|
2001
|
|
|
gaixotasuna eragin zuten bakterioak identifikatu ondoren, autotxertoak prestatu ziren gaixotasuna prebenitzeko, eta, hala,% 100 gutxitu zen kontsumitzaileari esnea edo beste produktu eratorri batzuk erabilita irits dakizkiokeen antibiotikoen erabilera. Halaber, Domínguezek adierazi
|
zuen
ardiaren esne ekoizpena %25 handitzeaz gain, bai esnean bai gaztan, osasun kalitate hobea lortu zela, mastitisa eragiten zuten bakterioak ezabatzean. “Esneak, gainera, industria kalitate hobea du (gaztaren fabrikazioan etekin handiagoa ematen du), eta kontsumitzailearengana iristen diren produktuak lehiakorragoak, osasungarriagoak eta kalitate hobekoak izatea lortzen da”, erantsi zuen.
|
|
|
Ilun  tzean, albainorratzez birjosiko die koltxoi etxola  bana etxekoei. Gauean, bere etxea hutsaren truke eman
|
zuen
ardiaren ipuina kontatuko dio amamak neskatila ile horiari, hark amamak txapinak egiten dituen bitartean.
|
|
2003
|
|
|
Protestantea baitzen Friedrich Wolff jauna, lehen ere esan dizuet, eta ezin konta ahala bekatu egin baitzituen, ondorioz! Ai, zer nolako infernua pasatu
|
zuen
ardi beltz alemanak, Jainkoak barkatu ez balio! Izan ere, Jainkoak barkatu egin baitzion, bai horixe!
|
|
2005
|
|
|
Iruditu zitzaion biziaz eta odolaz husten ari zela. Hasieran pentsatu
|
zuen
ardiak ebasteko barreiatzen ziren indio salbai haietarik bat zatekeela, zolarik zola hurreratzen ari. Bazekien, artzain zaharragoek erranik, bush likitsean horrelako lanjerra bazela.
|
|
2008
|
|
|
Beste gonbidatuak pieza berrietan, berriz, ausartu ziren: Jorge Arribas akordeoi jotzailea (La Musgaña, Celtas Cortos) lehian aritu zen Agus Mendizabalen trikitiakin Xoxua leloan, Parisko giroan, Urdangarinek Ametsak kantatu zuen eta Susana Seivane gaita jotzaileak jaia berotu
|
zuen
Ardi beltza alaian.
|
|
2009
|
|
|
Ingeniari lanbidea utzirik, Atharratze Sorholuze eta Basaburuko baserritarren bizipide nagusitzat jotzen
|
zuen
ardi esne ekoizpena bultzatzeari ekin zion. Iseya euskal izena eman zion gazta ekoitzi zuen, baita ardi esnearekiko jogurta ere.
|
|
|
San Jose egunean etxera bueltatzen ziren. Sasoi horretatik aurrera jendeak ez
|
zuen
ardientzako barrutirik eman gura izaten. Abeltzainak belar sikua batzen hasi ohi ziren sasoi horretan, ganadu gorriari emateko.
|
|
|
Bai baitzirudien ezen Domingok amore eman zuela, bai, baina amore eman orduko berriro matxinatzeko, ez baitago bestela ulertzerik nola Domingok ez zion Teofilo Mariari istantean erantzun, honen haserreak eta agindu estuak, erregea beti errege eta soldadua soldadu!? eskatzen zioten bezala; aldiz, erantzuna hiruzpalau segundotan luzatu zuen, bere buruarekin oso ados ez zegoen seinale; Domingok, izan ere, beti jasan izan zituen anaiaren gehiegikeriak kutsu militarreko jolas haietan, amen, amen eta amen, ordura arte bai behinik behin, baina zergatik segitu behar
|
zuen
ardirik otzanenaren jarrera hartan. Esan nahi baita Domingok ez zuela, beharbada, azken gehiegikeria hura aurreko guztiak bezala sentitu?
|
|
|
Artaldeen bideetatik ibiltzera ohituta, urrutira ere igartzen zion Austinek zer jatorritako artzaina aurkituko
|
zuen
ardi kanpoan: 1
|
|
|
Zergatik ezinbestean? ...an erantzun, honen haserreak eta agindu estuak –erregea beti errege eta soldadua soldadu! – eskatzen zioten bezala; aldiz, erantzuna hiruzpalau segundotan luzatu zuen, bere buruarekin oso ados ez zegoen seinale; Domingok, izan ere, beti jasan izan zituen anaiaren gehiegikeriak kutsu militarreko jolas haietan, amen, amen eta amen, ordura arte bai behinik behin, baina zergatik segitu behar
|
zuen
ardirik otzanenaren jarrera hartan. Esan nahi baita Domingok ez zuela, beharbada, azken gehiegikeria hura aurreko guztiak bezala sentitu... izan ere, ez baitzen besteak bezalakoa izan, ausaz, edalontzi betea gainezka ipintzen duen ur tanta beste ur tanta guztiak bezalakoa ez den bezala; edo gauzak ez ziren guztiz horrela, beharbada, Teofilo Mariak zapaldu izan zuen bakoitzean Domingok beti sentitu izan baitzuen anaiaren kontra altxatzeko odol bultzada hura, bere berezko errebeldiak eragindakoa, balizko altxatze hura, gero, berak bere buruari zuzendutako hitz hutsetan geratzen bazen ere:
|
|
2011
|
|
|
" Nik bai tankera txarra hartu: iritsi zenean, hirurogeita lau kilo pisatzen
|
zuen
ardi gaztaren kaxak". " A, ba nire atean jota ez dute asmatu.
|
|
|
–Nolakoa? , galdetu
|
zuen
ardiak, emeki.
|
|
2015
|
|
|
Temati jarraitzen zuen berean, ordea, Azurmendik. Ikasketak amaitu, eta lantegian hasi zen, eta edozein une baliatzen
|
zuen
ardiak zaintzera joateko. Zortzi urtez.
|
|
|
Bi belaunalditan, ordea, ez zen belztasuna inondik agertu eta ahaztua zeukaten arbaso senegaldarraren oroitzapena. Bera jaio zenean ibilera kolonial guztien ordaina egokitu omen zitzaion berari, Louiseri, eta hazten joan zen neurrian, gero eta argiago ikusi ei
|
zuen
ardi beltza zela bera, artalde zurian.
|
|
|
Handik lasterrera, 1918an, hizkera eredu horretan idatzi
|
zuen
Ardi galdua kontakizuna, eta honen amaieran ere (145 or.) euskara giputzari egin beharreko aldakuntzez eta hobekuntzez mintzatu zen. Dena dela, Gipuzkera osotua izenekoa da bere saiorik esanguratsuena (Azkue).
|
|
|
Patata eta zainzuriak zuritu eta zatitu genituen baita piper gorri eta barazkiak ere. Isabelek gozo gozo egon zen gatzatua prestatu
|
zuen
ardi esnearekin eta amaitzeko marrubiak limoiaz, postre gozoa izan zen. Sukaldari eta laguntzaileok hamaiketako ederra egin genuen, eta grabatuta dauzkagun Iñigok abestu zizkigun bertsoak entzuten genituen.
|
|
|
Mendian zen, artzain txabola antzeko batean, gauza asko ez nituen aditzen. Han asko entzuten zen Marx eta baina ez
|
zuen
ardi usainik. Marx eta Marx"
|
|
|
Hainbeste lanen artetik, astelehenetan, maiz joaten zen Azkaingo familaren agurtzera. Gustatzen zitzaion aitarekin musean aritzea, eta behar orduan, aita laguntzen
|
zuen
ardi ile mozten. Biziki trebea omen zen lan horren egiteko.
|
|
2016
|
|
|
Zaldiek tiratzen zuten tximiniadun bagoi batean bizi izan ziren hainbertze urtez, Ruby Mountains zoragarrien inguruan: Arnaudek bazka tokitik bazka tokira eramaten zuen artaldea, eta Mariek janaria prestatzen zuen, arropak garbitu eta bagoia toki batetik bertzera mugitzen
|
zuen
ardien gibeletik. Hiru seme alaba sortu ziren han:
|
|
|
Martin, Germieta Etxeberriko (Erdi Aroko etxea) primarekin esposatu zen. Gratien mendian artzain zegoelarik, 1906eko San Franciscoko lur-ikara handia sumatu zuen, kontatzen
|
zuen
ardien azkan ura" talastaka" ikusi zuela, alde batetik bestera ibiltzen. Dotea ekarri zuen dolarretan Bortzirieta Gehexinaneko primarekin (Marie Salaberry+ 1970) ezkontzeko.
|
|
2017
|
|
|
Parkean ez zegoen ardirik azaldu zien ezkongabeak printzearen amak amets batean ikusi zuelako ardi batek edo erortzen zen erloju batek hilko zuela printzea. Horregatik, printzeak ez
|
zuen
ardirik parkean, ezta jauregian erlojurik ere.
|
|
2019
|
|
|
usterik gutxienean desagertu eta handik bi, lau, sei ordura bueltatzen zen, belaunburuak urratuta behin eta jertsean tarratada eginda hurrengoan; oinetakoak lokaztuta edo ilean adaxkaren bat kateatuta zekarrela. Halakoetan nahikoa izaten
|
zuen
ardiren batekin, txakurrarekin, seme alabekin topez egitea, letaginak erakutsi eta parekoari erpeka egiteko.
|
|
|
ANA TOLEDO: (Deustuko Unibertsitateko irakaslea eta euskaltzain osoa) Gasteizko gotzaindegiak zentsuratu
|
zuen
Ardi galdua
|
|
|
Nork eta zergatik zentsuratu
|
zuen
Ardi galdua. Gasteizko gotzaindegiak zentsuratu zuen. Esan bezala, Isabelen jakingurak eta santukeriak eragindako ekintzak beste pertsonaia batzuk pairatuko dituzte.
|
|
|
Aldamenean, zeharka begira, bere esku zegoena egin du txoferrak mundu honetara jaits zaitezen; aita hil berria zuela esan dizu, besteak beste, eta artzaina izan zela luzaro. Ondo ezagutzen zituen Etxezarre inguruko larreak, eta mamia egiteko, burdina puska sartzen omen
|
zuen
ardi esnez betetako kaikuan gori gori. Azken kilometroak gelditzen zitzaizkizuen oraindik helburura ailegatzeko, baina beste nonbait zeneukan burua eta, zure arreta falta bitarteko, aurreikusita zeneukaten irteera atzean utzi duzue konturatu gabe.
|
|
2021
|
|
|
Azenari zen, Eneko bailarako jaunaren seme nagusia. Goizean goiz jaikita, gosari gisa haragi keztatu puska bat ogiarekin eta trago luze bat esne sabeleratu ondoren, mendi aldera jo
|
zuen
ardi bila. Mendi lepoan, sortaldetik argi gorrizta sumatzean, hari begira geratu zen.
|
|
|
Eriosugarrean estu estuan, i ledo bizi. Eta abere odolzale gaiztoa, ortzetan
|
zuen
ardia utzita, burua zorabiatu eta erio sugarrean intziriaz malda aiek bera amildu zan".
|
|
|
Ukan zituen huts batzuk gogor erabili ziren haren lan osoa lardaskatzeko. Bat izan da Alfonso Sastrekin izan arazoa, eta hori gogoratu
|
zuen
Ardi Beltza aldizkariak 2000n ekoiztu bideo batek, ‘Periodistas, el negocio de mentir’, 22 non berrogei bat kazetari aurkezten baitziren Barne ministerioaren morroiak bezala, gehienak diru trukez.23
|
|
2022
|
|
|
1 Biharamun goizean, Tartalok harpeko sartzeko harri handia kendu
|
zuen
ardiak kanpora ateratzera uzteko. Banaka, ardien bizkarra hunkitu zuen artzaina eskapa ez zedin.
|
|
2023
|
|
|
Eta nora joango den ikusiko duzue. Malapartatua ez bestea, deabruak eramana, lehoi orro egilea etxean sartu
|
zuen
ardi galdua, izurria, infekzioak eta madarikazioak pasatzen uzten dituenaren antzera, segizioaz, ongi etorri eginez, palmondoz eta erramu adarrez. Aski ongi baitzekien Margaridak nora joango zen atsoa hildakoan.
|