|
2000
|
|
|
Liburuak, fitxak... izan zituen baliabide. Ilazki euskaltegian ere aritu zen, eta maisu izateko ikasketak euskaraz egin zituenez, asko hobetu
|
zuen
bere euskara. Euskara ikasteko ze estrategia erabiltzen zituen jakite aldera, edo euskaraz ari denean, hobetzeko zer egiten duen ezagutu asmoz, honako galdera hauek egin dizkiogu.
|
|
2002
|
|
|
Baina, haren mezuen anbiguotasun handia aitortuta ere, bidegabekoa da Lenik arioak ez zirenak mespretxatu egiten zituela uste izatea. Izan ere, zinegileak, esate baterako, asko nabarmendu zuen Jesse Owens en garaipena, erregimen naziak lehenesten
|
zuen
bere errekordun kutunaren ondoan. Owens beltza zen, eta hitler ek ez zuen agurtu nahi ere izan.
|
|
2004
|
|
|
Batavia (Java), Singapur, Colombo... Paraje exotiko horietan arrotz sentitzen
|
zuen
bere burua, jaioterritik urruti, herri-minak jota bizi zen, erbestean sentitzen zen...
|
|
|
Baina, ezizen asko erabili bazituen Sari horretan aurkeztu zituen lanean Neruda izena erabili zuen, eta handik aurrera beti erabiliko zuen izen hori. Hogei urte zituela argitaratu
|
zuen
bere bigarren idazlana: Veinte poemas de amor y una canción desesperada eta meritu handikotzat jo zuten.
|
|
2009
|
|
|
Oso bizimodu latza izan zuten eta amak itogarriak ziren arau zorrotzak ipini zituen etxean. Han eman
|
zuen
bere haurtzaro eta nerabezaroa Doris-ek. Ikasketei dagokienez, komentu katoliko batean lehenik eta ondoren, Salisburyn (Harere, Zimbabweko hiriburua) neskentzat bakarrik zen institutu batean aritu zen ikasten.
|
|
2010
|
|
|
Beraz, Bigarren Mundu Gerran etxeko gelan zeukan genetikazko laborategia, eta han ikertzen zuen oilasko enbrioietan nola ugaltzen ziren nerbio zuntzak. 1940an neba ezkonberriarekin, amarekin eta ahizpekin, aita hila zuen, Piamontera joan zen ihesi, eta hara eraman
|
zuen
bere laborategia. 1943an familia eta laborategia Florentzian ziren.
|
|
2011
|
|
|
1941eko martxoaren 28an egin
|
zuen
bere buruaz beste Virginia Woolf idazleak. XX. mendearen hasierako sona handiko idazle eta saiogile britainiarra izan zen Virginia.
|
|
|
Urte horietan, Parisek artearen hiriburua izateari utzi zion. New Yorkek hartu
|
zuen
bere tokia. Aldaketa honen ispilu, Espresionismo Abstraktuaren sormena izan zen.
|
|
2012
|
|
|
Denboraren materia Richard Serra Parisen bizi izan zen 1964 urteetan. Brancusiren tailerrean hasi zen zenbait artelan egiten eta han ikusi eta ikasitakoak eragin handia izan
|
zuen
berarengan. Serrak asko goraipatzen du Brancusik zuen erraztasuna bolumenak marraztu eta zintzelkatzeko.
|
|
|
Lantegiko giro hori Little Dorrit nobelan azaldu zuen. Eta lantegian bizi izandakoak eraman
|
zuen
bere nobela askotako protagonistak haurrak izatea, haur esplotatu eta behartsuak.
|
|
|
Picasso eta Braque arte afrikarraz baliatu ziren beraien joera estetikoa aberasteko. Antoni Tàpiesek, berriz, ekialdeko filosofian oinarritu
|
zuen
bere estilo informala. Ekialdeko kulturaren eragina, 80 urtetik aurrera, funtsezkoa izan zen bere pentsaeran.
|
|
|
Laurogeita zortzi urte zeuzkan XX. mendeko ikur bilakatu den gizonak. 40 hamarkadan erakutsi
|
zuen
bere lehenengo lana. Ordutik ez da gelditu.
|
|
|
Musika munduan gazte hasitakoa Bost urte zituela eman
|
zuen
bere lehen musika emanaldia Jamixelek. Ikastolako jaialdian abestu nahi ote zuen galdetu zion bere andereñoak eta berak baietz esan zuen, abestea beti izan delako Jamixelentzat ekintza arrunta.
|
|
|
Teknika eta interpretazioa ez ditu inorekin landu nahi izan, bere bide propioa atzeman nahi duelako. 2010ean izan
|
zuen
bere lehen antzerki esperientzia, aktore lanetan, nahiz eta musika ere egin duen antzezlan horretan. Arrunt irrigarria izan omen zen esperientzia, oso ona eta aberatsa, gauza anitz ikasi dituelako.
|
|
|
UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen lehen eraikin multzoa Quitoren erdigune historikoa izan zen. Espainiako arkitektura kolonialak Ekuadorko hiriburuan lortu
|
zuen
bere mailarik gorenena, XVI XVIII. mende bitarte horretan, eta oso egoera onean iraun du gaurdaino, nahiz eta inguru horretan maiz izan lurrikarak. Plaza Handia kasko zaharraren bihotza da, eta bertan daude Artzapezpikuaren jauregia, katedrala eta Carondelet jauregia.
|
|
|
Batzuk hipokrita azaltzen dira, baina badira jarrera eredugarriak ere, katolikoen artean ere badira heroiak. Halaxe idatzi
|
zuen
bere oharretan: berarentzat garrantzizkoena egunoroko bizimodua zen, hori, Jauna eta artegintza.
|
|
|
Hura entretenigarriagoa zen eskola baino, baina ikasi beharra zegoen edozein modutan. Nerabeak ataka zailean ikusten
|
zuen
bere burua: tornulari bilaka zitekeen ikasketak azken bururaino eramanez gero, edo bestela, aitaren bideari jarraiki, nekazaria izango zen.
|
|
2013
|
|
|
Claes Oldenburg Stoch Stockholmen (Suedia) jaio zen 1929an. Zazpi urte zituela bere gurasoekin Estatu Batuetara joan zen bizitzera eta han gauzatu
|
zuen
bere ibilbide artistikoa. Art Institute of Chicagon egin zituen ikasketak.
|
|
|
Kolore biziak eta garbiak zituen gogoko. Alderdi emozionalak ere garrantzi handia
|
zuen
berarentzat. Bilboko erakusketaren komisarioak dioenez, Menchurentzat pintatzea arnasa hartzea bezala zen.
|
|
|
Kazetaria. Menchu Gal, Irungo artistak esaten ei
|
zuen
beretzat pintatzea arnasa hartzea bezala zela, eta horrela izan zen hamabost urterekin Parisen margotzen hasi zenetik hil zenera arte, duela lau urte. Bizkaia aretoan dagoen erakusketa antologiko honetan bere sasoi guztietako lanak daude, ehun eta hogei guztira.
|
|
|
Edorta Kortadi Olano. Esaten du beretzako aro beltza, iluna, tristea izan zela. K. Menchu Galek gerora atera
|
zuen
bere benetako sena paisaia eta erretratuetan. Edorta Kortadi Olano. Lerro zuzenetik pasatzen da lerro makurrekin jokatzera, ez?
|
|
|
Izaera errebeldekoa zenez, ikastetxeko mojak hartu zituen lehen modelotzat, eta bere izen ofiziala, Carmen, bazterturik, Menchu erabiltzen hasi zen. Garaitsu hartan ezagutu
|
zuen
bere maisu handietako bat: Gaspar Montes Iturrioz.
|
|
|
Gaspar Montes Iturrioz. Hala, 12 urterekin pintatu
|
zuen
bere lehen margolana, Gain gainean, 1931n. Montes Iturriozek etengabe marraztera eta izadia arretaz begiestera sartu zion buruan.
|
|
|
Aldiz, New York eta arte abstraktua bilakatu ziren margolaritzako ardatz nagusi eta Francoren erregimenaren azpian zeuden pintore haiek bakarturik geratu ziren. Menchu Galek maisu asko izan zituen, baina Benjamin Palencia eduki
|
zuen
bere maisu garrantzizkoenetakotzat. Hark irakatsi zion margolanak analizatzen eta Gaztelako paisaia balioesten.
|
|
|
eta izadi hilari, zerbaitegatik esaten zaio hila, ezta? Oso gauza estatikoa da» Landak, etxeak, loreak, txoriak, zerua eta itsasoa margotu zituen; olioa erabili zuen, batez ere, eta paisaiaren parte sentitu
|
zuen
bere burua. Kolorea funtsezkoa izan zen haren lan egiteko moduan:
|
|
|
1944an egin
|
zuen
bere lehen erakusketa eta iskanbila askorekin, gainera. 1945ean garun elbarrien eta gizartetik zokoratutakoen marrazkiak biltzeari ekin zion.
|
|
|
1953an lehenengo paisaiak margotu zituen, lur kolorekoak gehienak. 1958an Donostiako Garibai kalean jarri
|
zuen
bere estudioa eta bertan egin zuen. Los Diez, izeneko bere lehen erakusketa.
|
|
|
Paristik mundura Bordeleko musika kontserbatorioko ikasle ere izan zen, baina 1943an utzi egin zuen. Urte horretan film batean hartu zuen parte, frantsesez abestuz, eta 1944an bihurtu
|
zuen
bere izena artista izen: Luis Mariano.
|
|
|
Beraz, aberastasuna nonahi, khmer inperioaren garai loriatsuak gogoratzeko. Inperio honek egungo Kanbodia hartu
|
zuen
bere baitan, eta baita Tailandiaren, Vietnamen, Birmaniaren eta Laosen puska handi bat.
|
|
|
Daríok gaztetan San Fernandoko Eskolan ikasi zuen Carlos de Haes pintorearekin. 1881an Parisa eta Bruselara bidaiatu
|
zuen
bere kezka artistikoak ase nahian. Han. L. Essor?
|
|
2014
|
|
|
Hurrengo urteetan, Salvador Dalík Dalí Antzoki Museoa sortu
|
zuen
bere jaioterrian, Figueres-en. Bertan ageri dira bere obrarik eredugarrienak, hasiera hasierakoak, surrealismoaren urratsei jarraiki egindakoak, eta baita bere azken urteetako lanak ere.
|
|
|
Esperimentuetarako grina berarekin zuela, 12 urterekin uste
|
zuen
bere esku zegoela dirua irabaztea, bururatzen zitzaion ideia ederren bat gauzatuta. Halaber, zientzia aldizkariak, liburuak eta tresneria erosten zituen etengabe.
|
|
|
Eta amak ez zuen sekula lana utzi. Zeren eta, gurasoak ezkondu zirenean, amak ekarri
|
zuen
berarekin ahizpa zaharrena; ezkongai zegoen bakarra, eta ezkongai hil zena. Eta hura zegoen etxean, eta etxea bere kargu zeukan, amak kanpoan lan egiten zuelako.
|
|
|
Eta hura zegoen etxean, eta etxea bere kargu zeukan, amak kanpoan lan egiten zuelako. Eta aitak ekarri
|
zuen
bere ama. Orduan soldata bakarra ez zen nahikoa jendilaje guzti hura mantentzeko, eta ez oso aurrerakoia zelako.
|
|
|
Ñabardura ere egin du,. Gaur egun guraso berri gehienek euskaraz dakite, eta erdaretara jo behar izaten dute?. Hain zuzen ere, Naroa Irure Crespok egoera horretan ikusi
|
zuen
bere burua haurdun gelditu zenean. Informazio bila ari zela topatu zuen Sabeletikmundura.com. Berak azaldu digunez,, sortu berria zen, eta inork ez zidan horren berri eman.
|