|
2000
|
|
|
Aron ekiko adiskidetzak ez zuen asko iraun, baina Hyppolite ren nahiz Canguilhem en itzala nabarmentzen da beraren filosofian. Hala ere, Husserl-en fenomenologiaren bidez, gaur egungo moderniaosteko pentsamenduaren karia irekitzenlagundu
|
zuela
esan genezake. Gizarte konpromisoa, pertsonala den neurrian, bizipenarekin loturik dago, eta ez denetarako baliagarri suertatzen diren ustezko teoriaorokorrekin.
|
|
|
Ametsetan, egoera gatazkatsuen mezuak, hutsuneak, beharrak, betegabeko egoerak etanortasunaren zati desintegratuak azaltzen dira. Esalen en zegoenean Perls ekametsekin lan egitea nahiago
|
zuela
esaten zuen, beraietan gure bizitzan faltandagoenaren, egin ez dugunaren eta bizitzan ekiditen dugunaren mezu existentzialaagertzen baita. Ametsetan, alienatuta dauden gure nortasunaren zatiak berriroasimilatzeko eta lortzeko materiala dagoela uste zuen.
|
|
|
Baina, ezagutu, interpretatzen du Kierkegaard-ek esaldi delfikoa? Testamentu Zaharrean Adanek Ebaezagutu
|
zuela
esaten deneko adieran; norbere ezagutzaz ernaldurik, norbere buruazerditzeko. Norbere esentzia sortzeko.
|
|
|
Goitik behera, eraikuntza honen alderdi guztiak arautu ziren: irakaskuntzaz arduratuko ziren agintariak (Irakaskuntza Publikorako Kontseilu Nagusia, kontseilu akademikoak, eskolak eta ikuskaritza), oinarrizko irakaskuntza (edukiak, irakasleak, agintari arduradunak,...), bigarren irakaskuntza (zentroak, agiriak,...), etab. Sare honen beste mailak gutxietsi gabe sareak berak du garrantzi nagusia, oinarrizko irakaskuntzak aparteko bultzada jaso
|
zuela
esan dezakegu, bera izango baitzen, Giolito k99 dioenez, batasun nazionalaren zutabea.
|
|
|
Estatuak erabakitzen zuen zer irakatsiko zen unibertsitate bakoitzean, eta zentro pribatuetan egindako ikasketek ez zuten balio akademikorik izango. Beraz, hezkuntza sistema nazionalaren partituran Estatuak irakaskuntza maila ezberdinen instrumentazioa egokitu
|
zuela
esango genuke, berak zuzentzen zuen sinfonian harmonia nagusi zedin.
|
|
|
izenekoez Estatua arduratuko zen. Lehenengoari dagokionez, eta curriculumaren gaia hurrengo atalerako utzita, legeak tradizionala den banaketa ezarri
|
zuela
esan behar da (1go art.); hots,, primera enseñanza, zeritzona oinarrizko irakaskuntzak eta, primera enseñanza superior?
|
|
|
...nuke curriculum nazionalaren garrantzia; edo beste era batera esanda, irakasten denaren bidez ere egiten dira herritarrak, eta herritar horiek eraikitzen ari zen nazioaren partaide konsziente izan zitezen irakaskuntzaren curriculumari izaera nazionala eman behar zitzaion255 Curriculuma erreformatzeko joera garai ezberdinetan oso bizia izan bazen ere256, Moyano legeak inflexio puntu nagusia markatu
|
zuela
esan daiteke; Villacorta k257 dioen moduan, aurretik izandako liberalen erreforma saiakera ezberdinek Moyano legean aurkitu zuten burutze unea, lege horrek ikasketen antolakuntza hierarkikoaren eskema osatzen duen heinean, eta hau zuzenean lotu behar da eraikitzen ari zen gizarte mota berriarekin, zeinak Estatu nazioaren testuinguruan izango zuen bere kokagunea.
|
|
2001
|
|
|
fase aurre erromanikoak datatzeko, bi idatzizko erreferentzia daude (gero ikerketa arkeologikoarekin egiaztatuakizan direnak). Batetik, Oña ko kartularioan Avito abadearen testamentua gordetzenda, 822 urtekoa, eta bertan Tobillas-ko monasterioa fundatu
|
zuela
esaten du, honek ante quem data emanez. Bigarren erreferentzia harrian landutako epigrafebatean dago:
|
|
|
Hori onartuz, zuzenagoa litzateke, I. Aldekoak berriki iradoki duen moduan (1998), Leturiaren egunkari ezkutua (1957) nobelak euskal nobela modernoarenhasiera zedarritu
|
zuela
esatea, nobela existentzialistaren ildotik antolatutako testuhorretan ordura arte indarrean zegoen ohiturazko euskal eleberria baztertzen baita.Txillardegiren nobela ez zen berria mundu urbanoa irudikatzen zuelako edolehenengo heroi problematikoa testuratu zigulako bakarrik; horrez gain, nobelarenberaren egitura ere berritzailea zen, lehenago esandakoaren ildotik, Leturiarenegunkari ezkutuaren oi... Sartre-ren La Nausee liburuan (1938) erabilitako teknikak bere eginez, biltzailearen mozorropean ezkutatzen den instantzia narratibohorrek istorioaren beraren denbora testuratzeko modu berria ere bazekarkigun.Pertsonaia nagusiaren arabera antolatutako gertakarien aurkezpen kronologikoa zen, finean, nobelak eskaintzen zigun emari berria.
|
|
|
Saizarbitoriaren lehenengo bi nobelek irakurleen artean arrakasta izan bazuten, hirugarrenak. Ene Jesus (1976) nobelak? harridura sortu
|
zuela
esan genezake.Nobela honek Kritika Saria lortu zuen 1982an, baina, hala ere, 3 argitaraldibakarrik izan ditu gaur arte. Honen guztiaren zergatia, nobelaren beraren nolakotasunean dagoela esan genezake, izan ere, nobela honekin aurrerapausoa emanbaitzuen Saizarbitoriak bere bilakaera literarioan, aurrerapauso ausartegia garaikoeuskal irakurleentzat, egilearen eta irakurleen arteko itunak (ik.
|
|
2002
|
|
|
enkantean ematea. La Voz de España eta Unidad egunkariekin egin zen bezala?, langileek kudetatzea kooperatiba moduan, edo, eta hori, zurrumurrua besterik ez zen? alderdi politiko batek instalazioak erosteko asmoa
|
zuela
esaten zen. Aldizkarian aipatzen zutenaren arabera, Bilboko Radio Juventud eta Gasteizko Radio Alava emisorak ziren errentagarri bakarrak katearentzat; gainerakoak, berriz, oso egoera ekonomiko larrian zeuden.
|
|
|
jainkoak eta gizakiak abere, landare... bihurtzen dira. Ahalegin berezia eskatzen zuen mito batetik besterako igaroaldia txukun egiteak eta zinez ondo lortu
|
zuela
esan daiteke. Badirudi Hesiodo eta alexandriarrak izan zituela eredu.
|
|
|
Filosofo estoiko moduan eragin handia izan
|
zuela
esan ohi da, baina badirudi estoikoen ideiek gizartean izan duten gorabeherekin lotuta izan dela Senekaren arrakasta.
|
|
|
Proposamen ustetsuegia iruditu zitzaion Hanibali, han berehala erabakitzeko baino garrantzitsuagoa. Maharbalen borondate ona laudatzen zuela baina erabakia hausnartzeko denbora behar
|
zuela
esan zuen beraz. Eta orduan Maharbalek:
|
|
|
Gauaz abiatu zen, suak berdin egin eta denda gutxi batzuk itxurak egitearren utzita, lehenago bezala amarruaren beldurrak erromatarrak geldiaraz zitzan. Baina Estatilio Lukaniarrak berak kanpamenduaz at eta mendien beste aldean bazter guztiak ikuskatu ondoren, urrutian etsaien gudarostea bidean ikusi
|
zuela
esan zuenez, berehala hasi ziren haien atzetik joateko asmoak eztabaidatzen. Bi kontsulen iritzia lehenagokoa zenez eta gainera, Servilio aurreko urteko kontsula kenduta, gainerako guztiak Varronekin bat zetozenez, eta ez Paulorekin, patuak bultzaturik, Cannas erromatarren hondamendiarekin ezagun egitera abiatu ziren gehiengoaren erabakiz.
|
|
2003
|
|
|
2001eko irailaren 13a: Begoña Azarlozak, Amorebieta Etxanoko alkateak, Boroako zentralaren inguruan erreferenduma egingo
|
zuela
esan zuen. Hurrengoegunean EAJren (alkatearen alderdia) Bizkaiko Exekutiboa neurri horren kontraagertu zen.
|
|
|
Nabar mendu dezadan, lehenik eta behin, eztabaidaren behin behinekotasuna. Bakaikoak berak azpimarratu zuen, Aralarren onartutakoak ez
|
zuela
esan nahi UEUren barruan kritikatzeko eta eztabaidatzeko bideak behin betiko edo denboraldi baterako itxi zirenik, «are gutxiago, zeren eta etengabeko kritika eta eztabaida amaitzen badira, unibertsitarien eginkizun garrantzitsuena ukatzen arituko bait ginateke»116 Hurrengo urteetan sortutako hausnarketa beharra ezaugarri horrekin lotuta egon zen, gainera, Aralarreko batzarrean testu idatzirik ... Are gehiago, hartutako erabakien artean, hurrengo udarako agiri berri bat plazaratzea egon arren, ez zen horrelakorik egin.
|
|
2005
|
|
|
Nahiz eta huskeria eman, kokapenak izugarrizko garrantzia zuen, zeren alkatearen proposamenaren bidezemakumeek ez baitzuten Alarde barruan desfilatzen kanpoan, baizik. Alkateak, berriz, agintariekin hitz egingo
|
zuela
esan zuen.
|
|
2006
|
|
|
1053ko hau izango zen lehen dokumentua bere ustez, zalantzazkoa dena, gainera113 Horrek adierazten digu, batetik, lehenbizi berak ere uste duela dokumentua ez dela guztiz egiazkoa edo behintzat zalantzan jarri behar dela bere egiazkotasun osoa, eta, bigarrenik, Mañaricúa rekin bat egiten duela datazioari dagokionez. Bestalde, adierazten digu, Durangok izaera propioa zuen arren, nolakoa zen jakitea zaila dela, zeren zalantzazko dokumentu batean oinarritzen baita konde propioa
|
zuela
esateko. G. Monreal-ek dio izaera geografiko bereziak eman ziola antolaketa unitatearen izaera Durangori, azken batean haran hauek lotzen baitzuten Bizkaia nuklearra, Arabarekin (Urkiolatik aurrera) zein Deba arroarekin (Elgeta eta Kanpanzartik).
|
|
2008
|
|
|
bitartean armagintzak izan zuen eboluzioari buruz, bi epe bereizi behar dira, aldakuntza puntua urteetan kokatzen delarik. Lehenengoari buruz, bonapartetiarren inbasioaren testuinguruan, bildutako datuak kontraesankorrak dira, batzuek frantziarren presentziak armagintza suspertu eta teknika berriak ikastea ekarri
|
zuela
badiote ere, beste batzuek armaginen exodo masiboari buruz hitz egiten digute. Bigarren epean zehar? 1815etik aurrera?
|
|
|
Garagartzak zioenez, ordea, Orbea maltzurkeriaz jokatzen ari zen 4.000 erreal baino gutxiagoko errenta gozatzen
|
zuela
zioenean, estadoetan 3.512 errealen zergarekin agertu arren, bere anaia biak, fabrikako bazkideak, ez zeudenez matri kula industrialean haien zerga ere berak ordaindu behar zuelako.
|
|
|
Ala gerraren olatuak hara eta hona ibili zuen askotariko bat? Ignacio Larrañagarekin antzeko zerbait gertatzen da, baina oraingo honetan ziur asko izen eta abizen bereko bi pertsonaiaren aurrean gaude, iturri batek 1873ko urtarrilean karlistekin joan zela azaltzen digun bitartean, besteak 1873ko abuztuan liberalen exodoan parte hartu
|
zuela
dioskulako; 1876an atzerrian zegoen, aurkeztu gabe. Askoz argiagoa da Domingo Azkarateren kasua, boluntario liberalalen zerrendan bertan, karlistekin joan zela adierazten baita, beste agiriarekin alderatuta, irteera hilabete geroago datatzen badu ere.
|
|
|
Argi dago, ordea, 1821eko udaberritik aurrera liberalismoak hazkunde eta sendotze prozesu bat hasi zuela, adar politikoa eta militarra estuki lotuta aritu zirelarik. Zentzu horretan, bigarren alkatearen inguruan sortu zen auziak katalizatzaile papera jokatu
|
zuela
esango genuke, udalkideen eta milizianoen artean piztu zen liskarrean errietalariek ozenki azaldu zuten bezalaxe: «?
|
|
|
Ez dugu jakiterik lortu Buruzagi Politikoak hautesleak izendatzeko bozketa ontzat eman zuen ala ez. Baina hauteskundearen emaitzak ikusita, Etxeberriak, neurri batean behintzat, bere helburua lortu
|
zuela
esango genuke. Izan ere, izendatutako zazpi udalkideetatik hiru bere zerrendakoak dira:
|
|
|
Ez agertzeagatik, darabiltzagun auzokideen zerrendetan ere ez da agertzen. Laskurainek 1811n bezala, Suinagak alkatetza gogoz kontra onartu behar izan
|
zuela
esango genuke, eta Sarasketaren gerrillarien bahiketa jasan izanak ordutik aurrera udal gobernutik urrun mantentzera bultzatu zuen beharbada. Berrien artean, abaguneari etekin handiena atera ziona Manuel Antonio Murua izan zen:
|
|
|
Jacinta Ibarzabalek eta Francisco Urkiolak auzitara eraman zituzten Andres Mandiola eta Antonio Ibarra, gerra garaian 30 labore anega bahitu eta operazio hura ez zelako gerraosteko zenbaketan agertu. Mandiolak, bere burua zuritu nahian, berak ere 58 anega eta diru asko galdu
|
zuela
zioen (Uriarte, 1998: 106).
|
|
2009
|
|
|
«Aurreko presidenteak zera... emakume baten eskutan utzi nahi
|
zuela
esan zidan, federazioko presidentea emakume bat izateko garaia zela uste zuela[...], eta., esannuen, ba bai. Hau da...
|
|
|
(?) azken hamarkada honetan, ordea, [EITBk] hiru akordio sinatu ditu Euskal Herriko ikus entzunezkoen ekoizleekin (lehenengoa 2000tik 2002ra egon zen indarrean, bigarrena artean eta oraingoa, 2008an sinatua, 2011ra arte luzatuko da), eta akordio horiei esker finantzazko oinarri sendoagoa izatea ahalbidetu dio euskal ekoizpenari. Hartara, 2005ean sinatutako akordioak ETBk urtean gutxienez euskal ekoizleek egindako fikziozko zazpi filmetan eta zazpi dokumentaletan parte hartuko
|
zuela
zioen; gainera, eta hau da euskararentzat esanguratsuena, urtero gutxienez fikziozko pelikula bat euskaraz ekoizten lagundu eta sustatuko zuela hitzematen zuen. Orain indarrean dagoen akordioak handitu egin ditu konpromisoak:
|
|
|
Azpimarragarria da adibidez Mikel Laboak nola aitortu izan duen Embataren izenean Ximun Haranek sorturiko euskal disko bildumari esker ezagutu zuela euskal kantua. Antzerki munduak eginiko ibilbidean ere Enbatak eraginik izan
|
zuela
esan daiteke Arbelbideren arabera; Matalas eta Orreaga lanak ez zirela kasualitatez sortu deritzo berak, ezta Euskal Dantzarien Biltzarra bera ere. Euskara batuari buruzko lehen bilkurak ere Enbataren magalean egin ziren, Ipar eta Hego Euskal Herriko kideen elkarlanari esker:
|
|
2011
|
|
|
parlamentuko sektore batek bake justizia, justizia jurisdikzionalarekin baino gehiago, auzotartasun justiziarekin, elkarbizitzarako egokia den justiziarekin lotu zuen. Horrela, mailarik baxueneko justizia gisa ulertu zuten, justizia arbitralaren pareko, herritarren liskar txikiak ebaztearen arduraduna203 Beraz, aurrerago guk aipatutakoarekin bat, legelariak, bakejustizia Espainian egituratzerakoan liskarrak ebazteko bestelako bide bezala, adostasunean oinarritutako tresna gisa alegia, eratu nahi izan izan
|
zuela
esan daiteke. Ildo horretatik, herritarren gatazka txikiak konpontzeko adiskidetze edo bitartekaritza funtzioak betetzen dituen bake epailea datorkigu burura204 Hala ere, argudio honek akats handi bat du:
|
|
|
Horregatik, amak idatzi zion Arthur-i inor ez zegoela haren antzeko portaera bat jasateko prest, eta aldatu egin behar zuela, eta aldatzen ez bazen, hondoratu egingo zela eta jendeak zoruan oinpean hartuko zuela (Moreno Claros, Weimar ko eskutitzak, 1999). Arthur-ek, berriz, ez zituen gogoko bere amaren tertuliakide batzuk, eta gainera, dirua alferrik xahutzen
|
zuela
esaten zion amari. Eztabaida eta jarrera horien ondorioz, luzera gabe, aita miresten eta ama erdeinatzen hasi zen Arthur.
|
|
|
Arthur-ek haserrekor, oldarkor eta harrotzat zeukan bere burua. Bere aitarengandik beldurti izateko joera heredatu
|
zuela
zioen, hots, gorrotatzen zuen beldur bat heredatu zuela aitarengandik, beldur hori abagunerik txikienean intentsitate handiz etortzen zitzaiola eta bere borondatearen indar guztiaz borrokatzen zuela (Schopenhauer, 2009). Ez zitzaion bizitzaz gozatzeko eta alaitasunerako gaitasunik ikusten.
|
|
2012
|
|
|
Alabaina, XX.mendearen bigarren erdian gertatutako deskolonizazio prozesuek auzi bat jarrizuten mahai gainean: subiranotasun politikoak ez
|
zuela
esan nahi subiranotasunekonomikoa; ez eta subiranotasun kulturala. Azken hori oso nabarmen geratu zen70eko hamarkadan, Nazioarteko Informazio eta Komunikazio Ordena Berriaren (New World Information and Communication Order, NWICO) inguruko eztabaidan.Eztabaida horien bultzatzaileek (MacBride, 1985) nabarmendu zutenez, herrialdeaberatsenetatik, bereziki AEBtik?
|
|
|
Greziera klasikoa ikasi behar
|
zuela
esan zion; De Brooglie eta Schrodinger-i buruz mintzatuzitzaion, eta, besteak beste, budista zela esan zion, eta halako eliztar txartel gorri more bat erakutsizion: «Hinayana» elizakoa, uste zuen.
|
|
|
Liburua idaztera Mitxelenak animatu zuen Txillardegi. Soldaduskan pasatubehar zituen hilabeteak Knut Hammsun en Pan liburua euskaratzeko aprobetxatukozuela esan zioenan, Mitxelenak, itzulpen bat ez, bere baitatik idatziriko liburu bategin behar
|
zuela
esan zionean. Txillardegi Galizian izan zen denboraldian bazutenharremanik eskutitz bidez bi gizonok, eta eskutitz horietariko bat idatzi berri zuenliburuaren harira idatzi zion mutil gazteak maisuari, bertan bere liburaren nondiknorakoa adieraziz:
|
|
|
Sabino Aranak abertzaletasuna (euskal nazionalismoa) sortu
|
zuela
esatea ez dagehiegi esatea. Berak egin zuen ekarpenarekin ados dagoenak zein ez dagoenak hauonartuko du.
|
|
|
Sabino Aranak abertzaletasuna (euskal nazionalismoa) sortu
|
zuela
esatea ez dagehiegi esatea. Berak egin zuen ekarpenarekin ados dagoenak zein ez dagoenak hauonartuko du.
|
|
2014
|
|
|
Euskal idazleenipuin erotikoak. Garai horretan sexuari buruz publikoki hitz egiteak askorentzattabua izaten jarraitzen
|
zuela
esan behar dugu.
|
|
2017
|
|
|
Aitzitik, XXI. mendeko lehen hamarkadan Latioamerikan egondako irakite konstituziogileak gaiari eskeintzen zitzaion arreta berpiztu egin
|
zuela
esan liteke. Horrela adibidez, askotarikoak izan dira azken hamarkadan Venezuela, Bolivia eta Ekuadorreko prozesu konstituziogileen inguruan idatzitako lanak, eta lan labur honek oinarri duen tesi lana bera ere hor koka liteke6.
|
|
2019
|
|
|
Hortaz, hizkuntza asmakizunak asmakizun mitologikora ezinbestean eraman
|
zuela
esaten arizatzaizkigu: izenak Tolkien ipuinera eraman zuela9 Horri dagokionez, Silmarillioneko Elfoen izartzeari (2013:
|
|
|
Lete bost urte arte Oiartzungo Landetxe eremuko etxe batean bizi izan zen eta haren atzealdeanparke bat zeukan Joxe Arregik egindako elkarrizketa batean kontatu zuenez (Hemen 2004). Bereaitak, Pasaian fabrika batean lan egin arren, mendizaletasun handia
|
zuela
dio Jabier Muguruzakegindako elkarrizketan (Noticias de Guipuzkoa, 2009).
|