|
2008
|
|
|
Hogeita bost urte Hondarribiko hilerrian lurperatu zutenetik, eta oraindik bizirik dago Jose Bergaminek idatzitako gezien dardara. Espainiaren Ortega berria izendatu zuten, Unamunoren jarraitzaile aukeratua, baina, azkenean, amore eman
|
zuen
Franco ondoko demokrazia gorabeheratsuarekin, eta hil baino urtebete lehenago idatzita utzi zuen epitafioan, ohikoa ez den deserri nahi zartatua erakutsi zuen: «Erromes izan nintzen nire aberrian/ jaio nintzenetik/ eta hala izan nintzen han bizi izan nintzen denbora guztietan/ eta horregatik oraindik banaiz/ orain eta hemen/ erromes nigan ez dagoen/ Espainia batekoa/ eta ez nuke hil nahi/ hemen eta orain/ nire hezurrei/ lur espainiarra ez emateko».
|
|
|
Bilbok ere sariz bete
|
zuen
Francoren paparra: 1938ko otsailaren 5ean urrezko domina eman zioten, eta 24 urte geroago, 1962ko maiatzaren 12an, urrezko domina berezia.
|
|
2009
|
|
|
Trantsizio garaian EAJko buru izan zen, eta 1987tik, EAkoa. Venezuelara joan behar izan
|
zuen
Francoren diktadurak iraun zuen artean, eta han zegoela Txalupa irrati klandestinoa sortu zuen eta irrati hartako hizlaria izan zen Euzkadi Irratiak erbestean hartu zuen izena. Diktadura amaituta, Euskal Herrira itzuli zen, eta Altzuzara (Nafarroa) joan zen bizitzera.
|
|
|
Buruarekin ezetz esaten
|
zuen
Franco Pellizottik (Liquigas) orain astebete pasatxo. Pineroloko helmugan izan zen, Danilo di Lucaren (LPR) atzetik bigarren sailkatu zenean.
|
|
2011
|
|
|
Enpresari familia horrek Espainiako botereekin harreman onak izatea lortu du beti. Frankismoan, Carlos de Godo y Valls Madrilgo gorteetako prokuradore izendatu
|
zuen
Francok. Azken hamarkadetan, Espainiako Gobernuan PP ala PSOE izan, haiekin harreman onak eduki ditu Godo taldeak.Javier Godo egunkariko presidente editoreak adierazi du katalanezko edizioarekin ez dela ezer aldatuko:
|
|
|
Horren haritik, pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren (PFEZ) parte bat igo nahi du Gipuzkoako Foru Aldundiak, eta ondarearen gaineko zerga berriz indarrean jarri. Proposamena urtea bukatzerako egingo duela iragarri zuen atzo Ogasun diputatuak.Murrizketei dagokienez, «esparru batzuetan beste batzuetan baino gehiago» nabarituko dituztela aurreratu
|
zuen
Francok. Errenta espekulatiboak zigortzeko, ekonomia errealetik eta ekoizpenetik datozenak saritzeko eta zergetan progresibotasun handiagoa ezartzeko asmoa ere erakutsi zuen, sistema zuzenago batek gizarte kohesioa sustatuko duela iritzita.
|
|
|
Errenta espekulatiboak zigortzeko, ekonomia errealetik eta ekoizpenetik datozenak saritzeko eta zergetan progresibotasun handiagoa ezartzeko asmoa ere erakutsi zuen, sistema zuzenago batek gizarte kohesioa sustatuko duela iritzita. PFEZ eta ondare zerga ez ezik, EAEko Ekarpen Legea berrikusi nahi dutela ere adierazi
|
zuen
Francok, egun dauden desorekak zuzentzeko.Gipuzkoako Foru Aldundiko kontuetan atzemandako 101 milioi euroko zuloa nola estaliko duten ere azaldu zuen. Gastuetan topatu zuten 35 milioi euroko desoreka konpontzeko, gastuen atala berriz antolatuko dutela esan zuen; zerga bidezko diru sarrerak gutxitzeak eragindako 66 milioi euroko desorekari buelta emateko, berriz, kutxan gordeta zeuden 73 milioi euroak erabiliko dituztela.
|
|
|
Erregimenaren aurkako oposizio guztia amaitu nahi
|
zuen
Franco diktadoreak, eta horien artean jo puntuan izan zituen errepublikaren aldekoak, sozialistak, komunistak eta abertzaleak. Errepresioaren bidez, Euskal Herria «amaitzeko» programa zehatz bat jarri zuen abian erregimenak, Iñaki Egañak dokumentatu duenez.
|
|
2012
|
|
|
Hiru belaunalditako ahotsak 1971ko apirilean atxilotu eta torturatu zuten Periko Estonba. Burgosko prozesua zela eta, Euskal Herrian salbuespen egoera ezarria
|
zuen
Francok. Hizketan hasterako, mahai ingurura etortzeko gonbidapenak lotsa pixka bat eman ziola kontatu zuen:
|
|
2013
|
|
|
Sozietateen Mozkinaren gaineko Zerga deitu dio, irabazia eta ez jarduera zergapetzen dela erakusteko. Zerga berria dela esan
|
zuen
Francok, eta ez moldaketa huts bat, eta deitoratu zuen Arabako eta Bizkaiko aldundiek haren lanketan parte hartzeko gonbidapenari ez erantzun izana, horrek lan osoa Ogasuneko teknikariengan jarri duelako. Ahalegin horrek guztiak epe laburrean behintzat emaitza praktiko txikia izango du, oso zaila edo ezinezkoa baita aldundiaren proposamenak aurrera egitea.
|
|
2014
|
|
|
Euskadi izena haurtzaroa gainditu ondoren entzun nuen lehen aldiz. Zerumuga osoa betetzen
|
zuen
Francok eta gure erantzun bakarra isiltasuna zen[...]
|
|
2020
|
|
|
Kopurua biribilduta, hala diote gurean ere: berrogei urte iraun
|
zuen
Francoren hankapealdiak eta beste berrogei ETA guztien jardunak. Orain jakinarazi digute, Gizarte Segurantza eta kartzela eskumenak Jaurlaritzari emanda, osorik beteko dutela Gernikako Estatutua.
|
|
2021
|
|
|
Diktadore guztiak beti izan ohi dira arriskutsuagoak beren agintaldiaren bukaera aldera, odolduriko boterea Denborak edota Herriak berak setiaturik antzematen zu/ dutenean. Parkinson gaixotasunak jota zela eta dardaraz zuen eskuarekin sinatu
|
zuen
Francok Txiki, Otaegi, Baena, Sanchez Bravo eta Garcia Sanzen fusilamenduen agindua. Aliatuak inguruetan zirela, inoiz baino ankerrago, inoiz baino krudelago eta odol gose aseezinagoz funtzionatu zuen kontzentrazio esparruetako herio industriak Alemanian eta Polonian.
|
|
|
Dena delakoa, ni Martutenera, eta Juli emaztea Jaenera (Espainia). Hiru hilabeteko salbuespen egoera ezarri
|
zuen
Francok. Koinatua, aldiz, libre utzi zuten, familiakoa zela, baina libre utzi zuten.
|
|
|
Altxamendutik gaurdaino Elizak eta Estatuak bat egin zuten, elkarri eutsiz eta elkar babestuz. Garaile irteten lagundu ziolako, pribilegioz hornitu
|
zuen
Francok Eliza. Konkordatua da beren hartu emanen ituna.
|
|
2022
|
|
|
Gerra hotzaren logika makurra: AEBetako Gobernuak ezin
|
zuen
Francoren gainbehera bideratu ekintza hura Moskuren mesederako izango litzatekeelako. Manuel Arroyok ezin du logika hori onartu.
|
|
2023
|
|
|
Bildarratzek ez
|
zuen
Francoren gomendioa aintzat hartu eta politikan sartu zen. Hori gutxi ez balitz bezala, politikan sartu eta politika egiten saiatu zen.
|
|
|
Artea eta politika uztartuta joan ziren beti harentzat, eta, Francisco Franco diktadorea hil ostean ere, hori ez zen aldatu. ETAren eta abertzaletasunaren aurka bideratu
|
zuen
Franco hil osteko militantzia. Konstituzionalista irmoa izan zen, Ermuko Foroaren sustatzaile, eta Aski Da plataformako kide; ETAren biktimei eskainitako hainbat artelan ere sortu zituen.
|