertsolaritzako sariketetan.
|
|
|
Bigarrenez jaso du haur eta gazte literaturako Euskadi saria Leire Bilbaok (Ondarroa, Bizkaia, 1978). 2006an kaleratu
|
zuen
bere lehen poesia bilduma, eta, besteak beste, bost poema liburu eta haur eta gazte literaturako hogeitik gora lan kaleratu ditu geroztik.
|
|
|
«Intrusismoak bultzatu ninduen Euskalia idaztera», azaldu du Mikel Alvarez Sarriegi (Beasain, Gipuzkoa, 1982) zinemagile, gidoilari eta idazleak. Atzo aurkeztu
|
zuen
bere lehen eleberri hori Donostian, eta sorkuntzaren inguruko zalantzak argitu zituen bertan. «Telesail bat izateko jaio zen kontakizuna, baina frustrazioak paperera pasatzera behartu ninduen».
|
|
|
Haren ondotik ondu
|
zuen
bere lehen lan luzea, zeina Iranen kurdueraz ondutako aurrenekoa ere izan zen: Zaldi mozkorren garaia (2000).
|
|
|
1955ean, doktoretza lortu zuen Clemens Brentano idazle erromantikoaren teoria poetikoari buruzko tesiarekin. 1955 eta 1957 urteen artean, Stuttgarteko irrati kate batean lan egin zuen erredaktore gisa, eta, hain zuzen ere, 1957an kaleratu
|
zuen
bere lehen poema liburua: Verteidigung der wölfe (Otsoaren defentsa).
|
|
2023
|
|
|
NBE Nazio Batuen Erakundeak Nikaraguako egoera aztertzeko osatutako batzorde bereziak atzo aurkeztu
|
zuen
bere lehen txostena. Hartan, gizateriaren aurkako krimenen erantzule egiten dituzte Nikaraguako presidente Daniel Ortega eta Rosario Murillo presidenteordea, baita hainbat poliziaburu eta bestelako goi kargudun ere.
|
|
|
1980ko hamarkadan kaleratu
|
zuen
bere lehen narrazio laburra, Einstein' s Monsters (Einsteinen munstroak). Gerora, idatzi zituen gehiago ere:
|
|
|
Eguna amaitzeko, Wilkins saxofoi jotzaileak bebop soinuak eta erritmo klasikoak joko ditu. 20 urterekin sortu
|
zuen
bere lehen taldea, eta, 2020 urtean, haren Omega diskoa jazz arloko diskorik onena izendatu zuen The New York Times egunkariak.
|
|
|
1967an argitaratu
|
zuen
bere lehen eleberria, Zert (Broma). Estalinismoaren garaiko txekiar batzuen bizitza kontatu zuen, ironiaz.
|
|
|
Coixet lehen aldiz izango da Urrezko Maskorra eskuratzeko lehian. Donostiako Zinemaldian aurkeztu
|
zuen
bere lehen lana, Demasiado viejo para morir joven (1988), Zuzendari Berriak sailean, eta geroztik Berlinen aurkeztu ditu bere film gehienak (Mi vida sin mí, 2003; Nadie quiere la noche, 2015; La librería, 2017..) —parte hartu du Cannesen (Mapa de los sonidos de Tokio, 2009) eta Venezian ere (La vida secreta de las palabras, 2005) —.
|
|
|
Barberrek Ikus entzunezko Komunikazioa ikasi zuen Euskal Herriko Unibertsitatean, eta Ikusizko Antropologiako master bat ere egin zuen Erresuma Batuan, Manchesterko Unibertsitatean. Hain zuzen, han zela osatu
|
zuen
bere lehen lanetako bat, Yours Truly (2018) film laburra —Charlotte Hoskins eta Christopher Murrayrekin batera sortu zuen— Gogora ekarri duenez, Manchesterko Historia Naturalaren Museoan garatu zuten lan hura, hango sotoak arakatu eta «ikuslearen begiradatik zer gordetzen den» aztertzeko asmoz. «Orain, irrikaz nago jakiteko hemen ere zer gauza ezkutatzen diren, zer gauza ez dauden agerian».
|
|
|
Bennetten ibilbidea luzea bezain gorabeheratsua izan zen. 1951n argitaratu
|
zuen
bere lehen kantu arrakastatsua, Because of You, eta gehiago egin zituen ondorengo urteetan: Rags to Richies abestia eta The Beat of My Heart (1957) eta Basie Swing (1959) diskoak, besteak beste.
|
|
|
Sinead O' Connor abeslari eta musikariak (Dublin, 1966 2023) 1987an kaleratu
|
zuen
bere lehen diskoa, The Lion and the Cobra, eta mundu osoan zabaldu zen denbora gutxian. Arrakasta handiagoa izan zuen bigarrenak, I Do Not Want What I Haven' t Got izenekoak (1990), eta, batez ere, single batek:
|
|
|
Henry Bernadet (Quebec, 1977) zinemagileak ere nazioarteko zenbait jaialditan parte hartu
|
zuen
bere lehen lanarekin, À l' ouest de Pluton (2008). Orain, berriz, Les Rayons Gamma bigarren lanarekin izango da Donostian.
|
|
|
lehena, argazki poliptikoak dira. Groover margolaria zen ikasketaz; 1967an erosi
|
zuen
bere lehen kamera, eta geroztik, ez zen inoiz argazkigintzatik urrundu. «Heldutasuneko lehen ekintza» izan zela aitortu zuen berak.
|
|
|
1985ean irabazi zuen lehen aldiz, Italian, eta herrialde berean irabazi zuen bigarren titulua, hiru urte geroago. Hala ere, FIFAk ez ditu ofizialtzat jotzen, lehiaketa ez zuelako berak antolatu; 1991n antolatu
|
zuen
berak lehena, Txinan.
|
|
|
1963an Zientzia Politikoetan eta Ekonomian graduatu ondoren, animazio mundura gerturatu zen, Toei animazio konpainian lan egiten hasita. Hainbat estudiotan aritu zen plangintzan, diseinuan eta eszenan lanean, eta 1979an egin
|
zuen
bere lehen film luzea: Rupan sansei:
|
|
|
Daichi Murase japoniarraren bigarren film luzea da Kiri no fuchi. 26 urteko zinemagileak 19 urterekin zuzendu
|
zuen
bere lehen lan luzea, eta Cannesko jaialdian aurkezteko aukera izan zuen. Apur bat Ihikarekin gertatzen den bezala, filmak badu bere adinerako espero ez den heldutasuna; urte luzez lan egin ondoren egindako film bat balitz bezala.
|
|
|
Rock zaleentzat toki ezaguna da Liverpooleko The Cavern aretoa. Besteak beste, The Beatles taldeak hor eman
|
zuen
bere lehen kontzertua. Rockaren «santutegi» moduko bat da Peio Artetxerentzat (Areatza, Bizkaia, 1990) areto hori, eta orain, bere taldearekin batera, bertan jo duela esan dezake.
|
|
|
Sam Esmail zinemagile estatubatuarrak 2014an zuzendu
|
zuen
bere lehen film luzea, Comet. Nahiko kaskarra da eta ez da dut denborarik galduko aipatzen.
|