|
2009
|
|
|
Bataioan eta ama elizan sartzeko ohikundean ere hartu ohi zuen parte auzoko andreren batek. Partera, osagile eta hilak janzten zituena izan ohi zen, bizitzaren unerik berezienetan leku garrantzitsua
|
zuen
andrea. Gizarte tradizionalean ardura eta errespetu handia izaten zuena.
|
|
|
Aurrogi edo hilogia, jatabear batzuek erritxe esaten diotena, opil moduko ogi borobila izaten zen, hiru motroilotxo zituena. Berau eroaten
|
zuen
andrea segizioaren aurretik joateak kultura aldetik garrantzia handia du. Hilogia mantel beltz edo zamau, zamu, baten barruan eroaten zuen emakumeak elizara heldu arte.
|
|
|
Normalean amak hartzen zuen umea bere gain, edo inklusara eroaten zuen sarritan, adulterioan umedun lotzen bazen. Baina izan zen bestelako kasurik ere; esaterako, gizona itsasoan
|
zuen
andrea bestaldeko gizon ezkonduak umedun uztea. Umea jaio eta batera, andre erditu berriak esan zion emaginari umea bestaldeko andreari eroateko, haren gizonarena zela eta.
|
|
|
Erdituaren amak beti ekartzen ei zuen oiloa alabaren etxera. Gero, oiloa senarrak jan ohi zuen eta salda uzten
|
zuen
andrearentzako. Ohitura hori gogoratzean irribarrea irteten zaie, gaur egun ere, elkarrizketatutako lekukoei.
|
|
|
Lehengo sasoietan dirurik ez zegoela eta, ogiarekin egiten zituzten eskariak. Lekukoen arabera bollotxu modukoa zen eta aldarean entregatzen zuen eroaten
|
zuen
andre edo neskatoak. Forma berezia edukitzen zuen hilogiak.
|
|
|
Kasu batean, ostera, argi batekin bidera atera zitzaion auzokoa ezagutu
|
zuen
andre batek bendeje salduta zetorrenean. Auzokoa ezagutu ei zuen, eta handik aurrera, erdi lelotuta eta beldur handiarekin bizi izan zen.
|
|
2018
|
|
|
Baina nahi eta nahi ez, ezinbestean gogora etorri zitzaion baita ere, nondik zetorren zaldia eta, zer erregalu klase izan zen jakin zuenean, nolako nahibakoa hartu zuen. Gizonarekin ez zegoela, ez, arantzarik gabeko arrosarik bizitzan, xedatu
|
zuen
andreak. ogoratu zuen nola behinola baten, etxean bakarrik zegoen batean, telefonoak jo zuen, eta, hara non!, bestekaldean zegoen Consolación Vilches izeneko emakume batek ireki zizkiola begiak; berarekin pitin baten berbaz egon ondoren, zaldiagatik galde egin zionean, zer erantzun ez zekiela, zurtuta uzten zuela bera. Ezin zuen ulertu, nolatan itauntzen zuen zaldiagatik ezezagun hark.
|
|
|
Maindire azpiko eta munduko kontu andana jorratzen zituzten, eta ordura arte ez zekizkien gauza askoren jakitun ipini zuen sekula aurrez ikusi ez
|
zuen
andreak. Kontu kontari aritzen zen Consolación, Elbaren isiluneen kezkarik gabe.
|
|
|
Amaitutzat eman zutenean festa, plis plas baten, konturatzeko ere tarterik eman gabe, zaldian arrapaladan etorri eta gerritik helduz, zaldi gainera altxatu
|
zuen
andrea. Bere atzaparrekin zuhur, bizkor harrapatuz emakumea, Olinpo mendira azkar jaso zuen arrano harrapatariak.
|
|
|
Gogoratzen zuen nola ez zen ibilaldi luzeetakoa, batzuetan ez zuela nahi izaten urrunera egin, eta burugogor jartzen zela eta toki batean geldi geratzen zela eskumako hankari eraginez, lurrean azterkak eginez. Orduxean, sama bueltatik besoekin inguratuz, estutzen
|
zuen
andreak karinoz.
|
|
|
" Gazteluko ziegara ziegazainarekin", egin
|
zuen
andreak bere bururako.
|
|
|
Ofizioan trebatuz eta gozoaren desioak bultzatuz zihoan, zurrutak eta txupadak gero eta handiagoak eta hobeagoak egitea lortuz. Denborarekin ikasi
|
zuen
andreak nahi zuena egiten, nahi zuen gisan. Luzaro bizi izan zen modu hartara eztitan.
|
|
|
Ongi hartu zituen, zirudienez, neska guztiak, lagun onak baitzituen gerora ere, nahiz eta gizonaren bihotzari ez zioten eraginik egin. Bihotzik ote zeukan zalantza
|
zuen
andreak, burua alboetara mugituz barretxoa egin zuen, eta ez zuen ulertzen nolatan onartzen zuten emakumezkoek Augustoren portaera. Mamala hutsak zirela, hori zen kontua, beragandik hasita, atera zuen ondorioa.
|
|
|
Aitaren ustetan, Divina Pastorak berarekin joatea zuen onena, eta ez seme gaztearekin. Etxera aldetzeko agintzen zion behin eta berriz aitak semeari; baina mutil gazteak, zorionez, nortasuna omen
|
zuen
andretan egiteko gogoaren bestekoa, eta berearekin irten zuen.
|
|
|
Bera joango zela eta ekarriko zizkiola gauzak esan zion, eta orduan, logelatik irteteko, sukaldera maitalearentzako jaki bila joateko, gainetik manga laburdun txilaba zuri dotorea jarri zuenean, pasareletako modeloa iruditu zitzaion Elbari. Txankletak sartzen zegoela, oinak ere perfektuak zituela pentsatu
|
zuen
andreak. Ez zuen uste Elbak, gauza galantagorik berriro ikusiko zuenik; behearen gaineko ohetik gora begiratzean, begitantzen zitzaiola aingerua, zerutik jaitsia.
|
|
2019
|
|
|
Maite duen pertsona urrundu duela beragandik ohorearen izenean eta ez dela maite duen emakumea barkatzeko gai. Antzerakoa da orain Senarraren egoera, ohoreari dagokion" betebeharra" burutu du, baina menperatzen
|
zuen
andrearen kontrol lanaz aparte ez dio munduan beste ezerk axola. Harekikoak justifikatzen zuen bere bizitza, eta harritu egiten da Flora faltan duela sentitzeak," oraindik ere, batzuetan oraina erabiltzea gertatzen zait Floraz ari naizenean" (282).
|